ULUSAL MESLEK STANDARDI DOĞAL GAZ ISITMA VE GAZ YAKICI CĠHAZ SERVĠS PERSONELĠ SEVĠYE 4 REFERANS KODU / 09UMS0007-4

(1)

ULUSAL MESLEK STANDARDI

DOĞAL GAZ ISITMA VE GAZ YAKICI CĠHAZ SERVĠS PERSONELĠ SEVĠYE 4

REFERANS KODU / 09UMS0007-4

RESMĠ GAZETE TARĠH-SAYI/ 25/08/2009-27330(Mükerrer)

(2)

Ulusal Meslek Standardı Ref. Kodu / Onay Tarihi / Rev.No

Meslek: DOĞAL GAZ ISITMA VE GAZ YAKICI

CĠHAZ SERVĠS PERSONELĠ

Seviye: 4^I

Referans Kodu: 09UMS0007-4

Standardı Hazırlayan KuruluĢ(lar):

Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği (GAZBĠR)

YARDIMCI KURULUġ: UGETAM (Ġstanbul Uygulamalı Gaz ve Enerji Teknolojileri

AraĢtırma Mühendislik San. ve Tic. A.ġ)

Standardı Doğrulayan Sektör

Komitesi: MYK Enerji Sektör Komitesi

MYK Yönetim Kurulu Onay Tarih/

Sayı: 24.06.2009 Tarih ve 2009/29 Sayılı Karar

Resmi Gazete Tarih/Sayı: 25/08/2009-27330(Mükerrer)

Revizyon No: 00

I Mesleğin yeterlilik seviyesi, sekizli (8) seviye matrisinde seviye dört (4) olarak belirlenmiĢtir.

(3)

TERĠMLER, SĠMGELER VE KISALTMALAR

BACA GAZI ANALĠZĠ: Gaz yakıcı cihazlarda yanma verimliliğinin belirlenmesi amacıyla;

yanma sonrası oluĢan karbondioksit, kükürt dioksit, karbon monoksit, azot oksitler gibi emisyonların ölçülmesi iĢlemini,

BAKIM KILAVUZU; Gaz Yakıcı cihazın kullanım ömrü boyunca sorunsuz ve güvenli olarak çalıĢabilmesi için cihaz üreticisi tarafından belirlenmiĢ periyot ve içerikte yapılması gereken ölçme, kontrol, parça değiĢim, temizlik gibi iĢlemlerin tanımlandığı kılavuzu,

DAĞITIM ġĠRKETĠ: BelirlenmiĢ bir bölgede gazın dağıtımı ve iĢletmesine yetkili kılınmıĢ tüzel kiĢiliği,

DEVREYE ALMA: Bir sisteme ait tesisat ve elemanlarının gerekli kontrollerin yapılmasının ardından, ilk çalıĢtırmanın yapılması iĢlemini,

DOĞAL GAZ YAKICI CĠHAZ: Doğal gazla çalıĢan kombi, Ģofben, kazan, soba, fırın gibi cihazları,

DÖNÜġÜM SETĠ: Gaz yakıcı cihazın farklı cihaz üreticisi tarafından izin verildiği müddetçe farklı gazlarla çalıĢabilmesi için değiĢmesi gerekli olan yedek parçaları içeren malzeme setini, EN: Avrupa standartlarını,

EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

FĠLTRE: AkıĢkandaki yabancı maddeleri süzüp ayıran malzeme veya düzeneği,

GAZ ÖLÇÜM CĠHAZI: Ortamda bulunan gazların mevcudiyetini ve yoğunluğunu ölçen cihazı,

GENLEġME TANKI: Ġçinde suyu ısıtmak suretiyle çalıĢan kazan kombi gibi cihazlarda;

suyun ısıl genleĢmelerine karĢı yapılmıĢ koruyucu depo (tank)’ yu, ISCED: Uluslararası eğitim sınıflandırma standardını,

ISCO: Uluslararası meslek sınıflandırma standardını,

KĠġĠSEL KORUYUCU DONANIM: ÇalıĢanı yürütülen iĢten kaynaklanan, sağlık ve güvenliğini etkileyen bir veya birden fazla riske karĢı koruyan; çalıĢan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmıĢ tüm alet, araç, gereç ve cihazları,

KONTROLSÜZ GAZ ÇIKIġI: ġebekeye ait boru hattı ve iĢletim tesisinde hasar, darbe, çatlama, çürüme, montaj hatası veya hatalı iĢlem nedenine bağlı olarak oluĢan gaz çıkıĢını, MONTAJ KILAVUZU: Gaz yakıcı cihaz üreticisi tarafından hazırlanmıĢ ve cihazın emniyetli ve sağlıklı olarak çalıĢabilmesi amacıyla montajı için belirlenmiĢ olan kuralların yer aldığı kılavuzu,

(4)

NACE: Avrupa Topluluğu’nda ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasını,

SERVĠS: Gaz yakıcı cihaz üretici /ithalatçısı tarafından belirlenmiĢ olan kriterlere göre; gaz yakıcı cihaza müdahale etmeye yetkilendirilmiĢ olan gerçek veya tüzel kiĢileri,

SIZDIRMAZLIK TESTĠ: AkıĢkanın, iĢletme Ģartları altında boru içinde kalacağını ve bir sızma yapmayacağını doğrulamak amacı ile yapılan testi,

TEKNĠK SERVĠS RAPORU: Gaz yakıcı cihazın üretici /ithalatçısı tarafından yetkilendirilmiĢ olan servis tarafından hazırlanmıĢ olan teknik raporu,

TESĠSAT UYGUNLUK BELGESĠ: Dağıtım Ģirketi yetkililerince, onaylı projesine uygun olarak yapılmıĢ tesisatlar için verilen gaz kullanım izin belgesini,

TOPRAKLAMA: Statik elektrik yüklemelerini ve kaçak akımları bertaraf amaçlı olarak;

elektrik devresinde veya elektrikle çalıĢan bir araçta; bir noktayı toprakla birleĢtirmeyi, TS: Türk Standartlarını,

TSE: Türk Standartları Enstitüsünü,

VERĠM: ÇalıĢtırılan veya bakılan bir Ģeyin; çalıĢtırılması, iĢletilmesi veya bakımından elde edilen sonuç ya da bu sonucun sayısal ifadesini,

YALITIM: Bir madde veya yapı üzerinde; sıcaklık, ses, elektrik, aĢınma ve nem gibi faktörlerin etkisini engellemek için yapılan iĢlemi,

YANGIN SÖNDÜRME CĠHAZLARI: AhĢap-kağıt (A sınıfı), akaryakıt (B sınıfı), gaz (C sınıfı) ve metal (D sınıfı) yangınlara müdahale için kullanılan; kuru kimyasal tozlu ya da karbondioksit konulmuĢ tüpleri,

ifade eder.

(5)

ĠÇĠNDEKĠLER

1. GĠRĠġ ... 6

2. MESLEK TANITIMI ... 7

2.1. Meslek Tanımı ... 7

2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri ... 7

2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler ... 7

2.4. Meslek ile Ġlgili Diğer Mevzuat ... 7

2.5. ÇalıĢma Ortamı ve KoĢulları ... 8

2.6. Mesleğe ĠliĢkin Diğer Gereklilikler ... 8

3. MESLEK PROFĠLĠ ... 9

3.1. Görevler, ĠĢlemler ve BaĢarım Ölçütleri ... 9

3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman ... 20

3.3. Bilgi ve Beceriler ... 22

3.4. Tutum ve DavranıĢlar ... 23

4. ÖLÇME, DEĞERLENDĠRME VE BELGELENDĠRME ... 24

(6)

1. GĠRĠġ

Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli (Seviye 4) ulusal meslek standardı 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan

“Ulusal Meslek Standartlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelik” ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin KuruluĢ, Görev, ÇalıĢma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği (GAZBĠR) tarafından hazırlanmıĢtır.

Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli (Seviye 4) ulusal meslek standardı, sektördeki ilgili kurum ve kuruluĢların görüĢleri alınarak değerlendirilmiĢ, MYK Enerji Sektör Komitesi tarafından incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıĢtır.

(7)

2. MESLEK TANITIMI 2.1. Meslek Tanımı

Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli (Seviye 4); iĢ sağlığı ve güvenliği ile çevresel önlemleri alarak, kalite sistemleri çerçevesinde iĢ organizasyonu yapan, iĢ taleplerini alan ve planlayan, yakıcı cihazların montajını yapan, bu cihazları devreye alan, bakım ve tamir iĢlemlerini gerçekleĢtiren, müĢteriyi (kullanıcıyı) bilgilendiren ve mesleki geliĢime iliĢkin faaliyetleri yürüten nitelikli kiĢidir.

2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri ISCO 88 : 7136

ISCED 97 : 522 NACE Rev.2 : 43.22

2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu

4857 Sayılı ĠĢ Kanunu

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Ağır ve Tehlikeli ĠĢler Yönetmeliği

Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Gürültü Yönetmeliği

Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği

ĠĢ Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliği

KiĢisel Koruyucu Donanımların ĠĢyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden ÇalıĢanların Korunması Hakkında Yönetmelik Yangın Yönetmeliği

Yapı ĠĢlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği TS 18001 ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi

2.4. Meslek ile Ġlgili Diğer Mevzuat Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği

EPDK Doğal Gaz Piyasası Ġç Tesisat Yönetmeliği EPDK Doğal Gaz Sertifika Yönetmeliği

Ġmar Yönetmelikleri Yangın Yönetmeliği

Yapı Malzemeleri Yönetmeliği

(8)

2.5. ÇalıĢma Ortamı ve KoĢulları

Doğal gaz ısıtma ve gaz yakıcı cihaz servis personeli, açık ve kapalı ortamlarda çalıĢır.

ÇalıĢma ortamında toz, kir, gürültü ve nem olabilir. ÇalıĢma saatleri genelde düzensizdir. Acil durumlarda çalıĢma saati ve süresi değiĢiklik arz eder. ÇalıĢma sırasında müĢteri, kullanıcı, iĢveren, yönetici, mühendis, teknisyen ve iĢçileriyle iletiĢim kurar.

2.6. Mesleğe ĠliĢkin Diğer Gereklilikler

Doğal gaz ısıtma ve gaz yakıcı cihaz servis personelinin, matematik, fizik, proje ve elektrik konularında ilgili ve yetenekli olması, mekanik ve yapı iĢlerine yatkın olması, el becerisinin geliĢmiĢ olması, alet ve ekipman kullanımında yetenekli olması, değiĢik dıĢ ortam Ģartlarında, saha ve Ģantiye koĢullarında çalıĢmaya uygun ya da alıĢkın olması gerekmektedir. Ayrıca, B tipi sürücü belgesine sahip olmak mesleğin icrasını kolaylaĢtıracaktır.

(9)

09UMS0007-4 / 24.06.2009 / 00 Ulusal Meslek Standardı Ref. Kodu / Onay Tarihi / Rev.No

3. MESLEK PROFĠLĠ

3.1. Görevler, ĠĢlemler ve BaĢarım Ölçütleri

Görevler ĠĢlemler BaĢarım Ölçütleri

Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama

A

ĠĢ sağlığı ve güvenliği

önlemlerini almak

A.1

ĠĢ sağlığı ve güvenliği

konusundaki yasal ve iĢyerine ait kuralları uygulamak

A.1.1 ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusundaki normların anlaĢılması için, iĢyerinin düzenlediği eğitimlere veya iĢyeri dıĢındaki kurumların eğitimlerine katılır.

A.1.2 Yapılan iĢe uygun iĢ elbiseleri ve kiĢisel koruyucu donanımları kullanır.

A.1.3 ĠĢ sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarını uygun ve çalıĢır Ģekilde bulundurur.

A.1.4 Yapılan çalıĢmaya ait uyarı iĢaret ve levhalarını talimatlar doğrultusunda yerleĢtirerek ve çalıĢma sırasında koruyarak iĢ alanının ve personelinin güvenliğini sağlar.

A.1.5 Servis hizmeti için gerekli olan ekipmanları kullanır.

A.2 Risk etmenlerini azaltmak

A.2.1 Yaptığı iĢle ilgili tehlike ve riskleri TS 18001 kapsamında kendi seviyesinde değerlendirerek, risklerin belirlenmesi çalıĢmalarına katkıda bulunur.

A.2.2 Risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik yapılan çalıĢmalara katılır.

A.3

Tehlike durumunda acil durum

prosedürlerini uygulamak

A.3.1 Tehlike durumlarını saptayıp hızlı bir Ģekilde yok etmek üzere önlem alma çalıĢmalarına katkıda bulunur.

A.3.2 Anında giderilemeyecek türden tehlike durumlarını amirlerine ve yetkililere veya gereken durumlarda iĢletme dıĢında ilgili kurumlara bildirir.

A.3.3 Özel acil durum prosedürlerini uygular.

A.4

Acil çıkıĢ prosedürlerini uygulamak

A.4.1 Acil durumlarda çıkıĢ veya kaçıĢ prosedürlerini uygular.

A.4.2 Acil çıkıĢ veya kaçıĢ ile ilgili deneyimleri ilgililerle ve iĢ arkadaĢlarıyla paylaĢmak üzere yapılan periyodik çalıĢmalara ve tatbikatlara katılır.

(10)

B Çevre güvenlik önlemlerini almak

B.1 Çevre koruma standart ve yöntemlerini uygulamak

B.1.1 Yaptığı iĢle ilgili olarak TS EN ISO 14001 kapsamında; Çevre Etki-Boyut değerlendirmesini yapar.

B.1.2 Çevre koruma gereklerine ve uygulamalarına yönelik periyodik eğitimlere katılır

B.1.3 ĠĢ süreçlerinin uygulanması sırasında çevre etkilerini gözler ve zararlı sonuçların önlenmesi çalıĢmalarına katılır

B.2

Çevresel risklerin azaltılmasına katkıda bulunmak

B.2.1 DönüĢtürülebilen malzemelerin geri kazanımı için gerekli ayırmayı ve sınıflamayı yapar

B.2.2 Tehlikeli ve zararlı atıkları verilen talimatlar doğrultusunda diğer malzemelerden ayrıĢtırır ve gerekli önlemleri alarak geçici depolamasını yapar

B.2.3 Yanıcı ve parlayıcı malzemelerin güvenli bir Ģekilde tutulmasını sağlar

B.2.4 ĠĢlem sırasında ve hazırlık aĢamalarında kiĢisel koruyucu donanım ve malzemeleri kullanır veya diğerlerine kullandırır

B.2.5 Dökülme ve sızıntılara karĢı kullanılacak uygun donanım, malzeme ve ekipmanı hazır bulundurur

B.3

Doğal kaynakların

tüketiminde tasarruflu hareket etmek

B.3.1 Doğal kaynakları tasarruflu ve verimli bir Ģekilde kullanır

B.3.2 Doğal kaynakların daha az ve verimli kullanımı için gerekli tespit ve planlama çalıĢmalarına katılır

B.4 Çevre güvenliğini sağlamak

B.4.1 Yangın türüne göre müdahale tekniği ile söndürücüleri belirler ve kullanır B.4.2 Gaz ölçüm cihazlarını kullanır.

B.4.3 Kontrolsüz gaz çıkıĢına müdahale tekniklerini uygular.

(11)

C

Kalite yönetim sistemi dokümanlarına uygun çalıĢmak

C.1 ĠĢe ait kalite gerekliliklerini uygulamak

C.1.1 ĠĢlem formlarında yer alan talimatlara ve planlara göre kalite gerekliliklerini belirler C.1.2 Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara göre kalite gerekliliklerini saptar

C.1.3 Makine, alet, donanım ya da cihazın kalite gerekliliklerine uygun çalıĢır

C.2 Kalite sağlamadaki teknik prosedürleri uygulamak

C.2.1 Yapılacak iĢlemin türüne göre kalite sağlama tekniklerini uygular

C.2.2 ĠĢlemler sırasında kalite sağlama ile ilgili teknik prosedürleri uygulayarak, özel kalite Ģartlarının karĢılanmasını sağlar

C.3

Proseslerde saptanan hata ve arızaları engelleme

çalıĢmalarına katılmak

C.3.1 ÇalıĢma sırasında saptanan hata ve arızaları yetkili kiĢilere sürekli bildirir

C.3.2 Hata ve arızaları oluĢturan nedenlerin belirlenmesine ve ortadan kaldırılmasına katkıda bulunur

C.3.3 Hata ve arıza gidermeyle ilgili temel uygulama ve yöntemlerini uygular

C.3.4 Yetkisi dahilinde olmayan veya gideremediği hata ve arızaları amirlerine bildirir

(12)

Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama

D ĠĢ organizasyonu yapmak

D.1 ÇalıĢma alanının özelliklerini belirlemek

D.1.1 ÇalıĢmaların kesintisiz ve uygun Ģekilde sürdürülmesi için, iĢ alanını inceler.

D.1.2 ĠĢ alanının olumsuz özelliklerinin iyileĢtirilmesine katkıda bulunur.

D.1.3 ÇalıĢmanın türü ve kullanılan iĢ yöntemine göre düzeni sağlar.

D.1.3 ÇalıĢma alanının geniĢliğini ve ilgili çalıĢma noktalarının kapsamını belirler.

D.2

Gerekli makine, donanım ve malzemeyi çalıĢmaya hazırlamak

D.2.1 Kullanılacak malzemeleri yapılacak çalıĢma ile ilgili iĢlem formu ve yöntemlerine uygun olarak seçer ve hazırlar.

D.2.2 Belirlenen iĢleme göre, kontrol ve muayene araçlarını ve cihazlarını kullanır.

D.2.3 ÇalıĢma için gerekli aparat, makine ve donanımları çalıĢmaya hazır hale getirir.

D.2.3 ÇalıĢma süresince kullanılacak malzeme, araç ve gereçlerin ĠSG kapsamında uygunluğunu denetler.

D.3 ĠĢ bitiminde donanım ve iĢ alanı temizliğini yapmak

D.3.1 ÇalıĢma alanını düzgün ve temiz tutar.

D.3.2 Temizlik yaparken iĢ güvenliği Ģartlarını gözetir.

D.3.3 Kullanılan makine ve ekipmanları iĢ bitiminde kaldırır ve temizler.

D.3.3 ĠĢ güvenliğine zarar verebilecek maddelerin kullanımı sırasında gereken özeni gösterir ve belirlenmiĢ yerlerde uygun bir Ģekilde depolar.

D.3.5 ÇalıĢma alanını daha sonra gerçekleĢtirilecek iĢlemlere uygun bırakır.

(13)

E ĠĢ taleplerini alarak planlama yapmak

E.1 Yetkili servis biriminden

gelen talebi incelemek E.1.1 Servis programını kullanarak cihaza ait geçmiĢteki servis bilgilerini inceler.

E.2 UlaĢımı planlamak

E.2.1 ĠĢ taleplerine göre ulaĢım için en uygun güzergâhı/sıralamayı oluĢturur.

E.2.2 Saatlere bağlı trafik yoğunluğunu takip eder.

E.3 Hizmet sunumuna hazırlık yapmak

E.3.1 KiĢisel bakımını yapar ve servis kıyafetini giyer.

E.3.2 MüĢterinin talebi olmaksızın, servis kimlik kartını gösterir.

E.3.3 Servis ve bakım kılavuzuna göre iĢlemleri gerçekleĢtirir.

(14)

F Yakıcı cihazların montajını yapmak

F.1 Montaj mahallinin

uygunluğunu kontrol etmek F.1.1 Montaj noktasını montaj kılavuzuna göre kontrol eder.

F.2 Montaj yapmak

F.2.1 Uygulamayı montaj kılavuzuna uygun olarak yapar.

F.2.2 Açık hava ve kazan dairesindeki cihazların ısı yalıtımını gerçekleĢtirir.

F.3 Test ve kontrolleri yapmak

F.3.1 Montajın uygunluğunu fiziksel ve iĢlevsel olarak kontrol eder.

F.3.2 Cihaz bağlantı noktasındaki elektrik sigortasının iĢlevselliğini kontrol eder.

(15)

G Yakıcı cihazları devreye almak

G.1

Doğal Gaz Dağıtım Firmasının

“Tesisat Uygunluk Belgesi” ni kontrol etmek

G.1.1 Gaz Dağıtım ġirketi tarafından verilen “Tesisat Uygunluk Belgesi”ni inceler.

G.2 Yakıcı cihazın tesisat bağlantılarını kontrol etmek

G.2.1 Cihaz baca bağlantılarının, TS 12513, TS EN 15287-1 ve TS EN 1333 standartlarına uygunluğunu kontrol eder.

G.2.2 Yakıcı cihazın montaj yerinin uygunluğunu TS 7363 standardına göre kontrol eder.

G.2.3. Tesisattaki statik gaz basıncını kontrol eder.

G.2.4 Gaz tesisatında cihaz vanasından sonra sızdırmazlık kontrolü yapar.

G.2.5 Isıtma tesisatındaki su basıncını kontrol eder.

G.3 Gerekli durumlarda ısıtma ve yakıcı cihaz bağlantılarını gerçekleĢtirmek

G.3.1 Cihaz noktasındaki elektrik bağlantısını montaj kılavuzuna göre yapar.

G.3.2 Topraklamanın uygunluğunu kontrol eder.

G.3.3 Cihaz ile gaz tesisatı bağlantısını, montaj kılavuzuna uygun olarak yapar.

G.3.4 Cihaz ile elektrik tesisatı bağlantısını montaj kılavuzuna uygun olarak yapar.

G.4 Doğal gaz dönüĢümü yapmak

G.4.1 DönüĢüm setini kullanır.

G.4.2 Doğal gaz yanma basıncını, bakım kılavuzuna göre ayarlar.

G.4.3 Yanma kontrolü yapar.

G.5 Son kontrol ve raporlama yapmak

G.5.1 Cihaz çalıĢırken, dinamik doğal gaz basıncını ve bacanın çekiĢini kontrol eder.

G.5.2 “Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”ne göre baca gazı analizi yapar.

G.5.3 Cihaz çalıĢırken, sistemin ısınmasını ve sıcak su verimini kontrol eder.

G.5.4 Sıcak su verimine göre debi ayarı yapar.

G.5.5 Doğal gaz sızdırmazlık testi yapar.

G.5.6 Elektrik ve su bağlantılarını kontrol eder.

G.5.7 Cihazın garanti belgesini imzalar ve müĢteriye bırakır.

(16)

H

Isıtma ve yakıcı cihazların bakımını yapmak

H.1 Isıtma ve yakıcı cihazı

incelemek H.1.1 Bakımın yerinde veya servis merkezinde yapılmasına karar verir.

H.2 Bakım hazırlığı yapmak

H.2.1 Bakım aletlerini seçer.

H.2.2 Gerekli elektrik, gaz, su, tesisat bağlantılarını kapatır.

H.2.3 Basınç ve sıcaklığı düĢürür.

H.3 Bakım yapmak

H.3.1 Cihazın gerekli parçalarını söker.

H.3.2 Cihazın ilgili kısımlarını temizler.

H.3.3 Cihazın çalıĢma kontrolünü yapar.

H.3.4 Filtrelerin temizliğini yapar.

H.3.5 Gaz ayarlarını kontrol eder.

H.3.6 GenleĢme tankının gaz basıncını kontrol eder.

H.3.7 Emniyet kontrollerini yapar.

H.3.8 Ücretli değiĢen parçaları tüketiciye teslim eder.

H.3.9 ĠĢlem yaparken, müĢteriye ait eĢyaların zarar görmemesine özen gösterir.

H.3.10 Ücretli yedek parça değiĢimlerinde müĢteriden onay aldıktan sonra değiĢimi yapar.

H.3.11 Cihaz servis ve bakım kılavuzunda belirtilen bakım malzemelerini eksiksiz bulundurur.

H.3.12 ĠĢ bitiminde, çalıĢma alanında oluĢan kirliliği; uygun temizlik malzemesi ve gereçleri ile temizler.

(17)

I

Isıtma ve yakıcı cihazların tamirini yapmak

I.1 Isıtma ve yakıcı cihazı

incelemek I.1.1 Tamiratın yerinde veya servis merkezinde yapılmasına karar verir.

I.2 Tamir hazırlığı yapmak

I.2.1 Tamir aletlerini seçer.

I.2.2 Tamir ortamını hazırlar.

I.2.3 Tamir için gerekli yedek parçaları hazırlar.

I.2.4 Cihazın enerjisini keser, basınç ve sıcaklığı düĢürür

I.3 Tamir iĢlemi yapmak

I.3.1 Tamir için gerekli parçaları söker.

I.3.2 Cihazın ilgili kısımlarını temizler.

I.3.3 Cihazın çalıĢma kontrolünü yapar.

I.3.4 Cihaz servis ve bakım kılavuzunda belirtilen bakım malzemelerini eksiksiz bulundurur.

I.3.5 Cihazı, emniyet açısından kontrol eder.

I.3.6 Ücretli değiĢen parçaları tüketiciye teslim eder.

I.3.7 ĠĢlem yaparken, müĢteriye ait eĢyaların zarar görmemesine özen gösterir.

I.3.8 ĠĢ bitiminde, çalıĢma alanında oluĢan kirliliği; uygun temizlik malzemesi ve gereçleri ile temizler.

(18)

J MüĢteriyi (kullanıcıyı) bilgilendirmek

J.1 Cihaz hakkında bilgilendirme yapmak

J.1.1 Devreye almalarda cihaz kullanımı, bakımı ve emniyet kuralları hakkında müĢteriyi bilgilendirir.

J.1.2 Bakım ve tamir hakkında yapılan iĢlemi müĢteriye anlatır.

J.2 Cihaz hakkında raporlama yapmak

J.2.1 Teknik servis raporunu hazırlayarak müĢterinin imzasına sunar ve bir nüshasını müĢteriye teslim eder.

J.2.2 Bir nüshayı servis merkezine teslim eder, bir nüshayı kendinde muhafaza eder.

J.3 Faturalandırma ve tahsilat yapmak

J.3.1 Faturalandırma yapılacak kiĢi/kurum bilgilerini alır.

J.3.2 Malzeme ve iĢçilik fiyat listelerini kullanarak, iĢlem hacmine göre faturalandırma ve tahsilâtı yapar.

(19)

Kod Adı Kod Adı Kod Açıklama

K Mesleki geliĢime iliĢkin faaliyetleri yürütmek

K.1 Yanında çalıĢanlara eğitim vermek

K.1.1 ĠĢe iliĢkin bilgi ve tecrübelerini çalıĢanlarıyla paylaĢır.

K.1.2 ÇalıĢanlara öğrettiği bilgilerin uygulanıp uygulanmadığını kontrol eder.

K.2

Meslek ile ilgili toplantı, seminer, sempozyum gibi faaliyetlere katılmak

K.2.1 Ürün ve sistem tanıtım toplantılarına katılır.

K.2.2 Bağlı bulunduğu meslek kuruluĢunun aktivitelerini takip eder.

K.2.3 Seminer, sempozyum gibi faaliyetleri takip eder ve katılır.

K.3 Meslek ile ilgili yayınları ve geliĢmeleri takip etmek

K.3.1 Sektör yayınlarını ve iĢe yönelik geliĢmeleri zamanında takip eder.

K.3.2 Hizmet içi ve iĢbaĢı eğitimlerine katılır.

(20)

3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman 1. Açıkağızlı anahtar takımı

2. Alyen anahtar takımı 3. Antistatik iĢ ayakkabısı

4. Avometre 5. Ayak pompası

6. Ayarlı pense 7. Aydınlatma 8. Baca çekiĢ cihazı 9. Baret

10. Boru anahtarı 11. ÇalıĢma tiĢörtü 12. Çekiç

13. Çektirme cihazı 14. Çizme

15. Dekopaj, sac makası 16. Dijital fotoğraf makinesi 17. El feneri

18. El terminalleri 19. Gaz analiz cihazı

20. Gaz kaçak kontrol cihazı

21. GenleĢme tankı hava ölçüm cihazı 22. Hava ölçme saati

23. Hava pompası

24. Havya tabancası-lehim 25. Ġç segman pense 26. ĠĢ eldiveni 27. ĠĢ önlüğü 28. ĠĢ tulumu 29. ĠĢ gözlüğü

30. Ġzopropil alkol (temizleme çözeltisi) 31. Karga burun

32. Kıl fırça

33. Koku ölçüm cihazı 34. Kontrol kalemi 35. Kova

36. Kumpas 37. Kurbağacık 38. Lokma takımı 39. Lokma tornavida

40. Makas, kablo soyacağı, eğe 41. Manometre

42. Matkap

(21)

43. Metal ayna (baca) 44. Metre

45. Pamuklu bez 46. Pens ampermetre 47. Pense, karga burun 48. Segman pensesi iç-dıĢ 49. Su terazisi

50. Tel fırça

51. Temizlik eldiveni 52. Termometre 53. Test köpüğü

54. Topraklama çubuğu 55. Tork anahtarı 56. Tornavida takımı 57. Yan keski

58. Yangın söndürme tüpü

(22)

3.3. Bilgi ve Beceriler 1. AkıĢkan bilgisi

2. Araç, gereç ve ekipman bilgisi 3. Baca bilgisi

4. Bilgisayar kullanım bilgi ve becerisi 5. Devreye alma bilgisi

6. Doğal gaz tesisat bilgisi 7. Eko paneller bilgisi

8. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisi 9. Ergonomi bilgisi

10. Gaz ölçüm bilgisi

11. Gaz yakıcı cihaz ve ekipmanları bilgisi 12. Genel doğal gaz, patlama ve yanma bilgisi 13. Hijyen bilgisi

14. Isıtma tesisatı bilgisi 15. ĠletiĢim becerisi 16. Ġlkyardım bilgisi

17. ĠĢ sağlığı ve güvenliği bilgisi 18. ĠĢyeri çalıĢma prosedürleri bilgisi 19. Mesleki elektrik bilgisi

20. Mesleki elektronik bilgisi 21. Mesleki terim bilgisi

22. Meslekle ilgili mevzuat bilgisi 23. Montaj bilgisi ve becerisi

24. Mukavemet ve sızdırmazlık test bilgisi 25. Organizasyon ve ekip içinde çalıĢma becerisi 26. Öğretme becerisi

27. Ölçme ve kontrol bilgisi 28. Problem çözme yeteneği 29. Standart ölçüler bilgisi

30. Teknik resim bilgi ve becerisi 31. Temel matematik bilgisi 32. Ürün bilgisi

33. Yangına müdahale tekniklerini ve yangın söndürücülerini kullanma bilgisi 34. Yedek parça bilgisi

(23)

3.4. Tutum ve DavranıĢlar

1. Araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 2. ÇalıĢkan olmak

3. Çevre korumaya karĢı duyarlı olmak 4. Dikkatli olmak

5. Dürüst olmak 6. Empati kurabilmek 7. Güvenilir olmak 8. Titiz olmak 9. HoĢgörülü olmak

10. Ġnsan iliĢkilerine özen göstermek 11. Ġnisiyatif kullanmak

12. ĠĢ disiplinine sahip olmak

13. ĠĢ sağlığı ve güvenliğine dikkat etmek 14. ĠĢyeri çalıĢma prensiplerine uymak 15. Kaliteye dikkat etmek

16. Karar vermek

17. Mesleği ile ilgili etik kurallara uymak 18. Meslek ahlakına sahip olmak

19. Özgüven sahibi olmak 20. Özverili olmak

21. Planlı olmak 22. Pratik olmak 23. Sabırlı olmak 24. Soğukkanlı olmak

25. Sorumluluk sahibi olmak 26. ġeffaf olmak

27. Temiz olmak 28. Tertipli çalıĢmak 29. Üretken olmak

30. Yeniliklere açık olmak

31. Araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 32. Zamanı iyi kullanmak

(24)

4. ÖLÇME, DEĞERLENDĠRME VE BELGELENDĠRME

Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli (Seviye 4) meslek standardına göre belgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli çalıĢma Ģartlarının oluĢturulduğu test ve sertifikasyon merkezlerinde yazılı ve/veya sözlü teorik ve uygulamalı sınav Ģeklinde olacaktır.

Ölçme ve değerlendirme yöntemi ile uygulama esasları bu meslek standardına göre hazırlanacak ulusal yeterliliklerde detaylandırılır. Ölçme ve değerlendirme ile belgelendirmeye iliĢkin iĢlemler Mesleki Yeterlilik Kurumu Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği çerçevesinde yürütülür.

(25)

EK:

1.Meslek Standardı Hazırlayan KuruluĢun Meslek Standardı Ekibi

Mustafa Ali AKMAN, GAZBĠR – Doğal Gaz Meslek Standartları Hazırlama Komite BaĢkanı Erdal KAYA, ZORLU - Meslek Standardı(Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli) Hazırlama Komisyon BaĢkanı

Ahmet YETĠK, AKSA-ANADOLU

2.Teknik ÇalıĢma Grubu Üyeleri

ABDÜLKADĠR ALPER AKGÜNGÖR, UGETAM ALTAN IġILTAN, DOSĠDER

CEVAT ĠġLĠK, DOSĠDER

MUSTAFA ENVER OKAY, ENERGAZ MUSTAFA GÜNGÖR, DOSĠDER SELÇUK KARAKAġ, DOSĠDER ÜMĠT ERTURHAN, ÇALIK-EWE ÜNAL ANILMIġ, DOSĠDER

(26)

3.GörüĢ Ġstenen KiĢi, Kurum ve KuruluĢlar 3.1. Dağıtım ġirketleri

ADAPAZARI GAZ DAĞITIM A.ġ.

AKMERCAN ġĠRKETLER GRUBU AKSA DOĞAL GAZ DAĞITIM A.ġ.

ANADOLU DOĞAL GAZ DAĞITIM A.ġ.

ARSAN DOĞAL GAZ DAĞITIM A.ġ.

BAHÇEġEHĠR GAZ DAĞITIM A.ġ.

CENGĠZ ĠNġAAT SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ.

ÇALIK HOLDĠNG

ÇORUM ELEKTRĠK DOĞAL GAZ A.ġ.

DELTA ĠNġAAT SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ.

ENERGAZ MÜHENDĠSLĠK MÜġAVĠRLĠK MAKĠNE TESĠSAT SAN. VE TĠC. LTD. ġTĠ.

EWE GROUP

FERNAS ĠNġAAT LTD. ġTĠ.

GÜNAY ĠNġAAT LTD. ġTĠ.

ĠS-KA ĠNġAAT TĠCARET VE SANAYĠ LTD. ġTĠ.

ĠSTANBUL GAZ DAĞITIM A.ġ. (ĠGDAġ) KALEN ENERJĠ SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ.

KOLĠN ĠNġAAT, TURĠZM SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ.

ONGAZ DOĞAL GAZ DAĞITIM SAN. VE TĠC. A.ġ.

PALGAZ DOĞAL GAZ DAĞITIM TĠC. VE SAN. A.ġ.

SEL-TAN ĠNġAAT TĠCARET VE SANAYĠ A.ġ.

UġAK DOĞAL GAZ DAĞITIM SAN. VE TĠC. A.ġ.

ZORLU PETROGAS PETROL, GAZ VE PETROKĠMYA ÜRÜNLERĠ ĠNġAAT SAN. VE TĠC. A.ġ.

(27)

3.2. Üretici, Ġthalatçı, Uygulayıcı ve MüĢavir Firmalar

DOĞAL GAZ SANAYĠCĠ VE ĠġADAMLARI DERNEĞĠ ÜYESĠ SERVĠS HĠZMETĠ VEREN FĠRMALAR

3.3. Sivil Meslek Örgütleri

DOĞAL GAZ SANAYĠCĠ VE ĠġADAMLARI DERNEĞĠ

ĠSTANBUL DOĞAL GAZ SIHHĠ TESĠSAT KALORĠFER TEKNĠSYENLERĠ ODASI MESLEKĠ EĞĠTĠM VE KÜÇÜK SANAYĠ DESTEKLEME VAKFI

(28)

3.4. Kurumlar

BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI

BORU HATLARI ĠLE PETROL TAġIMA ANONĠM ġĠRKETĠ ÇALIġMA VE SOSYAL GÜVENLĠK BAKANLIĞI

ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

DEVRĠMCĠ ĠġÇĠ SENDĠKALARI KONFEDERASYONU ENERJĠ PĠYASASI DÜZENLEME KURUMU

ENERJĠ VE TABĠĠ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ESNAF VE SANATKÂRLARI ODASI

HAK-Ġġ KONFEDERASYONU MĠLLĠ EĞĠTĠM BAKANLIĞI

SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI TÜRK STANDARTLARI ENSTĠTÜSÜ

TÜRKĠYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU TÜRKĠYE ĠġÇĠ SENDĠKALARI KONFEDERASYONU

TÜRKĠYE ĠġVEREN SENDĠKALARI KONFEDERASYONU TÜRKĠYE ODALAR VE BORSALAR BĠRLĠĞĠ

YÜKSEK ÖĞRETĠM KURULU BAġKANLIĞI

(29)

4.MYK Sektör Komitesi Üyeleri ve Uzmanlar

Dr. Öcal Serdar YILDIRIM, BaĢkan (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) Nurettin BULUT, BaĢkan Vekili (Milli Eğitim Bakanlığı) Özlem Deniz ERATAK, Üye (ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı) Prof. Dr. Ali Ulvi YILMAZER, Üye (Yüksek Öğretim Kurulu BaĢkanlığı) Yusuf YILDIZ, Üye (Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı) M. Oğuz GÜNER, Üye (Çevre ve Orman Bakanlığı) Oğuz AKGÜMÜġ, Üye (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı)

Arda TARHAN, Üye (Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu) Yahya Varol GÜLTEKĠN, Üye (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği)

Dr. Adnan KÖSE, Üye (Hak-ĠĢ Konfederasyonu)

Güner YENĠGÜN, Üye (Türkiye ĠĢveren Sendikaları Konfederasyonu) Ahmet GÖZÜKÜÇÜK, Üye (Mesleki Yeterlilik Kurumu)

Firuzan SĠLAHġÖR, Daire BaĢkanı (Mesleki Yeterlilik Kurumu) Metin DEMĠRSOY, Sektör Sorumlusu (Mesleki Yeterlilik Kurumu) Sinan GERGĠN, Sektör Temsilcisi (Özürlüler Ġdaresi BaĢkanlığı) Nuri BĠLĠR, Davetli Uzman (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı)

Ergün GÖK, Davetli Uzman (Rotek Enerji ve Baca Sistemleri San. ve Tic. Ltd. ġti.)

(30)

5.MYK Yönetim Kurulu

Bayram AKBAġ, BaĢkan (ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Temsilcisi) Uğur BEKTAġ, BaĢkan Vekili (Meslek KuruluĢları Temsilcisi)

Hüseyin ACIR, Üye (Milli Eğitim Bakanlığı Temsilcisi)

Prof. Dr. Sabahattin BALCI, Üye (Yüksek Öğretim Kurulu BaĢkanlığı Temsilcisi) M. ġükrü KOÇOĞLU, Üye (ĠĢveren Sendikaları Konfederasyonu Temsilcisi) Dr. Osman YILDIZ, Üye (ĠĢçi Sendikaları Konfederasyonları Temsilcisi)