1- GİRİŞ
1-1- Projenin Amacı ve Kapsamı
Proje sahaları Ankara İli, Ayaş İlçesi, Gökçebağ Mahallesi hudutları içinde bulunmaktadır. Proje kapsamına alınan sahalarda toprağın mutlak derinliğinin elverişli olduğu yerlerde dikim, bozuk vasıfta ve toprak yapısının kötü olduğu yerlerin korunması şeklinde çalışmalar yürütülecektir. Projesi yapılacak sahalarda arazi ve orman kadastro çalışmaları tamamlanmış olup; sahanın mülkiyeti ormandır. Proje sahaları üzerinde toprak yapısının ağaçlandırmaya müsait olmadığı % 80’den fazla taşlı ve sığ toprak yapısındaki sahalarda koruma, toprak yapısının uygun olduğu OT sahalarında alt toprak işleme ve dikim çalışmaları öngörülmüştür.
Proje kapsamındaki ulaşılmak istenen amaçlar şunlardır;
* Projedeki birinci ve ana amaç; endüstriyel bir ağaçlandırma çalışması yapılarak ülke ve yöre ekonomisine katkıda bulunmaktır.
* Su, bitki ve toprak dengesini yeniden tesis etmek.
1.2. ÖZET
Proje sahası mülki yönden Ankara İli, Ayaş İlçesi, Gökçebağ Mahallesi hudutları içinde yer almaktadır. Ormancılık yönünden Ankara Orman Bölge Müdürlüğü, Beypazarı Orman İşletme Müdürlüğü, Güdül Orman İşletme Şefliği hudutları içindedir.
Proje sahaları Güdül Orman İşletme Şefliği Amenajman Planının Meşçere haritasında 724, 725, 726, 729 ve 730 numaralı bölmeleri içinde bulunan ve BM-1, Mb1-1, MB1-2, Z, Z- 1 ve OT rumuzu ile gösterilen alanlar içerisinde kalmaktadır.
Proje sahasının genel alanı 131,91 ha dır. Arazi etütlerine göre proje sahası içinde 1,62 ha mevcut yol, 4,58 ha % 80’den fazla taşlı (Litosolik) saha, ile 9,15 ha Meşe (Mb1-1 ve Mb1-2) ormanı bulunmakta olup bu alanlar çalışma yapılacak alandan düşüldüğünde geriye 116,56 ha arazi hazırlığı, dikim, bakım yapılacak alan kalmaktadır. Saha içinde yeterli uzunlukta mevcut yol ağı bulunduğundan yeniden bir servis yolu yapımı planlanmamıştır.
Proje sahasında Sedir, Karaçam ve Yalancı Akasya ile ağaçlandırma çalışması yapılması planlanmıştır. Y.Akasya mevcut yol kenarlarına ve sahanın sınırlarına planlanmıştır.
Yapılacak çalışmalar aşağıda özetlenmiştir.
İç Taksimat Şebekesinin Planlanması;
Servis Yolu:
Proje sahası içinde 4+050 Km uzunluğunda mevcut yol ağı bulunmakta olup çalışmalar için yeterlidir. Bu sebeple yeniden bir servis yol ağı planlanmamıştır.
Diri Örtü Temizliği:
Proje sahasının içinde mevcut Mb1-1 ve Mb1-2 meşçere tipinde 9,15 ha ormanlık alan mevcuttur. Bu alanlar herhangi bir örtü temizliğine konu edilmeyerek muhafaza edilecektir.
Saha içinde münferit halde dağılım gösteren alıç, karaçalı vb türler sahada yapılacak toprak işleme esnasında paletli dozer bıçağı ile mineral toprak taşınmadan temizlenecektir.
Toprak İşleme:
Makine Gücü İle Alt Toprak İşleme:
Proje sahasında ağır bünyeli 0-40 meyildeki kırıksız yapıdaki sahalarda paletli dozere bağlı 2’li riperle alt toprak işleme çalışması, yapılması planlanmıştır. Buna göre alt toprak işleme çalışması yapılması planlanan alan miktarı 65,91 ha’dır. 65,91 ha sahada toprak bünyesinin ağır bünyeli olması ve işlem derinliğinde, yırtılması gereken sert ve yatay bir tabakanın bulunmaması nedeniyle 160-220 HP Paletli Traktör+2’li Riperle 60-80 cm derinlikte eşyükselti eğrilerine paralel, tam alanda alt toprak işlemesi planlanmıştır.
POZ NO ALANI (HA)
301.1 59,69
301.3 6,22
Toplam 65,91
Teras formu vermek amacıyla 4*4 LTT +2 soklu riper pulluk ile gradoni şeklinde toprak işlemesi;
Riperle alt toprak işlemesinin yapıldığı % 40 eğimin altında kalan 65,91 ha alanda (219,480 km) 80-110 HP 4x4 lastik tekerli traktör + 2 soklu riper pullukla tesviye eğrilerine paralel, bir geçişte 35-45 cm derinlikte, 80-100 cm genişlikte gradoniler şeklinde üst toprak işleme yapılacaktır.
POZ NO ALANI (HA) MİKTARI (KM)
503.1 65,91 219,480
Toplam 65,91 219,480
Ekskavatör İle Gradoni Şeklinde Toprak İşleme: (Buror Terası)
Proje sahalarında ekskavatör ile gradoni şeklinde toprak işleme çalışması yüzeysel iri taşlılığın bulunmadığı % 41-60 meyilde bulunan 15,54 ha sahada, 24,864 km uzunluğunda, ekskavatör ile toprak işleme çalışması yapılacaktır. Ekskavatör ile toprak işlemede Gradoniler arası yatay mesafe sedirde 6 metre olacaktır. Proje sahasında ekskavatör ile gradoni teras ha’da 1600 metre olarak planlanmıştır.
POZ NO ALANI (HA) MİKTARI (KM)
308.10 15,54 24,864
Toplam 15,54 24,864
Ekskavatör İle Ocaklar Halinde Toprak İşleme: (35,11 ha=21.066 Adet)
Paletli dozer ile toprak işlemenin ve Ekskavatör ile Buror terası yapmanın mümkün olmadığı % 0-60 meyildeki sahalarda Paletli veya lastik tekerlekli ekskavatör ile 100 cm.
uzunluğunda, 80 cm. genişlikte ve 60 - 80 cm derinlikte toprak işleme çalışması planlanmıştır.
Proje sahasında yüzeysel iri taşlılığın bulunduğu ve ekskavatörün çukur açılacak noktalara gidiş gelişini zorlaştırıcı boyutta yüzeysel taşlılığın bulunduğu 35,11 Ha sahada ha’da 600 Adet olmak üzere toplam 21.066 Adet ocaklar halinde toprak işleme çalışması yapılacaktır.
POZ NO ALANI (HA) MİKTARI (KM)
306.3 35,11 21.066
Toplam 35,11 21.066
Proje Sahasına Dikilecek fidan Türlerin planlaması:
Proje sahalarında İbreli türlerden Sedir ve Karaçam, Yapraklı türlerden Y.Akasya, türleri ile ağaçlandırma yapılması planlanmıştır. Yapılacak ağaçlandırma çalışmalarında 53,46 ha sahada 76.048 adet Karaçam, 41,15 ha sahada 49.824 adet Sedir, mevcut yolların 302ar metre sağ ve soluna, yangın koruma amaçlı 21,95 ha sahada 22.496 adet Yalancı Akasya fidanı dikimi planlanmıştır.
Türü Yaşı ve Dikim Şekli Alanı (ha.)
Tesis Miktarı Tamamlama Miktarı (1000 adet) (1000 adet)
Sedir Tüplü 1+0 41,15 49.824 7.474
Karaçam Tüplü 2+0 53,46 76.048 11.407
Y.Akasya Çıplak Köklü 1+0 21,95 22.496 3.374
TOPLAM 116,56 148.368 22.255
Dikimler genelde sonbaharda bitirilmeğe çalışılmalıdır. Fidan dikimi yapılacak saha 116,56 ha. dır. Bakım çalışmaları (tamamlama) dikimleri, bir vejetasyon mevsimi geçtikten sonra yapılacaktır. Dikimi takiben birinci, ikinci, üçüncü yılların mayıs, haziran aylarında ot alma-çapa-teras onarımı ve sürgün kontrolü şeklinde bakım yapılacaktır. Projede planlanan türler yöreye uygun türlerden seçilmiş olup proje sahasının yakın çevresinde yapılmış ağaçlandırma sahalarında kullanılan ve başarılı bir ağaçlandırma yapılan türlerden Karaçam ve Sedir’e asli tür olarak kullanılmıştır.
Aynı Toprak Yapısı, Aynı Bakı, Aynı Rakımdaki Proje Sahasının 5 Km Kuzeydoğusundaki Sedir ve Karaçam Ağaçlandırması
Mevcut yolların bakımı 605.1 nolu pozdan 3 yıl süre ile gerçekleştirilecektir. Proje sahası mülki yönden Gökçebağ Mahallesi hudutlarında kaldığından koruma giderleri buna göre ve 7 yıl süre ile 1 adet bekçi ile planlanmıştır. Ayrıca koruma işi küçük parça için 2,170 km, büyük parça için ise 6,770 km olmak üzere sahaların etrafında yapılacak olan toplam 8,940 km dikenli tel çit ihata ile sağlanacaktır.
Yatırım faaliyetlerine ait poz numaraları ve miktarları yatırım giderleri cetvelinde gösterilmiştir. Buna göre 2014 yılı OGM birim fiyatlarına göre yatırım giderleri toplamı 691.172,39 TL’dir. Proje faaliyetlerinin kontrolü Ankara Orman Bölge Müdürlüğü ve Beypazarı Orman İşletme Müdürlüğünce yapılacaktır. Bu çalışmalar yapılırken Tarım İlçe Müdürlükleri, Tapu ve Kadastro Müdürlükleri, Kaymakamlık ve Belediye Başkanlıkları ile işbirliği yapılmalıdır.
2.GENEL TANITIM 2.1. Proje Sahasının Yeri
KURULUŞ ADI
Orman Bölge Müdürlüğü Ankara
Orman İşletme Müdürlüğü Beypazarı
Orman İşletme Şefliği Güdül
İli Ankara
İlçesi Ayaş
Proje Adı Gökçebağ Ağaçlandırma Uygulama Projesi Proje Numarası
Proje Sahası İle İlgili
Yerleşim Merkezleri Gökçebağ Mahallesi
Genel Alanı 131,91 Ha
Pafta no( 1/25000 ) H 28-C4
2.2. Topoğrafik Yapı:
Topografik yapının irdelenmesinde, eğim, yükseklik, bakı, arazi şekliden bahsedilir.
Eğim ve yükseklik, bize seçeceğimiz ağaç türü ve dikim tekniğini dikte ettirir. Bakı ise toprağın rutubet ekonomisi ile yakından ilişkilidir. Ağaçlandırma çalışmalarının en önemli unsurlarından biri olan rutubet durumu, tesis edilen ağaçlandırmanın hemen hemen akıbeti demektir. Lokal bir sahada inceleme yapacak olursak kuzey yamaçların, toprak nemi ile kapilarite koşullarının elverişli olduğu yerler, güney yamaçların ise diğer kenarlara nazaran kurak yerler olduğu görülür.
Proje sahası genel olarak az meyillidir. Saha içinde ve kenarında Dedenindoruk Tepe (1476 m), Büyükhöyük Tepe (1380m), bulunmaktadır. Proje sahasının en alçak rakımı 1300 metre, en yüksek rakımı ise 1476 metre olup ortalama rakım 1388 metredir.
Proje sahası içindeki dereler kuru dere olup akış yönü Kuzey-Güney ve Batı-Doğu istikametindedir. Projede faaliyet planlanan (koruma faaliyeti dahil) 121,14 ha saha içinde 82,68 ha. % 0- 20 meyilde, 18,05 ha. % 21-40 meyilde, 20,41 ha. % 41- 60 meyil gurubunda saha bulunmaktadır.
2.3. Anakaya ve Toprak Durumu:
Proje sahasında 325 x 325 m’lik aralıklarla sistematik olarak açılan toprak profillerine dayalı olarak, jeolojik ve toprak durumu tespit edilmiştir. Etüt neticesinde tespit edilen bulguların, ağaçlandırma ve erozyon pratiği açısından önemi şöyle özetlenebilir: Tüm proje sahasında 325m X 325m. Ölçülerine bağlı kalınarak toprak profil çukurları açılarak proje ekindeki “Yetişme Ortamı Etüt Çizelgesi”nde gerek toprak profili açısından gerekse yetişme ortamı yönüyle ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Etüt sırasında elde edilen bilgilere ve arazide yapılan gözlemlere dayanılarak yetişme ortamına ait değerler ile bu değerlerin tanıyacağı imkanlar ölçüsünde yapılması gereken faaliyet çeşitleri arazide çalışma haritası üzerine işlenmiştir. Bu bağlamda proje sahası jeolojik yapısı, Dış püskürük kayaçlardan Piroksen ve Olivinli Bazalt, yer yer Andezit ile volkanik kökenli Obsidyenden oluşmaktadır.
Dış Püskürük Kayaçlar: Sıcak ve erimiş haldeki mağmanın yerkabuğunun derinliklerinde (iç püskürük kayaçlar), yeryüzüne yakın geniş çatlak veya damarlarda (damar kayaçları) yavaş yavaş, yahut da yeryüzüne çıkarak birdenbire katılaşması sonucunda (dış
püskürükler ve püskürük tüfler) meydana gelirler. Katılaşma ne kadar derinde ve yavaş olursa mineral kristalleri iyi gelişir ve taş iri taneli olur. O nedenle, iç püskürük kayaçlar iri taneli bir yapıya sahip olduğu halde dış püskürük kayaçlar masif veya camsı yapıya sahiptirler.
Mağmatik kayaçların bileşiminin büyük bir kısmını (% 40–80) SiO2, geriye kalan kısmını da Al, Fe, Mg, Na, K, Mn ve P oksitleri oluşturmaktadır. Bunların içerdikleri SiO2 miktarına göre asit, nötr ve bazik olmak üzere bu kayaçlar üç gruba ayrılmaktadır.
Başlıca dış püskürük kayaçlar; bazalt, andezit, volkan camı ( obsidiyen ), tüf, trakit, incitaşı, katrantaşı ve süngertaşı’dır.
BAZİK ERÜPTİF KAYALAR GRUBU
Bazik erüptif kayaların, silisyumdioksit (SiO2) oranı % 52’den daha azdır (% 40-52).
Bu kayaların bileşiminde esas itibariyle plajioklaslar ve metasilikatlardan piroksenler (özellikle ojit) bulunur. Olivinsiz (gabro-bazalt serisi) ve olivinli seri (olivinli gabro-olivinli bazalt serisi) olarak ayrılırlar. Derinde katılaşmış, iri kristaller geliştirmiş olan gabro ve olivinli gabro hızlı ayrışırlar. Yüzeye yakın derinliklerde katılaşmış, ince kristaller geliştirmiş olan bazalt ve olivinli bazalt yavaş ayrışırlar. Bazik erüptif kayalar ayrıştıklarında kil toprakları verirler.
Bazalt: Kalsiyumca zengin feldispat, ojit ve olivin minerallerinden oluşur. İçinde kuvars bulunmaz. Siyah renklidir. Ağır bünyeli, bazik karakterli genellikle sığ (A-C) toprakları verirler. Su tutma kapasiteleri yüksek, kötü drenajlı topraklardır.
Andezit: Volkanik kayaçların ilk birimi andezitlerdir. Alt dokanakları gözlenmez iken, üst dokanakları, otobreşler ile uyumludur. Bazen andezitlerle otobreşler geçişli olarak gözlenir. Andezitler grimsi-pembe renkli olup değişik ayrışma derecelerine sahiptirler.
Volkano-sedimenter yapıdan dolayı, akma düzlemleri, soğuma ve tektonizma çatlakları gözlenir.
Volkan camı (Obsidyen)= Doğal yollarla oluşan volkanik kökenli bir cam türüdür.
Lavın hızlıca soğuması ve kristalleşmeye yetecek kadar zaman geçmeden donmasıyla oluşur.
Genellikle felsik lav akıntılarının, soğumanın hızlı olduğu kenar bölümlerinde bulunur.
Kristal yapıda olmadığından, keskin kıyıları moleküler inceliğe ulaşabilir. Bu özelliğinden ötürü eski çağlarda ok ucu olarak kullanılmış, günümüzde ise cerrahların kullandığı neşterlerin kesici kısımlarında kullanılmaktadır.
Toprak Tipleri : Etüt alanındaki toprakların tamamı (B) Kahverengi Topraklardır.
Toprak Türleri (Tekstür): Sahaya Ağır bünyeli topraklar hakimdir.
Toprak Strüktürü : Etüt edilen sahadaki kahverengi tipi toprakların tamamında Granülar strüktür tespit edilmiştir.
Toprak Taşlılığı (iskelet yüzdesi): Etüt çizelgelerinden de anlaşılabileceği gibi, proje sahasındaki topraklarda (profil duvarında) % 25’ten az ve çok taşlı yapı göstermektedir.
5, 8, 9 nolu profiller (toprak işleme derinliği esas alınarak) orta ve çok taşlı diğer profiller az taşlı olarak tespit edilmiştir.
Yüzeysel Taşlılık: Arazi etütlerinde, çalışma alanının bir kısmında, paletli dozer ile toprak işlemeyi engelleyecek yüzeysel taşlılık bulunmakta olup sahanın büyük kısmında yüzeysel taşlılık % 25 ten azdır.
Drenajı : Genel olarak sahanın drenajının iyi olduğu söylenebilir.
Toprakların Mutlak ve Fizyolojik Derinlikleri: Proje sahasında açılan profillere göre sahada mutlak ve fizyolojik toprak derinliği >60 cm dir.
Toprakların Kimyasal Özellikleri : Ekte verilen analiz raporuna göre
Kireçlilik=Proje sahasından alınan toprak örneklerine göre kireç oranları % 0,04-6,12 olup az ve orta kireçli bir yapı göstermektedir.
Ph:5,55-8,15 olup orta asit, hafif asit, nötr ve hafif alkalin bir yapı göstermektedir.
Organik Madde: % 0,30 ile 6,12 arasında değişmekte olup, organik maddece az ve çok yüksek arasında değişmektedir.
Tuzluluk= Proje sahasındaki topraklar 0,04-0,16 mmhos/cm arasında olduğu için tuzsuzdur.
Sonuç olarak etüt alanında edafik yapı itibariyle toprağın, tipi, türü, fiziksel ve kimyasal özelliği, drenaj durumu ağaçlandırmayı kısıtlayıcı yapıda olmadığı görülmektedir.
Jeoloji ve Toprak durumunu gösterir tablo Çizel ge1’de sunulmuştur.
Genel Profil Yapısı
Toprak Profil Numaraları
GÜDÜL ORMAN İŞLETME ŞEFLİĞİ GÖKÇEBAĞ AĞAÇLANDIRMA PROJESİ 2.3 ANAKAYA VE TOPRAK DURUMU
0-30 Ha
31-60 Ha
60<
Ha
0-20 Ha
21-40 Ha
41-60 Ha
60<
Ha
724 16.70 Balçık 1370 16.70 11.83 4.87
Güney725 53.56 Balçık 1460 1.35 52.21 48.27 2.78 2.51
Güney726 1.09 Balçık 1330 1.09 1.09
Güney Doğu729 41.01 Balçık 1350 1.45 39.56 26.13 1.85 13.03
Güney730 8.78 Balçık 1340 1.78 7.00 7.19 1.59
GüneyTOPLAM 121.14 4.58 116.56 82.68 18.05 20.41
Çizelge: 1 BÖLME
No'su Alanı Anakayası Toprak Türü
Ortalama Yüksekliği
m.
Mutlak Toprak Derinliği (cm) Meyil Grupları
Genel Bakısı
BAZALT
2.4. İklim Özellikleri
2.4.1 Bölgenin Genel İklim Özellikleri
Havzanın genel iklim karakteristiklerini yansıtacak meteorolojik gözlemler ve bunun neticeleri, sahaya en yakın olan 891 m rakımlı Ankara Meteoroloji istasyonuna göre ekte sunulan
“Meteorolojik Rasat Değerleri” tablosun da gösterilmiştir. Proje sahasının ortalama rakımı ise 1388 m. civarındadır.
Yurdumuz şartlarına en uygun yöntem olarak kabul edilen Erinç’in yağış müessiriyet indisi formülü Ankara Meteoroloji istasyonu verilerine uygulanmıştır. Yağış müessiriyet İndisi bir yerdeki yağış miktarı ile yıllık ortalama maksimum sıcaklık arasındaki ilişkiyi belirtmektedir.
Erinç Formülü I
Tom P m =
Im=Yıllık Yağış Müessiriyet İndisi P= Yıllık Ortalama Yağış (mm.)
Tom=Yıllık Ortalama Maksimum Sıcaklık (oC)
Proje sahasının iklim özelliklerini belirtmek için, iklim değerleri formülde yerine konularak ; Im = 401,2/17,60 =22,79 olarak bulunmuştur.Erinç’in Yağış Müessiriyeti İndisine göre iklim ve vejetasyon tipleri aşağıdaki gibidir.
INDİS İKLİM TİPİ VEJETASYON TİPİ I<8 Tam kurak Çöl
8<I<15 Kurak Çölümsü step 15<I<23 Yarı kurak Step
23<I 40 Yarı nemli Park görünümlü kurak mıntıka ormanları 40 I<55 Nemli Nemli mıntıka ormanları
55<I Çok nemli Çok nemli mıntıka ormanları
22,79 rakamı bu çizelgeye göre Havzanın iklim tipinin Yarı Kurak, vejetasyon tipinin step olduğunu göstermektedir. Yağış müessiriyeti indislerine göre iklimin yıl içerisindeki değişimini incelemek ve vejetasyon devresindeki su ekonomisini bilmek için aylar itibariyle yağış müessiriyeti indisleri hesap edilerek tablo halinde gösterilmiştir.
AYLAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Yıllık
P 40,8 32,3 35,3 53,9 51,2 33,6 15,7 13,1 15,0 30,6 37,0 42,7 401,2 Tom 4,3 6,5 11,6 17,0 22,0 26,3 30,0 29,80 25,9 19,7 12,3 6,1 17,60 Im 113,9 59,6 36,6 38,0 27,9 15,3 6,3 5,3 6,9 18,6 36,1 84,0 22,79 İklim
Tipi Ç.N. Ç.N. Y.N. Y.N. Y.N. Y.K. T.K. T.K. T.K. Y.K. Y.N. Ç.N. Y.K Aylık yağış müessiriyeti indisi (Im) bulmak için aylık ortalama yüksek sıcaklık ve aylık ortalama yağış ele alınmış ve bulunan değer 12 ile çarpılmıştır.
( Erinç’e göre her 100 m. Rakım artışında yıllık yağışlar ortalama 54 mm. artar ve her 100 m.
Rakım azalışında ise 54 mm. azalır. Yıllık ortalama maksimum sıcaklıklar her 100 m. Rakım artışında 0,5oC azalır. Her 100 m. rakım azalışında 0,5oC artar. )
Yağış müessiriyet indisleri yağışların yıl içinde dağılımlarının muntazam olmaması nedeniyle yanıltıcı olmaktadır. Yağışların büyük kısmı vejetasyon devresi dışında oluşmaktadır. Bu nedenle vejetasyon devresindeki yağış müessiriyet indisi bu konuda daha doğru sonuç verecektir.
Kışın ve ilkbaharda yağan yağışlardan azami bir şekilde faydalanabilmek için toprak işleme derinliğinin ve teras ebatlarının yeterli olmasına dikkat edilmelidir. Proje sahasının ortalama rakımı Meteoroloji istasyonundan 497 m daha yüksektir. Bu sebeple iklim verileri proje sahasına enterpole edildiğinde; Im = 669,2/15,12 =44,25 olarak bulunmuştur. Bu değer proje sahasının iklim tipinin Nemli vejetasyon tipinin ise Nemli mıntıka ormanları olduğunu göstermektedir.
Aylık yağış indisi değerlendirildiğinde Haziran-Ekim aylarında yörenin kurak periyotta olduğu görülmektedir
Proje sahasının iklim verileri dikkate alındığında dikkat edilecek hususlar şunlardır.
1. Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında toprak işlemesi yapmak uygun değildir. Aralık, Ocak ve Şubat aylarında iklim çok nemli olup toprak çamur olabileceğinden bu aylarda da toprak işleme yapılması uygun olmayacaktır. Toprak işleme zamanı toprağın tavı dikkate alınarak Kasım, Mart, Nisan, Mayıs aylarında yapılmalıdır.
2.Meteoroloji iklim değerlerinden anlaşılacağı gibi vejetasyon dönemi Nisan ayında başlamaktadır. Bu yüzden dikim Nisan ayı içerisinde bitirilmelidir. Ya da vejetasyonun sona erdiği sonbaharda (KASIMDA) yapılmalıdır.
3.Dikimi takip eden vejetasyon döneminde, son ilkbahar yağışlarından sonra (Mayıs veya Haziran ayı) ot alma-çapa yapılmalıdır.
5. Yaz kuraklığı ve Kış donları dikkate alındığında dikimlerin sonbaharda tamamlanması gerekmektedir.
Meteorolojik gözlemler çizelgesi ekte sunulmuştur.
2.5. Bugünkü Arazi Kullanma Durumu
2.5.1 Amenajman Planına ve Fiili Görünüşe Göre Proje sahasının Arazi Kullanma Durumu
Proje sahasının genel alanı 131,91 ha’dır. Plana göre genel alan içinde 9,20 ha Mb1-1 ve Mb1-2 meşçeresi bulunmaktadır. Fiili durumda ise 9,15 ha olarak tespit edilmiştir. Bu sahalar fiili durumda BMBt vasfındadır. Yine saha içinde plana göre 105,40 ha Ziraat alanı bulunmaktadır. Fiili duruma göre ziraat sahaları OT vasfında görünmektedir. Diğer sahaların 16,70 Ha’ı OT vasfında olup alan üzerinde münferit halde alıç, karaçalı ve diğer otsu ve odunsu türlere rastlanmaktadır. Bu sahaların tamamında toprak işleme ve dikim çalışması planlanmıştır. Amenajman planının 22 nolu tablosuna göre; Bu alanlar; üretim fonksiyonunda orman rejimine tabi bozuk koru ve OT niteliğinde ağaçsız (açık) alanlardır. Öncelikle bozuk alanların koruma önlemleri alınarak kendisini yenilemesine yardımcı olunmalıdır. Ayrıca toprağın sığ olarak bulunduğu taşlık ve kayalıklar üzerindeki bitki örtüsü olduğu gibi koruma altına alınmalıdır. Tür seçiminde ağaçlandırılacak yörenin asli ağaç türlerine uyulması esastır.
A- İşletme Sınıfında; BÇk sahaları verimli ormana dönüştürülecektir. OT alanlarında ise mümkün olabilecek ağaçlandırma çalışmaları yapılmalıdır.
B- İşletme Sınıfında; BÇk, BÇs ve BM sahaları verimli ormana dönüştürülecektir. OT alanlarında ise mümkün olabilecek ağaçlandırma çalışmaları yapılmalıdır.
2.5.2 Sahanın Bugünkü Arazi Kullanma Durumu
Proje sahaları Ankara Orman Bölge Müdürlüğü, Beypazarı Orman İşletme Müdürlüğü, Güdül Orman İşletme Şefliği hudutları İçinde bulunmaktadır.
Proje sahaları Güdül Orman İşletme Şefliği Amenajman planının 724, 725, 726, 729, 730 nolu bölmeleri içinde bulunan 131,91 ha alanı kapsamaktadır. Proje sahaları içinde 9,15 Ha alanı kapsayan Mb1-1 ve Mb1-2 meşçeresi bulunmaktadır. 4,58 ha saha % 80’den fazla taşlı (litosolik) yapıdadır. Bu alanlar da herhangi bir faaliyet yapılmayacak olup korunacaktır. Yine saha içinde 1,62 ha mevcut yol ağı bulunmaktadır. Geriye kalan 116,56 ha sahada ise toprak işleme ve dikim çalışmaları öngörülmüştür. Çizelge-3 de detaylı bilgiler verilmiştir.
Proje Sahasından Genel Görünüm
Litosolik Sahalar
Teknik Yönden
Sosyal
Yönden 1506.2 1506.2
Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Km Ha Ha Ha Adet Metre
724 16.70 16.70 16.70
725 54.78 1.22 53.56 52.21 1.35
726 1.09 1.09 1.09
729 47.53 6.29 0.23 41.01 39.56 1.45
730 11.81 2.86 0.17 8.78 7.00 1.78
Toplam 131.91 9.15 1.62 121.14 116.56 4.58
Proje Net Alan Mer'a
GÜDÜL ORMAN İŞLETME ŞEFLİĞİ GÖKÇEBAĞ AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Bölme/Bölmecik ÇALIŞILMAYACAK ALANLAR
No/Adı Genel Alanı Verimli Orman
Tarım Yerle. Vb.
Göl Batak.
Kay.
2.5 ARAZİ KULLANMA DURUMU VE FAALİYET TÜRLERİ SAHA DÖKÜMÜ Çizelge: 3
S Y
Y E Y
Mev.
Yol
Dere İçi Vej.
Ağaçlandırılması
Mümkün Mev.
Yol S
Y S Y
Y E B Y E Y ÇALIŞILACAK ALANLAR
Sınai Tesisler Ağaçlandır
ma. Yap.
Alan
Otlan.
Çalış.
Yap.
Alan
Kor. Yap.
Alan
2.6.2 Sahanın Vejetasyon Örtüsü
Faaliyet önerilen OT vasfındaki sahaların üzerinde münferit halde alıç ve karaçalı türleri bulunmamaktadır. Bu türler münferit halde olup diri örtü temizliğine konu edilebilecek kapalılık oluşturmamaktadır.
2.7 Erozyon Durumu
Proje sahasında erozyona konu saha bulunmamaktadır.
2.8. Sosyal ve Ekonomik Durum
2.8.1. Sahanın Mülkiyet ve Anlaşmazlık Durumu
Proje sahası mülki yönden Ankara İli, Ayaş İlçesi, Gökçebağ Mahallesi hudutları içindedir.
Gökçebağ Mahallesi, 2004'te Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarını belirleyen 50 km yarıçap içinde kaldığından Orman Köyü statüsü ile Büyükşehir mücavir sınırlarına girmiş ve 2009 yılına kadar Çanıllı beldesine bağlı kalmıştır. 2009 yılında Çanıllı Belediyesi kapatılınca Ayaş Belediyesi mücavir alanına girmiştir. Yasal prosedürlerde mahalle gibi işlem görmektedir. Ormancılık yönünden ise Ankara Orman Bölge Müdürlüğü, Beypazarı Orman İşletme Müdürlüğü, Güdül Orman İşletme Şefliği sınırları içinde kalmaktadır. Proje sahasında orman ve arazi kadastrosu çalışmaları tamamlanmış olup; projelendirilen yerler orman vasfındadır. Mülkiyeti hazineye, kullanım hakkı
Orman Genel Müdürlüğü’ne aittir. Sonuç olarak projesi yapılacak olan sahada herhangi bir mülkiyet problemi söz konusu değildir.
Proje sahasının çevresi kısmen tarım yapılan alanlarla çevrili konumdadır. Bu sebeple proje uygulaması esnasında proje sınırları hassas aletli ölçüm ile araziye aplike edilmeli ve köylüler ile işbirliği içinde olunmalıdır.
2.8.2. Çevrenin Nüfus ve Yerleşme Durumu
Proje sahası bitişiği ve kenarında yer alıp, havzaya doğrudan ya da dolaylı olarak yapılacak çalışmalara etki edecek sabit yerleşim yeri Gökçebağ Mahallesidir. Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Mahallede büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık, arıcılık, bağcılık ve arpa buğday ekimi yapılmaktadır. Mahalleninin ağaçlandırma çalışmalarına bakış açısı olumlu olup orman kooperatifi bulunmaktadır. Mahallede, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır.
PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup, elektrik ve sabit telefon vardır. Mahallenin nüfusu 286 dır.
2.8.3 Ulaşım Durumu
Proje sahasının sınırından ve yer yer proje sahası içinden ulaşıma açık yol geçmektedir. Bu nedenle yaz kış ulaşım problemi olmayacaktır. Mevcut yollar kullanıma açık yol olup mevcut hali ile herhangi bir bakıma gereksinimi yoktur. Proje sahası Ankara iline 58 km, Ayaş ilçesine 13 km uzaklıktadır. Proje sahası Ayaş ilçesinin kuş uçuşu 8 km kuzeyinde bulunmaktadır.
3. YAPILACAK İŞLER 3.1. Ağaçlandırma İşleri
3.1.1. Tesis Amacı ve Fonksiyonu
Tesisin ana gayesi endüstriyel bir ağaçlandırma çalışması yapmaktır. Ayrıca
-Çalışmalarda bulunacak yöre halkına iş ve gelir sağlamak. Toprak ve su dengesini kurarak, ekolojik şartların iyileşmesini sağlamak. Odun hammadde talebinin karşılanmasına katkı sağlamak,
3.1.2. İşletme Şekli
Tesis edilecek ormanların işletme şekli korudur.
3.1.3.İdare Süresi
Proje sahasına dikilecek olan ibreli türlerden karaçam ve Sedirin idare müddeti 100 yıl yapraklı türlerin idare süreleri 60 yıldır.
3.1.4. Ağaçlandırma Alanının Hazırlanması 3.1.4.1. İç Taksimat Şebekesi
Proje sahası Güdül Orman İşletme Şefliği hudutları içinde kalmakta olup şefliğin yol şebeke planı mevcut değildir. Proje sahası içinde 1,62 Ha alanı kapsayan 4 metre genişliğinde 4+050 Km uzunluğunda mevcut yol ağı bulunmaktadır. Sahaya dağılımı ve miktarı dikkate alındığında yapılacak çalışmalar için yeterli görüldüğünden yeni bir servis yolu yapımı planlanmamıştır. Proje sahaları Güdül Orman İşletme Şefliği Amenajman planının 724, 725, 726, 729, 730 nolu bölmeleri içinde kalmaktadır. Yangın mevsimi öncesi mutlaka mevcut yolların bakımı yapılacaktır. Mevcut yollarının genişliği 4 m’dir.
3.1.4.2.Arazi Hazırlığı 3.1.4.2.1.Diri Örtü Temizliği
Proje sahası içinde diri örtü temizliği öngörülmemiştir.
3.1.4.2.2. Toprak İşleme
Toprak işlemesinden amaç, toprağa gevşek ve kırıntı bir bünye kazandırarak ;
*Fidan köklerinin gelişmesini kolaylaştırmak,
*Toprağın su tutma kapasitesini artırmak,
*Topraktaki su ve besin maddelerinin fidan kökleri tarafından kolaylıkla alınabilmesini sağlamak,
*Toprağın iyi havalanması ve düzenli bir gaz alışverişi sağlanarak fidan için en iyi gelişme şartlarını oluşturmak.
Proje sahasında toprak işlemeleri makine gücü ile yapılacaktır. Toplam miktarı 116,56 ha. dır.
Yamaç meylinin, yüzeysel taşlılığın ve topoğrafyanın uygun olduğu % 0-40 meyildeki sahalarda Paletli dozer+2’li riper ile alt toprak işleme çalışması ( 65,91 Ha. ) ve müteakibinde 4*4 LTT+2 soklu pulluk ile gradoni şeklinde üst toprak işleme çalışması yapılacaktır ( 65,91 Ha. ). Yamaç meylinin % 0-40 olduğu paletli dozer ile toprak işlemeye imkan vermeyen iri yüzeysel taşlılığın bulunduğu 35,11 ha sahada ekskavatör ile ocaklar şeklinde çukur açılarak toprak işleme çalışması, Yamaç meylinin % 41-60 olduğu ekskavatör ile buror terası yapmaya engel yüzeysel iri taşlılığın bulunmadığı sahalarda ise ekskavatör ile gradoniler şeklinde toprak işleme çalışması yapılacaktır.(15,54 Ha. )
Alt toprak işlemesi yapmanın amacı; köklerin daha iyi gelişmesini, besin alımını kolaylaştırmak, kırıntılı bünyeyi tam anlamıyla artırmak, fizyolojik derinliğin artırılarak toprak strüktürünü ıslah etmek, kapilariteyi kırarak evaprasyonu azaltmak gibi bitki için yaşamsal değer taşıyan öğeleri oluşturmak yada iyileştirmektir.
Toprak işlemeleri toprak tavında iken yapılmalıdır. Toprak işleme o yılın iklim şartlarına göre Mart, Nisan, Mayıs aylarında yapılmalıdır. Sonbahar yağışları neticesi toprak tava gelince Kasım aylarında da toprak işleme yapılmalıdır. Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında toprak işleme yapılması uygun değildir. Bu aylarda toprak kuru ve sert olacağı için yeterli derinlikte toprak işleme yapılamayacağı gibi yapılan iş pahalıya mal olacaktır.
Proje sahasında % 0-40 meyildeki 65,91 ha sahada 2’li riper ile alt toprak işleme, müteakibinde 219,480 km 4*4 LTT+2 Soklu pullukla üst toprak işleme çalışması planlanmıştır.
Yamaç meylinin % 0-60 arasında olup yüzeysel iri taşlılığın bulunduğu 35,11 Ha sahada ha’da 600
adet olmak üzere 21.066 adet ekskavatör ile ocaklar şeklinde çukur açılması planlanmıştır. Yine % 41-60 meyildeki 15,54 ha sahada 24,864 km uzunluğunda ekskavatör ile buror terası planlanmıştır.
a-Makine ile Alt Toprak İşleme Planlaması (65,91 Hektar);
Diri örtü temizliğinin gerekmediği Ot sahalarda, toprağın 160–230 HP gücünde paletli traktörün riperleri ile 60–80 cm derinliğinde tesviye eğrilerine paralel olarak işlenmesidir.
Riperlemede iyi bir sonuç almak için toprağın tavında, riperin pabuçlarının ve gövdesinin standarda uygun olması şarttır. Proje sahasında 65,91 ha sahada 2’li riper ile toprak işleme planlanmıştır.
Paletli Dozer+2 li Riperle Toprak İşleme
BÖLME NO
POZ NO 301.1 (HA)
POZ NO 301.3 (HA)
725 45,73 2,78
726 0,10 -
729 8,51 1,85
730 5,35 1,59
Toplam 59,69 6,22
Bölmeler itibariyle alt toprak işlemesi planlaması Çizelge 7’de sunulmuştur.
b- Teras formu vermek amacıyla 4*4 LTT +2 sokluriper pulluk ile gradoni şeklinde toprak işlemesi;
Proje sahasında makineli alt toprak işlemesi yapılan ve 4x4, 80-110 Lastik tekerlekli traktör + 2 soklu riper pullukla çalışmaya elverişli toplam 65,91 hektar sahada 219,480 km. teras formu vermek amacıyla gradoniler şeklinde tesviye eğrilerine paralel bir geçişte 35-45 cm. derinlikte, 80- 100 cm. genişlikte toprak işlemesi yapılacaktır. Sahada toprak işleme derinliğindeki toprağın ağır bünyeli olması, meyil durumu ve taşlılık durumuna göre (%25’den az) planlama yapılmıştır.
Proje sahalarındaki işlem derinliğinde % 25’den az taşlı ve ağır bünyeli alanlarda 503.1 pozda planlama yapılmıştır.
BÖLME NO
POZ NO 503.1 (HA)
POZ NO 503.1 (KM)
725 48,51 161,538
726 0,10 0,333
729 10,36 34,499
730 6,94 23,110
Toplam 65,91 219,480
4*4 LTT 2 Soklu Pulluk
Ekskavatör İle Gradoni Toprak İşleme: (Buror Terası=15,54 ha=24,864 km)
Ekskavatör ile yapılacak olan toprak işlemesiyle toprağın su tutma kapasitesi azami seviyeye çıkartılmakta ve dikimin başarı şansı artırılmaktadır. Terasların aralarında kalan bitki örtüsüne dokunulmadığından ekosistem fazla müdahale görmemekte ve biyolojik çeşitlilik korunmaktadır.
Açılan geniş teraslarda dikilen fidanların takibi ve bakımı kolaylaşmaktadır. Proje sahalarında ekskavatör ile gradoni şeklinde toprak işleme çalışması % 41-60 meyil gurubunda bulunan 15,54 ha sahada yapılacaktır. Gradoniler arası yatay mesafe 6 metre, olacaktır. Ha’daki yapılabilecek teras miktarları 1600 metre olarak öngörülmüştür.
Önce, 6.0 m. aralıklarla teras aplikasyonları yapılmalıdır. (Poz No: 801.2) Çalışmalara yukarıdan başlanılır, aşağıya doğru devam ettirilir.
BÖLME NO
POZ NO 308.10 (HA)
POZ NO 308.10 (KM)
725 2,51 4,016
729 13,03 20,848
Toplam 15,54 24,864
En az 24 HP gücünde, aks genişliği maksimum 170 cm. olan ekskavatör ile 90 - 100 cm.
genişliğinde, 45- 50 cm. derinliğinde şeritler halinde yan kazı şeklinde alt toprak işlemesi yapılması, şeridin üst sınırından yukarı kısmındaki toprağa kırıntı bünye vererek kazı yapılmış şerit üzerine toprak çekilmesi, böylece 60 - 100 cm. derinlik, 100 - 120 cm. genişlikte içeriye doğru % 20-40 eğim olacak şekilde teras formu verilerek toprak işlemesi yapılması şeklinde toprak işlemesi yapılacaktır.
.
Mini Ekskavatör Buror Teras Yapımı
Ekskavatör İle Ocaklar Halinde Toprak İşleme: (35,11 ha=21.066 Adet)
Paletli veya lastik tekerlekli ekskavatör ile 100 cm. uzunluğunda, 80 cm. genişlikte ve 60 - 80 cm derinlikte proje maksadına uygun aralık x mesafede toprak işlemesi, açılan çukurun doldurulması (meyilin %20'yi geçtiği alanlarda 1,13 zorluk katsayısı, ekskavatörün çukur açılacak noktalara gidiş gelişini zorlaştırıcı boyutta engellerin bulunması durumunda, söz konusu durumun ilgili komisyon marifeti ile tespiti durumunda 1.3 katsayısı, toprak derinliğinin 60 cm'den az, fizyolojik derinliğin yeterli olduğu yerlerde 40-60 cm derinliğinde toprak işlemesi yapılması halinde birim fiyatın 0,8'i uygulanacaktır).
Proje sahasında paletli dozer ile toprak işlemenin mümkün olmadığı yüzeysel iri taşlılığın bulunduğu ve ekskavatörün çukur açılacak noktalara gidiş gelişini zorlaştırıcı boyutta yüzeysel taşlılığın bulunduğu 35,11 Ha sahada ha’da 600 Adet olmak üzere toplam 21.066 Adet ocaklar halinde toprak işleme çalışması yapılacaktır.
BÖLME NO
POZ NO 306.3 (HA)
POZ NO 306.3 (ADET)
724 16,70 10.020
725 1,19 714
726 0,99 594
729 16,17 9.702
730 0,06 36
Toplam 35,11 21.066
Poz No Poz No
Alan Alan Alan Km Alan Km
724 16.70 16.70 10020
725 52.21 45.73 2.78 48.51 161.538 2.51 4.016 1.19 714
726 1.09 0.10 0.10 0.333 0.99 594
729 39.56 8.51 1.85 10.36 34.499 13.03 20.848 16.17 9702
730 7.00 5.35 1.59 6.94 23.110 0.06 36
TOPLAM 116.56 59.69 6.22 65.91 219.480 15.54 24.864 35.11 21066
GÜDÜL ORMAN İŞLETME ŞEFLİĞİ GÖKÇEBAĞ AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Ha. Ha.
GRADONİ LTT+ Riper Pul.
503.1 503.2
Ha. Ha.
Bölme ve / veya Bölmeciğin
Poz No 308.10
Ha Km
Poz N. Poz N.
PALETLİ DOZER
301.1 301.3
EKSKAVATÖR TERAS
Ha Adet
ARAZİ HAZIRLIĞI
3.1.5.2-ARAZİ HAZIRLIĞI Çizelge-7
EKSKAVATÖR ÇUKUR Poz No 306.3 No'su Proje Net
Alanı Ha
3.1.5.Ağaçlandırmada Kullanılacak Türler 3.1.5.1.Fidan İhtiyacı
Proje sahasına tesis ve tamamlamada ibreli türlerden Karaçam ve Sedir ile yapraklı türlerden Y.Akasya türü ile ağaçlandırma çalışması yapılacaktır. İbreli fidanlardan Karaçam 1. Sınıf olup 2+0 yaşında ve tüplü olacaktır. Sedir ise 1. Kalite 1+0 ve tüplü olarak dikilecektir. Yapraklı fidanların tamamı 1. Sınıf olup 1+0 yaşında ve çıplak köklü olacaktır. Bu fidanların tamamı Ankara Orman Bölge Müdürlüğü fidanlıklarından temin edilebilecektir.
3.1.6.Dikim Tekniği 3.1.6.1.Dikim Zamanı
Dikimler vejetasyon mevsiminin dışında yapılır. Toprak en az 30 cm.de yeterli rutubet bulunmalıdır. Sonbahar dikimleri genelde kasımın ikinci yarısında yapılır. İlkbahar dikimleri martın sonunda bitirilmelidir. Toprağın çamurlu olduğu ve donlu olduğu günlerde de dikim yapılmaz.
Dikimlerde daha fazla bilgi için Tamim no: 14 ve18’e bakılabilir.
3.1.6.2.Fidanların Taşınması
Tesiste ve tamamlamada kullanılacak çıplak köklü yapraklı fidanların fidanlıktan sahaya naklinde arkası kapalı brandayla örtülü, kök ambalajlı, köklerin güneş ve kurutucu rüzgardan etkilenmemesine özen gösterilerek, işçi durumu da göz önüne alınarak, 2’şer günlük ihtiyaçlar saptanarak, gün aşırı periyotlarla, proje sahasına taşınması önem taşımaktadır. Proje sahasında olabildiğince günlük fidan kullanımına dikkat edilmelidir.
Fidanlıklardan sahaya gidecek fidanların dikime kadar geçen periyotta dış etkilerinden oluşabilecek zararın azaltılması için fidan köklerinin rutubetli bir metaryalle (yosun-çuval gibi) sarılması, köklerin az killi toprağa bir miktar su katılarak hazırlanan bulamaca batırılması gibi işlemlere başvurulmalıdır. Fidan, dikim işçisinin eline geçene kadar başarılı bir şekilde korunsa bile dikim esnasında işçinin bilgisizliği, ihmali gibi nedenlerle, özellikle yöre koşullarında kuvvetli güneş ve rüzgar etkileri fidanın dikilmeden tutma şansını yok edebilmektedir. Bu nedenle dikim uygulamasına başlamadan önce işçilere gerekli eğitici bilgi verilmesi uygun olacaktır.
Fidanlıklardan günlük ihtiyaca yetecek miktardan fazla fidan gelmemesi durumunda veya dikim faaliyetine zorunlu olarak çok kısa süreli ara verilmesi hallerinde kapalı, dondan etkilenmeyen, rüzgar olmayan ancak havadar yerlerde balyalar mümkün olduğunca tek sıra en fazla üst üste 2 sıra gelecek şekilde istiflenmelidir. Bunun yapılması mümkün olmadığı durumlarda fidanlar 1,5- 2 metre derinliğinde gömüye alınmalıdır. Bu konuda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.
1- Gömü yeri proje sahasının merkezi bir yerinde olmalıdır.
2- Gömü yeri, rüzgar ve öğle güneşinden koruntulu olmalı ve güney bakılar seçilmemelidir.
3- Düz, taze, hafif ve süzek topraklı yerler tercih edilmelidir. Gömü yeri su tutmamalı fakat yeteri kadarda rutubetli olmalıdır.
4- Gömü yeri ağaçların siperi altında olmalıdır. Yoksa üzeri örtülü bir yerde gömü yapılmalıdır.
5- Gömüye alınan fidanların kökleri üzerine 5 cm. toprak atılmalı, köklerin olduğu kısım rutubetini koruması için sulanmalı veya kar ile örtülmelidir.
6- Fidan balyaları çözülerek istiflenmeli ve üst üste konulmamalıdır.
Gömü yapraklı fidanlar için söz konusudur.
Tüplü fidanlar fidanlıklarda, taşınmadan önce sulanmalıdır.
Dikim Tekniği
Tesiste ve tamamlamada yapraklı türlerden olan 1+0 çıplak köklü Y.Akasya, fidanları ile ibreli türlerden 2+0 tüplü Karaçam ve 1+0 tüplü sedir dikilecektir.
Yapraklı çıplak köklü Akasya fidanları ile tüplü fidanlarının dikim şekli adi çukur dikimidir.
Açılacak çukurlar riper izlerine denk gelmeli, ekskavatör teraslarında ise arazi meylinin terası kestiği yere gelmelidir.
Dikim Kazması Yapraklı Fidanların Dikimi :
Yapraklı fidan dikimi için, 30 cm. çapında, 40 cm. derinliğinde bir çukur açılır. Çukurdaki kaba materyal alınır. Fidan çukurun tam ortasında olacak şekilde elle tutulur. Diğer elle çukur kapatılır. Fidan etrafında mutedil çiğneme yapılır ve çevresi düzeltilerek dikim tamamlanır. Burada fidan köklerinin hava almamasına ve fazla uzun boylu fidanlarda, kök – gövde dengesini sağlamak için birazda daha derin dikilmesine dikkat edilir.
Tüplü Fidanların Dikimi
Bunun için 30 cm. çapında, 40 cm. derinliğinde bir çukur açılır. Çukurdaki kaba materyal alınır. Çukurun dışında, tüpün altı bir parmak kalınlığında dairesel olarak kesilir. Sonra çukura yerleştirilir, uzunlamasına bıçakla naylon torbası kesilerek, ortasına kadar toprakla doldurulur ve naylonu çekilir, kök boğazı seviyesine kadar tekrar toprakla doldurulur. Fidanın etrafı elle sıkıştırılır, diğer kısımlarda ayakla mutedil seviyede çiğneme yapılır. Fidanın etrafı düzeltilerek dikim tamamlanır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus fidanın kök boğazı bölgesinin ayakla çiğnenerek, tüp Toprağının eğilmesine meydan vermemektir.
8.35 2+0 8.35 5010 5.010 5.010
8.35 1+0 8.35 5010 5.010 5.010
18.81 2+0 16.08 53.546 2.13 3.408 0.60 360 35.698 2.632 38.330
16.68 1+0 16.09 53.580 0.59 354 26.790 0.354 27.144
16.72 1+0 16.34 54.412 0.38 0.608 18.137 0.203 18.340
0.55 2+0 0.05 0.167 0.50 300 0.111 0.300 0.411
0.54 1+0 0.05 0.167 0.49 294 0.083 0.294 0.377
23.30 2+0 5.05 16.817 10.17 16.272 8.08 4848 11.211 15.696 26.907
13.13 1+0 5.04 16.783 8.09 4854 8.392 4.854 13.246
3.13 1+0 0.27 0.899 2.86 4.576 0.300 1.525 1.825
2.45 2+0 2.42 8.059 0.03 18 5.372 0.018 5.390
2.45 1+0 2.42 8.059 0.03 18 4.029 0.018 4.047
2.10 1+0 2.10 6.993 2.331 2.331
TO PLAM 116.56 65.91 219.480 15.54 24.864 35.11 21066 20.768 1.728 91.686 34.186 148.368
53.46 2+0 23.60 78.588 12.30 19.680 17.56 10536 52.392 23.656 76.048
41.15 1+0 23.60 78.588 17.55 10530 39.294 10.530 49.824
21.95 1+0 18.71 62.304 3.24 5.184 20.768 1.728 22.496
116.56 65.91 219.480 15.54 24.864 35.11 21066 20.768 1.728 91.686 34.186 148.368
Fidan Yaşı 730
Karaçam Sedir Yalancı Akasya
1000 Ad.
Kuruluşta Dikilecek Fidan
Türü Dikim
Paletli Dozer Tam Alanda 4*4 LTT Makineli Teras 1004.1 1004.2 1005.1 1005.2
Toplam Fidan
Ekskavatör İle Eks kavatör İle Çıplak köklü Tüplü
Teras Çukur Yapraklı İbreli
Ha Adı Ha
Ha Adet 1000 Ad. 1000 Ad. 1000 Ad.
Sedir
1000 Ad.
725
726
729
Dikilecek veya Ekilecek Tür Yalancı Akasya
Sedir Karaçam
Sedir Karaçam
Türlere Göre Alanı
Kümülatif Toplam
Km Ha Adet 1000 Ad. 1000 Ad. 1000 Ad.
Kuruluşta Dikilecek Fidan
1000 Ad.
Bölme ve / veya Bölmeciğin
Dikilecek veya Ekilecek Tür
Arazi Hazırlığı Faaliyet Makineli Teras
No'su
Y.Akas ya Sedir Karaçam
Arazi Hazırlığı Faaliyet
Ha Km
Yapraklı İbreli
Paletli Dozer Tam Alanda
Ekskavatör Terası 1004.1 1004.2 1005.1
Yalancı Akasya
Karaçam Karaçam
FİDAN KULLANM A ÇİZELGESİ Çize lge -8
1000 Ad.
Sedir Türlere
Göre Alanı
Ha Adı Fidan Yaşı Ha Ha Km
1005.2
Toplam Fidan
Buror Eks kavatör İle Çıplak köklü Tüplü
Teras Çukur
4*4 LTT
Km
724
GÜDÜL ORMAN İŞLETME ŞEFLİĞİ-GÖKÇEBAĞ AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Dikim
3.1.6.4.Türlere Verilecek Aralık x Mesafeler
Dikimde uygulanacak aralık-mesafeler; 7.10.1994 tarihli Bakanlık Olur’u ile değiştirilen 28.10.1979 tarih ve 263 sayılı tebliğin 2.1.5 bölümü ile 12.10.1994 tarih ve EP.1.7.0821 sayılı Genel Müdürlüğümüzün talimatı çerçevesinde aşağıdaki cetvelde gösterilmiştir. Proje sahasına yapılacak teras uzunlukları arazi etütlerinin dikte ettiği doğrultuda tespit edilmiş olup teras uzunluklarına bağlı olarak da dikilecek fidan miktarları hesap edilmiştir.
Aralık-Mesafeler Çizelge:9
Kullanılacak fidanın Toplam Hektarda Hektara
Dikilecek Dikim Yapılacak Teras Fidan Adedi
Alanı Uzunluğu (m.)
Türü
Aralık-Mesafesi (m.)
Ha. Ekskavatör 4*4 LTT
Eks.
Buror
Eks.
Ocak
4*4 LTT
Ekskavatör Teras
Ekskavatör Ocak
Dozer
Metre Metre Adet Adet Adet
Sedir -
600 Ocak 3*2 41,15
- 3330 - 600 1665
Karaçam
6*1,5
600 Ocak 3*1,5 53,46
1600 3330 1066 600 2220
Y.Akasya
6*3
- 3*3 21,95
1600 3330 533 - 1110
TOPLAM
116,56
3.2.Diğer Faaliyet Türleri 3.2.1.Erozyon Kontrolü
Erozyon kontrolü çalışması yapılacak saha bulunmamaktadır.
3.2.3.Bakım Çalışmaları 3.3.1.Tamamlama
Proje sahasında her türlü toplu kuruma ve % 15’i aşan dağınık kurumalarda tamamlama dikimi yapılacaktır. Tamamlama dikimleri bir vejetasyon dönemi geçtikten sonraki dikim mevsiminde projede vurgulanan dikim tekniği esaslarına uygun olarak aynı tür ve aynı yaşlı fidanlarla yapılacaktır. Tamamlama işlemi en geç bir yıl içerisinde bitirilmelidir.
Tamamlama işi takvim olarak Mart ayında ve yukarıda belirtildiği gibi %15 oranında öngörülmüştür. Proje sahasında tamamlama dikimlerinin ortalama %15 olacağı kabul edilerek tamamlamada kullanılacak fidan sayısı miktarı Çizelge 10’da sunulmuştur.
Ağaç Türü Fidanın Şekli Fidan Yaşı Fidan Sayısı
Karaçam Tüplü 2+0 11.407
Sedir Tüplü 1+0 7.474
Y.Akasya Çıplak Köklü 1+0 3.374
TOPLAM 22.255
Dikim Yapılan Yerlerde :
Proje sahasında, dikim metotlarıyla yapılan ağaçlandırmada, istenilen düzeyde başarıyı elde etmek için, dikimi takip eden bir vejetasyon dönemi geçtikten sonra toplu kuruma görülen yerler ile dağınık halde %15’i aşan kurumalarda tesiste kullanılan dikim metotlarıyla tamamlama dikimleri yapılacaktır. Dikim yapılacak noktada, işçi ile 50-60 cm. yarıçaplı bir alanda yeniden toprak işlemesi yapılarak, dikim tesisinden sonraki ilk yılda bir defaya mahsus olmak üzere tamamlama dikimi yapılacaktır.
3.2.2.Ağaçlandırma Sahasının Bakımı
Dikimi takip eden ilk vejetasyon devresinden itibaren her yıl 1 defa olmak üzere 3 yıl bakım yapılacaktır. Bakım ot alma+çapa+teras tamiri ve sürgün kontrolü şeklinde olacaktır. Özellikle çapa kullanarak ve ot almayı da birlikte gerçekleştiren toprak işlemesinin fidecik ve fidanların gelişmesinde önemi büyüktür. Tesisin kuruluş amacında belirtilen ve hedeflenen yapılanmaya ulaşılabilmesi, tesisten beklenen faydanın sağlanabilmesi dikimden sonra yapılacak bakımların zamanında, eksiksiz olarak titizlikle gerçekleştirilmesine bağlıdır.
Bakım çalışmaları;
Makine gücü ile arazi hazırlığı yapılan yerlerde;
Yetişme yöresi şartlarında bir zorlama olmadığı takdirde yapılacak bakımın zamanı ve şekli, dikimi izleyen;
1. Yıl : Ot alma-çapa-teras onarımı, Mevcut Yol Bakımı ve tamamlama, 2. Yıl : Ot alma-çapa-teras onarımı, Mevcut Yol Bakımı
3. Yıl : Ot alma-çapa-teras onarımı, Mevcut Yol Bakımı 4. Yıl : Saha gözlem altında tutulmalı,
5. Yıl : Gerekirse ot alma, çapa
Bakım çalışmalarının yeterli olup olmadığını, proje sahasının genel durumu dikte edecektir.
İklim koşulları çalışmaları olumsuz etkileyebilir. Bu durumda bir bakım mevsiminde birden fazla bakım yapmak gerekebilir. O zaman uygulayıcının yapacağı gözlemler neticesinde belirlenen bakım prensipleri çerçevesinde gereği yapılacaktır. Şiddetli yaz kuraklığında toprakta çatlaklar oluşabilir.
Bu nedenle bu çatlakları kapatmak için aynı yıl içinde bir daha bakım çalışması yapılmalıdır.
Bakım alet ve ekipmanları çalışmalar başlamadan elden geçirilip bakımlı hale getirilmeli, çalışmalar süresincede işçilerin verimliliği ve sağlanacak faydanın önemi göz önüne alınarak sürekli iş görecek aletler sahada hazır bulundurulmalıdır.
Makine ile arazi hazırlığı yapılmış sahalarda dikilen fidanların özellikle ilk yıllarda topraktaki suya ve besin maddeleri ile ısıya ve ışığa ortak olan otsu ve odunsu bitkilere karşı ot alma, çapa
işlemleri yapılması gerekmektedir. Ot alma, çapa işlemi için en uygun bakım zamanı ilkbahar yağmurlarının hemen ardından, otların çıkıp etrafa yayıldığı zamandır. Otsu bitkiler tohum tutmadan bu işlem bitirilmelidir. (En Geç Mayıs ayı sonu)
Ot alma - çapa ile zararlı otlar uzaklaştırıldığı gibi kapilarite kırıldığı için topraktaki su kaybı da önlenmiş, toprağın havalanması ve su tutma kapasitesi arttırılmış olacaktır. İkinci ve üçüncü yılda ot alma, çapa işlemi fidan etrafından başlanarak dışarı doğru yapılacaktır. Ot alma – çapa fidanların etrafında 60-80 cm. eninde 100 cm boyundaki alanda yapılmalıdır. Bu işlem yapılırken toprak yerinden taşınmamalıdır.
Çapa ve Ot alma :
Yeni dikilen fidanların yaşamlarını devam ettirebilmesi ve iyi gelişme gösterebilmeleri, toprağın rutubeti ile çok yakından ilgilidir. Fidanlar için gerekli rutubet, topraktaki kapillar sudan sağlanır. Kurak mıntıkalarda, topraktaki kapillar su miktarı vejetasyon mevsimi boyunca giderek azalır, yapılacak çapa ile toprak yüzeyindeki kaymak tabakası kırılarak yada çatlaklar yok edilerek, toprağın kapillar suyunun hareket ettiği ince kanallar aracılığı ile, suyun yüzeye ulaşması dolayısıyla buharlaşması önlenir.
Bu yolla topraktaki sudan fidanın azami ölçüde faydalanması sağlanmış olur. Ayrıca toprağa kırıntı bir bünye kazandırılması, vejetasyon devresinde düşecek yağışın yüzeyde buharlaşmadan toprağın derinliklerine süzülmesini sağlar.
Çapa ile birlikte otsu bitkiler ve diğer zayıf bitkiler kaldırılmış olacağından, yağmur sularının toprağa geçmesi kolaylaşacak ayrıca topraktaki suyu bol miktarda harcayan bu örtünün yok edilmesiyle, rutubetten sadece fidanların yararlanması sağlanmış olacaktır.
Çapa, rutubet ekonomisini düzenlemesiyle birlikte, toprağın hava almasını, oksijen miktarının artmasını ve sonuçta mikroorganizma faaliyetini artırarak fidan için gerekli azotun oluşmasını temin eder ve bu azotun alınmasını kolaylaştırır.
Çapa ve ot alma işlemi, öncelikle rutubetin daha önce kaybolduğu kumlu topraklarda, sonra killi topraklarda yapılmalıdır.
Çapa işlemine, sırtlarda başlayıp dere tabanına doğru ilerlemeli, otsu bitkilerin yoğun olduğu alanlara öncelik verilmelidir.
Dikimi takip eden ilkbahar aylarında ot alma ve çapa işlemine ağaçlandırma sahasında ilk otların görülmesiyle başlanır.
İlk yıl yapılacak ot alma ve çapa işlemi, fidanların kök boğazının zedelenmemesi ve fidan köklerinin zarar görmemesi için, dıştan içeriye doğru sığ bir şekilde uygulanır. İkinci ve daha sonraki yıllarda çapalama, içten dışa doğru yani fidanın dikildiği noktadan çevreye doğru derin bir şekilde uygulanır
Çapanın faydaları şunlardır.
a. Çapalama ile fidanlar için kök yayılışı, ışık, su ve besin alımı bakımından rekabet yaratan diri örtü elemanları yok edilmiş olur.
b. Toprağın çapalanmasıyla iyi bir kırıntı bünyesi yaratılır. Böyle bir yapı yağış sularının büyük kısmının toprağa girmesini ve burada depolanmasını sağlar. Kırıntılı yapı kökler için iyi bir havalanma ortamı yaratır. Bu da kök solunumunun optimum düzeyde gerçekleşmesini sağlar.
Toprakta oksijen miktarı artar ve mikroorganizma faaliyeti çoğalır, dolayısıyla azot oluşumu sağlanır.
c. Çapalama ile toprak içindeki kapillar kanallar köreltildiği için toprak suyunun buharlaşması azalır. O nedenle iki çapa bir su özdeyişi gerçekçi bir sözdür.
d. Toprak yüzeyine yakın oluşan yarık ve çatlaklarda önemli derecede su kaybına neden olurlar. Çapalama ile bunlarda kapatılacağından su ekonomisi olumlu yönde etkilenmiş olur.
Proje sahasında çapalama derinliği 2-4 cm. olmalıdır. Dikimi takip eden ilk yıl ilkbaharda son yağmurlardan sonra ilk çapalama yapılmalıdır. Üç ay içinde yabancı otlar yeniden büyüyeceğinden bu otların tohumları olgunlaşmadan önce ikinci bir çapa yapılması şayanı tavsiyedir. İkinci ve üçüncü yıllarda 1 kez. çapa yapılması yeterlidir. Don tehlikesi olan bölgelerde Eylül ayından sonra çapa yapılmamalıdır.
Şiddetli yağışlardan sonra özellikle kireci çok olan topraklarda, toprağın üst yüzü sert bir tabaka bağlar. Buna toprağın kabuk bağlaması veya kaymak bağlaması denir. Bu sert tabaka,
fideciğin toprak alt kısımlarının hava ve su ekonomisini bozar. Gövdecikte kök boğazı yanmalarına neden olabilir. Bu olumsuzlukları gidermek için bu kaymak tabakasının parçalanması gereklidir.
Çapalama ve ot alma öncelikle rutubetin daha önce kaybolduğu hafif bünyeli topraklarda yapılmalı, sırtlardan başlayıp dere tabanlarına doğru ilerlemeli ve otsu bitkilerin yoğun olduğu alanlara öncelik verilmelidir.
Bakım Çapası
Teras Onarımı :
Dikimi takip eden vejetasyon döneminden sonraki kış mevsiminde sağanak yağışlar nedeniyle fidan çevrelerinde oluşabilecek toprak yırtılmalarını tamir maksadıyla, vejetasyon dönemi başında ot alma ve çapa işlemi yapılırken, fidanların etrafında 50-60 cm. yarı çaplı bir alanda bozulan ve yırtılan toprakların düzeltilmesine teras onarımı denilmektedir.
Proje sahasında 1102.3 nolu pozdan 148.368 adet fidan çevresinde ot alma, çapa ve teras onarımı şeklinde bakım çalışması planlanmıştır.
3.3.3.İç Taksimat Şebekesinin Bakımı :
Ağaçlandırma yapılacak alanda bakım çalışmaları yapılırken en az 3 yıl süre ile mevcut yolların (4+050 km) bakımı 605.1 nolu pozdan yapılacaktır. Yatırım giderlerinde bu süre baz alınmıştır. Aslında bu yolların bakımı tesis işletildiği sürece her yıl yapılmalıdır.
Mevcut yollarının bakımı, ölü ve diri örtü tabakasının her yıl yangın mevsimi başlamadan önce 140 HP greyder + bıçak ile veya paletli traktör ile yol üzerinden uzaklaştırılarak, üzerinde yanıcı hiçbir materyal bırakmadan mineral toprağın ortaya çıkarılması şeklinde olacaktır. Bakım İle ilgili bilgiler Çizelge 10 da gösterilmiştir.
Genel olarak Greyderler tesviye işlerinde, şev meyillendirme, hendek kazma ve yol şevi için kullanılan çok amaçlı makinelerdir. Ayrıca uygun bir şekilde kullanıldıklarında tesviye ve bombelik verme, karıştırma ve yayma, malzemeyi yana yığma işleriyle birlikte hafif kazıma işlerinde de kullanılmaktadır. Bu işler greyderin bıçağı, kazmaları ve riperleri ile yapılır. Servis yollarının bakımı greyder veya paletli dozer ile yapılacaktır.
Greyder Paletli Dozer
İŞÇİ İLE BAKIM
Yapraklı Yapraklı İbreli İbreli Mevcut
Yol
Servis Yolu
1004.1 1004.2 1005.1 1005.2 1102.3 605.1 605.1
Ha Ha Ha Km Ha Km Ha Adet 1000 Adet 1000 Adet 1000 Adet 1000 Adet 1000 Adet 1000 Adet Km Km
8.35 10.78 8.35 5010 0.752 0.752 5.010
8.35 5.92 8.35 5010 0.752 0.752 5.010
18.81 18.81 16.08 53.546 2.13 3.408 0.60 360 5.355 0.395 5.749 38.330
16.68 16.68 16.09 53.580 0.59 354 4.018 0.053 4.072 27.144
16.72 16.72 16.34 54.412 0.38 0.608 2.721 0.030 2.751 18.340 3.050
0.55 0.55 0.05 0.167 0.50 300 0.017 0.045 0.062 0.411
0.54 0.54 0.05 0.167 0.49 294 0.012 0.044 0.057 0.377
23.30 23.30 5.05 16.817 10.17 16.272 8.08 4848 1.682 2.354 4.036 26.907
13.13 13.13 5.04 16.783 8.09 4854 1.259 0.728 1.987 13.246
3.13 3.13 0.27 0.899 2.86 4.576 0.045 0.229 0.274 1.825 0.575
2.45 2.45 2.42 8.059 0.03 18 0.806 0.003 0.809 5.390
2.45 2.45 2.42 8.059 0.03 18 0.604 0.003 0.607 4.047
2.10 2.10 2.10 6.993 0.35 0.350 2.331 0.425
TOPLAM 116.56 116.56 65.91 219.480 15.54 24.864 35.11 21066 3.115 0.259 13.753 5.128 22.255 148.368 4.050
Yalancı Akasya
729 726 725
Yalancı Akasya
GÜDÜL ORMAN İŞLETME ŞEFLİĞİ GÖKÇEBAĞ AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Karaçam Sedir
Greyder Fid.
Etrafında Ot alma-
Çapa
Adı Karaçam
Çizelge: 10
4*4 LTT Paletli
Dozer Tam Alanda Tamamlama Yapılacak Alan
TAMAMLAMA
Toplam Ekskavatör Teras
Arazi Hazırlığı FaaliyetTürü
Ekskavatör Çukur BAKIM
Karaçam Sedir
Sedir
730
Karaçam Sedir Yalancı Akasya Bölme ve / veya
Bölmeciğin
Dikilecek veya Ekilecek tür No'su
Türlere Göre Alanı
Sedir 724
Karaçam
