Balık Yemlerinde Alternatif Hammaddeler:
Üç Farklı Bakış
Süreyya Özkızılcık,
1. Beslenme
2. Anti-Nutrition
3. Etkileşimler
NRC Nutrient Requirements of Fish (1993) Önerileri:
• 10 amino asit
• n-3 & n-6 yağ asitleri
• 6 makro-mineral
• 6 iz-mineral
• 4 yağda çözünür vitamin
• 11 suda çözünür vitamin
• Azot
• Enerji
Balık Ne Yer?
Protein Metabolizması
P F
DP
(ie. somon and alabalık)
Sindirilebilir Elzem AA
• Arginine
• Histidine
• Isoleucine
• Leucine
• Lysine
• Methionine
• Phenylalanine
• Threonine
• Tryptophan
• Valine
Elzem Olmayan AA Yarı Elzem AA
• Cysteine
• Tyrosine
0,00 2,00 4,00 6,00 8,00
Lys Met Arg Val His Cys
FM SPC MGM WG
Balık ve bitkisel yağlardaki yağ asitleri (%)
11,6
1,2 0,8
17,0
8,8 17,0
1,7 0,4
4,6 3,0
22,8
51,0
6,8
0,0 0,0
60,0
20,2
12,0
0,0 0,0
0, 15, 30, 45, 60, 75,
18:1 n-9 18:2 n-6 18:3 n-3 20:5 n-3 22:6 n-3
Amount of fat ty acid (a s % F As)
Anchovy Capelin Soya Rape
Source: NRC 1993
Balık Unu: ‘Büyü Nerede?’
%
Protein 68 Çözünebilir proteinler, peptitler, amino acitler, nucleotidler
Yağ 10 Omega-3, Fosfolipidler
Kül 14 Mineraller, Ca, P
Nem 8
Nükleotidler Nedir?
•
DNA ve RNA ların yapıtaşları
•
Adenine, Guanine, Cytosine, Inosine DNA ve
RNA’nın baz şekerleridir
Pasifik çipurası (red sea bream)0.1%
inosine monophosphate (IMP) destekli yem denemesi
Kontrol IMP % değişim
SGR 0.89 1.11 +25
FCR 1.54 1.19 -22
Hammaddelerdeki Nükleotid oranları
• Purine and Pyrimidine bazlı miktarlar (%):
Balık Unu 1.4
Pres Balık Unu 0.4
Balık Hidrolizatları 2.8
Maya 0.9
Maya Özütleri 2.3
Tek Hücreli Canlı Proteinleri 2.1
Bitkisel proteinler ?
Phospholipidler (lesitin):
Balık unu 1-3 %
•
Phosphatidylcholine
•
Phosphatidylethanolamine
•
Phosphatidylinositol
•
Phosphatidylserine
Fosfolipidler (lesitin)
•
Hücre Yapıtaşı (sinir ve sindirim sistemi dokuları)
•
Yağ sindirimi ve emilimi için elzemdir
•
Yağ metabolizmasının ana bileşenidir
(lipoproteinler, yağların vücutta taşınması)
Balıklar üzerindeki etkileri
1.
Hızlı gelişim ve büyümeyi sağlar
2.Deformasyonları önler
3.
Stres’e dayanıklılığı arttırır
4.
Bağışıklık sistemini güçlendirir
İşlenmiş Hayvansal Proteinler (PAPs)
•
Et-Kemik Unları
•
Kanatlı Unları
•
Tüy-Telek Unları
•
Kan Unları
•
Hemoglobin Unları
•
Plazma Unları
•
(Cholesterol, Phospholipids, Gelatins and Hydrolysates)
Bitkisel Proteinler
• Soya Unları (SPC, SPI, Phospholipids)
• Kanola unları
• Bezelye Unları (Pea Protein Concentrates)
• Ayçiçek Tohumu Unları (Protein Concentrates, Phospholipids)
• Mısır Gluteni
• Buğday Gluteni
• Guar Unları
Anti-Beleyiciler
Soya PIs, Lectins, Phytic Acid, Saponins, Phytoestrogens, Anti-vitamins, Allergens Kanola PIs, Glucosinolates, Phytic Acid, Tannins
Baklagiller PIs, Glucosinolates, Phytic Acid, Phytoestrogens, Alkaloids
Bezelyeler PIs, Lectins, Tannins, Cyanogens, Phytic Acid, Saponins, Anti-vitamins
Ayçiçeği PIs, Arginase Inhibitors, Saponins
PAPlardaki Anti-Besleyiciler
•
Putrescine
•
Cadaverine
•
Histamine
•
Alerjenikler
•
TVN
Git
İlerleme Var!
Soya
Fasulyesi Soya Küspesi Soya Protein konsantresi Trypsin
engelleyicileri (mg/g)
45-50 1-8 2
Glycinin Antijen
(ppm) 180.000 66.000 <3
Lectinler (ppm) 3.500 10-200 <1
Oligosakkaritler (%) 14 15 2
Saponin 0.5 0.6 0
Hammadde Etkileşimleri
(Bitkisel Yağlarla Denemeler)
Dr. Eric Lund (1963-2014)
Çizgili Levrek (Morone saxatilis): 84 günlük Besleme Çalışması
Düşük HUFA Yem (%)
Yüksek HUFA Yem (%)
EPA 2.3 9.8
DHA 2.8 7.9
Ağırlık (g) 112 162
Ters çevrilmiş barsak
Prolin Emilimi (NaKATPase)
0,0,20,40,60,8
1 2 3 4
nmole Proline uptake / mg tissue / min
High HUFA Low HUFA
Barsak yüzeyi yağ asitleri (%)
D Düşük HUFA Yem
Yüksek HUFA Yem
EPA 1.7 12.2
DHA 5.0 23.8
Protein Bitkisel Proteinler, Konsantreler, PAPs, SCPs
Nucleotidler Mayalar, SCPs, Hidrolizatlar Peptidler, FAAs Hidrolizatlar
Yağ Bitkisel Yağlar, Rendering Yağları
Fosfolipidler Soya Lesitinler, Ayçiçeği Tohumu Lesitinler, Alg Fosfolipidleri, PAPs
Omega-3 Alg Yağları
•
Hedef tür’ün biyolojisi
•
Yetiştiricilik Koşulları
•
Hammaddelerin izlenmesi ve analizleri
•
Yemlerin kontrol ve analizleri
•
Sindirebilirlik (in vitro ve/veya in vivo testler)
•
Çiftlik verilerinin analiz ve takipleri
•