Kısraklarda Postpartum Patolojiler

(1)

Kısraklarda Postpartum Patolojiler

Prof. Dr. Rıfat Vural

(2)

Doğum sonrası klinik yaklaşım

• Plasenta tartılmalı : 7 kg üzerinde ise yavru neonatal problem yaşar

• Kolostrum : gravidity 1.07 nin üzerinde olmalıdır = 3000 mg/dL IgG

• Yavru serum beyaz küre : <5000 hücre/µL

• Yavru serum fibrinojen : < 200mg /dL veya

• Yavru serum beyaz küre : >8000 hücre/µL

• Yavru serum fibrinojen : >400mg /dL veya

• PATOLOJİKTİR

(3)

Yavrunun Sağlık Göstergeleri

Sağlık Göstergeleri ^Göstergearalıkları

Yavrunun emme refleksi 2-20 dakika içinde başlamalı

Sternum üzerinde oturma Doğumdan 1-2 dakika sonra olmalı Ayağa kalkma 1-2 saat içinde ; 3 saat üzeri anomalidir

Beden ısısı 37.2 – 38.6 °C

Kalp atımı 1-5 dak : 60 atım üzeri

6-60 dak : 80-130 atım

Solunum sayısı İlk 30 dakika : 60-80 adet

1-12 saat : 30-40 adet

Kan glukoz düzeyi >80 mg/dL

(4)

Doğum Sonrası Sancı

• A uteri media rupturu

– Periton sıvısında PCV %15-20 aralığında

– Naloxane (8-32 mg) + 500 ml serum fizyolojik – Formalin 10 mL + 500 ml serum fizyolojik

• Uterus rupturu

• Gastro-intestinal komplikasyon :

PaO2 =80mmHg ise abort

– Sekum rupturu

(ileo-sekal orifisden 10-15 cm uzakta)

– Kolon torsionu

– Küçük kolon işemik nekrozu

(5)

Retensiyo secundinarum

• İnsidensi %2-%10

• Aşırı kilolu, iş atlarında sıklıkla görülür

• Güç doğum / uzayan gebelikler

• Yaşlı kısraklar

• Uterus tembelliği

– Hipokalsemi

– Myometrial dejenerasyon – Uterusun aşırı gerilmesi

• Büyük yavru

• Hidrops

• ikizlik

(6)

Retensiyo Secindinarum Sonuçları ve Tedavi yaklaşımları

• Sonuçları : Metritis-Sepsis-Laminitis

• Tedavi :

– 60 IU oksitosin + 2 Lt serum fizyolojik /1 saat IV

– 80 IU oksitosin + 500mL serum fizyolojik/ 30 dak. IV – Antibiyotik : Penisilin, gentamisin, trimethroprim – Fenilbutazon veya pentoxifylline

– Antihistaminik / tetanos toksini

– TEDAVi 2 saatte bir 3 uygulama tekrarlanır. başarısız

ise ELLE Müdahale

(7)

Agalaksi

• Maiden kısraklarda ; meme ödemi-ağrı

• Çayır otu toksititesi(ergot alkoloidi)

• Tedavi :

– Phenothiazine içeren sakinleştirici enjeksiyonları – Meme dokusuna sıcak havlu ile masaj

– Sağım

– TRH enjeksiyonu : 2.0 mg/günde iki defa; 5 gün

– Dopamin agonist : Domperidone 1.1 mg /kg ,SİD

(8)

TETANİ-HİPOKALSEMİ

• İlk 2 hafta içinde veya sütten kesme döneminde şekillenir

• Aşırı fertil meralarda beslenen sütlü hayvanlar

• Eksitasyon /terleme/defekasyon-ürinasyon yok

• %20 calcium glukonat 250 ml + 1000 ml serum fizyoloji

• %20 calcium glukonat 500 ml + 2000 ml serum

fizyolojik

(9)

Kısraklarda Postpartum Patolojiler