Üslü İfadeler
Bir sayının defalarca kendisiyle çarpmasını ifade etmek için üslü ifade kullanılır.
𝑎𝑎 𝑛𝑛 Üs veya Kuvvet Taban
𝑎𝑎
𝑛𝑛 = a.a.a.a………a (“a üssü n” diye okunur.)n tane ( n tane a’nın çarpımı demektir.)
→𝟓𝟓𝟐𝟐, (−𝟐𝟐)𝟑𝟑, (+𝟑𝟑)𝟒𝟒, (−𝟓𝟓)𝟐𝟐 üslü ifadeleri çözelim.
𝟓𝟓𝟐𝟐 = 5 . 5 = 25
(−𝟐𝟐)𝟑𝟑 = (-2) . (-2.) . (-2) = (-8)
(+𝟑𝟑)𝟒𝟒 = (+3) . (+3) . (+3) . (+3) = (+81) (−𝟓𝟓)𝟐𝟐 = (-5) . (-5) = 25
SEN YAP:
→(−𝟐𝟐)𝟓𝟓 Okunuşu:
Anlamı:
Yapılışı:
Sonucu:
→(+𝟕𝟕)𝟑𝟑 Okunuşu:
Anlamı:
Yapılışı:
Sonucu:
Bir Tam Sayının Kuvveti
1-) Pozitif Tam Sayının Kuvveti
→Pozitif Tam sayıların bütün kuvvetleri pozitiftir.
𝟓𝟓𝟑𝟑 = 5 . 5 . 5 = 125
(+𝟗𝟗)𝟐𝟐 = (+9) . (+9) = (+81)
(+𝟐𝟐)𝟔𝟔 = (+2).(+2).(+2).(+2).(+2)(+2) = (+64)
2-) Negatif Tam Sayının Kuvveti
→Negatif Tam sayıların kuvvetleri;
• Kuvveti çift ise sonuç pozitiftir.
• Kuvveti tek ise Sonuç negatiftir.
(−𝟐𝟐)𝟓𝟓 = (-2).(-2).(-2).(-2).(-2) = (-32) (−𝟒𝟒)𝟑𝟑 = (-4).(-4).(-4) = (-64)
(−𝟑𝟑)𝟒𝟒 = (-3).(-3).(-3).(-3) = (+81)
(−𝟐𝟐)𝟔𝟔 = (-2).(-2).(-2).(-2).(-2).(-2) = (+64)
3-) Parantez İçin Olmayan ve Önünde Eksi Tam Sayının Kuvveti
→Parantez içinde olmayan ve önünde eksi olsa üslü ifadelerin sonucu daima negatiftir.
−𝟓𝟓𝟑𝟑 = -5.5.5 = -125
−𝟑𝟑𝟒𝟒 = -3.3.3.3 = -81 SEN YAP:
→Aşağıdaki üslü sayıların sonuçlarını bulunuz.
Üslü
İfade Sonuç Üslü
İfade Sonuç
(+𝟑𝟑)𝟑𝟑 (−𝟕𝟕)𝟐𝟐
(−𝟒𝟒)𝟐𝟐 −𝟐𝟐𝟒𝟒
−𝟐𝟐𝟑𝟑 (−𝟏𝟏𝟏𝟏)𝟑𝟑
(−𝟓𝟓)𝟏𝟏 (−𝟓𝟓)𝟏𝟏
−𝟕𝟕𝟐𝟐 𝟖𝟖𝟐𝟐
𝟑𝟑𝟓𝟓 (+𝟏𝟏𝟐𝟐)𝟐𝟐
(−𝟔𝟔)𝟐𝟐 −𝟔𝟔𝟐𝟐
NOT:
→Sıfırdan farklı tam sayıların sıfırıncı kuvveti daima 1’e eşittir.
a tam sayıdır ve a≠0 olmak üzere;
𝒂𝒂𝟏𝟏=1
→Sıfırın sıfırdan farklı bütün kuvvetlerinin sonucu daima 0’a eşittir.
a tam sayıdır ve a≠0 olmak üzere;
𝟏𝟏𝒂𝒂=0
ÜSLÜ İFADELER
Ders Anlatım Föyü-1Negatif Kuvvet
Bir sayının negatif kuvveti alınırken;
Öncelikle sayının çarpma işlemine göre tersi alınarak sayının kuvveti pozitif yapılır.
Bu işlem yapıldıktan sonra bildiğimiz kuvvet işlemi aynen yapılır.
NOT:
a tam sayı olmak üzere;
a sayısının çarpma işlemine göre tersi 1 𝑎𝑎
’
dir.→Aşağıdaki sayıların çarpma işlemine göre tersini inceleyiniz.
2
3
→
32 13→
3-
7→-
176
→
16→Aşağıdaki üslü sayıların sonuçlarını inceleyelim.
2
3= 8 3
3= 27 5
3= 125 2
2= 4 3
2= 9 5
2= 25 2
1= 2 3
1= 3 5
1= 5 2
0= 1 3
0= 1 5
0= 1 2
−1=
123
−1=
135
−1=
152
−2=
143
−2=
195
−2=
152
−3=
183
−3=
2715
−3=
1251NOT:
→a ve b tam sayıdır. a≠0 ve b≠0 olmak üzere;
𝒂𝒂
−𝒏𝒏=
𝒂𝒂𝟏𝟏𝒏𝒏𝒂𝒂
𝒏𝒏=
𝒂𝒂𝟏𝟏−𝒏𝒏(
𝒃𝒃𝒂𝒂)
𝒏𝒏=
𝒃𝒃𝒂𝒂𝒏𝒏𝒏𝒏 𝒂𝒂𝒃𝒃−𝒏𝒏−𝒏𝒏=
𝒃𝒃𝒂𝒂𝒏𝒏𝒏𝒏SEN YAP:
→Aşağıdaki üslü sayıların sonuçlarını bulunuz.
𝟓𝟓−𝟐𝟐= (−𝟒𝟒)−𝟑𝟑= (−𝟐𝟐)−𝟓𝟓= (−𝟏𝟏𝟏𝟏)𝟐𝟐=
−𝟔𝟔−𝟐𝟐=
−𝟒𝟒𝟐𝟐= 𝟑𝟑−𝟑𝟑= (−𝟓𝟓)−𝟑𝟑= (−𝟏𝟏𝟐𝟐)𝟏𝟏 (−𝟕𝟕)𝟏𝟏= (−𝟏𝟏𝟓𝟓)−𝟏𝟏=
NOT:
𝟐𝟐𝟐𝟐=4 𝟑𝟑𝟐𝟐=9 𝟔𝟔𝟐𝟐=36 𝟏𝟏𝟔𝟔𝟐𝟐=256 𝟐𝟐𝟑𝟑=8 𝟑𝟑𝟑𝟑=27 𝟕𝟕𝟐𝟐=49 𝟏𝟏𝟕𝟕𝟐𝟐=289 𝟐𝟐𝟒𝟒=16 𝟑𝟑𝟒𝟒=81 𝟖𝟖𝟐𝟐=64 𝟏𝟏𝟖𝟖𝟐𝟐=324 𝟐𝟐𝟓𝟓=32 𝟑𝟑𝟓𝟓=243 𝟗𝟗𝟐𝟐=81 𝟏𝟏𝟗𝟗𝟐𝟐=361 𝟐𝟐𝟔𝟔=64 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟐𝟐=100 𝟐𝟐𝟏𝟏𝟐𝟐=400 𝟐𝟐𝟕𝟕=128 𝟓𝟓𝟐𝟐=25 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟐𝟐=121 𝟐𝟐𝟏𝟏𝟐𝟐=441 𝟐𝟐𝟖𝟖=256 𝟓𝟓𝟑𝟑=125 𝟏𝟏𝟐𝟐𝟐𝟐=144 𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐=484 𝟐𝟐𝟗𝟗=512 𝟓𝟓𝟒𝟒=625 𝟏𝟏𝟑𝟑𝟐𝟐=169 𝟐𝟐𝟑𝟑𝟐𝟐=529 𝟐𝟐𝟏𝟏𝟏𝟏=1024 𝟏𝟏𝟒𝟒𝟐𝟐=196 𝟐𝟐𝟒𝟒𝟐𝟐=576 𝟏𝟏𝟓𝟓𝟐𝟐=225 𝟐𝟐𝟓𝟓𝟐𝟐=625