AİLE HUKUKU-10

(1)

AİLE HUKUKU-10

Velayet

(2)

Tanımı

• Küçüklerin ve bazen kısıtlı erginlerin gerek kendilerine, gerekse mallarına özen gösterme ve onları temsil etme

konusunda kanunun ana ve babaya yüklediği yükümlükler ve

bu yükümlülükleri iyi şekilde yerine getirilmesi onlara tanıdığı

hakların tümüdür.

(3)

Velayet hakkına sahip olanlar

• Ana babanın evli olması halinde ana babaya aittir.

• Evlat edinmede; evlat edinilenin çocuk olması durumunda evlat edinenlere aittir.

• Ana babanın boşanması durumunda Mahkemenin tayin ettiği taraf aittir.

• Çocuğun evlilik dışı doğması durumunda anaya aittir.

• Ana babadan birisinin ölmesi durumunda sağ kalana aittir.

(4)

Velayet tabi olanlar

• Ergin olmayan çocuklar

• Kısıtlanmış olan ergin çocuklar

• Herkes ergin olmayan üvey çocuklarına karşı da özen ve ilgi

göstermekle yükümlüdür. Velayet hakkını gerçekleştiren eşe

yardımcı olur.

(5)

Velayetin kapsamı

1. Çocuk üzerinde egemenlik : yasal neden olmadıkça ana e babasından alınamaz.

2. Çocuğun özadı : Çocuğun adını koyma hakkı ana ve babaya aittir.

3. Çocuğun yerleşim yeri : Ana babanın yerleşim yeridir.

4. Çocuğun yetiştirilmesi ve eğitimi : Bedensel ve zihinsel özrü

olanlar için genel ve mesleki eğitim sağlamayı da eklemiştir.

(6)

Velayetin kapsamı

5. Söz dinleme yükümlülüğü : çocuk ancak kendi yararına uygun olan sözleri dinlemek zorundadır.

6. Çocuğun temsil edilmesi : Çocuklarının yasal temsilcileridirler.

7. Çocuğun fiil ehliyeti : Ayırt etme gücüne göre tam ehliyetsiz ya da sınırlı ehliyetsizdir.

8. Çocuğun aileyi temsil etmesi

9. Çocukla ana baba arasındaki hukuki işlemler : Borç

doğurucu işle ise kayyım atanması gerekir.

(7)

Çocuk Malları

• Çocuğun mallarını ana baba birlikte yönetir. Sadece kullanma hakkına sahiptir.

• Çocuğu malları ancak yetiştirilmesi ve eğitimi için sarfedilebilir.

(8)

ÇOCUĞUN KORUNMASI

(9)

Koruma Önlemleri

• Çocuğun menfaati ve gelişmesi tehlikeye düştüğü takdirde hakim , ana baba çare bulmaz ya da güçleri yetmez ise

çocuğun korunması için uygun önlemleri alır.

• Çocuğun korunmasında maddi ve manevi menfaati olan herkes

isteyebilir. Hakim re’sen de karar verebilir.

(10)

Çocuğun Yerleştirilmesi

• Çocuğun bedensel, zihinsel gelişmesi tehlikede bulunur veya çocuk manen terkedilmiş halde kalırsa hakim , çocuğu ana babadan alarak bir aile yanına ya da kuruma yerleştirebilir.

• ÇKK uyarınca gerekirse çocuk mahkemesinden ayrıca tedbir

isteyebilir.

(11)

Velayetin kaldırılması

Çocuğun korunmasına ilişkin önlemler yetersiz kalırsa;

Yetersiz kalacağı önceden anlaşılırsa velayetin kaldırılmasına

karar verilir.

(12)

Nedenleri

A) Velayet görevini gereği gibi yerine getirmeme 1. Ana babanın deneyimsizliği

2. Ana babanın hasatlığı

3. Ana babanın özürlü olması

4. Ana babanın başka yerde bulunması

B) Ana babanın ilgisizliği ve ihmalkarlığı /ağır biçimde

savsaklamaları

(13)

Sonuçları

• Ana babanın her ikisinde de kaldırılmış ise vasi atanır

• Velayet sadece birisinden kaldırılmış ise diğerine ait olur

• Çocuğun şahsı yanında malları konusunda da sonuç doğurur.

• Ana baba bakım giderlerini karşılamakla yükümlüdür.

• Doğacak tüm çocukları da kapsar

(14)

Kaynaklar

Turgut Akıntürk Aile Hukuku, Seçkin Yay.

Çocuk Hakları Sözleşmesi 14. Genel Yorum Ian McEwan, Çocuk Yasası

Örnek Sosyal İnceleme Raporları