8.
LEYLEK OYUNU
(K-2)Leylek oyunuTekirdağköylerinde kış geceleri kadınların çeşitli kılıklaragirerek oynadığıoyunlardan biridir.
KADıN: Geceyekatılanlardanbiridir.çoğuzaman özel giysi giyilmez. Elinde bir dairevardır.Oyun türküyle yönetilir. Türküye geceyekatılan kızlar katılır.
KIZ: Oyunu sürdüren kişidir.Leylek taklidi yapacağıiçin, evdeki giysi ve aksesuarlarla leylek
görünümü
verilmeye çalışılır. Kızın başınabeyaz ya da siyah bir örtü
örtülür,
Ortünün rengine uygun bir beyazşalvargiyer. Eline iki tahtakaşıkverilir. Sap tarafı dışagelecek şekilde
tutulur. Ortünün rengine uygun çorap ya da çetik giydirilir. Leylek olan
kız kaşıklarıavueunun içinde ters bir şekildetutar.Ağzınagötürür. Sivri
kısımları dışgelir. Bunlar leylekgagasınabenzetilir. Başıörtülüolduğu
için etrafıgörünmez. Kaçarken ve zıplarken seyirci çok dikkatli olur. Çünkü bazenkaşığınsivri ucu yaralamaya yol açabilir.
OYUNUN METİN YAPıSıVEKURULUŞU 1- Namazkılmataklidi yapması
2- Leylek gibi mısıryeme taklidi
3- Yavrularını toplayıp yuvaya getirme taklidi. 4. Kartalların gelmesi ve korku hali taklidi.
5. Kartallardan kaçmayaçalışmave zıplamataklidi.
6. Kartallardankaçıpkurtulma taklidi yapan kızınelindeki kaşığın kızlardanbirinedeğmesive yenileyleğinbelirlenmesi.
OYUN:
Daire çalan kadınıntürküye başlamasiyleoyunbaşlar.
Daire çalan
kadın:"Amanleyleğim, kuzum leyleğim, Akşamlaroldukıl namazını kıl namazını"
Leylek olankıznamazkılmataklidi yapar. Bu taklit nakarat boyunca sürer.
Daire çalan
kadın:"Amanleyleğim,kuzumleyleğim,
Akşamlaroldukıl namazını, kıl namazını"
Kızlar
tekrarlar:
"Aman
leyleğim,kuzum
leyleğim.Akşamları
oldu
kıl namazım, kıl namazını"Leylek olan
kız leyleğin mısıryemesi taklidini yapar.
Daireel
kadın:"Aman
leyleğim,kuzum
leyleğimAkşamlar
oldu,
yavrularımtopla
leyleğim."
Kızlar.tekrarlar.
"Aman
leyleğimkuzum
leyleğimAkşamlar
oldu,
yavrularımtopla
leyleğim"
Leylek olan
kız odanıniçinde dolanarak
sağınasoluna
bakınırkenleyle
ğin
yavrularım toplamasınıtaklit eder.
Dalreel
kadın:"Aman
leyleğim,kuzum
leyleğim. Akşamlaroldu, kartallar geldi
Kızlartekrarlar
"Aman
leyleğim,kuzum
leyleğim Akşamlaroldu, kartallar geldi "
Leylek olan
kız göğebakar
Şaşırıp yavrularınasahip
çıkmakist
Odada
şaşkınlıkla dolanır.Daireel
kadın:"Aman
leyleğimcamm
leyleğim Zıpla leyleğim zıpla leyleğim Kızlartekrarlar
"Aman
leyleğim,camm
leyleğim Zıpla leyleğim ,zıpla leyleğim"
Leylek
kızkartal korkusuyla odada oradan oraya
zıplar.Baz
seyircilerin önüne kadar gelir.
Daireci
kadın:"Aman
leyleğim,kuzum
leyleğimKaç
leyleğimkaç
leyleğim." Kızlar(tekrarlar):
Amanleyleğim,kuzum leyleğim,
Kaç leyleğimkaç leyleğim
Leylek olankızkartaldan çokkorkmuşizleniminiyaratır. Sağasola
dolanıp zıplayarakkaçınmayaçalışır.Bazen seyircilerin üzerinezıplayarak
onlan korkutur. Leylek olankızınelindekikaşıklarkime değerseo kişi
yeni oyunda leylek olur. Daire çalankadında değişir. Oyuncunun oyun
çıkarma yeteneğinegöre leylekkıza,günlükyaşamındagörülen çeşitli olaylarıntaklidiyaptınlır.(Yemek yeme,işyapma,hayvanlarınkavgası,
leylektakırdamasıvs. )
Bu seyirlik oyunu,Tekirdağ'ınKaracakılavuzköyünden derledim.Oyun on yılöncesine kadaryaygınbir biçimde oynanıyormuş. Şimdiise pek nadiroynanıyor.
9- HOCA OYUNU
(K-S)Tekirdağ seyirlik köy oyunlarındandır.Kadınların kışgecelerinde
kına gecesi.nişan,vb. toplantılarda çeşitli kılıklara girerek oynadığı
oyunlardan biridir. KİşİLER:
.. HOCA: Başına kavuğa benzetilmeğe çalışılmışbir başlık takılır.
Uzerine büyük bir cübbe giydirilir. Cübbe bulunmazsa bir faraceyle cübbe izlenimi verilir. Yapağıdan abartılmışdizlere kadar uzanan bir sakal takılır. Beline bir kuşak sarılır. Eline bir tesbih verilip, ayağına
potur giydirilir.
Yün
çoraplar poturun üzerine çekilir.Ayağına çarıkgiydirilip. eline uzun bir sopa verilir.
OGRENCILER: Yedikız, öğrenci kılığınagirer. Herbiri erkek çocuk giysisi giyer. Bulunursa,başlarınafes de konulur.Eğerfes bulunmazsa
kasketlerini ters çevirirler. ..
Oyun, hocanın odanınorta yereoturmasıyla başlar.Onü ne bir rahle
alıpüzerine bir kitap koyar. Hocasopasının yanınakoyar. Sertbakışlarla birşeyler mırıldanırgibi oturduğu yerdesallanır.Yedi çocuk teker teker gelip hocanın karşısındadiz çöküp otururlar. Ellerinde birer kitapvardır.
Sallanarak birşeylerokuyupezberliyormuşizlenimini verirler. OYUNUNMETİN YAPıSıVE KURULUŞU
ı.BirinciöğrencininB harfinitekrarlanmasıonlanazarlamasısopayla
vurm~sıve öğrencileretekrar ettirmesi.
2. IkinciöğrenciyeT harfini tekrarlanması,onlarazarlaması,sopayla
vurm,!~ıve öğrencilere tekrar ettirmesi.
sopaylavurmasıve öğrencileretekrar ettirmesi
4. Dördüncü öğrenciye S harfini tekrarlatması onları azarlaması
sopaylavurmasıve öğrencileretekrar ettirmesi.
5. Sonunda bütün öğrencileri sıra dayağınaçekip kendinin tekrar etmesi ve uyuyakalması çocukların kaçması.
OYUN:
Hoca elindeki uzun sopayıbirinci öğrencinin kafasınavurarak: -Sen oku bakalım...
Birinciöğrenci ayağakalkar iki tarafa sallanarak: -Ba beyli, bala beyli, bala bula, bambırbeyli, der.
Hoca:
İyi okuyun bre veletler , der.
Bütün öğrenciler:Bu beyli beyli, bala bula, bambırbeyli diye tekrar ederler. Hocaokuyuşları beğenmeyerekherbirinin birer sopa vurur. Bu kez elindeki sopayla ikinciöğrencinin kafasınavurarak:
- Sen oku bakalım
İkinci öğrenci ayağakalkar, iki tarafa salanarak, -Ta tayli,tala teyli, tala, tula tambur, teyli der.
Hoca:
İyi okuyun bre veletler der.
Bütünöğrenciler:Ta teyli, tala teyli, tula tula, tambırteyli diye tekrar ederler.
Hoca okuyuşlarını beğenmeyerekherbirine birer sopa vurur. Hoca elindeki uzun sopayla bu kez üçüncü öğrencini kafasınavurarak:
Sen okubakalımder.
Üçüncüöğrenci ayağakalkar, iki tarafa sallanarak. -Fa feyli, fala feyli, fambırfeyli, diyerek tekrar ederler.
Hoca yine oku yuşlarını beğenmeyerek herbirine birer sopa vurur. Elindeki uzun sopayla bu kez de dördüncüöğrencinin kafasınavurarak:
-Serıoku bakalım.
Dördüncüöğrenci ayağakalkar ve sallnaarak. -Sa seyli, sala seyli, sala sula, sambırseyli, der. Hoca:
-İyiokuyun bre evlatlar... Bütünöğrenciler:
-Sa seyli, sala seyli sala sula, sambırseyli, diye tekrar ederler. Hoca yine oku yuşlannı beğenmeyerek herbisine birer sopa vurur.