GÜNCEL ELEKTRİK FİYATLARI VE YILLARA GÖRE ARTIŞ

(1)

(2)

GÜNCEL ELEKTRİK FİYATLARI VE YILLARA

GÖRE ARTIŞ

(3)

Mesken Aboneliği Yıllara Göre Artış Grafiği (krş/kWh)

2016 2017 2018 2019

22,10 21,61

34,53 36,42

11,08 11,57 13,32

20,86

MESKEN ABONELİĞİ

kWh Bedeli Dağıtım Bedeli

kWh %40 Artış DB %46 Artış

(4)

Ticarethane Aboneliği Yıllara Göre Artış Grafiği (krş/kWh)

2016 2017 2018 2019

22,12 21,62

43,48

54,37

11,36 11,86 13,62

21,32

TİCARETHANE AG ABONELİĞİ

(5)

Sanayi Aboneliği Yıllara Göre Artış Grafiği (krş/kWh)

2016 2017 2018 2019

20,52 20,52

39,63

49,96

8,55 8,55 10,05

15,74

SANAYİ AG ABONELİĞİ

(6)

ELEKTRİK FİYATLARININ YILLAR İÇERİSİNDE DEĞİŞİMİ (USD-CENT/kWh)

9,90 9,58 9,90 9,81 10,01 9,88

8,68 7,74

8,47

8,61 8,12

9,21

10,59

9,98 9,66 9,99 9,89 10,10 9,94

9,09 8,52

10,14

11,45

10,80

12,24

14,08

7,73 7,48 7,73 7,66 7,81 7,70

7,05 6,61 7,87

8,89

8,38

9,50

10,92

6,00 7,00 8,00 9,00 10,00 11,00 12,00 13,00 14,00 15,00

01.17 02.17 03.17 04.17 05.17 06.17 07.17 08.17 09.17 10.17 11.17 12.17 01.18 02.18 03.18 04.18 05.18 06.18 07.18 08.18 09.18 10.18 11.18 12.18 01.19 02.19 03.19 04.19 05.19 06.19 07.19 08.19 09.19 10.19

Çeyrek Bazlı USD cent/kWh

Zam Tarihleri

Türkiye Elektrik Fiyatları (USD-cent/kWh)

Mesken Ticarethane AG Sanayi OG

* Zam tarifelerinin güncellendiği

tarihlerdeki dolar kuru ile hesap yapılmıştır.

(7)

GÜNCEL LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM

YÖNETMELİĞİ VE ÇATI GES’LER

Hüsniye KORKMAZ İş Geliştirme Mühendisi

(8)

Türkiye’nin Güneş Enerjisindeki km Taşları

3 MW

İLK DÜZENLEME : Lisanssız Enerji Üretim Müsadesi

500 kW

2 MW ( toplam kurulu güç )

GÜNCEL DÜZENLEME : Lisanssız Enerji Üretim

Müsadesi 1 MW

15 MW 200 MW

800 MW

2500 MW

4981 MW

6000MW

7500 MW

İLK KANUN

45 MW

1 50 MW Planlanan Yeni Lisanslı Projeler

TAHMİNİ

YENİ YÖNETMELİK: (12.05.2019) Aylık Mahsuplaşma

5 MW

2023 Hedefi 15.000 MW

(9)

PV GÜNEŞ ENERJİSİNDEN ELEKTRİK ÜRETİMİ 2 KATEGORİDE SAYILABİLİR;

1. Lisanslı Projeler

➢YEKA

➢MİNİ YEKA

➢5MWe – 50 MWe Projeler (2015 yılında düzenlenen yarışmalar)

1. Lisanssız Projeler (5 MWe Altı ve Öztüketim)

➢10 kW’a kadar Usul ve Esaslar

➢10 kW – 5 MWe Aylık Mahsuplaşma (5.1.c)

➢Öz Tüketim Projeleri (5.1.ç)

(10)

GES Başvurularında Muhattap Alınan Otoriteler;

1. EPDK 2. EİGM 3. TEDAŞ 4. TEİAŞ

5. İlgili EDAŞ veya OSB

6. Yerel Belediyeler ve Otoriteler

(11)

LİSANSSIZ PROJELER;

Tüketim ile üretimin aynı yerde olduğu;

ya aylık mahsuplaşma ile üretilen enerjinin tüketim fazlası kısmının şebekeye verildiği,

ya da öztüketim ile üretilen enerjinin tamamının tüketildiği projelerdir.

(12)

Sadece Çatı ve Cephe (Arazi Hariç)

Tüketim Zorunluluğu

• Max. Sözleşme Gücü Kadar GES

10 Yıl Alım Garantisi

• Satın alınan kWh bedeli karşılığında

!

Aylık

Mahsuplaşma

• kWh- kWh bazında

Şebeke Sınırı

• Şebeke Arıza Akım Limiti

5.1-c Kapsamında ki Lisanssız Projeler;

Gün boyu üretilen enerji

Geceleri kullanılan enerji

Üretim noktası ile tüketim noktası aynı yerde olmalıdır!

(13)

✓ Max : 5 MWe / > Bağlantı Sözleşme Gücü

✓ Çatı veya Cephe’ye kurulum.

✓ Tüketim kWh = Üretim kWh a kadar ,kendi dağıtım tarifesinden yüzde 50 indirim,

✓ Şebekeye Verilen kWh = Dağıtım Bedeli Yok

5.1-c Kapsamında ki Lisanssız Projeler;

Veriş Veriş-Çekiş

Tüketim fazlası enerji kazancı Çekiş

Her Ayın başında Üretim > Tüketim ise ödeme

(14)

Gün boyu üretilen enerji

Geceleri kullanılan enerji

5.1-c Aylık Mahsuplaşma

Üretilen ihtiyaç fazlası enerji şebekeye verilir.

Üretimin olmadığı saatlerde şebekeden enerji tüketilir.

Çift yönlü sayaç hem üretimi hem tüketimi kaydeder.

Tüketim>Üretim ise fazla olan kısmı mevcut tarifesinden satın almaya devam eder.

Tüketim<Üretim ise fazla olan kısmı mevcut satın aldığı kWh bedeli üzerinden satılır.

(15)

5.1-c Mahsuplaşma Örnek 1 (Üretim Fazla ise)

Veriş (kWh) Çekiş (kWh) Sistem Kullanım Bedeli Veriş SKB (TL / kWh)

Dağıtım Bedeli Çekiş DBÇ (TL/kWh)

250 200 - 200DBÇ0,5

250 kWh

* Üretilen enerji önce yüklerde tüketilir. Tüketim fazlası ise anlık olarak şebekeye verilir. Ay sonunda çift yönlü sayaçta okunan veriş ve çekiş değerlerinden yukarıdaki dağıtım bedelleri talep edilir. Yanda ki şekilde anlık enerji üretim ve tüketimi değil, ay sonunda ki mahsuplaşma modellenmiştir.

Şebekeye Verilen Tüketim Fazlası Enerji;

50 kWh x Abone kWh bedeli = olarak yatırımcıya ödenir.

(16)

5.1-c Mahsuplaşma Örnek 2 (Üretim Tüketim Eşit)

0 kh

Veriş (kWh) Çekiş (kWh) Sistem Kullanım Bedeli Veriş SKB (TL / kWh)

Dağıtım Bedeli Çekiş DBÇ (TL/kWh)

250 250 - 250DBÇ0,5

250 kWh

(17)

5.1-c Mahsuplaşma Örnek 3 (Tüketim Fazla)

Veriş (kWh) Çekiş (kWh) Sistem Kullanım Bedeli Veriş SKB (TL / kWh)

Dağıtım Bedeli Çekiş DBÇ (TL/kWh)

200 250 - (200*DBÇ*0,5)+ (50*DBÇ)

200 kWh

250 kWh

(18)

Uygulamalı Örnek Mahsuplaşma;

(19)

5.1-ç Kapsamında Olan Lisanssız Projeler (Öztüketim projeri);

• 5MWe üst sınır yoktur. Üst sınır sözleşme gücü kadar.

• Şebekeye enerji basmama otomasyonu yapılması önerilir,

• Hem veriş hem çekiş yönünde dağıtım bedeli alınır.

• Lisanssız ile aynı başvuru süreci,

• Üretim ve tüketimin aynı noktada olması kaydıyla araziye kurulum yapılabilir (OSB bölgesi hariç)

• İzin alınmama riski az (Kendi trafon ile kendi kablo bağlantıların),

• Sürekli artan elektrik fiyatları ile hesaplanan LCOE (Levelized Cost

Of Energy) ile karlı yatırımlar,

(20)

5.1-ç Mahsuplaşma Örnek 1 (Üretim Fazla ise)

Veriş (kWh) Çekiş (kWh) Dağıtım Bedeli Veriş DBÇ (TL / kWh)

250 200 250*DBV 200*DBÇ

250 kWh

200 kWh

(21)

5.1-ç Mahsuplaşma Örnek 2 (Üretim Tüketim Eşit)

250 250 250*DBV 250*DBÇ

250 kWh

(22)

5.1-ç Mahsuplaşma Örnek 3 (Tüketim Fazla)

200 250 200*DBV 250*DBÇ

200 kWh

250 kWh

(23)

OSB’lerde Lisanssız GES Uygulamaları

• Organize sanayi bölgesi statüsünde olan

yerlerde hem 5-1-c hem de 5-1-ç kapsamları uygulanır.

• Sadece çatı ve cephe uygulamaları (Arazi uygulaması yok)

• Üretim tesisi kurulacak yer ile tüketim noktası

aynı yerde olmalıdır.

(24)

(25)

Yasal Süreç İş Akışı

Çağrı Mektubu

• Süreç Max. 3 Ay

• Arazi

kurulumlarında ÇED ve marjinal tarım

başvuruları

Proje Onayları

• Elektrik Proje

• Statik Proje

• Belediye Uygunluk Yazısı

Bağlantı Anlaşması

• Proje Onayından Sonra

Montaj ve Devreye Alma

Geçici Kabul

• Bağlantı

Anlaşmasından En geç 1 yıl içerisinde

Sistem Kullanım Anlaşması

• Geçici kabulün yapılmasının ardından 1 ay içinde sist. Kul.

Anlş. imzalanır

Tesisin İşletme Dönemi

•

(26)

Değerlendirme sonucu 3 iç günü içinde açıklanır. Evraklarda eksiklik varsa Ekim ayı

sonuna kadar tamamlanması şarttır.

Aksi takdirde başvuru iade edilir.

ÇATI GES ÇAĞRI MEKTUBU SONUÇLANMA SÜRECİ

Başvuru

(Örn; Eylül ayı içinde)

Evrak Değerlendirme (Ekim ayı ilk 15 günü

içinde)

Kapasite Değerlendirme (Kasım ayı ilk 15 günü

içinde

Sonuç İlanı ve Teknik Değerlendirme (En geç Kasım 15 ilan edilir, 10 iş günü içinde

de EİGM’ den teknik değerlendirme beklenir.

TEİAŞ Tarafından arıza akım limitlerinin aşıldığı

bildirilirse başvuru reddedilir.

İlandan 1 ay içerisinde yazılı başvuruda

bulunarak çağrı mektubu alınır.

(27)

Çatı GES Çağrı Mektubu Bağlantı Görüşleri

AG’den Bağlantı Yapılması;

- Mevcut AG Panosundan bir şalter ile çıkış alınması,

- Çift yönlü sayaç temin edilmesi, - 50 kW üstü RTU Panosu,

- İstendiği takdirde mevcut otop akım, gerilim trafolarının revizyonu

OG’den Bağlantı Yapılması;

- Monoblok beton köşk içinde otoprodüktör giriş, ölçü ve çıkış hücreleri temini,

- Trafo temini ya da mevcut trafo revizyonu, - Çift yönlü sayaç temin edilmesi,

- 50 kW üstü RTU Panosu

(*) OSB’lerde kendi scada sistemine entegrasyon da istenebiliyor.

(28)

PROJE ONAYLARI

Statik Proje;

-Mevcut bina çatı sisteminin güneş paneli ve taşıyıcı elemanlarını statik olarak

taşıdığına dair bir inşaat mühendisi

tarafından hesapları ile birlikte hazırlanır ve imzalanır.

- Üniversiteler tarafından onaylanır.

Elektrik Proje;

- Yerleşim planı, tekhat şeması ve topraklama paftaları ile elektriksel hesaplarının yer aldığı bir projedir.

- SMM belgesi olan bir elektrik mühendisi tarafından hazırlanır ve imzalanır.

- 10 kW ve altı ilgili dağıtım şirketi tarafından, 10 kW ile 100 kW arası ilgili TEDAŞ bölge

koordinatörlükleri tarafından, 100 kW üstü TEDAŞ genel müdürlüğü tarafından onaylanır.

(29)

Elektrik ve statik projeleri ilgili kuruma onaya sunulurken, ek belgeler arasında ilgili kurumdan alınmış ‘’GES Uygunluk Belgesi’’ de istenmektedir.

Bu belge için eskiden çatılarda yapı ruhsatı tadilatı yapılması istenmekteydi. 3 Temmuz 2017’ de Resmi Gazete’de yayınlanan aşağıdaki madde ile aşağıdaki şartlara bağlı kalmak kaydıyla bu zorunluluk ortadan kaldırıldı;

Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 59. Maddesinin 2. Fıkrası: ‘’Taşıyıcı sistemi etkilememek ve 634 sayılı kanun uyarınca muvafakat alınmak kaydıyla; binalarda enerji kimlik belgesi sınıfı en az ‘’C’’ olacak şekilde mesleki yeterlilik sertifikalı uygulayıcılar tarafından yapılacak ısı yalıtım uygulamaları ile binanım kendi ihtiyacı için yapılacak güneş kaynaklı yenilenebilir enerji sistemleri ruhsata tabi değildir. Bunlara ait uygulama projelerinin hazırlanması ve fenni mesuliyetin üstlenildiğine dair taahhütname ile birlikte ilgili idareye sunulması, binanın projesindeki mimari görünüşlere bağlı kalınması ve idaresinden izin alınması zorunludur. ‘’

GÜNCEL ELEKTRİK FİYATLARI VE YILLARA GÖRE ARTIŞ