• Sonuç bulunamadı

ZEKİ ŞAHİNOĞLU

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "ZEKİ ŞAHİNOĞLU"

Copied!
59
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

İUGG / SGA

ayırıcı tanı

doğum şekli

perinatal sorunlar

doğum zamanı

Perinatal-Neonatal Tıp ve Yüksek Riskli Gebelikler Subgrubu

İzmir, 28-29 Nisan 2017

F E T U S prenatal

Doç Dr Zeki Şahinoğlu

(2)

İUGG / SGA – ayırıcı tanı

İUGG:

 Perinatal mortalite 120/1000

 Perinatal mortaliteye yol açan nedenlerde 2. sırada

 Ölü doğum  % 40 İUGG

 İntrapartum asfiksi oranı  % 50

Erken ve uygun perinatal tanı + yaklaşım  PNM/M 

 İUGG ve SGA EŞANLAMLI DEĞİL

 İUGG, fetusun normal büyüme potansiyelini duraklatan bir sürece bağlı ortaya çıkar.

 SGA, belirli bir persantilin altında doğum tartısı olan bebek (-2SD, 5%, 10%)

Tüm İUGG bebekler SGA değildir.

(3)

• 21 y, G1 P0

• SAT  26 hafta

• USG  23 hafta

• Erken İUGG

• Doppler normal

• AFI normal

• Patolojik u/s bulgusu yok

• Kordosentez: 46, XY

• Fetal seroloji negatif

Karar: yakın izlem

Cornelia de lange

küçük fetus – 1

(4)

 21 haftalık gebelik

 G 1

 Oligohidramnios

 İUGG

 Risk faktörü yok

 AVSD

 PNK artışı

 NK kısa

 TUA

Trizomi 14

küçük fetus – 2

(5)

5

• 31 y, G3 P1 A1 Y1

• SAT  30+6 hafta

• USG  25+5 hafta

• Erken İUGG

• AFI: 7 cm

• EFW  780 ± 104 g

UA / AEDF

MCA-PI / BSE UA / RF

küçük fetus – 3

(6)

Karar: doğum

 UA  AEDF + RF

 MCA  BSE

 Oligohidramnios

 DV  PI 

 30 + 6 hafta

(7)

Umbilikal ven kan analizi

– PO2: 17.1 mmHg (48.97) – PCO2: 48.7 mmHg (35.87) – pH: 7.223 (7.48)

– HCO3: 19.6 mmol/ (24.6) – BE: - 8.2 (-2.4)

– Glukoz: 92 mg/dl

Doğum ağırlığı 850 g

(8)

USG ölçümler

BPD HC AC FL oranlar

ilk etkilenen organ karaciğer AC küçülür

AC (mm)

Gebelik Haftası

Ott WJ, 2002

IUGG EFW

%

AC

%

HC/AC

%

AC/FL

%

Sensitivite

65.8 62.2

49.1 28.9

Spesifite

88.9 90.7

83.7 47.8

PPV 63.6 67.3 47.1 47.8

NPV 89.8 89.8 84.8 81.3

FP 8.6 7.2 12.6 7.2

FN 7.8 8.0 11.6 16.2

Küçük fetus – tanı

(9)

USG

 İlk trimester USG

 Midtrimester USG

 Amniotik sıvı

 Doppler

SAT – CRL uyumu

Ölçümler, yapısal anomali Oligo / polihidramnios

Fetal / plasental dolaşım ANAMNEZ

Küçük fetus – ayırıcı tanı

(10)

Yanlış SAT Yapısal

AC (mm)

Gebelik haftası

Yanlış SAT / Yapısal küçük

 Fetal anomali yok

 Fetal hareket normal

 AFI normal

 Doppler normal

USG

Küçük fetus – ayırıcı tanı

(11)

AC (mm)

Anomalili fetus

Gebelik haftası

fetal anomali

USG

 Fetal anomali var

 İUGG

 AFI normal / polih. / oligoh.

 Doppler:

 uterin: genelde normal

 umbilikal: normal / patol.

Küçük fetus – ayırıcı tanı

(12)

AC (mm)

İUGG

Gebelik haftası

 Yanlış SAT

 SGA

 Fetal anomali

 Fetal büyüme kısıtlılığı (İUGG)

Küçük fetus – ayırıcı tanı

(13)

Seravalli V, Baschat AA, Obstet Gynecol Clin North Am

2015

etyoloji / ayırıcı tanı perinatal yönetim

İUGG tanı

(14)

uteroplas perf  kronik HT

PE

u. myomatosus konn. doku hast uterus anomalisi

İUGR

UTEROPLASENTAL

enfeksiyon

kalp anomalileri malformasyon kromozom anom DM

kalp hast akciğer hast böbrek hast anemi

ilaç kullanımı sigara, alkol

previa / ablasyo kr inflamasyon tromboz / infarkt plasentit / vaskülit ödem

koryoamnionitis koranjioma

İUGG – etyoloji

uteroplas perf 

kronik HT PE

u. myomatosus konn. doku hast uterus anomalisi

enfeksiyon

kalp anomalileri malformasyon kromozom anom DM

kalp hast akciğer hast böbrek hast anemi

ilaç kullanımı sigara, alkol

previa / ablasyo kr inflamasyon tromboz / infarkt plasentit / vaskülit ödem

koryoamnionitis koranjioma

(15)

Erken İUGG Geç İUGG Plasental disfonksiyon

2 farklı fenotip

< 8 hafta

Premat. i-villöz perf.

9 – 11 hafta Erken i-villöz perf.

> 12 hafta

Normal i-villöz perf.

gebelik seyri NORMAL Trofob. invazyon

Spiral a.  basınç 

Plasental oksidatif stress

Preeklampsi Abortus İUGG

villöz difüzyon / perfüzyon defekti

Seravalli V, Baschat AA, 2015

(16)

Mortalite ABD Moldenhauer 2003

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

%

<28 28-36 >36w Normal

Yu 2007

0 2 4 6 8 10 12 14

Doğumda gebelik haftası

Mortalite / 100,000 canlı doğum

12.5

≤ 28 11.2

29-32 3.3

33-36 0.5

≥ 37

Maternal kayıp

0 25 50 75 100

23 25 27 29 31 33

%

Gebelik haftası

Perinatal fetal kayıp Desidual

arteriolopati

+ Preeklampsi

% 40-70

0 20 40 60 80 100

24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 Doğumda gebelik haftası

İUGG

İUGG – klinik

(17)

Plasental faktörler

0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5

MoM

0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5

MoM

PLGF

0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5

MoM

PP13

Plasental hipoksi

İnflamatuar sitokinlerin salınımı

Trombosit ve endotelial hücre aktivas. - hasar Spiral artelerde yetersiz

trofoblastik invazyon

Plasental hipoperfüzyon

+ PE Erken PE : <34 hf Preterm PE : 34-37hf Term PE : >37

PAPP-A

İUGG – 11-14 hafta risk öngörüsü

(18)

Geb. yok veya 1. trim.

Erken 2. trim.

Geç 2. trim.

İUGG – Doppler / uterin arter

Uteroplasental Hipoperfüzyon / Erken Öngörü IUGG

PE

DEKOLMAN FETAL KAYIP

PRETERM DOĞUM Diastolik adaptasyon

< 24 hafta

< 26 hafta (geç adaptasyon)

(19)

>%30 >%40-50 >%70

Giles WB et al. BJOG1985

Plasental villöz hasar

İUGG – Doppler / UA

(20)

 Fetus hareketsiz

 Ekranın %50’ni kaplamalı

 Gate aralığı 1 mm

 İnsonasyon açısı 0 derece

 2-3 kez tekrarlamalı

NORMAL

BKE

Perinatal Mortalite / Morbidite öngörüsü MCA – PSV (MCA – PI’ye) tercih edilir:

- PI: doğum veya fetal kayıp öncesi normalleşebilir - PSV: doğum veya fetal kayıp öncesi biraz azalabilir

ancak yüksekliğini korur, normalleşmez

• Azalmış PI Kronik fetal hipoksi Yüksek PSV Fetal redistribüsyon

2-3 hafta interval

Patolojik NST

İUGG – Doppler / MCA Fetusu korumak ...

(21)

 Venöz Doppler arteriyel sistemden sonra bozulur

Hecher K, 2001

 Ventriküler fonksiyon ve kardiyak yükü yansıtır

 Anormal DV = Kötü perinatal sonuç

Baschat AA, 2000

Pulsed Doppler örneği 0.5-1 mm insonasyon açısı < 30 derece Düşük filtre (50-70Hz)

Süpürme hızı (2-3cm/sn)

Fetal hareket ve solunumun olmadığı dönemlerde

İUGG – Doppler / DV

(22)

sistolik velosite + diastolik velosite sistolik velosite

IFI

=

 Aortik isthmus

sol subklavien arter  d.arteriosus

 RV dolaşım  LV dolaşım

RV – LV paralel outflow sistemi arasında dengeleyici link

 AoI kan akımı indeksi (IFI)

Serebral impedans  plasental impedans farkını yansıtır

Normal koşullarda

Plasental impedans < serebral impedans

 IFI > 1

İUGG – Doppler / AoI

(23)

IFI

İUGG

Plasental impedans   Umbilikal akım 

% 50 : AoI akım değişmez % 75 : AoI akım  retrograd IFI < 1

myokard O

2

 

LV fonksiyonu  

serebral perf.  

nöromorbidite  

postnat duktal bağm.

İUGG – Doppler / AoI

(24)

AFI < 5.0cm

En büyük cep < 2.0cm

Magann EF. 2000

oligohidramnios hiperekojen ve dilate barsak ansı

İUGG – ek USG bulguları

(25)

Skor Perinatal Mortalite ( /1000)

8-10 1.86

6 9.76

4 26.3

2 94.0

0 285.7

Manning FA; 1990

Biyofizik profil

(26)

NORMAL HASARLI BEBEK

HİPOKSİK HASAR ÖLÜM

Metabolik asidoz - pH  Kateşolamin  taşikardi Akselerasyon / variabilite  Bradikardi / deselerasyon

HİPOKSİK HASAR ÖLÜM

NORMAL HASARLI BEBEK

Periferal vasokonstriksiyon Dokularda hipoksi

HİPOKSİK HASAR ÖLÜM

NORMAL HASARLI BEBEK

İUGG

İUGG HASAR ÖLÜM

NST

(27)

İUGG: adapte

Fetal Hipoksi -

plasental yetmezlik UA: S/D - PI artışı

+ kompanse İUGG: dekompanse

MCA PI  Beyin, kalp, adrenal perfüzyon 

Ekojen barsak AFİ 

Böbrek, barsak hipoperfüzyon

REDİSTRİBÜSYON

UA - AEDF

Variabilite  Baseline  Deselerasyon Fetal hipoksi ve asidoz

Fetal kalp hızı anormallikleri

Myokard depresyonu

dekompanse

UA ARED

MCA PI azalmış, PSV artmış

DV Ters a

AoI Retrograd NST /

BPP Anormal Sonuç Asidemi

Nörolojik Hasar

(28)

Fetus adapte + kompanse

Fetus dekompanse

Fetus dekompanse PNM / M

Umblikal A.

Doppler Anormal Anormal Anormal

MCA Doppler Anormal Anormal Anormal

Venöz + Ao I

Doppler Normal Anormal Anormal

NST / BPP Normal Normal Anormal

Sonuç İyi Hafif asidemi

Hasar riski

Asidemi Nörolojik Hasar

İUGG – değerlendirme

(29)

Geç IUGR (> 34 hafta)

Artmış UA Doppler PI Doppler x 1 / hf + BPP x 1 MCA – BKE Doppler x 2-3 / hf + BPS x 1

İUGG – yönetim

Seravalli V, Baschat AA, Obstet Gynecol Clin North Am 2015

(30)

Erken IUGR (< 34 hafta)

Artmış UA Doppler PI Doppler x1 / 1-2 hf + BPS x 1 / hf MCA – BKE Doppler x 1 / hf + BPS x1 / hf UA – AEDV Kliniğe yatış,

Doppler x 2 / hf + BPS x 1 / hf UA – REDV Kliniğe yatış

DV - PI artışı Doppler x 3 / hf + BPS x 2 / hf

± oligohidramnios NST / gün (vertikal cep <2 cm)

DV a dalgası yok / ters Kliniğe yatış + Doppler / gün + BPS, doğuma hazırlık

Seravalli V, Baschat AA, Obstet Gynecol Clin North Am 2015

İUGG – yönetim

(31)

İUGG – doğum kararı / 26-28 hafta

Neonatal sürvi % 50 Sağlıklı sürvi % 30

UA – ARED, doğum endikasyonu ?

1. Maternal koşulların olumsuzluğu doğum 2. Fetal asidemi lehine bulgu varlığı doğum

 Anormal BPS (< 6 / 10): doğum

 Normal BPS (> 6 / 10)

 Anormal venöz Doppler #

Anormal venöz Doppler – anormal BPS interval 1 hafta Beklemek / neonatal sürviye olumlu katkı % 14 (% 2 / gün)

izlem

(< 26 . hafta için geçerli)

 patolojik DV Doppler (ters a dalgası)

 anormal NST (kategori 3)

 asidemi lehine USG bulguları (+) - periventriküker ekojenite

- kardiyomegali - ekojen / dilate barsak ansı tek kür (2x2)

elektif sezaryen ise ≤ 38+0 hf tekrarlı KS yapmamalı

kortikosteroid

MgS0

4

uygulaması < 32. hf

(32)

İUGG – doğum kararı / 28-32 hafta

DV ters a –1 hafta bekleme – zaman kazanma ??

fetal kayıp oranı yüksek

neonatal morbidite riski yüksek

ve / veya

Doğum endikasyonu

patolojik arteryel Doppler (+) - DV a dalga kaybı

- NST kategori 3 Doğum

Neonatal sürvi 28. hafta % 70 32. hafta % 90

nöromorbidite riski yüksek < 30. hafta

(33)

İUGG – doğum kararı / 32-34 hafta

> 32 hafta + UA / RF doğum

> 34 hafta + UA / AEDF doğum

(34)

İUGG – doğum kararı

(35)

UA-PI  CPR  UA - AEDF BSE

UA - RF DV - PI

UV puls.

DV - RAF

35 28 21 14 7

Turan ÖM et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2008

İUGG – doğum kararı

(36)

Am J Obstet Gynecol, 2002 1 gün kazanım

sürvi %3 (+)

Ciddi morbidite yok Ciddi morbidite Neonatal kayıp Fetal kayıp

% %

 Gebelik haftası

 Maternal morbidite

 Fetus koşulları

Seravalli V, Baschat AA, Obstet Gynecol Clin North Am 2015

İUGG – doğum kararı

YDYB koşulları

(37)

• 24 y, G2 P1 Y0

• SAT  30+1 hafta

• USG  26+1 hafta

• AFI: 5 cm

• EFW  764 ± 102 g

küçük fetus – 4

(38)

38

Karar: yakın izlem

 UA  AEDF

 MCA  BSE

 Oligohidramnios

(39)

1. hafta

2. hafta

3. hafta

Karar: sezaryen

Doğum ağırlığı 795 g Neonatal kayıp

Umbilikal kord kanı analizi PO2: 13.2 mmHg (39.6) PCO2: 56.7 mmHg (35.66) pH: 7.117 (7.478)

HCO3: 17.9 mmol/L BE: -12.0

Glukoz: 49 mg/dl

(40)

Küçük fetus – doğum şekli

(41)

CS ile doğum preterm verteks infantlarda sürviyi artırır mı?

MOSAIC çalışması: 28-31 hf, 3310 infant, 10 Avrupa ülkesi Fetal / neonatal / maternal sonuçlarda anlamlı fark yok.

Çok düşük doğum kilolu infantlarda CS ile doğumun uzun- dönem nöromorbiditeyi azaltıcı etkisi var mı?

Çok düşük kilolu grupta İKK riski 

Uzun dönem nöromorbiditeye azaltıcı etkisi yok

Küçük fetus – doğum şekli

(42)

Vaginal doğum güvenli midir?

Çok düşük kilolu grupta VD ile İKK risk artışı birliktedir;

Neonatal sonuçlar ve uzun dönem nöromorbiditede fark yok.

Çok düşük kilolu grupta, ek risk faktörü de varsa, neonatal mortalite ve İKK nedeniyle CS önerilebilir.

Küçük fetus – doğum şekli

(43)

Küçük fetus – doğum şekli

(44)

36 – 41 hafta

 tanı zor

 3. trimester fetal ölçümlerde + / - aralık geniş

 SGA yanlış tanı sık !!!

 Tanı kriterleri

 Fetal büyümenin duraklaması,

 Önceden normal olan HC / AC oranının artması

 Termde fetal beyin O2 gereksinimi artar

 Hipoksi: ilk hemodinamik değişiklik serebral vazodilatasyon

 Vazodilatasyon nöroproteksiyon amacında olsa da hipoksinin tim olumsuzluklarını kompanse edemez

Geç İUGG – doğum kararı

(45)

- 3. trimester plasental yetmezlik fetal hipoksi

- Plasental lezyon (sıklıkla villöz immatürite) genellikle direnç artışına yol açacak boyutta olmaz

umbilikal arter – PI normal olabilir !!!

- Fetusun izleminde – doğum kararında Serebro-plasental oran (CPR) MCA - pulsatilite indeksi

MCA Doppler veya CPR < 1 hipoksemiye yanıtı gösterir UA Doppler normal olabilir

anormal MCA (PI, PSV) veya CPR < 1 : doğum

Geç İUGG – doğum kararı

(46)

The Disproportionate Intrauterine Growth Intervention Study at Term (DIGITAT)

 İUGG 36 – 41 hafta

 38. haftada doğum indüksiyonu

 Minimum neonatal morbidite

 Minimum fetal kayıp riski

 Vaginal doğum / sezaryen oranına etkisi yok

Geç İUGG – doğum kararı

(47)

Geç - İUGG grup:

- Normal UA Doppler + kötü perinatal sonuçlar - Olguların % 46’da UA Doppler normal !!!

- açıklanamayan term kayıp

- beklenmeyen intrapartum hipoksi - serebral palsi

Unterscheider J, Daly S, Geary MP, et al. Optimizing the definition of

intrauterine growth restriction: the multicenter prospective PORTO Study.

Am J Obstet Gynecol 2013

PORTO çalışması

Geç İUGG – doğum kararı

(48)

Hipoksi Asfiksi

Mekonyum aspirasyonu Nekrotizan enterokolit Serebral kanama

Polisitemi Hipotermi Hipoglisemi Enfeksiyon

Erken ve uzun dönem morbidite

Gelişme geriliği

Dikkat eksikliği / hiperaktivite

Nörokognitif fonksiyon azalması Endokrinopati

Aterosklerozis

Kardiovasküler hastalık - HT

- Koroner kalp hast.

- İnme

(49)

Güncel sorular

 Antikoagülan tedavi etkin mi ?

 MCA – BSE (+) = beyin koruyucu etkinlik ?

 Hangi patolojik Dopper bulgusu - doğum kararı?

 Vitamin D

3

– plasental disfonksiyon önlemi ?

 Omega III – plasental disfonksiyon önlemi ?

(50)
(51)
(52)

 Antikoagülan tedavi etkin mi ?

 MCA – BKE (+) = beyin koruyucu etkinlik ?

 Hangi patolojik Dopper bulgusu - doğum kararı?

 Vitamin D

3

– plasental disfonksiyon önlemi ?

 Omega III – plasental disfonksiyon önlemi ?

(53)

IUGR – serebral kan akımı redistiribüsyon:

- ACA kan akımı artışı frontal lob kanlanmasında artış

- MCA kan akımı artışı bazal ganglia kanlanmasında artış beyin koruyucu etkinlik sürecinin ileri evresi

MCA kan akımı > ACA kan akımı

frontal lob kanlanmasında relatif azalma kognitif fonksiyonlarda olumsuzluk

(54)

Middle cerebral artery (MCA) Doppler is considered a surrogate for fetal hypoxemia, but its value in predicting neurological

damage in preterm IUGR remains controversial

Baschat AA, et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2002 Habek D, et al.. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004

Preliminary evidence suggests that AoI flow shows an association with long-term neurological outcome.

Del Rio M, et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2008 Fouron JC, et al. Am J Obstet Gynecol 2005

İUGG fetuslarda kranial USG anomalileri (CUA)

 Periventriküler lökomalazi

 Intraventriküler kanama

 Bazal ganglia lezyonu

% 40 vs % 12

Nörolojik morbidite öngörü:

Fetal Doppler > gebelik haftası

MCA patolojik (BSE) vs normal % 48 vs % 13

MCA – BKE + AoI retrograd vs normal % 66 vs % 38

(55)

Güncel sorular

 Antikoagülan tedavi etkin mi ?

 MCA – BSE (+) = beyin koruyucu etkinlik ?

 Hangi patolojik Dopper bulgusu - doğum kararı?

 Vitamin D

3

– plasental disfonksiyon önlemi ?

 Omega III – plasental disfonksiyon önlemi ?

(56)

Large variations in DV waveforms ranging from positive to reversed flow during atrial contraction.

While we strongly believe that flow measurement in the DV is an important indicator of fetal condition.

These cases present examples in which DV pathology was not representative of the fetal condition.

Caution is warranted when using single Doppler measurements to trigger delivery.

 A combination of various parameters constitutes the best approach. A. Diemert and K. Hecher

Ultrasound Obstet Gynecol 2009; 34: 605–608.

İatrojenik prematürite vs fetal hasar / kayıp

(57)

Güncel sorular

 Antikoagülan tedavi etkin mi ?

 IUGR fetusta KS etkisi ?

 MCA – BSE (+) = beyin koruyucu etkinlik ?

 Hangi patolojik Dopper bulgusu - doğum kararı?

 Vitamin D

3

– plasental disfonksiyon önlemi ?

 Omega III – plasental disfonksiyon önlemi ?

(58)

 Several reports have demonstrated that maternal and placental inflammation plays a pivotal role in LPS-

induced fetal IUGR and demise.

 VitD3 obviously attenuated LPS-induced elevation of inflammatory cytokines in maternal serum.

pretreatment with VitD3 prevented LPS-induced fetal IUGR and demise.

(59)

Omega-3 supplementation during pregnancy does not prevent recurrence of IUGR in women with

uncomplicated singleton pregnancy and a previous IUGR pregnancy.

teşekkür ederim

Referanslar

Benzer Belgeler

Böylece buz kristalleri başlangıçta hücreler arası boşluklarda oluşma eğilimindendir ve hücreler arası buz kristalleri büyüdükçe devam eden donma,

Stria distensa, obez grupta diğer iki gruptan istatistiksel olarak anlamlı derecede fazla iken aşırı kilolu grup ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı

Ek 1.l İştah skalası ile saptanan glisemik indekse göre kızartma/yağlı yeme isteği saatler arası ortalamalarının karşılaştırılması (devamı) (devamı) (devamı) (devamı)

Daha önceden yapılmış çalışmalarda, hipertansiyon, hipertrigliseridemi, düşük HDL kolesterol seviyesi ve glukoz intoleransının koroner arter hastalığı.. (KAH)

Kör Yayın Kurulu ve Kör Hakemlik Dergimizin editörlük birimi yazar tara- fından gelenekselyy@yahoo.com adresimize gönderilen yazıları ilk önce Yayın İlkelerimiz

1 (Ab- dülaziz Bey 2002:V-VI) ‹flte bu çal›flmada ön- celikle Pertev Pafla torunu Cemaleddin o¤lu Abdülaziz Bey’in “Osmanl› Âdet, Merasim ve Tabirleri” adl›

Kadın olmasının getirdiği sorumluluklar ve zorluklar sebebiyle âşıklar şölenine katılamadığını söyleyen ve bu durumdan yakınan âşık, 8 Mart Dünya

生出吸收光譜不正常的感光色素,對於顏色辨識有偏差,就會造成色弱。遺傳性色盲的