İSTİNAF İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI): GÜVEN TÜRKAY
VEKİLİ: AV. DUYGU DEMİREL BAŞAR UETS[16904-09370-89758]
KARŞI TARAF (DAVALI):TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BAŞKANLIĞI UETS[35802-52084-87671]
VEKİLİ:HUK. MÜŞ. ORHAN IŞIK Çankaya- ANKARA
İSTEMİN KONUSU : Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Antalya Bölge Müdürlüğünde 657 sayılı yasanın 4/C maddesi hükümlerine göre geçici personel olarak görev yapan davacının sözleşme feshi işleminin iptali yönünde verilen Antalya 4. İdare Mahkemesinin 27.04.2017 tarih ve 2016/572 E, 2017/594 K sayılı kararının uygulanarak davacının işe başlatılma talebinin, yeniden sözleşme yapılmasının hukuken imkansız olduğu gerekçesiyle reddedilmesine ilişkin 21/12/2017 gün ve E.1525 sayılı davalı idare işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle davacının mahrum kaldığı özlük ve parasal haklarının işlemin tesis edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesiistemiyle açılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:Uyuşmazlığın temeli davacının sözleşme süresi dolduktan sonra yargı kararına istinaden yeniden sözleşme yapılmamasına ilişkin işlemden kaynaklandığı, 21/12/2015 tarih ve 2015/8319 sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca 04/01/2016- 31/12/2016 tarihleri arasında 1 yıldan az süre ile çalıştırılmak üzere hizmet sözleşmesine binaen geçici personel statüsündeki davacının, 2016 yılına ait hizmet sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin işlemin iptaline yönelik yargı kararının davalı idareye 31/10/2017 tarihinde tebliğ edildiği, dolayısıyla 2016 yılı için çıkarılmış olan Bakanlar Kurulu kararı kapsamında düzenlenen hizmet sözleşme süresinin sona ermesinden sonra 2017 yılı içinde davacının istemde bulunduğu ve davacıyla ilgili yargı kararının davalı idareye tebliğ edildiği görülmüş olup, 2017 yılı için çıkarılmış bir Bakanlar Kurulu kararı bulunup bulunmadığı hususunda netlik bulunmaması, sözleşme yenileme konusunda idarenin geniş bir takdir yetkisinin bulunması, 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine göre istihdam edilen ve bu statünün gereği olarak istihdamı devamlılık arz etmeyen, yılın belli zamanlarında hizmetine ihtiyaç duyulan ve ihtiyaç durumuna göre hizmet sözleşmesi her yıl yenilenen davacının, 2016 yılından
sonraki yıllar için hizmet sözleşmesinin yenilenip yenilenmeyeceği konusu hizmetine ihtiyaç duyulup duyulmamasına bağlı olduğundan, Mahkemece idarenin yerine geçilerek idari işlem niteliğinde davacının 2016 yılından sonraki yıllar için de hizmet sözleşmesinin yenilenmesi yönünde karar verilmesine hukuken olanak bulunmaması karşısında, davacının göreve iade edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı, öte yandan, dava konusu işlem hukuka uygun bulunduğundan davacının davaya konu işlem nedeniyle mahrum kalındığı ileri sürülen özlük ve parasal hakların ödenmesi istemi de yerinde görülmediği gerekçesiyle, Antalya 4. İdare Mahkemesi'nce 04/10/2018 tarih ve E:2018/47, K:2018/660 sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF DİLEKÇESİ ÖZETİ : Davacı vekili tarafından; dava konusu işlemde anayasa, yasa ve uluslararası sözleşmelerle tanınan "iş güvencesi" ilkesi yok sayıldığı, görev ve sorumlulukları aynı olan fakat farklı çalışan kamu görevlilerinden belirli süreli hizmet akdiyle çalışan sözleşmeliler; iş güvencesi, mali haklar ve yükümlülükler konusunda tamamen idarenin tek taraflı iradesine bırakıldığı ileri sürülerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ:Usul ve yasaya uygun mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
TÜRKMİLLETİADINA
Karar veren Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi'nce işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava; Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Antalya Bölge Müdürlüğünde 657 sayılı yasanın 4/C maddesi hükümlerine göre geçici personel olarak görev yapan davacının sözleşme feshi işleminin iptali yönünde verilen Antalya 4. İdare Mahkemesinin 27.04.2017 tarih ve 2016/572 E, 2017/594 K sayılı kararının uygulanarak davacının işe başlatılma talebinin, yeniden sözleşme yapılmasının hukuken imkansız olduğu gerekçesiyle reddedilmesine ilişkin 21/12/2017 gün ve E.1525 sayılı davalı idare işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle davacının mahrum kaldığı özlük ve parasal haklarının işlemin tesis edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesiistemiyle açılmıştır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 138'inci maddesinin son fıkrasında yer verilen,
"Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez."
hükmü ile 2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunu'nun 28/1 maddesinde yer verilen, "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez."
hükmünde, idare tarafından yargı kararının aynen ve gecikmeksizin uygulanması gereğine işaret edilmiştir. Buna göre; idare tarafından tesis edilen bir işlemin idarî mahkemeler tarafından iptal edilmesinin, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihten itibaren hukuksal varlığına son verdiği ve iptal kararının gereklerinin işlemin iptal edildiği tarihe kadar geriye gidilerek idarece yerine getirilmesi gerektiği idare hukuku ve idari yargılama hukukunun bilinen bir ilkesidir.
Bu ilkenin bir sonucu olarak; idarî bir işlemin yargı kararıyla iptal edilmesi hâlinde söz konusu işlem hiç tesis edilmemiş olsaydı hangi hukukî ve maddî sonuç ortaya çıkacaktıysa yargı kararının uygulanması kapsamında o sonucun idarece ilgiliye iade edilmesi gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Antalya Bölge Müdürlüğünde 657 sayılı Yasanın 4/C maddesi gereğince geçici personel statüsünde görev yaptığı, 04/01/2016- 31/12/2016 tarihleri arasını kapsayan dönem için sözleşme imzalandığı, 12/10/2015 tarihinde saat 10:14'de kişisel sosyal medya (facebook/twitter) hesabında yer alan "arkadaşlarımızı katleden bir devletin kurumunda çalışmaktan hicap duyuyorum. Sorumlular utanmazca kıs kıs gülerken çaresizlik daha da acı veriyor." şeklindeki paylaşımlarının, Türkiye İstatistik Kurumunda 2015 ve 2016 yıllarında Geçici Personel Çalıştırılması ile Kurum Dışından Görevlendirilecek Kamu Personeline İlişkin Usul ve Esasların Belirlenmesi ve Ödenecek Ücretlere Dair 22/12/2014 tarihli ve 2014/7092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 21/12/2015 tarihli ve 2015/8319 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarının "Sözleşmenin Sona Ereceği Haller" in sayıldığı 19'uncu bendinde yer alan "Hizmet içinde görevin gerektirdiği itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak” fiili kapsamında yer aldığından bahisle 06/04/2016 tarihinde sözleşmesinin feshedildiği, söz konusu hizmet sözleşmesinin feshi işleminin iptali istemiyle açılan davada, Antalya 4. İdare Mahkemesinin 27.04.2017 tarih ve 2016/572 E, 2017/594 K sayılı kararıyla fesih işleminin iptaline karar verilmesi üzerine söz konusu yargı kararının 31/10/2017 tarihinde davalı idareye tebliğ edilmesine karşın uygulanmadığı belirtilerek yargı
kararının uygulanması istemiyle 04/12/2017 tarihinde yapılan başvurunun, yeniden sözleşme yapılmasının hukuken imkansız olduğu gerekçesiyle reddedilmesi üzerine söz konusu redde ilişkin 21/12/2017 gün ve E.1525 sayılı davalı idare işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle mahrum kalınan özlük ve parasal hakların işlemin tesis edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle de görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Hukuka aykırı bulunan idari işlemler hakkında verilen iptal kararları, varlıklarını hukuka uygunluk karinesinden yararlanmak suretiyle sürdüren idari işlemleri tesis edildikleri tarihe kadar geriye yürür şekilde ortadan kaldırırlar. Dolayısıyla, dava konusu edilen idari işleme bağlı olan diğer işlemler de ortadan kalkar. İptal kararının bu özelliği dava konusu yönetsel tasarruftan önceki hukuki durumun sağlanması gereğinden kaynaklanmaktadır. Bir başka ifadeyle, iptal kararları, iptal edilmiş olan idari işlemi hukuk aleminde hiç doğmamış hale getirmektedir.
Antalya 4. İdare Mahkemesinin 27.04.2017 tarih ve 2016/572 E, 2017/594 K sayılı kararıyla fesih işleminin iptaline karar verilmesi üzerine söz konusu yargı kararının yukarıda anılan Anayasa ve Yasanın amir hükmü uyarınca gereğince uygulanması gerekirken davacının anılan talebinin yeniden sözleşme yapılmasının hukuken imkansız olduğu gerekçesiyle reddedilmesine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı görülmektedir.
Ö t e y a n d a n , h u k u k a a y k ı r ı l ı ğ ı y a r g ı k a r a r ı y l a s a p t a n a n d a v a k o n u s u i ş l e m nedeniyleödenmeyen parasal haklarının hak ediş tarihleri esas alınarak işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi gerekmektedir.
SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle
1-)İstinaf isteminin kabulüne,
2-)Antalya 4. İdare Mahkemesi'nin 04/10/2018 gün ve E:2018/47, K:2018/660 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, dava konusu işlem nedeniyleödenmeyen parasal haklarının hak ediş tarihleri esas alınarak işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,
3-)Aşağıda dökümü yapılan toplam 536,30-TL yargılama gideri ile A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 1.700,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4-) Artan posta ücretinin istemi halinde Mahkemesince taraflara iadesine,
2577 sayılı Kanun'un 45. maddesi uyarınca, 18/02/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.
Başkan
NAZIM TAHA KOÇAK 101647
Üye
DR.MEHMET GÖK 101603
X
Üye
AZİME KAHRAMAN 165664
Yargılama Giderleri:
Mahkeme Aşaması:
B.H.: 35,90-TL K.H.: 35,90-TL
V.H. : 5,20-TL YDH. :59,10-TL YD İtrz H. :98,10-TL P.Ü. :148,00-TL
TOPLAM: 382,20-TL İstinaf Aşaması:
İ.B.H.:98,10-TL P.Ü.:56,00-TL TOPLAM:154,10-TL
Genel Toplam : 536,30-TL A.O.B.22/02/2021
AZLIK OYU(X):
Uyuşmazlıkta, davacının istihdam süresinin, bir yıldan daha kısa olduğu, Mahkeme kararı gereği ancak sözleşme süresi içerisinde çalıştırılmadığı süreye ilişkin mali vb.haklarının kendisine verilebileceği, yeniden sözleşme yapılırken genel değerlendirme kriterlerinin gözetilebileceği ve bu konuda idarenin Mahkeme kararı ile zorlanamayacağı açık olduğundan istinaf isteminin reddine karar verilmesi gerektiği görüşü ile aksi yönde oluşan Dairemiz çoğunluk kararına katılmıyorum.
Üye
DR.MEHMET GÖK
101603
