KAFATASINDAKİ ANATOMİK NOKTALAR KAFATASINDAKİ ANATOMİK NOKTALAR
Kafatası çok yönlü antropolojik araştırmaların konusunu meydana getirdiği için, araştırmacıların karşılaştırmalı analizler yapabilmesine olanak sağlamak üzere birçok anatomik nokta belirlenmiştir.
Bu anatomik noktaların bir kısmı median-sagittal (orta) hatta yer alan noktalardır ve tektir. Kafatasının sağ ve sol yanlarında yer alan anatomik noktalar ise çift noktalardır.
Kafatasından alınan ölçüler genellikle tek anatomik noktaların kendi aralarındaki, ya da çift anatomik noktaların karşılıklı olarak aralarındaki mesafeleri tanımlamaktadır.
Mesafeleri bazen doğrusal, bazen de yüzeysel olarak ölçmemiz gerekmektedir.
Aşağıda göreceğimiz anatomik noktalar modern insan kafataslarına yönelik
olarak belirlenmiş anatomik noktalardır. Başka insan ya da primat türlerinde
morfolojik yapı farklılığı bulunduğundan anatomik noktaların bir kısmının da
pozisyonu farklı olacak ya da hiç bulunmayacaktır.
Şekil: Kafatasının önden görünümü (norma frontalis)
Şekil: Kafatasının yandan görünümü (norma lateralis)
Şekil: Kafatasının üstten görünümü (norma verticalis)
Şekil: Kafatasının arkadan görünümü (norma occipitalis)
Şekil: Kafatasının alttan görünümü (norma basilaris)
1- Kafatasındaki Tek Osteometrik Noktalar
Incision (inc): Üst merkezi kesicilerin oklüzyal yüzeyleri üzerindeki birleşme noktasıdır.
Alveolare (infradentale superius- ids): Üst merkezi kesiciler arasındaki kemik bölmenin en alt noktasıdır.
Prosthion (pr): Maxilla’nın alveolar çıkıntısı üzerinde en öndeki kesişmenin orta noktasıdır.
Nasospinale (ns): Nasal açıklığın alt kenarlarının birleşerek bir kavis oluşturduğu hattın orta uç noktasıdır.
Rhinion (rhi): Internasal suturun boştaki aşağı ucunun orta noktasıdır.
Nasion (n): İki nasal kemik ile frontal kemiğin kesiştiği orta nokta ya da nasofrontal suturun orta noktasıdır.
Glabella (g): Supraorbital çıkıntılar arasındaki median sagittal planın en çıkıntılı noktası ya da frontal kemiğin orta hattının en ön noktasıdır. Genellikle frontonasal suturun üzerindedir.
Metopion (m): Frontal kemik üzerinde ectocranial orta hattın üzerinde yer alır. Nasion’dan bregma’ya kadar olan kirişin üzerindeki frontal yayın en çıkıntılı noktasıdır.
Bregma (b): Coronal ve sagittal suturların kesiştiği ectocranial noktadır.
Vertex (v): Kafatasının orta hattı üzerindeki en yüksek ectocranial noktadır.
Apex (ap): Kafatasının sağ ve sol porion noktalardan alınan doğruların tepede midsagittal hattı üzerinde kesiştikleri noktadır.
Obelion (ob): Foramen parietaleleri birleştirdiği varsayılan doğrunun orta hat üzerindeki ectocranial noktasıdır.
Lambda (l): Sagittal ve lambdoid suturun kesiştiği ectocranial noktadır.
Opisthocranion (op): Orta hat üzerinde glabella’dan doğrusal olarak en uzakta yer alan ectocranial nokta ya da occiput üzerindeki en çıkıntılı noktadır.
Inion (i): Protuberantia occipitalis externalis’in kaidesinde ve orta hat üzerinde yer alan ectocranial bir noktadır.
Opisthion (o): Foramen magnumun arka kenarının orta noktasıdır.
Basion (ba): Foramen magnumun ön kenarının orta noktasıdır.
Sphenobasion (sphba): Sphenooccipital suturun midsagittal hatla kesişme noktasıdır. Bu nokta synchondrosis ile ortadan kalkar.
Hormion (ho): Vomer’in en arkasında bulunan orta noktadır.
Alveolon (alv): Alveolar çıkıntıların posterior uçları arasındaki doğrunun orta hattı kestiği noktadır.
Staphylion (sta): Palatın gerisindeki çentiklerin en derin noktaları arasındaki doğrunun orta hattı
kestiği noktadır.
Orale (ol): Merkezi kesici alveolunun arka kenarları arasındaki doğrunun orta hattı kestiği noktadır.
Gnathion (gn): Mandibula’nın alt kenarının orta noktasıdır.
Pogonion (pg): Önde mandibula çıkıntısı üzerindeki en çıkıntılı noktadır.
Infradentale (id): Mandibular merkezi kesiciler arasındaki kemik bölmenin en üst noktasıdır.
2- Kafatasındaki Çift Osteometrik Noktalar
Zygomaxillare (zm): Zygomaxillar sutur üzerindeki en alt noktadır.
Alare (al): Nasal açıklığın kenarları üzerindeki en dış noktadır.
Orbitale (or): Orbital kenar üzerindeki en alt noktadır.
Zygion (zy): Zygomatic arkın lateral yüzeyinin maksimum lateral genişliğini belirleyen noktadır.
Jugale (ju): Zygomatiğin temporal ve frontal çıkıntıları arasındaki çentiğin en derin noktasıdır.
Ectoconchion (ek): Orbital kenarın en dış kenarındaki noktadır.
Maxillofrontale (mf): Frontomaxillar sutur ile maxilla’nın lacrimal crest karşılaşımının ön
noktasıdır.
Lacrimale (la): Frontolacrimal sutur ile lacrimal crest karşılaşımının arka noktasıdır.
Dacryon (d): Frontal kemik ile lacrimomaxillar sutur karşılaşım noktasıdır.
Zygoorbitale (zyo): Zygomaticomaxillar sutur ile orbital kenar kesişim noktasıdır.
Frontomalare orbitale (fmo): Frontozygomatic suturun iç orbital kenarla kesişme noktasıdır.
Frontomalare temporale (fmt): Frontozygomatic suturun temporal çizgiyle (ya da dış orbital kenar) kesişme noktasıdır.
Frontotemporale (ft): Frontalin en ön-iç pozisyonunda temporal çizgiye ulaşan noktadır.
Stephanion (st): Coronal sutur ile temporal çizginin kesişme noktasıdır.
Pterion (pt): Pterion, bir noktadan çok bir bölgedir. Frontal, temporal, parietal ve sphenoidin yanlarda kesişme bölgesidir.
Coronale (co): Frontal kemiğin coronal sutur üzerinde en çok genişlik verdiği noktalardır.
Euryon (eu): Cranial genişliğin en büyük değerler verdiği ectocranial noktalardır.
Porion (po): Dış kulak açıklığının kenarları üzerindeki üst noktadır.
Auriculare (au): Zygomatic çıkıntı kökündeki dış kulak açıklığı merkezinin dikey olarak üstündeki noktadır.
Asterion (ast): Lambdoid, parietomastoid ve occipitomastoid suturların kesişme noktasıdır.
Mastoidale (ms): Mastoid çıkıntının aşağıdaki uç noktasıdır.
Ectomolare (ekm): İkinci molar hizasında, maxilla’nın alveolar kenarının dış yüzeyindeki en çıkıntılı noktadır.
Endomolare (enm): Üst M
2hizasındaki alveolar kenarın iç yüzeyindeki en çıkıntılı noktadır.
Condylion laterale (cdl): Mandibular kondilin en dış noktasıdır.
Condylion mediale (cdm): Mandibular kondilin en iç noktasıdır.
Coronion (cr): Mandibula’nın coronoid çıkıntısının eğim yaptığı noktadır.
Gonion (go): Mandibulanın ramus ve gövde bölümleri arasındaki arka-alt yuvarlağın en çıkıntılı noktasıdır.
