HİNDUİZM
Kurucusu belli değildir, M.Ö.1500 lü yıllara uzanır. Gelenekler birikimidir
Hindistan’da yaygın olan bir dindir. Diğer adı Brahmanizm’dir.
Çok tanrılı bir dindir.
Brahma: Yaratıcı tanrı Şiva: Yok edici tanrı Vişnu: Koruyucu tanrı
Kutsal metinleri Vedalardır.
Reenkanasyon (Tenasüh) ruhun bir bedenden başka bir bedene geçişi inancı vardır.
Karma ( Önceki hayatta yaptıklarının karşılığını başka bir bedende görmesi) inancı vardır.
Guru: Hinduizm tarikatlarında ruhani lider, öğretmen
Rişi: Hinduizm’de tanrıdan vahiy aldığına inanılan din adamları
HİNDUİZM
Kast sistemi adı verilen toplumsal sınıflar oluşturulmuştur.
1. Sınıf Brahmanlar adı verilen din adamları
2. Sınıf Hükümdar ailesi ve askerler
3. Sınıf Tüccarlar ve çiftçiler
4. Sınıf Sudralar (İşçiler ve hizmetçiler)
Paryalar, bu sınıfların hiç birine girmeyen toplumun en
aşağı tabakası.
HİNDUİZM
Ölenlerin cenazeleri yakılarak külleri Ganj nehrine atılır.
Yoga Tanrıya ulaştıracak en önemli meditasyondur.
Yoga, insanın enerjisini bir amaca yöneltmesi, maddi ve manevi gücünü birleştirmesidir.
Ganj nehrinde yıkanmak ibadet sayılır.
Hinduizmde ineklerin önemli bir yeri vardır. İnek yer, gök ve hava
aleminin anası olarak kabul edilen kutsal kabul bir varlık olarak kabul edilir. Etlerinin yenilmesi de yasaktır.
İbadet yerlerine Mandir adı verilir.
Dünya üzerinde bir milyar civarında mensubu vardır.
BUDİZM
Hinduizme tepki olarak doğmuştur. Kurucusu Sidharta Gotama’dır MÖ (563-483)
Buda incir ağacının altında otururken aydınlanmıştır. Bundan dolayı aydınlanan anlamına gelen Buda lakabını almıştır.
Reenkarnasyon ve Karma inancı Budizm’de de vardır.
Budizm’de en yüksek amaç Nirvana’ya ulaşmaktır.
Nirvana, ruhun kurtuluşa ererek acıların sona ermesidir.
Nirvana’ya ulaşan kimse bütün hırs, kin ve boş ümitlerden sıyrılarak kurtuluşa ermiştir.
Budizmde canlıları öldürmek, hırsızlık etmek, cinsel arzular, yalan söylemek ve sarhoşluk verici içki içmek yasaktır.
BUDİZM
BUDİZM
Kutsal kitapları Tripitaka’dır (üç sepet)
Budizmde inancın temelini, “Buda’ya sığınırım, Dhamma’ya sığınırım ve Sangha’ya sığınırım.” ifadesi oluşturur. Bu ifadeyi söylemeyen kişi Budist sayılmaz. Budizm’de tanrının varlığı veya yokluğu ile ilgili bir ifade kullanılmaz. Ancak bazı Budistler Buda’yı tanrı konumunda görürler
Budizmde belirli bir ibadet ve dua şekli yoktur. Budistler tapınakları Pagoda’ya giderek Buda’nın heykeline saygı gösterirler. Bunun yanında evlerinde bir köşede bulundurdukları Buda heykeline de saygıda bulunarak ibadet ederler. Ayrıca kutsal metinlerin okunması, meditasyon ve belli zamanlarda oruç tutmak da ibadet kabul edilir.
BUDİZM
Buda puta tapmaya karşı çıkmışsa da daha sonra Budistler onun heykellerini yaparak tapmışlardır.
İbadetleri, Buda heykeline çiçek sunmak, Öd ağacı yakmak,
Budanın doğduğu yeri ziyaret etmek, Sarı elbise giymek,
Traş olmak,
İki ayda bir oruç tutmak
Budizm iyilik yapmayı, dünyayı terk etmeyi, doğru konuşmayı, doğru düşünmeyi, doğru çalışmayı, doğru yaşamayı öğütler.
Sembolleri sekiz kollu tekerlektir.
Hindistan, Çin, Japonya, Kamboçya, Myanmar, Singapur, Kore’de yaygındır. 500 milyon civarında Budist vardır.
BUDİZM
BUDİZM
1. Doğru Bakış
Hikmet 2. Doğru Niyet
3. Doğru Konuşma
Ahlâkî Davranış 4. Doğru Eylem
5. Doğru Geçim 6. Doğru Çaba
Zihinsel Gelişim 7. Doğru Düşüncelilik
8. Doğru Konsantrasyon
SEKİZ AŞAMALI YÜCE YOL
MÛSEVİLİK ( YAHÛDİLİK )
Peygamberleri Hz.Musa ve Hz. Harun (as)’ dır.
Milli bir dindir.
Kutsal kitapları Tevrat’tır.
Tevrat beş bölümden oluşur.
Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar; Tesniye)
Musa (as) peygamber olduğu için Mûsevîlik,
Yahudi milletine gönderildiği için Yahûdilik ismi verilir.
MÛSEVİLİK ( YAHÛDİLİK )
Yahudilikte en önemli inanç Tanrı’nın var ve bir olduğu inancıdır. Yahudiler Tanrı’ya Yahova adı nı verirler. Yahova tektir ve her şeyin yaratıcısıdır.
Onlara göre Tanrı Yahova, Yahudileri seçilmiş millet olarak yaratmıştır.
Tanrı adı gereksiz yere ağza alınmaz. Onunla ilgili herhangi bir resim veya heykel yapılamaz. Yahudiler, Tanrı’nın kendilerini her türlü zorluğa karşı daima koruyup yardım ettiğine inanırlar.
Kudüs’te bulunan Ağlama Duvarı , Yahudiler için çok önemlidir. Bunun
yanında Yahudiler dinî sembollere de büyük önem verirler. Bu sembollerin
en başta gelenleri sinagoglarda bulunan yedi kollu şamdan ( menora) ve iç
içe geçmiş iki üçgen, altı köşeli yıldızdır.(Hz. Süleyman’ın mührü , Davut
yıldızı)
MÛSEVİLİK ( YAHÛDİLİK )
Tevrat’a ve 10 emre inanırlar.
Hz. İsa (as) ve Hz. Muhammed (sav)’i peygamber olarak kabul etmezler.
Kendilerini milletlerin efendisi olarak kabul ederler.
Cumartesi günü kutsaldır, çalışmazlar.
İbadet yerlerine havra, sinagog denir.
Din adamlarına haham denir.
Başlarına kipa takarlar
Dünya üzerinde 15 milyon Yahudi vardır.
HRİSTİYAN LIK
Hz. İsa (as) annesi Hz. Meryem’den Allah’ın bir mucizesi olarak babasız olarak dünyaya geldi.
İsrailoğullarına peygamber olarak gönderildi ve İncil verildi.
Çarmıha gerilip öldürülmek istenmiş ancak ona benzeyen
birini çarmıha germişlerdir.
HRİSTİYAN LIK
“ Ve "Allah elçisi Meryem oğlu İsa'yı öldürdük" demeleri yüzünden (onları lânetledik). Halbuki onu ne öldürdüler, ne de astılar; fakat (öldürdükleri) onlara İsa gibi gösterildi.
Onun hakkında ihtilâfa düşenler bundan dolayı tam bir
kararsızlık içindedirler; bu hususta zanna uymak dışında
hiçbir (sağlam) bilgileri yoktur ve kesin olarak onu
öldürmediler. Bilâkis Allah onu (İsa'yı) kendi nezdine
kaldırmıştır. Allah izzet ve hikmet sahibidir. “ Nisa Suresi
157-158
HRİSTİYAN LIK
M.S. İznikte toplanan konsilde yüzlerce İncil arasından 4 tanesi kabul edilmiştir. Bu da bize gösteriyor ki İncil Allahın gönderdiği şekli koruyamamıştır.
Teslise (Üçleme) inanırlar . Baba, oğul, kutsal ruh.
İsa (as)’ı Allah’ın oğlu olarak kabul ederler.
HRİSTİYAN LIK
Hristiyanlığın kutsal kitabı İncil’dir. İncil nüshaları:
Matta, Markos, Luka
Yuhanna
Hristiyanlıkta inanç esaslarının temelini teslis inancı oluşturur.
Teslis, “üçlü tanrı inancı” demektir.
Teslisin unsurları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tur.
Günah çıkarma , vaftiz etme ( Hıristiyanlığa giriş töreni ) aforoz etme ( dinden çıkarma ) vardır.
İbadet yerlerine kilise, din adamlarına rahip ve papaz denir.
Evharistiya; Hz. İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri
ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayin.
HRİSTİYAN LIK
Hristiyanlar; meleklere, kadere ve öldükten sonra dirilmeye inanırlar. Hz.
Muhammed’in (s.a.v.) dışındaki peygamberlerin peygamberliğini kabul ederler.
Hristiyanların ibadetleri günlük, haftalık ve yıllık olmak üzere üçe ayrılır.
Günlük ibadetler sabah akşam, haftalık ibadetler pazar günü, yıllık ibadetler de dinî bayramlarda yapılır.
Hz. İsa’nın (a.s.) idam edildiğine inandıkları çarmıh (haç), hem Hristiyanlığın hem de kilisenin sembolüdür.
Hristiyanlığa göre bütün insanlar günahkâr olarak doğarlar (Asli Günah). Bu nedenle bütün doğan çocuklar, kutsal su ile yıkanarak günahlarından
arındırılır. Buna vaftiz ayini denir.
Hristiyanlıkta zamanla farklı anlayışlar meydana gelmiş bunun sonucunda da üç büyük mezhep ortaya çıkmıştır. Bunlar Katoliklik, Ortodoksluk ve
Protestanlık mezhepleridir.
“Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve dürüst insanlarla beraber olun.” Tevbe suresi, 119. ayet.
Tevrat’ta doğruluk ve dürüstlükle ilgili olarak şöyle denilir:
“… Tartınız da ölçünüz de eksiksiz ve doğru olacak….” Kitab-ı Mukaddes, Tesniye, 25/13-16.
Hristiyanlığın kutsal kitabı İncil’de doğruluk konusunda şunlar öğütlenir:
“Ne mutlu doğruluğa acıkıp susayanlara! Onlar doyurulacaklar.” Kitab-ı Mukaddes, Matta, 5/6.
Hint dinlerinde de gerçek dindarlıkla doğruluk arasında güçlü bir bağ kurulmuştur.
Budizmde ıstırabın dindirilerek kurtuluşa erişilmesinin doğrulukla mümkün olacağı ifade edilmektedir.
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
Doğruluk
Hz. Peygamber (s.a.v.) ise “Temizlik imanın yarısıdır.” buyurmuştur. Ayrıca insanların gelip geçtiği yolların, gölgelenip dinlendiği yeşil alanların temiz tutulmasını öğütlemiştir
Tevrat’ta bu husus şöyle zikredilmiştir: “…Kirli olup kendisini temizlemeyen adam, halkın arasından atılacaktır.”
İncil’de şu ifadeler yer almaktadır: “Ne var ki ağızdan çıkan, yürekten kaynaklanır.
İnsanı kirleten de budur. Çünkü kötü düşünceler... yalancı şahitlik ve iftira hep yürekten kaynaklanır. İnsanı kirleten de budur.”
Hinduizmde temizliğe önem verilmiş ve ibadetlerde temiz olunması prensip hâline getirilmiş tir. Bu dinde insanlar sabah şafaktan önce kalkar, evde veya nehir kıyısında yapacağı sabah ibadetine hazırlanır; tanrının adını anar ve yıkanır.
Budizm’ de de insanın maddi ve manevi temizliğe önem vermesi öğütlenir.
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
Temizlik
“İyilikle kötülük bir olmaz, sen (kötülüğü) en güzel bir şekilde önle. O zaman seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki candan bir dost olur.”
FUSSİLET/34
İslam dininin temel ibadetlerinden biri olan zekât ve sadaka, tam anlamıyla bir iyilik ve yardımlaşmadır.
Yahudilikte yardım etmek övülmüş ve bu husus Kitab-ı Mukaddes’te şöyle belirtilmiştir: “Yoksula verenin eksiği olmaz, yoksulu görmezden gelense bir sürü lanete uğrar.”
Hristiyanlıkta da iyilik ve yardımlaşma teşvik edilmiştir. Bu husus İncil’de şöyle ifade edilmiştir: “İyi insan, içindeki iyilik hazinesinden iyilik, kötü insan ise içindeki kötülük hazinesinden kötülük çıkarır.”
Hinduizm ve Budizm de yoksullara ve kimsesizlere iyilik yapmayı, toplumdaki yoksul ve kimsesizlere yardım etmeyi ve cömert olmayı öğütlemiştir.
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
İyilik ve Yardımseverlik
İslam dini büyüklere saygılı davranılmasını emretmekle beraber küçüklere de sevgi ve şefkat gösterilmesini istemiştir.
Yahudilikte büyüklere saygıya önem verilmiştir. Tevrat’ta birçok yerde anne babaya saygı gösterilmesi istenmiştir. On Emir içerisinde geçen, “Anne babana saygı göster…” ifadesiyle bu hususa vurgu yapılmıştır.
Hristiyanlıkta da bu konu oldukça önemli görülmüş ve İncil’de, “… Anne babana saygı göster…” şeklinde ifade edilmiştir.
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
3. 4. Büyüklere Saygı, Küçüklere Sevgi Göstermek
Hz. Peygamber de (s.a.v.) hayvanlara karşı şefkatli ve merhametli davranarak insanlara örnek olmuştur.
Hinduizmde de bütün canlılara karşı iyi davranılması istenir. Bütün canlıların aynı öneme sahip oldukları kabul edilir. Bu yüzden bütün canlılara değer verilmesi gerektiği inancı Hinduizmin kutsal kitaplarında şöyle zikredilir: “Bu bilgeliğe erenler her şeye aynı gözle bakarlar. Sonsuz ruhu; bir rahipte, bir inekte, bir filde, bir köpekte görürler.”
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
Hayvanlara İyi Davranmak
“İnsanların elleriyle kazandıkları (günahları) yüzünden, karada ve denizde düzen bozuldu...”Rum/41 Peygamberimiz de bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Bir Müslüman bir ağaç diker de onda yetişenlerden bir insan veya bir hayvan yerse muhakkak o yenilen şey sahibi için sadakadır.”
Yahudilikte çevre ile ilgili konular dünyanın yaratılışıyla ilgili olarak ele alınmıştır.
Bu konuyla ilgili olarak Allah’ın (c.c.) evreni ve içindekileri yarattığından ve bu durumdan hoşnut olduğundan söz edilmektedir.
Hint dinlerinde bitkilerin de bir canı ve ruhu olduğu kabul edilir. Bu sebeple bitki tohumlarına ve filizlerine zarar verme, istenmeyen davranışlardandır
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
Çevreyi Korumak
İslam dini açık ve kesin olarak zararlı alışkanlıklardan uzak durmayı ve kaçınmayı emreder.Böylece, sorunlar ortaya çıkmadan önlem alır. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur: “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar (putlar) ve fal okları şeytan işi birer pisliktir. Bunlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz.”Maide/90-91
Yahudilikte de içki konusunda insanlar uyarılmış ve onun verebileceği zararlardan uzak durmaları istenmiştir.
Hristiyanlıkta şarap, dinî ayinlerin bir nesnesi olmasına karşın alkolü çok almak hoş karşılanmaz. Bazı Hristiyan mezheplerine göre ise alkol almak tamamen yasaklanmıştır. İncil’de bu durum şu şekilde geçmektedir: “ Şarapla sarhoş olmayın, onda edepsizlik vardır.”
Budizmde de alkollü içkiler yasaklanmıştır. Uyuşturucudan, sarhoş edici maddelerden ve kumar oynamaktan uzak durmak, Budizmin ahlaki ilkelerindendir.
Aynı şekilde Hinduizmin kutsal kitaplarında da içki ve kumar, kötü ve zararlı olarak
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
3.7. Zararlı Alışkanlıklardan Kaçınmak
İslam dini açık ve kesin olarak zararlı alışkanlıklardan uzak durmayı ve kaçınmayı emreder.Böylece, sorunlar ortaya çıkmadan önlem alır. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur: “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar (putlar) ve fal okları şeytan işi birer pisliktir. Bunlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz.”Maide/90-91
Yahudilikte de içki konusunda insanlar uyarılmış ve onun verebileceği zararlardan uzak durmaları istenmiştir.
Hristiyanlıkta şarap, dinî ayinlerin bir nesnesi olmasına karşın alkolü çok almak hoş karşılanmaz. Bazı Hristiyan mezheplerine göre ise alkol almak tamamen yasaklanmıştır. İncil’de bu durum şu şekilde geçmektedir: “ Şarapla sarhoş olmayın, onda edepsizlik vardır.”
Budizmde de alkollü içkiler yasaklanmıştır. Uyuşturucudan, sarhoş edici maddelerden ve kumar oynamaktan uzak durmak, Budizmin ahlaki ilkelerindendir.
Aynı şekilde Hinduizmin kutsal kitaplarında da içki ve kumar, kötü ve zararlı olarak belirtilmiştir.
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
Başkalarına Zarar Vermemek
İslam inancına göre her insan hür ve yaşama hakkına sahip olarak doğar. Bu yüzden İslam dininde bir kişinin öldürülmesi yasaklanmış ve büyük günahlardan sayılmıştır.
Yahudilikte bir insanı öldürmek On Emir’deki “Öldürmeyeceksin.” emriyle kesin bir dille yasaklanmıştır.
Hristiyanlıkta da insan canına kıymak büyük günahlardan kabul edilmiştir. İncil’de bu konuya şöyle yer verilmektedir: “ … ‘Öldürmeyeceksin!’ ve kim öldürürse hükme müstehak olacaktır.”
Budizmde bir kişiyi öldürmek ağır bir suç olarak kabul edilmiş, hiçbir canlıya zarar vermemek temel ilke olarak kabul edilmiştir. Budizmin kutsal metinlerinde şu ifadeler yer alır: “Bütün insanlar cezalandırılırken titrerler, bütün insanlar ölümden korkarlar; sen de onlara benzediğini hatırla ve ne öldür ne de öldürmeye sebep ol.”
Dinlerin ve İslam’ın Evrensel Öğütleri
3.8. Başkalarına Zarar Vermemek
“ Dinde zorlama yoktur. Artık doğrulukla eğrilik birbirinden ayrılmıştır.
O halde kim tâğutu reddedip Allah'a inanırsa, kopmayan sağlam kulpa yapışmıştır. Allah işitir ve bilir. “ Bakara Suresi 256
“ O halde (Resûlüm), öğüt ver. Çünkü sen ancak öğüt vericisin.
Onların üzerinde bir zorba değilsin. “ Gaşiye Suresi 21-22
“ (Resûlüm!) Eğer Rabbin dileseydi, yeryüzündekilerin hepsi elbette iman ederlerdi. O halde sen, inanmaları için insanları zorlayacak mısın? “ Yunus Suresi 99
