iNGiLiZCE OGRETiMiNDE KARSILASILAN SORUNLAR Yrd. Do~. Dr. Erdal GURYAY Arasnrmaci: Ozge YORULMAZ Lefkosa, 2005

•

•

KKTC

YAKIN DOGU UNiVERSiTESi

EGiTiM YONETiMi, DENETiMi, EKONOMiSi VE PLANLAMASI

ANA BiLiM DALI

EYY-605

EGiTiM EKONOMiSi

iNGiLiZCE OGRETiMiNDE KARSILASILAN SORUNLAR

Yrd. Do~. Dr. Erdal GURYAY

Arasnrmaci: Ozge YORULMAZ

i<;iNDEKiLER

C>NSC>'.Z---i

i<;il\rl)E:l(il,IIR .. ---ii

c;iRi~---iii

J3()LlJl\1

I---1

1.1. I) i1,il\r T ANIMI VE: l(APSAMI---3

1.2. l)il, VE: E:l(W---4

1.3.

nn.

OGRETiMi VE: Y ABANCI

l)il,---5

l(lSAl,TMAl,All

---9

JJ()LlJl\1

II---10

VE:RiL,E:RiN ANMi'.Z-i, ANI(E:T HA:l,JRLANMASI,

UYGUL,ANMASI VE: ANI(E:T SORUL,Alll---11

J3()LlJl\1

III---37

SO

NU<; VE: 6

NE:RiL,E:R--- --- ---3

7

l(J\~Al(<;A---39

ONSOZ

Dunya illkeleri, toplumlanm olusturan bireylerin egitimlerinden buyuk olcude yararlanabilmeleri icin caba harcamaktadirlar.Nufusun gene bir ozellik arz etmesi, teknolojinin hizh degisimi, cocuklanrmzm temel egitimde yabanci dilin gerekli gorulmesi konusuna onem kazandirmakla birlikte egitim sistemimizin de surekli olarak gozden gecirilmesini gerektirmektedir.

Dil ogretiminde karsilasilan guclukler gecmiste oldugu gibi gunumuzde de guncelligini korumakta, dil ogretimi ile ilgili sorunlar varligiru her durumda surdurmektedir,

Bu arasnrma ilkokullarda gorev yapan ingilizce cgretmenlerinin karsilastigi guclukleri saptamak amaciyla yapilmistir.

iLKOKUL iNGiLiZCE OGRETMENLERiNiN iNGiLiZCE

OGRETiMiNDE KARSILASTIKLARI GU<;LUKLER

GiRiS

PROBLEM

ingilizce ogretiminde karsilasilan guclukler, gunumuzde cocugun egitimini etkiler duzeye ulasnustir.

PROBLEM CUMLESi

ingilizce ogretiminde karsilasilan guclukler nelerdir?

ALT PROBLEMLER

• Ogretmenlere gore, ingilizce ogretiminde karsilasilan guclukler nelerdir? • ingilizce ogretiminde karsilasilan guclukler yas acismdan farkhhk

gosteriyor mu?

• Guclukler cinsiyet acismdan farkhhk gosteriyor mu?

AMA<;

Bu ara~tirmn{in amaci; Milli Egitim ve Kultur Bakanligi Ilkogretim Daires'ne bagh ilkokul ogretmenlenntn ingilizce ogretiminde karsilastiklan guclukleri tespit ederek bu

~

alanda yapilacak hizmet ici egitim pffigtat~tft4-aH-g-t'.1'¢uklel'i teseit ederek'

ONEM

ingilizce dilinin yaygm olarak kullaruldigi iilkemizde, ingilizce ogretimine gerekli onem verilmeli ve bu alanda ogretrnenlerin karsilastiklan guclukler saptamp, ortadan kaldmlmah veya en aza indirilmelidir. Bu cahsmamn onerni; ingilizce ogretiminde karsilasilan guclukleri belirleyerek, egitim politikasmi gelistirmede yapilacak cahsrnalara katki koyacak olmasidir,

SAYILTILAR

• Denekler ankete dogru cevap vermislerdir.

• Ornekleme alman cgretmenler evren femsil edecek sayidadir .

.-

• Anket; uzmanlann denetiminden gecmesi ve on deneme grubuna uygulanmasi nedeniyle gecerlilik ve guvenilirlige sahiptir.

• Ankete verilen cevaplar gercegi yansitmaktadir.

SINIRLILIKLAR

• Bu arastmna 2004 - 2005 yili icin gecerlidir.

• Bu arastirma 2004 - 2005 egitim-ogrertim yilmda KKTC Milli Egitim ve Kultur Bakanhgi llkogretim Dairesi'ne bagli Lefkosa Bolgesi okullannda gorev yapan ilkokul ogretmenleri ile smirhdir.

TANIMLAR

• Ogretmen: Bakanhgm ve bakanhga bagli egitim ve ogretim kurum ve

kuruluslannm yurutmekte yukumlu oldgu egitim ve ogretim hizmetlerinin gerektirdigi asil ve surekli gorevleri yerine getiren personeli anlatir. (KKTC Ogretmenler Yasasi, 1985: 700).

• ilkokul: KKTC' de birinci simf ve besinci simf ogrencilerini kapsayan egitim ve

ogretim kuruluslandir. 6 - 11 yas ogrencilerinin egitim ve ogretim gordugt; okullardir.

• Ogretim: Ogrenrncyi saglama ve klavuzlama faaliyetidir. (Erti.irk: 83)

• Okul: Degisik adlarla amlan, egitimin temel sistemlerini kapsayan, genel bir

kavramdir. Okul, egitim sisteminde egitimin uretildigi yerdir. Egitim orgutunun halkla yuz yuze gelinen kapisidir. (Basaran 2000 : 12).

• Egitim: Bireyin davramslannda, kendi yasantisi yoluyla kasrth davrams degisikligi meydana getirme si.irecidir.

• KKTC'de Okul: Bakanliga bagh ana okullan, ozel egitim, ilkokul, ortaokul,

genel ve mesleki teknik liseler ile pratik sanat okullanm veya bu okullarm

tumunu anlatir.

• Bakanhk: Kuzey

Kibns

Turk Cumhuriyeti Milli Egitim ve Kultur Bakanligi (KTOESOS Yasalar Kitapcigi, 1999)

BOLUMI

Bu bolumde, arastirma konusu olusturan problem durumu belirtilmis, konu

alarundaki kuramsal yaklasimlar gozden gecirilmis, arastirmanm amaci, onemi,

sayrltilan, simrhhklan, verilmis ve bazi terimler tammlanrmstrr.

Dil ogretiminde karsilasilan guclukler

gecmiste

oldugu gibi gunumuzde de

guncelligini

korumakta, dil ogretimiyle ilgili

cesitli

sorunlar varhguu her durumda

siirdurrnektedir. Bizim bu calismamrzdaki amacmuz dil ve dil ogretimi sorunlanrun

belirlenmesinin yamnda

belirledigimiz

sorunlara bir cozum

onerisi

ya da onerileri

uretmek, yabanci dil ogretiminin amac mi, yoksa arac midir? sorusuna yamt bulmaya

cahsmaktir. Bunlan yaparken de dilin tamrmm, ekin ile olan

iliskisini,

nlkemizde

yabacr

dil ogretim yontemlerine

iliskin

sorunlar ve

cozum

yollanmn ne(ler) olabilecegini de

katmak istiyoruz. Son olarak da yabanci dilin ogrenimi, hangi alan(lar)da

kullarulabilecegi ve bugunku yabanci dil ogretim yontemlerinin

yeterliligi

konulanna

deginerek

tarusmaya cahsmak olacaktir.

Dil ile ilgili bir incelemede ilk dikkati ceken ~ey dillerin cesitliligi ve birbirlerinden

aynhklandir, "Dil insanlarm aynhk belgesidir" (Aksan,1990:54). Her dilin kendi smirlan

icerisinde kurallan olan toplumsal bir varhk olmasi o sosyal olgunun belirli bir topluluk

tarafmdan olusturuldugunu gostermektedir. Dil toplum tarafmdan olusturulup kullamhyor,

gecmiste varoldugu ve gtmumuzde de canhhgnu korudugu goru~u benimseniyorsa, dil,

kurallan zaman icerisinde belirlenmis canh bir varhktir ve dili konusan her birey o toplumun

icinde yasayan ve toplumun her turlu degerlerini tasiyan bir kisidir.

Dilin tarihi insanhk tarihi kadar eskidir. Buna bagh olarak dilin isleyisi tarihin her

doneminde insanlann ilgisini cekmistir. Eski Hint'te, Yunanhlann ve Fransizlann dil

cahsmalanm gozardi edersek, en kapsamh dil cahsmalan XIV. yuzyildan itibaren

baslaigi gorulur.

Ancak XIX. yuzyilm ikinci yansmdan sonra, dilbilim bash basma bir

bilim dah olmustur.

Dillerin kendilerine ozgu kurallan, egilimleri, sorunlan oldugu gibi butun dilleri

icine alan ortak kurallar, egilimler ve sorunlar da vardir. Gecmiste ve gunumuzde dil,

diger bilim dallan tarafmdan incelenmis ve yine de incelenmeye devam edilmektedir,

ancak dili ve isleyisini en iyi ve kapsamh aciklayan dilbilim olmustur.

Dil ile konusan ozne arasmdaki iliski dilbilimin temel konularmdan birisidir.

Cunku dogal dil dizgelerini inceleyen dilbilimin amaci dili betimlemek, dilin ne oldugu,

kurallannm tespiti ve nasil ogrenildigi, insanm yasammda ve cevresinde ne gibi bir rol

oynadigirun yanmda yabanci dil ogrenimi ve ogretimidir. Bununla birlikte dil toplumun

sosyal yasantisiyla, davranis bicimiyle, inamsiyla, cevreyi algilama bicimiyle, dusunce

alanmdaki gelismelerle ilgilidir. Fransiz gostergebilimci

J.

C. Coquet dilbilimi

herseyden once bir gozlern bilimi olarak degerlendirir ve yine ona gore,

"cagdas

dilbilimin

amaci

dilin herhangi bir duzlemini hemen sunabilecek bir kac betimleme

ornekcesi haztrlamak degil bir dilbilim kurami nasil olusturulabilir? sorusunun yanutni

ara~tzrmaktzr"(Aktaran:

Rifat, 1990:54-55). Oyleyse, dili inceleyen bilim dilbilim,

dilbilimin nesnesi de dildir.

Dilin kendine ozgt; bir bilim dalmm olmasi onun gelismesini hizlandirrms, ancak

dilin sorunlanm tam olarak cozmesine yetmemistir. Dil iletisimi saglayan bir arac ise, o

halde iletisimi saglayan konusan ozneyle alici arasmdaki iliskiye dikkat etmek

gerekmektedir.

"Gercekte birey kendine ozgi; davrantslarini, altctyla ilgili yaklastmlart kullandigi dil ve dilyetisi aractligiyla ortaya koyabilecektir. Dil ile birey arstndaki iliski

bireylerin

olusturdugu

anlattm biciminde belli olur. Toplumsal olan dil, soz gibi

bireysel degildir. Tek bir kisinin kendine

ozgu

bir dili de yoktur. Verici toplumsal olan

dili kendi duygu ve dusuncelerini anlatmak icin kullantr''

(Gilnay,1995:5). Toplumsal

olan dili konusan birey istek, arzu ve dileklerini dili kullanarak dile getirir. Insanlann

bir topluluk yasami icinde birbiriyle anlasmak, hie kuskusuz soylemek istedigi seyi

iletmek arnaciyla dili kullamr ve kullandigi 019-Ude de dilin canh kalmasim saglar.

1.1 DiLiN TANIMI VE KAPSAMI

Bir cok dilbilim uzmam dili tammlamaya cahsrmslardir. Bunlardan birisi olan Muharrem Ergin,

Tiirk Dili

adh eserinde dili soyle tammlar: "Di! insanlar arasznda

anlasmayi

saglayan

tabii bir vaszta; kendi kanunlart icinde yasayan ve gelisen canlz bir

varlzk; milleti birlestiren, koruyan ve onun ortak mali olan sosyal bir muessese; seslerden orulmus muazzam bir yapt; temeli bilinmeyen zamanlarda atilmis bir gizli antlasmalar ve sozlesmeler sistemidir"(Ergin,1995:7). Bu tamma gore dil, insanlann

iletisimi saglamada kullandigi bir aracnr, dogaldir, ulusal ve toplumsaldir, seslerden olusan ve daha soma yaziya dokulen bir sozlesmedir. Dilin kendine ozgu kurallan vardir, bu kurallar rastgele degil, bilinmeyen bir zaman surecinde olusmustur. Bu da bize cagdas dilbiliminin kurucusu Isvicreli dilbilimci Ferdinand· De Saussure'un arbitraritetnedensizlik) ve linearite/ cizgisellik) kullammma goturur.

Turkiyedeki dilbilim cahsmalannm onculerinden birisi olan Dogan Aksan

Her

Ydntiyle

Oil adh eserinde dili "akla binbir soru getiren, insanin binbir sorunu

kurcalamaszna yo! acan strlarla dolu bir varlzk"(Aksan, 1990; 11) olarak

betimlemektedir. Gunumuzde de dilin sirlan henuz tam olarak cozulememistir. Aksan dilin ses ve anlam boyutuna dikkat cekerek dili insanligm ve uygarligm en onernli belirtisi olarak gorur. Gercekte, dil bir toplumun ekininin, yazmmm, sanat ve toplumsal yasantismm aynasi durumundadir. Oyleyse, dili ses, bicim, anlam ve sozdizim katmanlannda cesitli dizgeleri olan verici ile alici arasmdaki bir iletisim araci ' olarak ele almaktayiz,

Dilbilimin ilk kurucularmdan sayilan ve gunumuzde hala dilbilim alanmdaki goruslerinden yararlandigmuz unlu dilbilimci Ferdinand de Saussure olumunden soma ogrencileri tarafmdan yaymlanan

Genel Dilbilim Dersleri

(Cours de Linguistique generale) adh eserinde ele aldigi karsithklann basmda dilyetisinin bireysel gerceklesimi olan soz ile toplumsal yarum olusturan dil arasmdaki karsithk gelir.

Soz

bireysel bir istem ve anhk bir edimdir, di! ise dil yetisinin birey dismda kalan toplumsal bolumudur

2

R. Jakobson'a gore, dilsel bildirisimin gerceklesebilmesi rem alu islev gerekmektedir: 1. Vericifkonusucuu destinateur), 2. Alicu dinleyici)( destinataire ), 3. Bildiri(message ), 4. Gondergetreferent), 5. Oluk( canal), 6. Dtizgti( code).

"di! varligtni yalnizca toplum uyeleri arastndaki bir tur sozlesmeye borcludur, bunun icin birey onu ne yaratabilir, ne de degistirebilir'(Seussxa«, 1976:34) diyerek dilin

toplumsalligi ve belirli bir zaman icerisinde olustuguna dikkat ceker. Boylece dil kendi basma ele ahmp incelenebilecek bir nesne durumuna gelir. Dilin isleyisini bilmek icin dizgesini ortaya koymak gerekmektedir. Doga bilimleri ele alacaklan nesneleri hazir bulurlar, ama dili, dilyetisini kavramak isteyen bilim adammm onunde boyle bir nesne yoktur, ancak dil, ogeleri arasmdaki farkhhklar, karsithklar yoluyla kavranabilir. Dil smirlan iyice belirli olan somut bir varhk olmasi onun incelenmesine kolayhk saglayabilir, ancak sorunlanm cozmeye yetmez. Dilin toplumsal olmasi bireyin tek basma dili yaratmasma ve onu degistirmesine olanak saglamaz, Cunku, onu kullanan bireylerden olusan toplumdur, kurallan da onu kullanan toplumun uyeleri arasmdaki anlasma sonucu ortaya cikrmstir.

Lotman ve Uspenski dili "cok ozel iletisim islevi ya da yetisi olan dizge"(Aktaran: Isguven, 1995 :66) olarak tammlarlar. Oyleyse, dil var olusundan gunumuze kadar iletisim araci olma ozclligini yitirmemistir. Iletisim derken soylemek istedigimiz soz degil, dildir. Surasi bir gercektir ki, yinede dil milyonlarca yil soma oncelikle soz biciminde, daha sonralan yazih metinlerde olmak uzere hep aym amac icin kullamlrmstir. Bu da iletisimi saglamaktir, Buna gore, butun dilbilimciler dili seslerden olusan, kurallan zaman icerisinde onu kullanan topluluk tarafmdan uzlasma yoluyla belirlenmis bir sozlesme, canh bir varhk, toplumsal bir kurum, bir iletisim araci olarak algilamislar ve tammlarmslardir,

1.2 DiL VE EKiN

Dil ile ekin birbiriyle yakmdan ilgilidir. Her ikisi de insam ve toplumu yansitan birer gostergedirler. Dil onu kullanan toplumun ekinini yansitan bir ayna durumundadir. Dil ekinle yasar, ekinde dille gelisir ve birikir. Dil bir dusunce araci olduguna gore

"dilin bozulmasi dusunce aractntn bozulmasi demektir... Di! toplumun yaptstnt etkilerken toplumsal yapzda dili etkiler, onu bir;imlendirir"(Giinay, 1995;9). Dil bir

ekinin urunu olarak ele almabilir: bir toplumda kullamlmakta olan dil, kitlenin genel ekinini yansitrr. Arna, bir baska acidan, dil ekinin bir parcasidir, bu ekinin bircok ogeleri arsmda bir ogedir. Ekin bir bilgi birikimidir. Bilgi birikiminin kaynagi ise dildir. Bu

yuzden dil ile ekin birbirinden aynlamaz. Bu ekin birikiminin aktanrmda iletisim aracihgiyla saglamr. Iletsimi saglayan arac da dildir. Dili olmayan bir insan toplulugu olmadigi gibi, ekini olmayan bir insan toplulugu da yoktur.

Buradan hareketle bir yabanci dili ogrenirken, ogrenilen yabanci dilin konusuldugu ya da kullamldigi toplumun ekininden etkilenme durumuyla karsi karsiya kahmr. Bu durum kendi ekin ve toplum yapisma uymayan bir ulkenin dilini ogrenme guclugum; dogurmaktadir. Dil canh bir varhk oldugu icin en iyi ogrenildigi yer de kuskusuz konusuldugu ve kullamldigi yerdir.

1.3 DiL OGRETiMi VE Y

ABANCI DiL

Yabanci

dil ogretimine

gecmeden

once kendi anadilimizi iyi bilmemiz gerektigini vurgulamak istiyoruz. Cunku, kendi anadilini iyi bilmeyen bir baska dili ogrenmesi gti<;ttir. Yabanci dil ogrenmek isteniyorsa, oncelikle anadilinin dilbilgisi kurallanm bastan sona gozden gecirmek gerekmektedir. Duygu ve dusiincelerimizi baskalanna aktarabilmemiz, okudugumuzu anlayip anlatabilmemiz ve ( dil bir dusunce araci olduguna gore) dogru dusunmemiz dili kullanma yetimize baghdir. Dili kullanma yetisinin edimi de dilbilgisinin temel yasalanm ogrenmekle gerceklesecektir, zira dil sozcuk dagarcigindan ve bu sozcuklerin nasil biraraya getirilecegine dair kurallardan olusan bir dizgedir. Bir dil pek cok sozcugun ve kuralm bir araya gelmesiyle orulmus bir ag, karmasik toplumsal bir olgudur. Kendi anadilini iyi kullanan bir kisi baska bir dili ogrenmesi kuskusuz kendi ana dilini bilmeyen birisine gore daha kolaydir. Bunda kisinin yasi, ogrenim duzeyi, ortami ve cevresinin de onemli olcude etkisi oldugu gorulmektedir.

Yabanci dil ogretimi dilbilimsel bilginin ogretime uygulandigi bir etkinlik oldugundan dil ogretimiyle ugrasanlar dilin ne oldugunu aciklamaya cahsan cagdas dilbilgisi kurallanm ve aynntilanm iyi bilmek zorundadirlar. Yabanci dil ogrenimi ise, kisinin ses ve anlamdan olusan yeni bir dil dizgesinin kurallanm ogrenmesi ve bu kurallar dahilinde dili uygun ve dogru kullanmasidir.

•••

•••

•••

•••

•••

•••

•••

•••

Bugun tilkemizde yabanci dil ogretiminde amaclar saptmlrms ve asil amacmdan uzaklasrms gorunuyor. Bunun en buyuk kamti da orta ve yuksek ogretimde uygulanan dil ogretim yontemleridir, Gunumuzde, orta ve yuksek ogretimde uygulanan yontemin yanhs oldugunu, alti yil orta ve lisede, bir yil da yuksek ogretimde okutulan yabanci dil ogretimi sonucunda vanlan noktanm bir hie; oldugunu belirtmemiz gerekir.

Bunun nedeni ogretmen degil, uygulanan yontemdir. Cunku, egitim kurumlarmda amac yitirildigi icin yabanci dil ogretimi verimli olarak dtizenlenemiyor, dersler cagdas dil labaratuvar kosullanndan uzak, dil ogretim yontemlerinin arac ve gereclerinden yoksun bir bicimde surdurulmektedir, Bugun iyi bir dil ogretimi icin az sayida ogrenciden olusan (15 kisilik) derslikler uygundur. Ancak gunumuzde orta ve yuksek ogretimde 60- 70-80 ya da 100 kisilik dersliklerde okutulmaktadir, Ogrenci sayismin fazlaligi yabanci dili ogretme ve ogrenimine engel olmakta, gosterilen caba ve harcanan emek bosa gitmektedir. Buna birde ders saatlerinin azligi eklenmektedir.

Universitelerimizde (YOK'tin cerceve programma gore) yilda 60 saat yabanci dil dersi okutulmaktadir. Iyi bir yabanci dil ogretimi icin ders saatleri artinlmah, dersliklerdeki ogrenci sayisi azaltilmahdir. Dil dunyaya acilma araclanndan birisi oldugundan ve dunyadaki bilimsel esitligi yakalamak ancak bir yabanci dili ogrenmekle mumkun olacagindan yabanci dil ogretimi dort yillik ogrenim suresince devam etmeli, ilk yil haftada alti, daha sonraki yillarda da haftada dort saat uygulanmahdir. Iki ve daha sonraki yillarda mesleki yabanci dil dersleri okutulabilir, bunun sayesinde ogrenciye ogrendigi yabanci dili kendi alanmda uygulayabilme ve bilimsel bir metni cozebilme olanagi sunulabilinir. Boylece cgrencinin gudulenmesine de katkida bulunmus olunur.

Boyle bir sistemde cgrenimi yabanci dil uzerine yapan bir kisi ogrctmen olarak atandigi okullarda zorlanmakta ve yapilan yabanci dil ogretimi zaman kaybmdan oteye gidemedigi gibi cagdas bilginin edinilmesine yarayacak bir yabanci dil ogrenilememekte ve yeterli bilgi duzeyinde ogretmen de yetistirilememektedir. Dil ogretiminde bir yontemsizlik, bir amacsizhk surup gitmektedir, ivedi olarak cozulrnesi gerektigini dusunuyoruz. Bizim vurgulamaya cahstigimtz ana oge, dili arac olmaktan kurtanp amac halini almasim saglamak olacaktir, Ogrcnilccek bir yabanci dilin hangi amac icin ogrenilecegi ve hangi alan(lar)da kullarulacagi sorulanmn yarutim bulmak gerektigi kamsmdayiz,

Bugune kadar dili hep nasil ogrenmeli sorusuna yamt aranmaktadir. Oysa, onemli olan dilin nicin ogrenilmesi gerektigidir, Cunku, yabanci bir dili ogrenmedeki amac, dunyadaki gelismeleri incelemek, yapilan bilimsel cahsmalan kaynak dilde izlemek olmahdir. Cunku, kendi anadilimizde yeterli sayida eser olmadigr icin dunyada yurutulen bilimsel cahsmalan kaynak dilde inceleme olanagim bir yabanci dil aracihgiyla bulmamiz mumkun olabilecektir. Her seyden once dil bir bildirisim aracidir. Amac bu bildirisim aracmdan mumkun oldugu kadar fazla yararlanmak olmahdir, ondan zarar gormek degil, Dil cagdas uygarliga acilan bir penceredir. Dunyadaki bilimsel gelismeler ancak bu pencere aracihgiyla izlemek mumkun olabilecektir.

Bugune kadar yabanci dil cgretiminde bircok dil ogretim yontemleri olusturulup uygulanrmstir. Arna her yontemin amaci da dili en kisa surede ogretebilmektir. Yine orta ve yuksek ogretimde hangi yontem uygulamhrsa uygulansm okutulan derslerin cogu bilgiye dayahdir, oysa, yabanci dil "bir beceri

i,s'idir"(Ba~kan,

1988)2 ve beceri de

yinelemeyle kazamhr, unutmamak icin ogrenilen dili kullanmak gerekmektedir.

Dili iyi ogrenebilmek ve onu kullanabilmek icin yazili anlatimm gelistirilmesi ve

dilin yapi taslan olan sozcukler 90k sayida verilmeli ve ogrenilmelidir. Cunku, sozcuk

dagarcrgi fazla oldugunda okunan ya da yazilan bir metni daha ust duzeyde

kavrayabilme olanagma sahip olabilecektir. Kimileri dil ogrenmeyi akici ve duzgun bir

sekilde konusmak olarak algilamaktadilar. Oysa yabanci dil seviyesini yazih anlatim

daha iyi belirlemektedir. Ogrenci ogrendigi yabanci dilin yapismi yazih anlatim yoluyla

daha iyi ogrenebilmektedir. Bu konuda M. A. K. Holiday soyle der:

"Dil yaztlmadigi

surece bilincsiz kalzr"(Aktaran: Tiitiini~,1995:44). Bu yuzden cgrenci yazili anlatnmm

gelistirmeli ve bunu yaparken de hem bilinclenmeli, hem de ogrenim hizim arnrmahdir,

Buda yazih anlatirmnm gelisrnesini saglayacaktir.

Ogrcnciye neden ve nicin yazmasi gerektigi konusunda bilinclendirildiginde dil

ogrenimi hizlanacagmdan yazih calismalara onem verilmelidir. Dil ogrenimi surerken

yazih metinlerden yeterince yararlanan ogrenci yeni beceriler kazanacak, kazandiklanru

3

da gelistirebilecektir. Bizim icin gecerli olan -su anda uygulanan yontern icin- okudugunu anlama, anladigim da yazabilme becerisinin ogrenciye kazandmlmasidir.

Dili konusmaktan daha 90k yazih anlatima onem verilmelidir. Konusma daha uzun zaman isteyen bir edimdir. Bu edimde en iyi ogrenilen dilin konusuldugu yerde olusabilir. Bu bir kulak ahskanhgi sorunu oldugundan ve ders saatlerinin azhgi, ortamm elverissizligi gibi bir takim sorunlan doguracagindan ona aynlan zaman ve emek bosa gidecektir. Buraya kadar dil ve yabanci dil ogretimi sorunlanm dile getirerek bu sorunlara cozum onerileri getirmeye cahstik. Ancak dil ogretiminin yanmda yabanci dille ogretim konusuna deginmedik. Simdi kisaca bu sorunu -biz bir sorun oldugunu dusunuyoruz- belirtelim.

Basta orta ve yuksek ogretimde uygulanan yabanci dille egitimirr' karsismda, yabanci dil ogretiminin -istenilen duzeyde olmamasma karsm- yanmda oldugumuzu belirtmek gerektigini dusunuyoruz, Boyle dustmmemizin nedeni yabanci bir dil ogrenmenin (hatta gunumuz kosullanm goz onunde bulundurulursa ikinci bir yabanci dile gereksinim duyuldugu ortadadir) gerekliligidir. Yabanci dille yapilan ogretimin yabanci dil ogrenilmesine olan katkisi gozardi edilemez, ancak, ogrencinin kendi alanmda daha fazla bilgi edinmesini engellemektedir. Yabanci dille ogretim yerine saghkh bir yabanci dil ogretiminin daha yararh olacagma inamyoruz.

4-

Yabanci dille egitimle ilgili genis bilgi icin; bkz. A.Hamit SUNEL, "Yabanci Oil Ogretimi ve Yabanci Dille ogretim ", H. 0. Egt. Fak. Dergisi, 10, 1994, ss 121-127, Ankara. Ayni gorusu paylasngumzdan, so run ve cozumlerini daha iyi yansitngma inandrgmnzdan konuya kisaca deginmeyi uygun gorduk,

KISAL TMALAR

• MEKB: Milli Egitim ve Kultur Bakanhgi • KKTC: Kuzey

Kibns

Turk Cumhuriyeti • iOD: Ilkogretim Dairesi

BOLUM II

YONTEM

Bu bolumde, arastirmada izlenen yontem; '' arastirma modeli'' arasnrmanm yapildigi Evren ve Orneklem hakkmda bilgi verilecektir.

Arastirma

Modeli

Arastirmada tarama modeli kullamlrms olup, Lefkosa ilcesinde Milli Egitim Bakanligi'na bagh resmi ilkokullardan secilen orneklem grubuna uygulanan anket degerlendireilmistir,

Evren: Bu arastirmanm calisma evreni 2004-2005 ogretim yilinda asagidaki

tabloda belirtilen okullarda gorev yapan ingilizce cgretmenlerinden olusmaktadir,

TABLOI

OKUL OGRETMEN _{iNGiLiZCE OGRETMENi}

Arabahmet ilk. _{14 I}

Atatiirk ilk. _{29 2}

Caglayan ilk. _{13 1}

Gelibolu ilk. _{15 1}

Necati Taskm ilk. _{21 2}

9 Eyliil ilk. _{33 4}

Sht. Dogan Ahmet ilk. 21 3

Sht. Ertugrul ilk. _{41 3} Sht. Tuncer ilk. _{43 1} Sht. Yah;:m ilk. _{8 1} Akmcilar ilk. _{2 1} Alaykoy ilk. _{21 1} Bahkesir-Meri9 ilk. _{9 1} Degirmenlik ilk. _{10 1} Dilekkaya ilk. _{3 1} Hamitkoy (Dr.Fazil Kucuk) _{10 1} Hasnolat ilk. _{10 1} Gonyeli ilk. _{31 2}

Orneklem: Arastirrnanm orneklemi; evrende belirtilen Lefkosa bolgesi ilkokullannda gorev yapan otuz ingilizce ogretmeninden yirmi ucune anket uygulandi, Orneklem ve bolgedeki tum ogretmen sayisina gore % oram asagidaki tabloda belirtilmistir.

TABLOII

OGRETMEN SA YISI %ORAN!

TOPLAM 30 100

ULA~ILAN 23 76.6

VERiLERiN TOPLANMASI

Arastirmanm verileri Ek'te ornegi bulunan anket ile toplanmistir. Anketin denek gruplanna uygulanabilmesi icin Milli Egitim Bakanhgi'run Ilkogretim Dairesi'ne yapilan dilekce incelenmis ve uygulanmasmda bir sakmca gorulmeyip gerekli izin verilmistir. Ilkokul ingilizce ogretmenlerinin dolduracagi anketler, bizzat arastirmaci tarafmdan , 2005 Haziran aymda adi gecen okullaragidilerek dagitilrms ve daha sonra da toplanrmstir.

VERiLERiN ANALiZi

1. Cinsiyetiniz?

S0RU1

o

Kadm Erkek

a

b Kadm Erkek 16 7 18 16 !J'i 14 ~ 12 ~ 10 ,..,

-

8

=

i

6 ~ 4 2 0

SORU 1

o Kadm 111 Erkek

l6

Yukandaki pasta grafikte ankete katilan verilerin cinsiyetlerinin yuzde oranlan gosterilmi~tir. Bu oranlann %70'inin kadm ve %30'unun erkek oldugu pasta grafikte anlatilnnsnr. Sutun grafikte ise ankete katilan lngilizce ogretmenlerinin cinsiyetleri adet olarak gorulmektedir,

2. Yasmiz?

S0RU2

62% 020-30 m31-40 041-50 051 ve Ozeri a b C d 20-30 31-40 41-50 51+ 4 14 4 1

S0RU2

16 14

~ 121

__..

!

10

I

020-30 ~ 8 - Ea31-40 ~ .: 6 041-50

·i

4 4 ::i:; 4 --~ 051 ve Ozeri 2 0 1 Kauhmci Ya~1

Yukandaki pasta grafikte ankete kanlan Ingilizce ogretmenlerinin yaslanmn yuzde oranlan gosterilmistir, Bu oranlann %62'si 31-40 yas, %32'si 31-40 yas, %17'si 41-50 yas, %4'ii ve tizeri oldugu pasta grafikten anlasilmaktadir. Siitun grafikte ise ankete kanlan ingilizce ogretmenlerinin yaslan adet olarak gorulmektedir,

3.:Nledenidunnnunuz?

S0RU3

4%

oEvli D Bekar

D Dul veya B0§anm1§

a b C

Dul veya Evli Bekar Bosanmis

18 4 1

SORU3

20

l

t8

i--

!!l 15

~H

_I

oEvli ] 10 l!I Bekar

o Dul veya Bosanrrus ~ 5

::s:::

0

1

Medeni Hal

Yukandaki pasta grafikte ankete kanlan Ingilizce ogrermenlerinin medeni durumlanmn yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %79'u evli, %17'si bekar ve %4'il de dul veya bosanmis olanlan

gostermektedir. Sutun grafikte ise ogretmenlerin medeni durumlan adet olarak gorulmektedir,

4. Meslekteki kideminiz?

SORU4

13% 0% DAOK

Cl Egitim Yuks ek Okulu D U niversite

D Yuksek Lis ans •Doktora

a b C d e

1-5 Y1l 6-10 Yil 11-15 Yil 16-25 Yil 25+ Yil

4 3 10 4 2 SORU4 17 18 16 i.f 14 DAOK

~ 12 m Egitim Yuks ek Okulu

••

G 10 _{D U niversite}

§ ₈

D Yuksek Lis ans ...• ~ 6 ::.:: '.l ~ _•Doktora 4 2 0 1 Egitim Kurumu

Yukandaki pasta grafikte ankete k~tilan Ingilizce ogretmenlerinin egitim duzeylerinin yiizde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %74'Uniin Ataturk Ogretmen Koleji, %13'iiniin universite ve%13'Uniin de yuksek lisans mezunu oldugu ve %0'mm da Yiiksekokul ve Ph. Doktora mezunu oldugu gorulmektedir. Sutun grafikte ise ankete katilan Ingilizce ogretmenlerinln medeni durumlan adet olarak gosterilmistir,

5. Meslekteki kideminiz? SORU 5 9% _17% D 1-5 YIL 13%

I

Cl 6-10 YIL D 11-15 YIL D 16-20 YIL •21-25 YIL 44% a b C d e

1-5 Ytl 6-10 Ytl 11-15 Ytl 16-25 Ytl 25+ Y1l

4 3 10 4 2 SORU 5 12 10 10 D 1-5 YIL

..•

~ 8 _{1!!16-10 YIL} !f.l

...

D 11-15 YIL '-' 6

s

4 4

...

D 16-20 YIL

-

~ 4 "

I

I ..,

I

~ _{2 •21-25 YIL} 2 0 1 Meslek Kidemi

Yukandaki pasta grafikte ankete katilan ingilizce ogretmenlerinin diizeylerinin yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %44'iiniin 11-15 yil, %17'sinin 1-5 yil ve16-20 yil, %13'iiniin 6-10 yil ve %9'unun da 2121-25 yil mesleki kideme sahip oldugu gorulmektedir. Sutun grafikte ise ankete kanlan lngilizce ogretmenlerinin mesleki kidemleri adet olarak gosterilmistir,

6. Okulunuzda ingilizce ogretiminde kullamlan arac-gerecler yeterli sayida ve cesitlilikte midir?

SORU6

13% 22% 26% 26% DHi9 Iii Az D0rta Dyok BPek9ok a b C d e

Hi<; Az Orta Cok Pek<;ok

3 6 6 5 3 SORU6

: l

6 6 5 !,l 5

~ -r---

j ;

I

3 : «! ::.::! 2 -+--....J 3 0 4-- _ _.._ _ Arac-gerec yeterliligi DHi9 mAz D0rta Dyok BPek9ok

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin, lngilizce ogretiminde kullandiklan arac gerecyeterlilik ve cesitliligi yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlnn %26's1 orta ve az, %22'si cok, %13 ise pekcok ve hie oldugu pasta grafikten anlasilmaktadir.Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

7. Ingilizce ogretiminde kullandiguuz arac-gerecler nelerdir?

SORU7

11% DTeyp DTV DVideo D Poster • Flash Cards DCD 9alar •DVD-VCD D Bilgis ayar 17% 11% 14% 15% a b C d e f g h

Tevo TV Video Poster Flash Cards CD Calar DVD-VCD Bilgisayar

22 19 15 20 19 15 9 14 SORU7 25 ,--22 20 DTeyp ~ ~ 15 14 IIITV : 15 DVideo t.)

s

_DPoster .::: 10 i; _{• Flash Cards} ~ 5 DCD 9alar 0 .... ,' ,•DVD-VCD D Bilgisayar Arac-gere 9ler

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin, Ingilizce ogretiminde kullandiklan arac gereclerin yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlnn %17'si teyp, %15'i poster, %14'iiniin TV, , % 11 'inin poster video, CD-1yalar ve bilgisayar, % 7'sinin de DVD, VCD kullandiklan pasta grafikten anlasilmaktadir.Sutun grafikte k:ullamlan bu arac-grecler adet olarak gorulmektedir.

8. Sizce kullarulan bu arac-gereceler yeterli midir? SORU8 9% 9%

,---

DHiq 26%~

-...

~ lmAz D0rta Dyok •Pekqok 39% a b C d e

Hi9 Az Orta <;:ok Pek9ok

2 4 9 6 2 SORU8 10 9 8

----

_DHiq (.t

s,

7 0 •Az

••

6 G 5 DOrta § ~ 4 Dyok :::.:: 3 ..!. •Pekqok 2 1 0 1

Arac- gere q yeterWigi

Yukandaki pasta grafikte Ingilizce ogretmenlerinin, lngilizce ogretiminde kullandiklan arac gerec yeterlilgi yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlnn %39'u orta, %26's1 90k, %17'si az ve %9'u ise pekcok ve hie oldugu pasta grafikten anlasilmaktadir.Sutun grafikte ise kullarulan arac-gerec yeterliligi adet olarak gorulmektedir,

9. Okuldaki Ingilizce ogretmenlerinin sayismi yeterli buluyor musunuz? SORU9 9% 13% DHi9 Az D0rta DQok •Pek9ok 17% a b C d e

Hit; Az Orta Cok Pekc;ok

3 9 4 2 5 SORU9 10 9 8 DHi9 !.'l 7 ~ _mAz •...• ₆

...

D0rta

,.,

5 § 4 _DQok ~ 3 •Pek9ok ~ 2 1 0

hlgifuce ogretmeni sayis1

Yukandaki pasta grafikte okullardaki Ingilizce ogretmenlerinin sayilannm yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlnn %39'u az, %22'si pekcok, %17'si orta,%13'ilniln his; ve %9'unun ise cok yeterlilikte oldugu pasta grafikten anlasrlmaktadir.Sutun grafikte ise ingilizce ogretmen sayilannm yeterliligi adet olarak gorulmektedir.

10. Hizmetici egitim kursuna veya seminere kanldimz mi? SORU 10 0% 9% 43% DHiy Az DOrta ot;ok •Pekyok a b C d e

Hi9 Az Orta <;:ok Pek9ok

0 2 5 6 10 SORU 10 12 10 10 &I ~ 8 OHiy

••

..

6 lilAz u 6 §

-

~ ₄ OOrta ot;ok ~ 2 •Pekyok 2 0

Yukandaki pasta grafikte okullardaki Ingilizce ogretmenlerinin hizmetici egitim kursu veya seminere kanlma sorusuna verdikleri yamtlar yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %43' pekcok, %26's1 90k, %22'si orta,%9u az ve %0'1 ise hie seklinde bu soruya yamt verdikleri anlasilmaktadir.Sutun grafikte ise Ingilizce ogretmenlerinin katildiklan hizmetici egitim kursu ve seminerleri oranlan adet olarak gorulmektedir.

11. Milli Egitim Bakanligr'run Ilkokul lngilizce ogretmenleri icin duzenledigi seminer veya hizmetici egitim kurslann yeterli buluyor musunuz?

SORU 11 4% 0% 48% OHiy llilAz DOrta ot;ok •Pekyok a b C d e

His: Az Orta Cok Peks:ok

0 8 11 3 1 SORU 11 12 rt 10 DHiy IA. ~ 8 CJAz

"'

.::; 6 OOrta § ot;ok ~ ~ 4 C) •Pekyok 2 0

Yukandaki pasta grafikte okullardaki Ingilizce ogretmenlerinin hizmetici egitim kursu veya seminerlerin yeterliligi sorusuna verdikleri yamtlar yuzde oranlan gosterilmistir, Bu oranlann o/o48'i orta, %35'i azk, %13'0 cok, o/o4'ii pekcok ve %011 ise his: seklinde bu soruya yamt

12. Ders saatlerini yeterli buluyor musunuz? SORU 12 14%

_~-·

0% _...,,nn.1 I DHi~ Iii Az DOrta Dyok 57% •Pek~ok a b C d e

Hi9 Az Orta <;ok Pek9ok

2 4 1 0 0 SORU 12 4,51-- ₄ 4 3,5 _DHi~ !JI ~ 3 tl!lAz

••

c

2,5 _{2 DOrta}

e

₂ Dyok

..•

-

-;

•Pek~ok ~ 1,5 ₁ 1 0,5 _{0 0} 0

Yukandaki pasta grafikte okullardaki Ingilizce ogretmenlerininders saatlerini yeterli bulma sorusuna verdikleri yamtlar yuzde oranlan gosterilmistir, Bu oranlann %57'u orta, %29's1 az %14'si 90k ve %0'1 ise pekcok ve hie seklinde bu soruya yamt verdikleri pasta grafikten anlasrlmaktadir.Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

13. Ogretim isleminin etkin ve verimli yurutulmesi icin yilhk, ayhk, haftahk ve gunluk surelerde yapilacak isleri planhyorum.

SORU 13 0% 9% 43% DHi9 ClAz DOrta oc;ok •Pek9ok a b C d e

Hi9 Az Orta <;ok Pek9ok

0 2 3 8 10 SORU 13 12 10 10 8 DHi9 !JI ~ 8 _mAz o$

"'

..•

_OOrta u 6 § oc;ok ~ ₄ ~ •Pek9ok 2 2 0 0

Yukandaki pasta grafikte okullardaki lngilizce ogretmenlerininders saatlerini yeterli bulma sorusuna verdikleri yamtlar yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %39'u orta, %26's1 az % l 7'si 90k ve %9'u ise pekcok ve hie seklinde bu soruya yamt verdikleri pasta grafikten anlasilmaktadir.Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

14. Okulunuzda ingilizce derslerini saghkh, etkin ve verimli olarak yi.irlitmenize olanak saglayacak ayn bir ingilizce odasi var midir?

SORU 14 oEvet fill Hayir a b SORU14 16 14 (If 12 ~ 10 : I 8 t.) 8 8

...

i

6 ~ 4 2 0 Evet Ha1rr DEvet CJ Haysr 8 15

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin ogretim islemini etkin ve verimli yi.irlitme olanagi saglayacak ayn bir ingilizce odasi var mi sorusuna verlen cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %65'i evet ve %35'i ise hayir seklinde bu soruya yamt

15. Okulunuzdaki Ingilizce odasi, Ingilizce derslerini etkin ve verimli bir sekilde yurutmenizi saglayacak nitelikte midir?

SORU 15 DHi~ mAz OOrta Oyok •Pek~ok 37% a b C d e

Hir; Az Orta Cok Pekr;ok

0 2 3 3 0 SORU 15 3,5 3 3 3 t.t 2 5 DHi~

~·

2 _mAz 0$ ...• 2

...

OOrta u

s

Oyok .:::: 1,5 ~ ~ _{1 •Pek~ok} 0,5 ~ 0 0 0

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin ogretim islemini etkin ve verimli yilriitmesi icin var olan ingilizce odasmm niteligi sorusuna verilen sorusuna verilen cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %38'i cok, %37'si orta, %25'i az %011 ise pekcok ve hie seklinde bu soruya yamt vermislerdir, Sutun grafikte ise soruya verilen

16. Ok:ulunuzda lngilizce kitaplardan olusan bir kutuphane veya arsiv var nudir? SORU 16 oEvet Iii Hayn a b Evet Hal'._rr 7 16 SORU 16 16 18

l

-- 16 14 ~ f;, 12

•

-<::

1

:·:;

·-'

1

I

.-

-~}:~~

I

IDEvet

i ·~

I

₇

. ?··

'r' _;;/'·'!''. -~; ':<,)'!

a

_Hayn .;l «l 6 ~ 4 2 0

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin ingilizce kitaplardan olusan bir kiitiiphane veya arsiv var mi sorusuna verdikleri cevaplann yuzde oranlan gosterilmi§tir. Bo oranlann %70'i hayir ve %30'u ise evet seklinde oldugu pasta grafikten anlasilmaktadu. Stitun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

17. Bir kutuphaneniz varsa, kitaplar yeterli sayida rmdir? SORU 17 14% 0% _~~~· DHi~ Az OOrta Dyok 57% •Pek~ok a b C d e

Hi<; Az Orta Cok Pek9ok

2 4 1 0 0 SORU 17 4,5

1

. - 4 4 3,5 _OHi~ !.'!

i

3 _EIIAz

...

G 2,5 ₂ OOrta § 2 _Oyok

i

•Pek~ok ~ 1,5 ₁ 1 o,5

I

_I

-

I°

0 0

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretmenlerinin bir kutnphane varsa, bu kitaplar yeterli sayida midir sorusuna verilen cevaplann yuzdde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %57'si az, %29'u hie, %14'U orta %0'1 ise 90k ve pekcok seklindebu soruya yamt vermislerdir. Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

18. Milli Egitim Bakanhgi'nin duzenlemis oldugu herhangi bir yurtdisi seminer veya hizmetici egitim kursuna katildun.

SORU 18 13% OHi~ Az D0rta 56%

I

oc;ok •Pek~ok 9% a b C d e

Hiy Az Orta <;ok Pekyok

13 2 2 3 3 SORU 18 14, B 12 (.'I 10 ~ DHi~

••

₈

...

liw Az u £::

...

₆ D0rta

i

~ 4 D9ok

-

-

2 .., _, •Pek~ok 2 2 0

Yukandaki pasta grafikte Ingilizce ogretmenlerinin MEB'in duzenledigi herhangi bir yurtdisi seminere kanldimz rm sorusuna verilen cevaplann ytizdde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %56's1 hie, %13'ii orta ve pekcok, %9'u ise az ve orta seklinde bu soruya yamt vermislerdir. Siitun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

19. Siz kendi imkanlanmz dahilinde yurtdismda herhangi bir seminere veya hizmetici egitim kursuna katilma imkanma sahip misiniz?

SORU 19 DHi9 Az D0:rta Oyok •Pek9ok a b C d e

Hi9 Az Orta <;:ok Pek9ok

17 3 3 0 0 SORU 19 18 LI 16 14 !.'I ~ 12 <I$

"'

_{.:; 10} § ₈ ~ ₆ ~ 4 2 0 0 0 DHi9 IIAz D0:rta Oyok •Pek9ok

Yukandaki pasta grafikte ingilizce ogretinenlerinin kendi imkanlanmzla herhangi bir yurtdisi seminere katilma imkanma sahipm misiniz sorusuna verilen cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %74'li hie, %13'li orta ve az, %0'1 ise 90k ve pekcok seklinde bu soruya yamt vermislerdir, Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

20. Dersliginizde kac ogrenci bulunmaktadrr? SORU 20 9%

o ro.

15-20 021-25 026-30 B31+ 29% a b C d e 010-14 15-20 21-25 26-30 31+ 3 4 10 9 8 SORU 20 12 10 10 D 10- (If ~ 8 GI 15-20

"'

...

021-25 <.) 6 § ₄ 026-30 ~ 4 !x::! _B31+ 2 0 Ogreru:i sayisi

Yukandaki pasta grafikte dersliklerdeki ogrenci sayilannm soruldugu soruya verilen cevaplann cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlarm %29'u 21-25 arasi, %26's1 26-30 arasi, %24'il 31 ve uzeri, %12'si 15-20 arasi ve %9'u ise 10-14 arasi oldugu gorillmektedir.

21. Dersliginizde ogrenci sayisuun cok olmasim ogretimde amaclanana ulasmada bir dezavantaj olarak gornyor musunuz?

SORU 21 9% 9% DHi9 aAz D0rta DQok •Pek9ok 48% a b C d e

Hi<; Az Orta <;ok Pek<;ok

2 4 11 4 2 SORU 21 12,

r

10 DHi9 ~ ~ 8 mAz ....•

...

D0rta '-' 6

s

...

4 4 DQok ~ ₄

I

~ _•Pek9ok 2 ..., I 2 0

Yukandaki pasta grafikte dersliklerdeki ogrenci sayilanmn dezavantaj olarak gornyor musunuz sorusuna verilen cevaplarm yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %48'i orta, %17'si az ve cok %9'u ise az ve hie olarak cevaplandmldigr gorulmektedir. Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

22. Okulunuzda bir dil laboratuvan bulunmakta midir? SORU22 0% 100% a b 25 20

••

~ : 15 u

s

.=:

_-;

10 ~ 5 0 Evet Ha1rr

!

D Seriesl

!

0 23

Yukandaki pasta grafikte okulunuzda bir dil laboratuvan var nudir sorusuna veriilen cevaplann yuzde oranlan gosterilmi~tir. Bu oranlann o/olOO'ti de hayir seklinde cevaplandtnldigr

Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gosterilmi~tir.

SORU 22

:t~

0

Evet Hayir

23. Yabanci dili ogrenmedeki amac, diinyadaki gelismeleri incelemek, yapilan

bilimsel calismalan kaynak dilde izlemektir. Bu konuda ve bu konuyu ogrencilere aktarmada kendinizi yeterli buluyor musunuz?

17% SORU 23 DHi~ Gil Az DOrta Dyok •Pek~ok a b C d e

Hi9 Az Orta Cok Pek9ok

2 I 8 8 4 SORU 23 9

I

_{8 8} 8 7 DHi~ I.'! ~ 6 l!ilAz 0$

••

4 _OOrta 1::l 5

.E

4 rn;ok ~ •Pek~ok ~ 3 ₂ 2 1 0

Yukandaki pasta grafikte ankete katlan ingilizce ogretmenlerinin sorulan soruya vermis oldugu cevaplann yiizdde oranlan gosterilmistir, Bu oranlann %35'i orta ve 90k, %17'si pekcok %9u hie, o/o4'ii ise az seklinde bu soruya yamt vermislerdir, Siitun

24. Ogrencilerinizin Ingilizce dilini kullanabilmeleri icin uygun ortamlar yaratabiliyor musunuz? SORU24 9% 9% DHiq EJAz D0rta

rn;ok

•Pekqok 48% a b C d e

Hiy Az Orta <;ok Pekyok

2 4 11 4 2 SORU 24 12 _rt 10 DHiq I,!

i

8 IIAz

"'

...

D0rta u 6 § 4 4 _Dt;ok

i

::.::! 4

I

•Pekqok 2

'

2 0

Yukandaki pasta grafikte ankete katlan Ingilizce ogretmenlerinin sorulan soruya vermis oldugu cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %48'i orta, %17'si az ve cok %9uise pekcok ve hie seklinde bu soruya yamt vermislerdir, Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir,

~ ~

"!,

-;:

~-

~ ~ ~ ~

~·

1

, __

~ ~. ~ ~. ~ ~ ~ ~ 25. Bu ortamlar nelerdir? SORU 25 2% I DKay. Ki~i 11%

bgr.

-Ogr.

o

Ogrt. - Og.

D Sohbet

1.

Ziyaret 18% \..

I

I

DZiyaret~ 31%

Kaynak kisi Ogretmen ve Qgrencinin Ogrenciler-ogrenci Sohbet Ziyaretler Ziyaretciler

konusmasi konusmasi 1 20 19 11 4 7 SORU 25

20

1.2

D Kay. Kii,i 11

Ogr. -Ogr.

o

Ogrt. - Og.

D Sohbet • Ziyaret D Ziyaret~ t,l

p'.,

!Jl 15 +---1 0

a

~ 10 +---1 ~ 11 7 5

---1

0

I

I j

Yukandaki pasta grafikte ankete katlan Ingilizce ogretmenlerinin sorulan soruya vermis

oldugu cevaplann yuzde oranlan gosterilmistir. Bu oranlann %32'si ogrenci- ogrenci konusmasi, %31 'i ogretmen-ogrenci konusmasi, %18'i sohbet, %1 l'i yurtdismdan gelen ziyaretciler olusturuyor. Sutun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gosterilmektedir.

26. Ataturk Ogretmen Koleji mezunuysaruz, okulda ingilizce egitim ve ogretimi

ile ilgili almis oldugunuz lngilizce ogretimi yontem ve teknik:lerini yeterli buluyor musunuz?

SORU26 0% 20% __________, 15% DHig Az DOrta oi:;ok •Pekgok 35% a b C d e

Hi<; Az Orta ~ok Pek<;ok

6 7 3 4 0 SORU26 8 7 7 6 DHig 6 mAz !.of ~5 ₄

..•

DOrta ;::; 4 3 _oi:;ok

s

...

~ 3 •Pekgok ~ 2 1 ₀ 0

Yukandaki pasta grafikte lngilizce ogretmenlerininin Atatnrk Ogretmen Koleji'nde aldiklan ogretim yontem ve tekniklerinin yeterliligi sorusuna verilen cevaplann yuzdde oranlan gosterilmi~tir. Bu oranlann %35'i az, %30'u hie, %20'si cok, %15'i orta ve %0'mm ise hie seklinde oldugu gornlmektedir. Siltun grafikte ise soruya verilen cevaplar adet olarak gorulmektedir.

BOLUMIII

SONU<; VE ONERiLER

Anket sonuclanna gore, ogretmenlerin yas gruplanna,, cinsiyetlerine, medeni durumlarma ve mesleki kidemlerine gore karsilasilan guclukleri algilamalan arasmda onemli bir fark gorulmemektedir.

1. Deneklerin ortak gortlstine gore, okullarda kullamlan arac ve gerecler yeterli sayida ve cesitlilikte degildir. Bu nedenle okullardaki bu ders arac-gereclerin yeterli sayi ve cesitlilige ulastmlmasi yararh olacaktrr.

2. Arastirmada ingilizce ogretiminde kullamlan arac-gereclerden teknolojik olanlanmn daha az kullamldigi ortaya cikrmsur. Bu nedenle ogretmenin bu yondeki eksikliklerinin giderilmesi, ogretimde karsilasilan guclukleri en aza indirecektir.

3. Arastirma, okullardaki ingilizce ogretmen sayilannm da yetersiz oldugunu ortaya cikarrmsnr. Bu nedenle bu okullardaki ogretmen ihtiyaclanrnn karsilanmasi bu guclukleri daha kolayhkla asmaya yardimci olacakur.

4. Denekler, Milli Egitim Bakanhgmm duzenledigi seminer veya hizmetici egitim programlanm yetersiz buldugu gorulmektedir. Bu nedenle hizrnetici egitim veya seminer programlanmn sayismm artmlmasi yararh olacaktir.

5. Denekler, ders saatlerini de yetersiz olarak gormektedirler. Bu nedenle ders saatlerinin artmlmasi dab u gucltiklerin giderilmesine yardimci olacaktir.

6. Arastirma, okullardaki yabanci kaynakh kitaplarm ve kiitiiphanelerin okulda yeterli duzeyde olmadignn ortaya cikarmaktadtr. Bu nedenle okullarda yabanci kaynakh kitaplardan olusan kiitiiphane ve arsivlerin olusturulmasi problem cozmede yardimci olacaktir.

7. Arastirmada; lngilizce derslerinin saghkh, etkin ve verimli bir sekilde yurtltiilmesini saglayacak ayn ingilizce odalannm olmadigmi, olanlarm ise yetersiz oldugunu ortaya cikarmaktadir. Bu odalarm haztrlanmasi problem cozmede yardimci olacaktir.

8. Milli Egitim Bakanligi tarafmdan yurt d1~1 seminer ve kurslarm tesvik edilmedigi arastirmada cikan bir diger sonuctur. Eskiden oldugu gibi, ogretmenlere yurtdismda sseminer ve kurslara katilma imkanlarmm tamnmasi ogretmenin kendini yenileyip gelistirmesi acismdan yararh olacagmdan, problem cozmede yardimci olacaktir.

9. Arastirma, dersliklerdeki ogrenci sayilannm 90k oldugunu ve bu sayi fazlahgmm ingilizce ogretiminde bir dezaantaj oldugunu ortaya koymaktadir. Ogrencilerin daha k-U9-Uk gruplar halinde dersliklere katilmalan ve bunun planlanmasi yararh olacakur.

10. Ogrencilerin yabanci dili kullanacaklan ortamlann yaratilmasmda bazi gucluklerle karsilasildigi arastirmada ortaya cikan sonuclardan birisidir. Bu ortamlannn yaratilmasma olanak saglanmasi karsilasilan gucltlkleri asmada yardimci olacaktir.

11. Arastirma, Ataturk Ogrtmen Koleji'nden mezun olan Ingilizce ogretmenlerinin, okuldaki ingilizce ogretim yontem ve tekniklerini yetersiz bulduklanm ortaya cikarnnsnr. Okuldaki ingilizce prograrmmn degisip, yenilenmesi ve daha islevsel bir hale gelmesi lngilizce ogretiminde karsilastlan g-U9l-uklerden onemli bir kisrmmn giderilmesinde temel olusturacaktir. -

BOLUMIII

SONU<; VE ONERiLER

Anket sonuclanna gore, ogretmenlerin yas gruplanna,, cinsiyetlerine, medeni durumlarma ve mesleki kidemlerine gore karsilasilan guclukleri algilamalan arasmda onemli bir fark gorttlmemektedir.

1. Deneklerin ortak gorusune gore, okullarda kullarulan arac ve gerecler yeterli sayida ve cesitlilikte degildir. Bu nedenle okullardaki bu ders arac-gereclerin yeterli sayi ve cesitlilige ulastmlmasi yararh olacaktir.

2. Arastirmada Ingilizce ogretiminde kullamlan arac-gereclerden teknolojik olanlarmm daha az kullamldigi ortaya cikrmstir. Bu nedenle ogretmenin bu yondeki eksikliklerinin giderilmesi, ogretimde karsilasilan guclukleri en aza indirecektir.

3. Arastirma, okullardaki ingilizce ogretmen sayilanrun da yetersiz oldugunu ortaya cikarrmstir. Bu nedenle bu okullardaki ogretmen ihtiyaclanrun karsilanmasi bu guclukleri daha kolayhkla asmaya yardimci olacaktir.

4. Denekler, Milli Egitim Bakanhgmm duzenledigi seminer veya hizmetici egitim programlanm yetersiz buldugu gorulmektedir. Bu nedenle hiz~ egitim veya seminer programlanmn sayismm artmlmasi yararh olacaktir.

5. Denekler, ders saatlerini de yetersiz olarak gormektedirler. Bu nedenle ders saatlerinin artmlmasi dab u gucluklerin giderilmesine yardimci olacaktir.

6. Arastirma, okullardaki yabanct kaynakh kitaplann ve kutuphanelerin okulda yeterli duzeyde olmadigim ortaya cikarmaktadrr. Bu nedenle okullarda yabanci kaynakh kitaplardan olusan kuttlphane ve arsivlerin olusturulmasi problem cozmede yardimci olacaktir.

I ~ t,.,J' ~ '("'\ I

r,

:-, <J

.

l -

l/:k 9 tip V

7. Ar_a~tmnada; In~ili~~e derslerinin saghkh, ~tkin ve ve~li bir ~e~ilde yii~,iesini , saglayacak ayn Ingilizce odalanrun olmadigim, olan!ann ise yetersiz oldugun~l(~~

cikarmaktadir. Bu odalarm hazirlanmasi problem cozmede yardimci olacaktir. '-~~ ·- _-:;?'

8. Milli Egitim Bakanhgi tarafmdan yurt d1~1 seminer ve kurslann tesvik edilmedigi arastirmada cikan bir diger sonuctur. Eskiden oldugu gibi, ogretmenlere yurtdismda sseminer ve kurslara katilma imkanlannm tamnmasi ogretmenin kendini yenileyip gelistirmesi acismdan yararh olacagmdan, problem cozmede yardimci olacaktir.

9. Arastirma, dersliklerdeki ogrenci sayilanrun 90k oldugunu ve bu sayi fazlahgmm ingilizce ogretiminde bir dezaantaj oldugunu ortaya koymaktadir, Ogrencilerin daha kucuk gruplar halinde dersliklere katilmalan ve bunun planlanmasi yararh olacaktir.

10. Ogrcncilcrin yabanci dili kullanacaklan ortamlarm yaratilmasmda bazi gucluklerle karsilasildigi arastmnada ortaya cikan sonuclardan birisidir. Bu ortamlarmn yaratilmasma olanak saglanmasi karsilasilan guclukleri asmada yardimci olacaktir,

11. Arastirma, Ataturk Ogrtmen Koleji'nden mezun olan ingilizce ogretmenlerinin, okuldaki Ingilizce ogretim yontem ve tekniklerini yetersiz bulduklanm ortaya cikarmistrr. Okuldaki ingilizce programmm degisip, yenilemnesi ve daha islevsel bir hale gelmesi Ingilizce ogretiminde karsilasilan gucluklerden onemli bir kismmm giderilmesinde temel olusturacakur.

KAYNAK<;A

AKSAN, Dogan,

1990

Her

Ydntiyle

Oil

I, Ankara: T.D.K. Yaymlan. BAS KAN, Ozcan,

1988 Bildirtsim, Istanbul: Altm Kitaplar Y aymevi. GUNA Y, Dogan,

1995 "Roman <;ozfunlemesine Toplumdilbilimsel Bir Yaklasun"

Oil Dergisi,

sayi:35, [ss 5-24], Ankara: TOMER Yaymlan.

EKMEK<;I, F. Ozden, Vural ULKU,

1989

Oil Bilimi

Uygulamalarr, Adana: Cukurova Universitesi Y aymlan. ERGIN, Muharrem,

1995

Universiteler

Iein

Tiirk

Dili, Istanbul: Bayrak Yaymlan. SAUSSURE, Ferdinand De,

1976

Genel

Dilbilim Dersleri, cev. Berke V ARDAR, Ankara: TDK Yaymlan. SEBEOK, Thomas,

1995 "Gostergebilirne Giris'', cev. Mine Mutlu ISGUVEN,

Oil

Dergisi, sayi:37, [ss 59-75], Dilbilim Cevirileri Ozel Sayisi, Ankara: TOMER Yaymlan.

RIF AT, Mehmet,

1990 Dilbilim

ve Gostergebilim <;agda~ Kuramlari,

Istanbul: Duzlem Yaymlan.

SUNEL, Hamit,

1994 "Y abanci Dil Ogrctimi ve Y abanci Dille Ogretim'',

Egitim Fakiiltesi

Dergisi, sayr l O, [ss 121-127], Ankara: Hacettepe Universitesi Yaymlan.

Turk Dil Kurumu,

1983 "Dil Ogretimi Ozel Sayisi", Tiirk Dili Dergisi, sayi:379-380. TUTUNIS, Birsen,

1995 "Y azili Anlatim Becerisinin Geli~tirilmesinde Ogrencinin Bilinclendirilmesi ve Genel Ingilizce Ogretimi",

Oil Oergisi,

sayi:29, [ss 44-45],Ankara: TOMER Yaymlan.

Saym lngilizce Ogretmenleri;

Dil ogretiminde kar~1la~ilan giic;liikler gecmiste oldugu gibi giinilmiizde de

giincelligini korumakta, dil ogretimi ile ilgili cesitli sorunlar varhgim her

durumda siirdiirmektedir.

Bu anket; ilkokul ingilizce ogretmenlerinin, ingilizce ogretiminde karsilastigi

giic;liikleri saptamak amact ile haz1rlanm1~tir.

V ereceginiz cevaplar bilimsel amaclarla ve grupland1nlarak

isminizi yazmamza gerek yoktur.Sorularm tiimiinil yantlamamz1 bekler, ilginizden

dolayi simdiden tesekktir ederim.

Saygilanmla

B6L0M I

Ki$iSEL BiLGiLER 1- Cinsiyetiniz a. Kadm b. Erkek 2- Yasiruz a. 20 - 30 ( ) b. 31 - 40 ( ) C. 41 - 50 ( ) d. 51 ve uzeri ( ) 3- Medeni durumunuz a. Evli ( ) b. Bekar ( )

c. Dul veya bosanrrus ( )

4- Bitirdiginiz en son egitim kurumu

a. Ataturk Ogretmen Akademisi ( )

b. Egitim Yuksekokulu ( ) c. Oniversite ( ) d. Yi.iksek Lisans ( ) e. Diger ( ) 5. Meslek Kiderniniz a. 1- 5 Y1I ( ) b. 6 - 10 Y1I ( ) c. 11 - 15 Y1I ( ) d.16-20 Y1I ( ) e. 21 - 25 Y1I ( ) f. 26 Y1I ve uzeri ( )

BOLUMII

Bu bolumde yer alan sorular, siz ilkokul ingilizce ogretrnenlerinin; ingilizce ogretirninde

karsrlastigr guclukler hakkmdaki goruslerinizi alrnak icin duzenlenmistir. Maddeler bes bashk

altmda toplanmis ve her rnaddeyi dcgerlendirmeniz icin (hie), (az), (orta), (90k), (pekcok)

dereceleri konulmustur. Sorulan cevaplandmrken size uygun gelen seceneklere ( x) isareti

koyarak

gorii~iiniizii

belirtrneniz istenrnektedir.

Hi9

Az

Orta

Cok

Pek9ok

1-

Dersin ogretirninde kullarulan arac ve

gerecler yeterli sayida ve cesitlilikte rnidir?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2- ingilizce ogretirnde kullandigmiz arac-

gerecler nelerdir? (Birden

fazla secenegi i~aretleyebilirsinz.)

a. Teyp-

Kaset

calar

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

b. TV

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

c. Video

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

d. Poster

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

e. Flash

Cards

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

f. CD

Calar

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

g. DVD-

VCD

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

h.

Bilgisayar

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3- Kullarulan araclan yeterli buluyor rnusunuz?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4- Okuldaki ingilizce ogretrnenlerinin sayisim

yeterli buluyor rnusunuz?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5- Hizmetici egitim kursuna veya serninere

katildimz rm?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6- Milli Egitim Bakanl1g1'run

Ilkokul ingilizce

ogretrnenleri icin

duzenledigi serniner veya hizmetici egitim

kurslanru yeterli buluyor

buluyor rnusunuz?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Hi9 Az Orta Cok

Pek9ok

8- Ogretim isleminin etkin ve verimli

yurutulmesi icin yilhk, ayhk

haftahk ve gunluk siirelerde yapilacak isleri

planhyorum.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9- Ok:ulunuzda ingilizce derslerini saghkh,

etkin ve verimli olarak yiiriitmenize olanak

saglayacak ayn bir ingilizce odasi var midir?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10- Ok:ulunuzdaki ingilizce odasi, ingilizce

derslerini etkin ve verimli bir sekilde

yfuiitmenize olanak saglayacak nitelikte midir?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11- Ok:ulunuzda ingilizce kitaplardan olusan

bir kiitliphane veya arsiv var midir?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12- Bir kiiti.iphaneniz varsa burada bulunan

kitaplar yeterli sayida

rmdir?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13- Milli Egitim Bakanligi'mn duzenlemis

oldugu herhangi bir

yurtdisi seminer veya

hizmetici egitim

programma katildim. rm? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14-

Siz ken

di imkanlanmz

dahilinde

yurtdismda herhangi bir

seminere veya kursa katilma imkanma sahip

misiniz?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15- Dersliginizde kac ogrenci bulunmaktadir?

(Birden fazla

secenek isaretlenebilir.)

a.10-14

( )

b. 15 - 20

( ) C.

21 - 25

( )

d. 26 - 30

( )

e. 31 ve

iizeri

( )

15- Dersliginizdeki ogrenci sayismm 90k

olmasim ogretimde

amaclanana ulasmada bir dezavantaj olarak

goriiyor

musunuz?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16- Ok:ulunuzda bir

dil

laboratuvan

bulunmakta

rmdrr?

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

'

45

17- Ok:ulunuzdaki ingilizce odasi, ingilizce derslerini et kin ve verimli bir sekilde

yurutmenize olanak saglayacak nitelikte midir? ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 18- Y abanci dili ogrenemdeki amac, dtmyadaki

gelismeleri

incelemek, yapilan bilimsel cahsmalan kaynak dilde izlemektir. Bu

konuda ve bunu ogrenciye aktarmada kendinizi yeterli buluyor

musunuz? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19- Ogrencilerinizin ingilizce dilini kullanmalan icin uygun

ortamlar yaratabiliyor musunuz? ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 20- Bu ortamlar nelerdir? (Birden fazla

secenek isaretlenebilir.] ( )

isaretlenebilir. ( )

a. ilgili konuda kaynak kisi ( ) b. Yurtdismdan (Ingiltere, Amerika ... vs.)

gelen ziyaretciler ( )

c. Ziyaretler ( )

d. Sohbet ortarnlan ( )

e. Smif icerisinde ogrencilerin birbirleriyle

konusmalanm saglama ( )

f. Simf icerisinde

ogrencilerin

sizinle

konusmalanm saglama ( )

21- Ataturk Ogretmen Akademisi mezunuysamz, okulda ingilizce

egitim ve ogretimi ile ilgili alrms oldugunuz ingilizce ogretim

yon tern ve tekniklerini yeterli buluyor