Psikolojik Danışma
Dr. Öğr. Üyesi Gökhan Atik
Psikolojik Danışma Nedir? - I
• Mezopotamya, Pers İmparatorluğu ve Mısır: Din adamları,
"iyileştirmede kullanılan büyülü sözler"
• Günümüzde danışmanlık sıfatı kullanılan diğer mesleklerle
iletişim kurma yönüyle ilişkilendirilmesi, ancak psikolojik
danışma bunlardan çok farklı
Psikolojik Danışma Nedir? - II
• Amerikan Psikolojik Danışma Derneği Tanımı
(2010 ACA Konferansında üzerinde uzlaşı sağlanan tanım)
• «Psikolojik danışma; bireylerin, ailelerin ve
grupların ruh sağlığı, iyi oluş, eğitim ve kariyer amaçlarına ulaşmalarında onları güçlendiren
profesyonel bir ilişkidir.»
Psikolojik Danışma Nedir? - III
• Psikolojik danışma danışanın hem iç dünyası hem de çevresindeki kişilerle olan ilişkilerine odaklanır.
• Psikolojik sorunlar tüm yaş gruplarında görülebilir. Bu sorunlar hafiften daha ağıra doğru gidebilir.
• Bireysel olabildiği gibi grupla da yapılabilir.
• Psikolojik Danışman Mesleği Standartı
Psikolojik Danışma Alanı Alt Uzmanlıkları
• Psikolojik danışmanın alt uzmanlık alanları
• Okul psikolojik danışmanlığı
• Evlilik ve aile psikolojik danışmanlığı
• Kariyer psikolojik danışmanlığı
• Ruh sağlığı psikolojik danışmanlığı
• Rehabilitasyon psikolojik danışmanlığı
• Her alt uzmanlık alanı özel terapötik beceriler, ilişki,
iletişim, kavramsallaştırma, tanı ve müdahale becerileri
gerektirir.
Psikolojik Danışma ve Kuram - I
• Psikodinamik Yaklaşımlar
• Bilişsel/Davranışsal Yaklaşımlar
• İnsancıl ve Ben Ötesi (Transpersonal) Yaklaşımlar
• Etkileşimsel Yaklaşımlar
Psikolojik Danışma ve Kuram - II
• 400'den fazla yaklaşım ve model.
• Psikolojik danışmanlar farklı kuramsal görüşlere farklı
nedenlerden (dünya görüşü, faydacı bakış açısı, problem uygun en uygun yaklaşım) ötürü yakınlık gösterebilirler.
• Hiçbir kuram tek başına tüm danışanların sorunları yanıt veremez.
• Eklektik yaklaşım.
Psikolojik Danışma Yaklaşımlarında Bulunan Ortak Yönler
• Danışanın duygu, düşünce ve davranışlarını ele almaları. Bu öğelerin önem derecesi farklılaşabilir.
• Danışanın mevcut durumunun öncelikle anlaşılmaya çalışılması.
• Psikolojik danışma yardımının uygun ortam ve koşullarda sunulması.
• Danışanın gönüllülüğü temelli olması.
• Uygun şekilde psikolojik danışmanın kendisini açması.
• Sözlü ve sözsüz temel iletişim becerilerini içermesi
• Çok-kültürlü olarak gerçekleşmesi.
Psikolojik Danışma Sürecinin Etkilerine Dair Unsurlar
• Danışan sorunlarını farklı bir bakış açısıyla görmeye başlar. Danışanın sorumluluk almaya başlaması.
• Sorunlarını daha iyi anlamaya başlar. Sorunun nedenlerini, soruna eşlik eden faktörleri anlama.
• Sorun oluşturan durumlarla karşılaşıldığında daha etkili baş etme yöntemlerinin kullanılmaya başlanması.
• Etkili ilişkilerin kurulması.
Etkili Psikolojik Danışmanların Özellikleri
• Kişilerarası ilişkilerde çekici olma
• Empati kurabilme
• İçten ve kabul edici olma
• Değer verici olma
• İçsel denetim odağı yönelimli olma
• Kişisel farkındalık ve anlayış
• Psikolojik bakımdan sağlıklı olma
• Kültürel farkındalık ve duyarlılık
• Açık fikirli olma
• Nesnel olma
• Yetkin olma
• Güvenilir olma
