YERALTI ENERJİ TÜKETİMİNİN
%10 AZALTILMASI
TÜPRAG
EFEMÇUKURU ALTIN MADENİ
Mustafa TÜLÜ
Kaizen No: 109
Tarih : 15/06/2018
MADEN ÇALIŞMA DÖNGÜSÜ
Yeraltında delme, patlatma, nakliye ve tahkimat işleri ile üretim gerçekleştirilmektedir. Üretim, dizel ve elektrik motorlu ekipmanlar ile yapılmaktadır. Üretimin yapıldığı çalışma alanlarında; personelin ve toplam olarak 5096kw dizel güce sahip dizel motorlu ekipmanların çalışma yapması için 110m3/sn temiz havanın sağlanması gerekmektedir.
MADEN HAVALANDIRMA SİSTEMİ
Yeraltında çalışma yapmak için gerekli olan temiz hava ihtiyacının
karşılanmasında 27 adet fan kullanılmaktadır.
Bu fanlar ile 33 farklı lokasyonda üretim yapılmaktadır.
Fanlar anlık 1570 kw/h lik bir enerji tüketmektedir.
Temiz hava madene portallardan girerek ana rampadaki kat fanları ile çalışma yapılan katlara iletilmektedir
Katlardaki kirli hava ise egsoz fanları tarafından bacalardan emilerek katlardan uzaklaştırılmaktadır.
YERALTINDA HAVALANDIRMANIN OLMADIĞI YERDE
ÇALIŞMA YAPMAK YASAKTIR !!! KİRLİ HAVA
KAT FANI EGSOZ FANI
KONU SEÇİMİ
2017 yılı genel giderlerimiz içinde, yüksek gözüken enerji tüketimi rakamı incelendiğinde, içlerinde en yüksek giderlerimizden birinin yeraltı enerji tüketimi olduğu görülmüş ve bu konu kaizen
havuzuna alınmıştır.
Kaizen havuzumuza baktığımızda kazancı en yüksek ve aciliyeti en önde gelen yeraltı enerji tüketimini %10 azaltılması konusunu ele aldık.
KAİZEN HAVUZU
HEDEF BELİRLEME
Firmamız bünyesinde 2018 yılı için maden planında yaklaşık %5 büyüme hedefi öngörüldüğünden,
bütçeleştirilmiş tüm maliyetlerimizde en az %5 maliyet azaltma talep edilmişti.
Biz bu hedefi enerji maliyetlerindeki olası fiyat artışını da düşünerek bu kaizenimizdeki ulaşmamız gereken hedefi %10 olarak belirledik.
YERALTI YILLIK ENERJİ SARFİYATININ
%10 AZALTILMASI
EKİP ÜYELERİ
MUSTAFA TÜLÜ
YERALTI ELEKTRİK MÜHENDİSİ
KAİZEN EKİBİ
SERKAN CANDOĞAN
IT ŞEFİ
GÖRKEM CİNGÖZ
HAVALANDIRMA MÜHENDİSİ
MUSTAFA AYDOMUŞ
ELEKTRİK TEKNİSYENİ
HALİL İŞLEK
TESİS ENERJİ YÖNETİCİSİ
Network ve server sistemi kurulumunda IT Şefi, Havalandırma değerleri ve
havalandırma sürelerinde HAVALANDIRMA mühendisi,
Pano revizyonları,alt yapı
kurulumları,test, devreye almada;
ELEKTRİK teknisyeni
MEVCUT DURUM ANALİZİ
Efemçukuru Altın Madeninde aylık toplam tüketim 5,096,863 Kw’dır.
Bu tüketimin 2,242,633 Kw’lık kısmını Yeraltı üretim tüketmektedir.
Yeraltı enerji tüketim dağılımı incelendiğinde;
%70 lik değer ile en fazla tüketimin fanlarda olduğu görülmüştür.
Fanlar, pompalar ve üretim ekipmanları olarak 3 ayrı kaizen çalışması planlanmıştır.
Yaptığımız kaizen çalışması sadece fanları
içermektedir.
PROJE PLANI
Kaizen proje planında, Analiz kısmında network sistemi kurulumu sırasında olabilecek siber bilişim saldırılarından sistemi koruyabilmek için network sistemi yeniden dizayn edilmiştir. Bu sebepten dolayı planımızda 2 hafta gecikme olmuştur.
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 20 21 22 23 24 25
H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G STANDARTLAŞTIRMA
YAYGINLAŞTIRMA KAİZEN ADIMLARI
KAİZEN PLANI
HAFTALAR
9 10
KONU SEÇİMİ HEDEF BELİRLEME EKİP OLUŞTURMA
MEVCUT DURUM ANALİZİ PROJE PLANI
ANALİZ UYGULAMA
SONUÇ VE KAZANIMLAR 8
H/G 1
2 3 4 5 6 7
PROJE ANALİZ
Balık kılçığı problem çözme metoduyla fanların fazla eneji tüketmesini incelediğimizde, fanların sürekli çalışmasının ana temel sebep olduğu gördük. Fanların sürekli çalışmasını problemini tekrar balık kılçığı problem çözme yöntemi ile detaylandırdık.
Fankarın çalışmasına insanlar müdahale Fanların sayısı fazla
edemiyor Yanlış fan seçimi
Fanların sürekli çalışması Fandan başka alternatif havalandırma sistemi yok
Havalandırma talimatı sebebi ile fanların hep çalışması
İnsan Malzeme
Metot Çevre Ürün
Problem:
FANLARIN FAZLA ENERJİ
TÜKETMESİ
Yönetim Makina
PROJE ANALİZ
Balık kılçığı problem çözme metodundan fanların sürekli çalışmasını incelediğimizde oylama sonucunda 3 ana sebep üzerinde mütabakata varıldı. Bunlar;
• Fanlar %100 yükte çalışıyor,
• Yetersiz fan kontrol sistemi,
• Hava ihtiyacına göre çalışmıyor.
PROJE ANALİZ
KARŞI ÖNLEMLER
UYGULAMA
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G H G 7
SORUMLU
MUSTAFA TÜLÜ SERKAN CANDOĞAN MUSTAFA TÜLÜ GÖRKEM CİNGÖZ MUSTAFA TÜLÜ
MUSTAFA TÜLÜ
MUSTAFA TÜLÜ MUSTAFA AYDOĞMUŞ MUSTAFA TÜLÜ SERKAN CANDOĞAN 2
3 4 5 6
HAVA İHTİYAÇLARININ KARSILANMASI UYGULAMA ADIMLARI
UYGULAMA PLANI
9
PROJE DİZAYNI
FANLARIN BELİRLENMESİ PANO SATINALMA MALZEME SİPARİSi PANO REVİZYONU NETWORK DİZAYNI NETWORK KURULUMU
PERSONEL TAKİP SİSTEMİNDEN VERİ ALINMASI 8
H/G 1
SİSTEMİN KONTROL ODASINA YANSITILMASI 10
11 12 13 14 15
PLC PROGRAMI YAZILMASI SCADA PROGRAMI YAZILMASI SERVER BİLGİSAYARI KURULUMU CLİENT BİLGİSAYARI KURULUMU SİSTEM TESTLERİ VE DEVREYE ALMA
HAFTALAR
MUSTAFA TÜLÜ SERKAN CANDOĞAN SERKAN CANDOĞAN
MUSTAFA TÜLÜ SERKAN CANDOĞAN GÖRKEM CİNGÖZ
MUSTAFA TÜLÜ MUSTAFA TÜLÜ SERKAN CANDOĞAN SERKAN CANDOĞAN
Otomasyon için = 15000 dolar
Pano revizyon ve malzeme satın almaları = 22000 dolar
Altyapı kurulumu, işçilik ve network kurulumu = 25000 dolar harcanmıştır.
Toplamda 62000 dolar buda o zamanki döviz kuru ile 280.000 tl harcama yapılmıştır. Şuan devreye alınmış 14 fan ile 2 ay içinde kendi masrafını çıkarmıştır.
UYGULAMA
Iş güvenliği için yeraltında çalışanların yerlerini tespit eden, personel ve araçların anlık konum bilgisini veren wifi personel takip sisteminden aldığımız verileri fanları kontrol eden scada sistemine entegre ettik.
Katlarda bulunan fiber optik ağlar sayesinde, scada sistemi ile fan panolarındaki plc sistemlerini iletişime geçirdik.
Bu sayede çalışma alanlarına giren kişi ve ekipman bilgisini fana ileterek fan sadece gerekli miktarda havayı üretmesini sağladık.
UYGULAMA
Kişi yada ekipman çalışma alanına geldikten fan ekipmanın ihtiyacı kadar havayı üretir, daha sonra çalışma başka bir ekipman giriş yaparsa her iki ekipmanın hava gereksimini hava üretimini arttırır.
SONUÇ VE KAZANIMLAR
Fanların aylık harcadığı enerji miktarı = 1.568.000kw/h dır.
Aylık tasarruf edilen miktarı %20 = 313.600kw/h
Aylık tasarruf edilen tutar = 313.600kw/h X 0,5tl/kwh
= 156000 tl.
SONUÇ VE KAZANIMLAR
Devreye aldığımız 14 fan ile tasarruf oranları ve kazanımlar;
AYLIK KAZANÇ : 150.000 TL
YILLIK KAZANÇ : 1.800.000 TL
STANDARTLAŞMA
Yeraltında uygulanan mevcut havalandırma talimatı yapılan kaizen
sonrası, tekrar güncelleme
yapıldı. Yeni düzenlemeler
talimata eklendi.
STANDARTLAŞMA
Yeraltında çalışan personellere
fanların otomasyon sisteminden
çalışmasının eğitimi verildi.
YAYGINLAŞMA VE HEDEFLER
20
14
6 40
28
9
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
FAN ENERJİ TÜKETİMİ YERALTI ENERJİ TÜKETİMİ MADEN TOPLAM ENERJİ TÜKETİMİ FAN TASARRUF ORANI
YÜZDE ORANI
TASARRUF ORANI
14 fan 20 fan
