ERE
HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.TÜRKİYE’de
ÖZEL SEKTÖR HİDROELEKTRİK
YATIRIMLARININ SERÜVENİ
N. Nadi BAKIR, İnş.Yük.Müh.
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
BAŞLANGIÇ – YID MODELİ
3096 Sayılı Kanun (4.12.1984)
3996 Sayılı Kanun (8.6.1994)
Bu Kanunlarla İlgili
Değişiklikler, Yönetmelikler, Yüksek Yargı Kararlarının Sonuçlanması (1995-1996)
15-6-2000’de İşletmede : 12 İnşa Halinde : 8 Sözleşmeli : 20
Diğer :159
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
Gerçekleşme Aşaması
Toplam Tesis Sayısı
Toplam Kurulu Güç
(MW)
Üretilecek Enerji (GWh/yıl)
İşletmeye Açılan Santrallar
12 181 848
İnşa Halindeki Santrallar
8 981 3,604
Sözleşmesi İmzalanan Projeler (Danıştay onaylı)
20 1,843 6,377
İmzalanma Sürecindeki Projeler (Danıştay onaylı)
2 358 1,144
Danıştay Görüşü Beklenen Projeler
8 202 820
Sözleşme Görüşmeleri Başlamış Projeler (DPT'de)
9 667 2,236
Değerlendirmedeki Projeler (Makam onaylı)
10 775 2,816
Revize Fizibilite ve Mali Analiz aşamasındakiler
53 2,736 10,749
Fizibilite Raporu için Süre Verilen Projeler
4 142 565
Başvuru Aşamasındaki Projeler
73 2,239 9,257
GENEL TOPLAM :
199 10,124 38,417
YID Modelli Hidroelektrik Santral Projeleri Özet Liste (15-6-2000)
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
Haziran-2006’da İŞLETMEDEKİ YID HİDROLİK SANTRALLAR
Tesis Krl.Güç Üretim
1. Gönen 10.60 48
2. Gaziler 11.10 50
3. Fethiye 16.50 90
4. Çal 2.20 12
5. Suçatı 7.00 28
6. Kısık 9.60 35
7. Ahiköy I 2.10 11.4 8. Ahiköy II 2.50 11.3 9. Sütçüler 2.00 12
10.Dinar II 3.00 16
Tesis Krl.Güç Üretim 11. Çayk.Aksu 13.80 36 12. Birecik 672.00 2,518 13. Çamlıca 84.00 429
14. Tohma-Med.12.50 59
15. Girl.Mercan 11.58 42 16. Berdan 10.00 47 17. Hasanlar 9.35 42 18. Yamula 100.00 422 TOPLAM 979.8 3,909
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
SUÇATI HES , İLK SSB (RCC) GÖVDELİ BARAJ
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
SERBEST PİYASA
4628 Sayılı
Elektrik Piyasası Kanunu
(3.3.2001)
Lisans
Yönetmeliği (4.8.2002)
“Su Kullanım Hakkı”
Yönetmeliği (26.6.2003)
5346 Sayılı
Yenilenebilir Enerji Kanunu (18.5.2005)
Dağıtım Özelleştir-
meleri
(?.?.????)
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
15 HAZ. 2006 İTİBARIYLA SU KULLANIM HAKKI ANLAŞMASI ve LİSANS İÇİN HES MÜRACAATLARI
http://www.ere.com.tr Hangi Safhada Adet
Kurulu
Güç (MW) Üretim (GWh)
Toplam Müracaat 233 8,297 32,317
Lisans Değerlendirme 67 2,914 11,866
Lisans Alanlar 25 1,117 4,631
Toplam Müracaat 486 6,770 20,960
Lisans Değerlendirme 85 1,167 3,522
Lisans Alanlar 21 324 1,076
38 750 1,442
Genel Toplam 757 15,817 54,719
Lisans Değerlendirme 152 4,080 15,388
Lisans Alanlar 84 2,190 7,149
İnşaatı Başlamış 13 238.44 1005
İşletmede 16 256.50 985
Diğer Özel Sektör HES Lisansları DSI ve EIE Kaynaklı
Projeler (Tablo 2+Tablo 4)
Özel Sektörce Geliştirilen Projeler (Tablo 3)
Tüm HES Projeleri
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
Haziran-2006’da İŞLETMEDEKİ
LİSANSLI HİDROLİK SANTRALLAR
Tesis Krl.Güç Üretim
1. Birkapılı 48.5 75
2. Pamuk 23.7 81
3. Pamukova 9.3 42
4. Yuk.Mercan 14.0 44
5. Derme-Kap. 4.5 14
6. Molu 5.0 22
7. Dodur.I&II 4.1 12
8. Süleymanlı 4.6 19
9. Aşğ.Dalam. 45.0 249
10.Bağcı 0.3 3
Tesis Krl.Güç Üretim 11. Berek.I&II 3.15 12 12. Eşen II 43.5 203
13. Feslek 8.84 41
14. Murgul 4.7 9
15. Kargılık 24.0 71 16. Hacılar 13.3 88 TOPLAM 256.5 985 LiSANS SAYISI : 16
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
Haziran-2006’da İNŞA HALİNDEKİ HİDROLİK SANTRALLAR (*)
Tesis Krl.Güç Üretim
1. Gökyar 11.62 43
2. Mentaş 41.71 163
3. Koyulhisar 43.5 311
4. Seyrantepe 49.7 188
5. Cansu 9.6 47
6. Kızıldüz 16.0 32
7. Şahmallar 14.0 27
8. Çataloluk 9.2 23
9. Bahçelik 4.17 28
10.Tahta 14.14 40
Tesis Krl.Güç Üretim 11. Çaygören 4.6 19 12. Kalealtı 15.0 52
13. Keban Der. 5.2 32 TOPLAM 238.44 1,005 LiSANS SAYISI : 13
(*) İlerlemesi % 10 ve Üzerinde Olan
Santrallar
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
BİRKAPILI HES, 1010 m DÜŞÜ
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
ERE MUT/DAĞPAZARI İLKÖĞRETİM OKULU
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE MUT/YAPINTI İLKÖĞRETİM
OKULU EK BİNASI ve ÇOK AMAÇLI
SALONU
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
GAZİPAŞA PROJESİ, ŞAHMALLAR HES
ve KIZILDÜZ HES
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
DSİ KURULDUĞUNDAN İTİBAREN GEÇEN 51 YILDA Toplam HES : 10 202 MW Yılda Ortalama : ~ 200 MW 2000 Yılında Bitirilen HES Yatırımlarının Doğrudan
Maliyeti : 2 091 $ / kW (*)
(*) faizler, genel gider, iletim hatları, kamulaştırma, yol relokasyonu, vs hariç
ÖZEL SEKTÖR
MÜRACAATLARININ TÜMÜ (15 Haz 2006)
Müracaat Sayısı : 757
Kurulu Güç : 15 800 MW
İşletmede Olan veya İnşaatına Başlanmış Tesis Sayısı : 34
Bunların Kurulu Gücü : 494 MW Yatırım Maliyeti :
Nehir Santralı : 400 - 800 $/kW Barajlı : 700 – 1100 $/kW
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
Türkiye’nin Cevaplaması Gereken Soru:
Enerji Yatırımlarını, Özellikle de Yenilenebilir Enerji
ve HES Yatırımlarını Özel Sektör mü Yapmalı?
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
Almanya 2000 Yılında
Çıkardığı Teşvik Yasasında Rüzgar’a 8.9 €cent/kWh
Gerekçe :
Türbin Sanayiini, İhracatı ve İstihdamı Artırmak, 30 000 Yeni İş
Gerçekleşen :
2006 Yılında Türbin Sanayii İstihdamı 110 000
Kurulu Güç 18 500 MW
Türkiye’de Durum
Hidroelektrik Santrallar : Yatırım Maliyeti :
Nehir Santralı : 400 - 800 $/kW Barajlı : 700 – 1100 $/kW Kapasite Faktörü : 35 – 45 % Rüzgar Santralları :
Yatırım Maliyeti : 1200-1600 $/kW Kapasite Faktörü : 25 – 35 %
BU TABLOYA GÖRE TÜRKİYE NE YAPMALI ?
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
Türkiye’de Hidroelektrik Niye Önemli ?
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
TEŞVİK NASIL OLMALI
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
Nehir Tipi Santrallar için Toplam 486 Adet Müracaat Var Bunların Kurulu Güç, Proje Düşü ve Debisi Gibi Bilgileri
Açıklanırsa; İmalat Sektöründe Çalışan Birçok Firmaya Yeni İş İmkanı, Gelişme ve Büyüme İçin Fırsat, İstihdam ve
Devlet İçin de İlave Vergi Geliri Yolu Açılacaktır; Çünkü :
Türkiye’de Bir Hidroelektrik Santralın Tüm Elektro-Mekanik Aksamı ile Kontrol-Kumanda Sistemini Üretebilecek İmalat Altyapısı ve Beceri Mevcuttur. İhtiyaç Duyulan İki Temel Eksiklik;
1. Tasarım (Design) ve Patentli Know-how 2. Üretici Firmalara Finansman Desteği
Bilgiler Açıklanırsa ve Finansman için İhtisas Bankalarına Fon Aktarılırsa ;
•Tip Projeler Geliştirilebilir, Patent Alınabilir
•HES Yatırımları Daha Ucuz ve Süratle Gerçekleştirilir
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
Türkiye'de Hidrolik Kurulu Güç ve Elektrik Üretimi
0 2,000 4,000 6,000 8,000 10,000 12,000 14,000
1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Kurulu Güç (MW)
0 8,000 16,000 24,000 32,000 40,000 48,000 56,000
Üretim (GWh)
Kurulu Güç Yıllık Üretim
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
AVRUPADA HİDROELEKTRİK POTANSİYEL ve FİİLİ ÜRETİM
216 200 130 105 72 70 64 56 41 26
125 180 90 65 70 41 40 56 35 20
35 122 71 47 78 28 6 42 37 22
0 50 100 150 200 250
Türkiye Norveç İsveç İtalya Fransa İspanya İzlanda Avusturya İsviçre Almanya
TWh/Yıl
Teknik Potansiyel Ekonomik Potansiyel 1999 Yılı Fiili Üretim
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
%38.5 %33.2 %28.3 %24.6 %24.4 %51.0 %16.6 %18.4 %65.0 %24.5 %20.2 %55.3
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
1997 2010 2020 2005 Fiili
1997 YILINDAKİ PLANLAMAYA GÖRE TÜRKİYE'DE KAYNAĞA GÖRE ELEKTRİK ÜRETİMİ
PROJEKSİYONU ve 2005'te FİİLİ DURUM
Hidrolik
Yerli Yakıtla T ermik İthal Yakıtla T ermik
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
%38.5 %13.9 %24.6 %22.0 %16.6 %22.0
%0
%5
%10
%15
%20
%25
%30
%35
%40
1997 2010 2020
TOPLAM ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAY
Türkiye'de Hidrolik AB'de Yenilenebilir
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr
ÜRETİMDE MEVCUT DURUM
ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAYLAR (2004)
ÜRETİCİ TWh % ÜRETİCİ TWh % __
EÜAŞ 58.51 %38.8 Otoprodüktör 23.76 %15.8 Bağlı Ortk. 4.12 % 2.7 Serb.Ürt.Şrkl. 2.67 % 1.8_
Özellş.Kaps. 5.38 %3.6 Toplam 150.7 %100 YID 14.38 %9.5
YI 36.65 %24.3 Kamu Knt. 124.27 %82.4 İşletm.H.Dvr. 3.94 %2.6 Reel Sekt. 26.43 %17.6 Mobil Santr. 1.29 %0.9
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
Trakya
10.41 Ykr / kWh
http://www.ere.com.tr
TOPTAN ELEKTRİK FİYATLARI
EÜAŞ
TETAŞ
(Elektrik Arzının
%82.4’ü)
nbakir@ere.com.tr
ve YI YID
Körfez
10.07 Ykr / kWh
Bedaş
Ykr / kWh9.59
Meram
Ykr / kWh9.91
Boğaziçi
9.06 Ykr / kWh
Kayseri
Ykr / kWh8.18
TEDAŞ
Ykr / kWh
8.27
EPDK Toptan Elektrik Fiyatı
8.36
Ykr / kWhERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr
TÜRKİYE’de KAYIP-KAÇAK
Kentlerde Kayıp - Kaçak Yüzdesi (2004)
Bursa %5.0
Bilecik %5.7
İzmir %7.0
Diyarbakır %61.7
Hakkari %67.1
Şırnak %71.1
Mardin %71.6
Kentlerde En Yüksek Kayıp - Kaçak Miktarları (2004)
Boğaziçi 3.165 TWh %19.3 Şanlıurfa 2.007 TWh %58.3 Diyarbakır 1.810 TWh %61.7
Mardin 1.447 TWh %71.6
TÜRKİYE GENELİ
%17.4 (?) 2005
%19.6 2004
%23.2 2002
KAYIP-KAÇAK YIL
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr OECD ÜLKELERİ KAYIP-KAÇAK ORANLARI (2002)
23.2% 18.1% 13.2% 13.1% 12.0% 9.6% 9.1% 9.1% 9.0% 9.0% 8.8% 8.7% 8.3% 8.2% 7.7% 7.6% 7.2% 6.8% 6.7% 6.6% 6.6% 5.7% 5.2% 5.0% 5.0% 4.7% 4.5% 4.0% 3.6% 3.5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
TÜRKİYE MEKSİKA MACARİSTAN POLONYA YENİ ZELANDA KANADA ÇEK CUMH. İRLANDA İSPANYA İNGİLTERE NORVEÇ İSVEÇ PORTEKİZ YUNANİSTAN FRANSA AVUSTRALYA İSVİÇRE İTALYA DANİMARKA KORE ABD AVUSTURYA İZLANDA JAPONYA ALMANYA BELÇİKA SLOVAKYA HOLLANDA FİNLANDİYA LÜKSEMBURG
Kayıp-Kaçak Oranı
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
TÜRKİYE’DE HİDROELEKTRİK
• 1993’te Kurulu Güç : 9,682 MW
• 2005’te Kurulu Güç : 12,969 MW
Bu Hızla; DSİ’ce Hesaplanan Kapasiteyi ancak 80 Yılda
Bizim Hesapladığımız Kapasiteyi ise 150 Yılda Geliştirebiliriz.
TEAŞ Verileri ve Elektrik Üretim Planlama Çalışmasına Göre:
1997’de 2010’da 2020’de Yerli Yakıtla Üretim % 33.2 % 24.4 % 18.4 İthal Yakıtla Üretim % 28.3 % 51.0 % 65.0 Hidroelektrik Üretim % 38.5 % 24.6 % 16.6 AB’de Toplam Yeşil Enerji % 13.9 % 22.0 % 22.0
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
AVRUPA ile BAĞLANTI ve YEŞİL ENERJİ DENGESİ
• Mevcut Bulgaristan Bağlantısı : 1,250 MW (400kV)
• Planlanan Yunanistan Bağlantısı : 750 MW
Bu Bağlantılarla 10-15 TWh/Yıl Elektrik İhracatı Yapılabilir.
AB ÜLKELERİNİN 2010 YILI YEŞİL ENERJİ AÇIĞI :
200 TWh/Yıl (2020’de 300 TWh/Yıl)
TÜRKİYE’NİN HENÜZ GELİŞTİREMEDİĞİ HİDROELEKTRİK (YEŞİL) KAPASİTESİ :
150 TWh/Yıl
(Ekonomik Değeri 9.0 Milyar Dolar)
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
YEŞİL ENERJİ YATIRIM DENGESİ
TÜRKİYE’DEKİ BAKİYE HİDROELEKTRİK POTANSİYEL
150 TWh / Yıl
BU POTANSİYELİ GELİŞTİRMEK İÇİN GEREKEN KAYNAK
30 – 40 MİLYAR DOLAR
BAĞLANTI ve KAYNAK TRANSFERİ İÇİN ARAÇLAR
UCTE ÜYELİĞİ, AB BAĞLANTISININ KAPASİTESİNİ ARTIRMAK KYOTO PROTOKOLU MEKANİZMALARINDAN YARARLANMAK
AB’de YEŞİL ENERJİ AÇIĞI
2010’da 200 TWh / Yıl 2020’de 300 TWh / Yıl
AVRUPA BİRLİĞİNİN BU AÇIĞI KAPATMAK İÇİN 2010 - 2020 YILINA KADAR YAPILACAĞINI TAHMİN ETTİĞİ YATIRIM TUTARI
165 - 300 MİLYAR EURO
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
SONUÇ ve ÖNERİLER
Türkiye’de Liberal Elektrik Piyasasının Gerçek Anlamda Yerleşmesi için Dağıtım Özelleştirmeleri En Kısa Sürede Gerçekleştirilmelidir. Türkiye Yeniden Model Değişikliğine Gitmemelidir.
Türkiye’nin Elektrik Üretim Stratejisinde Birinci Öncelik Hidroelektrik Potansiyelin Geliştirilmesi Olmalıdır.
Küçük ve Mini Hidroelektrik Tesislerin Elektro-Mekanik Aksamı ile Kontrol-Kumanda Sisteminin Türkiye’de
Geliştirilmesi Teşvik Edilmelidir. Almanya, İspanya ve
Danimarka’nın Rüzgar için Yaptığını, Türkiye Hem Rüzgar Hem de Küçük Hidrolik Yatırımları İçin Yapmalıdır.
Türkiye’de Hiçbir Teşvik Olmadan da Yapılabilecek Ekonomik Verimlilikte Birçok Hidroelektrik Tesis Vardır. Hidroelektrik Tesislere Yatırım Yapmayı Arzu Eden Özel Teşebbüsün
Önündeki İdari ve Bürokratik Engeller Kaldırılmalı, Yatırım İçin Güven Ortamı Yaratılmalıdır.
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
SONUÇ ve ÖNERİLER
Hidroelektrik Başta Olmak Üzere Yeşil Enerjide Arz Fazlası ve AB Ülkelerine Elektrik İhracatı (Özellikle Puant Saatlerde) Hedeflenmelidir.
AB Ülkelerine Yeşil Enerji İhracatı için İletim ve Dağıtım AB Standartlarına Getirilmeli (UCTE), Avrupa Bağlantılarının Kapasite ve Kalitesi
Artırılmalıdır
BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasına İlişkin Hazırlanacak “Ulusal
Bildirim”de, Kyoto Protokolu Mekanizmalarından Yararlanabilmek ve Bu Yolla Türkiye’nin
Hidroelektrik Kapasitesinin Geliştirilmesine Daha Fazla Dış Kaynak ve Dış Finansman Sağlamak En Önemli Hedeflerden Biri Olmalıdır (Bunun İçin
Kyoto Protokoluna Taraf Olmak Gerekecektir).
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2010
AB (15 ülke) 99 97.3 97.8 96.2 96.3 97.6 97.1 92
Belçika 108.4 102.1 105.5 100.9 101.8 101.6 102.1 92.5
Danimarka 130.8 116.9 109.6 105.1 98.2 100.4 99.2 79
Almanya 89.3 86.3 84.3 81.4 81.1 82 81.1 79
Yunanistan 106.7 111.7 116.2 115.6 121.2 126.1 126.5 125
İspanya 108 115.2 118.8 129.1 134.3 133.7 139.4 115
Fransa 102.1 100.7 103.2 99.9 98.8 99.5 98.1 100
Irlanda 110.9 116.1 120 124 127.8 131.1 128.9 113
Italya 101.8 103 105.4 106.4 107.1 109.1 109 93.5
Luksemburg 79.9 73.8 65.1 71 74.8 76.9 84.9 72
Hollanda 110.2 102.6 105.3 100.1 100.4 101.7 100.6 94
Avusturya 106.1 105.6 105.1 102.7 103.4 108.2 108.5 87
Portekiz 111.7 116.8 124.6 137.4 134.6 135.4 141 127
Finlandiya 106.5 105.1 101.8 100.9 97.7 105 106.8 100
İsveç 106.8 100.7 101.7 96.9 93.4 94.5 96.3 104
Birleşik Krallık 94.9 91.7 91.1 86.9 86.8 88 85.1 87.5
ABD 109.1 110.4 110.8 111.8 114.8 112.3 113.1 93
Japonya 109.3 109.8 105.6 107.4 108.1 105.3 107.6 94
AB ÜLKELERİNDE GERÇEKLEŞEN TOPLAM SERA GAZI SALINIMLARI (Baz Yılın Yüzdesi Olarak)
nbakir@ere.com.tr http://www.ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ MEVZUATI ELEKTRİK PİYASASI LİSANS YÖNETMELİĞİ
• Hidroelektrik için Yenilenebilir Tanımı : 50 MW ve Altındaki Nehir Santralları ile Rezervuar Hacmi 100 milyon m3 veya Rezervuar Alanı 15 km2’den Küçük Barajlı Santrallar
• Lisans Alma Bedelinin Yalnızca Yüzde 1’ini Öderler
• İşletmenin İlk 8 Yılında Yıllık Lisans Bedeli Ödemezler
• Perakende Lisans Sahipleri Üretilen Elektriği TETTAŞ’ın
Ortalama Satış Fiyatından (Halen %10 Altında Uygulanıyor) Satın Almak Zorundadır
• Piyasadan (Toptan) Üretimleri Kadar Elektrik Satın Alabilirler
• İletim ve/veya Dağıtım Sistemine Bağlantıda Öncelikleri Vardır
• Dengeleme Birimi Olma Yükümlülüğünden Muaf Tutulurlar http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK ÜRETİM ve TİCARET A.Ş.
TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN
ELEKTRİK ÜRETİMİNİ TEŞVİK KANUNU
• Hidroelektrik için Yenilenebilir Tanımı : Nehir Santralları ile Rezervuar Alanı 15 km2’den Küçük Barajlı Santrallar
• EPDK Yenilenebilir Elektriğe YEK Belgesi Verecektir
• Perakende Lisans Sahipleri Öncelikle YEK Belgeli Elektrik Üretimini Satın Almak Zorundadır
• 2011 Sonuna Kadar Perakende Lisans Sahipleri Üretilen
Elektriği EPDK’nın Tespit Ettiği Bir Yıl Öncenin Toptan Satış Fiyatından Satın Almak Zorundadır. Bakanlar Kurulu Bu
Fiyatı En Çok %20 Artırmaya Yetkilidir
• Orman ve Kamu Arazileri için Yatırım Döneminde Kira ve İzin Bedeli vs. İçin %50 İndirim Uygulanır. Orman Arazilerinden ORKÖY ve Ağaçlandırma Özel Ödenek Gelirleri Alınmaz
• Müşterek Tesisler İçin DSİ’ye Ödenecek Katılım Payları Hesabında İlk Keşif Bedeli En Çok %30 Artırılabilir
http://www.ere.com.tr nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr OECD Ülkelerinde 2005 Yılı Sanayi Elektrik Fiyatları
( Kaynak : IEA Key World Statistics 2005 )
14.44 11.42 9.16 8.85 8.82 8.64 8.56 8.03 7.97 7.49 7.18 6.62 6.43 6.34 6.33 6.25 5.89 5.29 5.20 5.10 4.92 4.75 4.46 3.61 3.60
0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00 16.00
İTALYA JAPONYA TÜRKİYE İRLANDA MACARİSTAN PORTEKİZ AVUSTURYA DANİMARKA SLOVAKYA İSVİÇRE ÇEK CUMH. İNGİLTERE ALMANYA FİNLANDİYA POLONYA MEKSİKA YUNANİSTAN İSPANYA ABD YENİ ZELANDA KORE KANADA FRANSA NORVEÇ AVUSTURALYA
Sanayi Elektrik Fiyatı (cent/kWh)
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr OECD Ülkelerinde 2005 Yılı Konut Elektrik Fiyatları
( Kaynak : IEA Key World Statistics 2005 )
25.73 21.14 17.46 17.26 17.10 16.05 15.97 15.86 14.02 13.49 12.99 12.97 12.59 12.45 11.86 11.44 10.86 10.52 10.15 9.95 9.36 8.70 7.20 6.64 6.20 5.96 5.69
0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00 30.00
DANİMARKA HOLLANDA JAPONYA ALMANYA İTALYA PORTEKİZ İRLANDA AVUSTURYA LÜKSEMBURG İSPANYA MACARİSTAN İNGİLTERE FRANSA İSVİÇRE SLOVAKYA YENİ ZELANDA FİNLANDİYA POLONYA TÜRKİYE YUNANİSTAN ÇEK CUMH. ABD KORE MEKSİKA AVUSTURALYA KANADA NORVEÇ
Konut Elektrik Fiyatı (cent/kWh)
nbakir@ere.com.tr
ERE HİDROELEKTRİK
ÜRETİM ve TİCARET A.Ş. http://www.ere.com.tr
OECD Ülkelerinde Konut / Sanayi Elektrik Fiyatı Oranları ( Kaynak : IEA Key World Statistics 2005 )
3.21 2.83 2.68 2.55 2.24 1.96 1.86 1.85 1.81 1.72 1.71 1.69 1.67 1.66 1.66 1.58 1.53 1.49 1.47 1.47 1.30 1.25 1.18 1.11 1.06
0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50 3.00 3.50
DANİMARKA FRANSA ALMANYA İSPANYA YENİ ZELANDA İNGİLTERE PORTEKİZ AVUSTURYA İRLANDA AVUSTURALYA FİNLANDİYA YUNANİSTAN ABD İSVİÇRE POLONYA NORVEÇ JAPONYA SLOVAKYA MACARİSTAN KORE ÇEK CUMH. KANADA İTALYA TÜRKİYE MEKSİKA
Konut / Sanayi Elektrik Fiyat Oranı
nbakir@ere.com.tr