İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER ... 7
KISALTMALAR ... 11
GİRİŞ ... 13
I. TÜRKANAYASALGELİŞMELERİNDE“KOPMA”:CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMETSİSTEMİ ... 21
1. Halkoylaması Sürecinde Yaşanan Gelişmeler ... 23
2. Mühürsüz Oyların Geçerliliği Sorunu ... 28
3. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin “Parlamentosuzlaştırma” Etkisi ... 32
a. 2017 Anayasa Değişikliğinin Kuvvetler Ayrılığı Perspektifi ... 35
b. 2017 Anayasa Değişikliğinin “Parlamentosuzlaştırma” Rolü ... 38
(1) Yasama İşlevi Açısından ... 39
(2) Temsil İşlevi Açısından ... 52
(3) Siyasal Denetim İşlevi Açısından ... 55
(4) Bütçe İşlevi Açısından ... 61
c. Değerlendirme ve Sonuç ... 64
4. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve “İktidarın Kişiselleşmesi” ... 65
II. PARTİSİSTEMİNİNHÜKÜMETSİSTEMİNEYANSIMALARI ... 75
1. Parlamenter Hükümet Modeli ile Uyumlu Parti Sistemi ... 78
2. Serbest Parti Olgusu ve Amerikan Başkanlık Sistemine Katkısı ... 81
3. Türk Parti Sisteminin Temel Özellikleri ... 87
a. İdeolojik Kutuplaşma ... 91
b. Parti Sisteminde Kurumsallaşmanın Bozulması ... 91
c. Seçimlerde Oynaklık (electoral volatility) ... 92
8 İçindekiler d. İdeolojik Asimetri: Merkez Sağ ile Merkez Sol Arasındaki
Orantısızlık ve Buna Bağlı Politik Alternans Sorunu ...93
e. Parti İçi Demokrasi Sorunu ...94
4. Türk Parti Sistemi Başkanlık Sistemine Elverişli midir? ...97
III. GÜÇLENDİRİLMİŞPARLAMENTERSİSTEMİNTEMELUNSURLARI ... 99
1. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemin Aktörleri ...106
a. Cumhurbaşkanının Seçimi ...106
b. Cumhurbaşkanının Statüsü ve Anayasal Yetkileri ...113
c. Cumhurbaşkanının Siyasi ve Cezai Sorumluluğu ...115
d. Bakanlar Kurulunun Yeniden Yapılandırılması ve Başbakanın Konumu ...120
(1) Bakanlar Kurulunun Oluşumu ...120
(2) Başbakanın Özgün Konumu ...126
(3) Bakanların Siyasi ve Cezai Sorumluluğu ...131
(4) Parlamentonun Feshini Gerektiren Hâller ...134
2. Hükümet İstikrarının ve Etkinliğinin Anayasal Güvenceleri ...138
a. Yapıcı Güvensizlik Oyu ...140
b. Fesih Bakısı Altında Güvenoyu ...141
c. Giyotin Yöntemi: “Ya Kanun Tasarısını Kabul Et Ya da Hükümeti Düşür” ...141
d. Blok Şeklinde Oylama: “Ya Kabul Et Ya da Reddet” ...142
e. Koalisyon Protokollerinin Oluşturulması ve Kamuoyuna İlanı ...143
f. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizmin Yetersizliği ...144
3. Parlamenter Denetimin Güçlendirilmesi ...146
a. Soru Önergesi ...147
b. Genel Görüşme ve Meclis Araştırması ...156
c. Parlamenter Dokunulmazlığın Yeniden Yapılandırılması ...162
4. Çoğulcu ve Katılımcı Demokrasinin Güçlendirilmesi ...169
a. Kuvvetler Ayrılığının Güçlendirilmesi ...171
b. Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasal Güvencelerinin Artırılması ...173
c. Halkın Yönetime Katılım Yollarının Artırılması ...175
(1) Halkoylamasının Uygulama Alanının Genişletilmesi ...175
İçindekiler 9
(2) Halka Kanun Teklif Edebilme Yetkisinin Tanınması ... 177
(3) Halkın Vetosu Usulünün Tanınması ... 178
(4) Halka “Geri Çağırma Hakkı”nın (Recall) Tanınması ... 180
d. Parti Özgürlüğünün ve Parti içi Demokrasinin Güçlendirilmesi ... 182
(1) Partilerin Örgütsel Düzeyde Yeniden Yapılandırılması ... 183
(2) Üyelerin Parti İçi Siyasal Karar Süreçlerine Katılımı ... 189
(3) Milletvekili Aday Tespit Sürecinin Demokratikleşmesi: Ön seçim ... 196
(4) Siyasi Partilerin Finansmanı ... 202
(5) Parti İçi İşlemlerin Yargısal Denetimi ... 204
e. Seçim Sisteminin Demokratikleştirilmesi ve Temsilde Adalet ... 208
(1) Tek İsimli İki Turlu Çoğunluk Sistemi Tercih Edilmeli ... 209
(2) Ulusal Seçim Barajı Mutlaka Düşürülmelidir ... 216
5. Şeffaf ve Hesap Veren Bir Yönetim ... 220
a. “Şeffaf ve Hesap Veren” Bir Yönetim ... 220
b. Seçim Harcamalarının Etkin Denetimi ... 222
c. Yasama ve Yürütme Üyeliği ile Bağdaşmayan İşler ... 225
(1) Yasama Üyeleri Açısından ... 226
(2) Yürütme Üyeleri Açısından ... 227
6. Yargı Bağımsızlığının Sağlanması ve Yargının Güçlendirilmesi ... 230
a. Hâkim ve Savcılar Kurulu Yeniden Yapılandırılmalıdır ... 231
b. Anayasa Mahkemesi Yeniden Yapılandırılmalıdır ... 238
(1) Üyelerin Seçim Usulü Değiştirilmelidir ... 238
(2) Güçlü ve Etkili Yargısal Denetim Yapması Sağlanmalıdır ... 242
(a) Uluslararası Sözleşmeler Yargısal Denetime Açık Hâle Getirilmelidir... 243
(b) Anayasa Mahkemesine Yürürlüğü Durdurma Yetkisi Tanınmalıdır ... 244
(c) “Organ Uyuşmazlığı Davası” ... 245
d. Yüksek Seçim Kurulunun Yeniden Yapılandırılması ve Yargı Yolları ... 250
(1) YSK’nın Hukuki Niteliği ve Yeniden Yapılandırılması ... 253
(2) Seçim Uyuşmazlıklarının Yargısal Denetimi ... 259
10 İçindekiler
(3) YSK Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru Hakkı ...264
(a) Bireysel Başvuruya Konu Seçimler Açısından ...265
(b) Kesin Kararları Açısından ...268
(4) Değerlendirme ...272
IV. GÜÇLENDİRİLMİŞPARLAMENTERSİSTEMİÇİNYOLHARİTASI ... 275
KAYNAKLAR ... 281
KAYNAKLAR
AK Murat/SEZER Özcan, “Kamu Personel Sisteminde Çalışanların Görev- de Yükselmesinde Kayırmacılık Sorunu”, Süleyman Demirel Üniver- sitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, 2018, s.
739-757.
AKARTÜRK Ekrem Ali, “2017 Anayasa Değişikliğinin “Parlamentosuzlaş- tırma” Etkisi Üzerine”, YÜHFD, Cilt: 17, Sayı: 1, Ocak 2020, s. 1-25.
AKARTÜRK Ekrem Ali, “İktidarın Kişiselleşmesi”, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, 1999, s. 217-230.
AKARTÜRK Ekrem Ali, Parlamenter Rejim Uygulamaları ve Parti Sis- temleri, Yeditepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2010.
AKARTÜRK Ekrem Ali, “Siyasal Partilerin Bazı Çağdaş Sorunları ve Yeni- den Yapılandırılması Üzerine Düşünceler”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, 2008, s. 47-64.
AKARTÜRK Ekrem Ali, “Türk Anayasal Gelişmelerinde Kopma: Cumhur- başkanlığı Hükümet Sistemi (!)” Legal Hukuk Dergisi, Cilt:16, Sayı:
192, 2018, s. 5761-5773.
AKARTÜRK Ekrem Ali/KÜÇÜK Tevfik Sönmez, “Çağdaş Eğilimler Işığın- da Seçim Uyuşmazlıklarının Denetimi”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt:
17, Sayı: 198, s. 2371-2420.
ANAYURT Ömer, “Avrupa Birliği Ülkelerinde Anayasa Mahkemelerinin Kompozisyonuna İlişkin Tartışmalar”, GÜHFD, Cilt: XIII, Sayı: 1-2, 2009, s. 117-160.
ARASLI Oya, Adaylık Kavramı ve Türkiye’de Milletvekili Adaylığı, Se- vinç Matbaası, Ankara, 1972.
BAŞLAR Kemal, “Uluslararası Antlaşmaların Onaylanması, Üstünlüğü ve Anayasal Denetimi Üzerine”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni: Prof. Dr. Sevin Toluner’e Armağan, Cilt: 24, Sayı: 1-2, 2004, s. 1-62.
282 Kaynakça BATUM Süheyl, 99 Soruda Neden ve Nasıl Çağdaş Bir Anayasa, On iki
Levha Yayınları, 2. Bası, İstanbul 2010.
CANDAN Kadir/SOLAK Mehmet/BİLGİN Murat, Dünyada Seçim Sistem- leri, TBMM Basımevi, Ankara, Eylül 2020.
ÇAM Esat, Çağdaş Devlet Sistemleri, Der Yayınevi, İstanbul, 2000.
ÇAM Esat, Siyaset Bilimine Giriş, Der Yayınevi, İstanbul, 2011.
ÇELİK Demirhan Burak, “16 Nisan Anayasa Değişikliği ve Yeni Hâkimler ve Savcılar Kurulu Üzerine Bir Değerlendirme”, AÜSBFD, Cilt: 73, Sayı: 4, 2018, s. 1057-1094.
ÇELİK Demirhan Burak, Türkiye’de Hukuk Devletinin Tesisi (Bağımsız ve Tarafsız Yargı Erki İçin Öneriler), İstanPol Raporu, İstanbul, Ocak 2021.
DİKMEN CANİKLİOĞLU Meltem, “Seçim Sistemlerinin Siyasi İstikrarın Sağlanmasındaki Rolü”, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 16, 1999, s.
17-44.
DUVERGER Maurice, Siyasal Rejimler, (Çev. Teoman Tunçdoğan), Sosyal Yayınlar, İstanbul, 1986.
DUVERGER Maurice, Siyasi Partiler, (Çev. Ergun Özbudun), Bilgi Yayın- ları, 4. Basım (3. Basımdan Tıpkı Basım), Ankara, Ekim 1993.
EROĞUL Cem, Çağdaş Devlet Düzenleri: İngiltere, Amerika, Fransa, Almanya, İmaj Yayınları, Gözden Geçirilmiş 8. Bası, Ankara, 2012.
EROL Gonca, “Avrupa Ülkelerinde Geri Çağırma Hakkı”, TBB Dergisi, Sayı: 141, 2009, s. 43-102.
ESEN Selin, “Türkiye’de Anayasa Şikâyeti”, in Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti/Anlamı, Kapsamı ve Olası So- runlar), TBB Yayınları, Ankara, Ekim 2011, s. 44-55.
GENÇKAYA Ömer Faruk, “Parlamenter Bilgi Edinme ve Denetim Aracı Olarak Soru”, in Hasan Erikli/Bahadır Yeşilırmak (Editörler), Parlamen- ter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012, s. 66–73.
GÖNENÇ Levent, “Yüksek Seçim Kurulu’nun ‘Mahkeme’ Niteliği Üzerine Bir Değerlendirme”, in C. Eroğul, İ. Ertuğrul, S. Esen, F. Sağlam, M.
Sevinç (Derleyenler), Mümtaz Soysal’a Armağan, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Ankara, 2009, s. 281-292.
Kaynakça 283 GÖREN Zafer, “Anayasa Mahkemesi ve Yasama Arasındaki Karşılıklı Etki-
leşim”, İzmir Barosu Dergisi, Ocak 2019, s. 231-293.
GÖZLER Kemal, Elveda Anayasa: 16 Nisan 2017’de Oylayacağımız Ana- yasa Değişikliği Hakkında Eleştiriler, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, Mart 2017.
GÖZLER Kemal, “Halkoylamasının Değeri”, AÜHFD, Cilt: XL, Sayı: 1-4, 1988, s. 97-113.
GÖZLER Kemal, Referandumda Önce, Referandumdan Sonra, Ekin Ba- sım Yayın Dağıtım, Bursa, Mayıs 2017.
GÖZLER Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Basım Yayın Dağı- tım, 22. Baskı, Bursa, Eylül 2018.
GÖZLER Kemal, “Türkiye’de Hükümetlere Nasıl İstikrar ve Etkinlik Ka- zandırılabilir? (Başkanlık Sistemi ve Rasyonelleştirilmiş Parlâmenta- rizm Üzerine bir Deneme)”, Türkiye Günlüğü, Sayı: 62, Eylül-Ekim 2000, s. 25-47.
GÖZTEPE Ece, “Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkının (Anayasa Şikâyeti) 6216 Sayılı Kanun Kapsamında Değer- lendirilmesi”, TBB Dergisi, Sayı: 95, 2011, s. 13-40.
GÜRSEL Seyfettin; “Toplumsal Tercih Kuramı Çerçevesinde Anayasanın 67. Maddesinde Yer Alan Temsilde Adalet ve Yönetimde İstikrar İlke- lerinin Değerlendirilmesi”, in Anayasa Yargısı, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 16, Ankara, 1999, s. 46–68.
HAKYEMEZ Yusuf Şevki, “Çoğunlukçu Demokrasi Anlayışı, Rousseau ve Türk Anayasaları Üzerindeki Etkisi”, AÜHFD, Cilt: 52, Sayı: 4, 2003, s.
69-92.
İBA Şeref, “Cumhurbaşkanınca Yayımlanması Kısmen veya Tamamen Uygun Bulunmayan Kanunların Meclise Geri Gönderilmesi”, AÜHFD, Cilt: 52, Sayı: 3, 2003, s. 299-316.
İBA Şeref, Parlamenter Denetim, Bilgi Yayınevi, Ankara, Ağustos 1997.
İNCEOĞLU Sibel, “İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Çoğul- culuk”, in Çoğulcu Demokrasi ve Çoğunlukçu Demokrasi İkilemi ve İnsan Hakları Toplantısı, TBB Yay., No: 186, Ankara, 2011, s. 83–129.
KABOĞLU İbrahim Ö., Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar), Legal Yayıncılık, Güncellenmiş ve Sadeleştirilmiş 15. Baskı, İstanbul, Eylül 2020.
284 Kaynakça KANADOĞLU Korkut, Siyasi Partiler Kanunu Şerhi, Cilt: I, Beta Yayınla-
rı, İstanbul, Haziran 2010.
KANADOĞLU Korkut/AKARTÜRK Ekrem Ali/ÖZSOY BOYUNSUZ Şule, Türkiye’de Başkanlık Sistemi Tartışmaları-Otoriter Sistem Arayışla- rı, Cumhuriyet Halk Partisi Yayınları: 3, Ankara, Ekim 2016.
KANADOĞLU Osman Korkut/DUYGUN Ahmet Mert, Anayasa Hukuku- nun Genel Esasları, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, Ekim 2020.
KAPANİ Münci, Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınları, 33. Basım, Anka- ra, 2013.
KARA Fatih, “Parlamento ve Çok Yıllı Bütçeleme: Türkiye Örneği” Yasama Dergisi, Sayı: 27, Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos 2014, s. 121-152.
KARATEPE Selma/KURNAZ Salim, “Kamu Yönetiminde Liyakat İlkesi:
İngiltere Örneği Üzerinden Türkiye İçin Bir Değerlendirme”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: XLVI, S ayı: 1, 2019, s. 78-104.
KILIÇ Ayhan, “Yüksek Seçim Kurulu Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru Yolu”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 3, Haziran 2014, s. 39-81.
KUZEY Pelin, “Avrupa Kamu Yönetimi İlkeleri Sıgma Raporları: No. 27”, (Rapor Çevirisi), Maliye Dergisi, Sayı 147, Eylül-Aralık 2004, s 57-89.
KÜÇÜK Tevfik Sönmez, “Anayasa Hukukunda Organ Uyuşmazlığı Davası Üzerine Bir İnceleme”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt: 5, Sayı 9, 2016, s. 171–198.
KÜÇÜK Tevfik Sönmez, Anayasa Hukukundaki Çağdaş Eğilimler Işığında Parlamenter Dokunulmazlıklar, Legal Yayıncılık, İstanbul, Kasım 2019.
KÜÇÜK Tevfik Sönmez, Parti İçi Demokrasi, XII Levha Yayınları, İstan- bul, 2015.
KÜÇÜK Tevfik Sönmez, “Türkiye’de Parlamentonun Bilgi Edinme Araçla- rının Etkinliği”, YÜHFD, Cilt: XIII, Sayı: 2, 2016, s. 155-180.
LECLERQ Claude, Droit Constitutionnel et Institutions Politiques, Litec, 5. édition, Paris, 1987.
MAINWARING Scott, “Presidentialism, Multipartism, and Democracy:
The Difficult Combination”, Comparative Political Studies, 26 (2), July 1993, s. 198-228.
Kaynakça 285 MAYO Henry B., Demokratik Teoriye Giriş, (Çev. Emre Kongar), Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları, Siyasi İlimler Serisi: 6, Ankara, 1964.
MORLOK Martin: “Für eine zweite Generation des Parteienrechts”, in Mit- teilungen des Instituts für Deutsches und Europäisches Parteien- recht, 4. Jg, Heft 4, 1994, s. 53-66.
MICHELS Robert, Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen De- mokratie -Untersuchungen über die oligarsichen Tendenzen des Gruppenlebens, Kröner Verlag, Stuttgart, 1970.
MURATOĞLU Tahir, “Almanya Federal Cumhuriyeti’nde Devlet Yapı- lanması”, GÜHFD, Cilt: 18, Sayı: 2, 2014, s. 291-366.
NEZİROĞLU İrfan, “Türkiye Büyük Millet Meclisinde Parlamenter Dene- tim Aracı Olarak Sözlü Soru Önergelerinin Etkinliği”, DEÜHFD, Cilt:
8, Sayı 2, 2006, s. 151–168.
ODYAKMAZ Zehra / ÇINARLI Serkan / ÖZCAN Cem, “Fransa’da ve Tür- kiye’de Seçim Kampanyalarının ve Siyasi Partilerin Finansmanının Denetimi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, 2012, s. 7-26.
ONAR Erdal, “1982 Anayasasında Milletvekilliğinin Düşmesi”, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 14, 1997, 387-465.
ÖZBUDUN Ergun, Batı Demokrasilerinde ve Türkiye’de Parti Disiplini, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, Ankara 1968.
ÖZBUDUN Ergun, Siyasal Partiler, Sevinç Matbaası, Ankara, 1974.
ÖZBUDUN Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, 2017 Anaya- sa değişikliklerine göre gözden geçirilmiş 19. Basım, Ankara, 2019.
ÖZSOY BOYUNSUZ Şule, “Otoriter Sistem Arayışları”, in Bülent Tezcan / Onur Bilge Kula (Derleyenler), in Bülent Tezcan/Onur Bilge Kula (Der- leyenler), Anayasa Çalıştayı Raporları, Cumhuriyet Halk Partisi Ya- yınları, Ankara, Kasım 2016, s. 114-134.
ÖZSOY BOYUNSUZ Şule/ESEN Berk, Türkiye için Yeni Bir Hükümet Sistemi (Hükümet Sistemi Kaynaklı Sorunlar ve Çözüm Önerileri), İstanPol Raporu, İstanbul, Aralık 2020.
ROSKIN Michael G., Çağdaş Devlet Sistemleri, (Çev. Bahattin Seçilmişoğ- lu), Adres Yayınları, Ankara, Mart 2009.
286 Kaynakça SAĞLAM Fazıl, “Anayasa Şikâyeti, Anlamı, Kapsamı ve Türkiye Uygula- masında Olası Sorunlar”, in Ece Göztepe/Aykut Çelebi (Editörler), Demokratik Anayasa: Görüşler ve Öneriler, Metis Yayınları, İstan- bul, 2012, s. 418-466.
SAĞLAM Fazıl, “Siyasi Partiler Kanunu’nda Uluslararası Standartlara Uy- gunluk Açısından Yapılması Gereken Değişiklikler”, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 17, 2000, s. 233-254.
SARTORİ Giovanni, Parties and Party Systems: A Framework for Analy- sis, Cambridge University Press, Cambridge, 1976.
ŞİRİN Tolga, “2017 Anayasa Değişikliklerinin Yargı Bağımsızlığı Yönün- den Değerlendirilmesi”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 11, 2017, s. 85-116.
ŞİRİN Tolga, “İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ne Göre Serbest Seçim Hakkı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmala- rı Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 1-2, s. 283-348.
TAHMAZOĞLU ÜZELTÜRK Sultan, “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Seçim Sistemi”, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 23, 2006, s. 237-278.
TANÖR Bülent/YÜZBAŞIOĞLU Necmi, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, 19. Bası, İstanbul, Eylül 2019.
TEZİÇ Erdoğan, Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, Tıpkı 23. Bası, İstanbul, 2019.
TEZİÇ Erdoğan, Seçim Sistemleri, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1967.
TÜRK Hikmet Sami, “Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih”, Anaya- sa Yargısı Dergisi, Cilt: 22, 2006, s. 75-113.
ULUSOY Ali, “Cumhurbaşkanının Tek Başına Yaptığı İşlemler ve Yargı- sal Denetimi Sorunu”, Ankara Barosu Dergisi, Cilt: 66, Sayı: 3, 2008, s.13-25.
UYGUN Oktay, Devlet Teorisi, XII Levha Yayınları, İstanbul, Eylül 2014.
YANCI ÖZALP Nihan, “Yüksek Seçim Kuruluna İlişkin Güncel Anayasal Tartışmalar”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 8, 2015, s. 131-157.
YAVUZ Bülent, “Çoğulcu Demokrasi Anlayışı ve İnsan Hakları”, GÜHFD, Cilt: XIII, Sayı: 1–2, 2009, s. 283-302.
Kaynakça 287 YAVUZ Bülent, Parlamenter Hükümet Sisteminde ve 1982 Anayasası’nda
Başbakan, Asil Yayıncılık, Ankara, 2008.
YAZICI Serap, Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemleri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını, İstanbul, 2002.
YILMAZÖZ Mehmet, “Türkiye’de Kamu Personeli Yönetimi Sorunu”, Maliye Dergisi, Sayı: 157, Temmuz-Aralık 2009, s. 293-302.
YOKUŞ Sevtap, “Türkiye’de Yeni Anayasa Arayışları ve 2017 Anayasa Değişiklikleri”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 12, 2018, s.
665-682.
YÜZBAŞIOĞLU Necmi, “Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemleri ve Bun- lara İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Nasıl Bir Seçim Sis- temi?”, İÜHFM, Cilt: 55, Sayı: 1-2, 1995–1996, s. 103-150.
DİĞER KAYNAKLAR Mahkeme Kararları
AYM Bireysel Başvuru Kararı, b.n. 2013/3912.
AYM Kararı E. 1965/32, K. 1966/3, k.t. 04.02.1966.
AYM Kararı E. 1992/12, K. 1992/7, k.t. 18.02.1992.
AYM Kararı, E.1995/54, K. 1995/59, k.t. 18.11.1995.
AYM Kararı E. 2008/5, K. 2009/81, k.t. 11.06.2009.
AYM Kararı E. 2016/166, K. 2016/159, k.t. 12.10.2016.
AYM Kararı E. 2019/14, K. 2019/16, k.t. 14.03.2019.
AYM Kararı E. 2019/31, K. 2020/5, k.t. 23.01.2020.
AYM Kararı E. 2018/119, K. 2020/25, k.t. 11.06.2020.
YSK Kararı, Karar No. 560, k.t. 16.04.2017.
Çevrimiçi Kaynaklar
https://artigercek.com/haberler/turkiye-akraba-iliskileriyle-yonetiliyor, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22documentcollectionid2%22:[%22GRAN DCHAMBER%22,%22CHAMBER%22]}, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
288 Kaynakça https://ppi.worldbank.org/en/snapshots/rankings, Son Erişim Tarihi: 25
Ocak 2021.
https://www.anayasa.gov.tr/tr/kararlar-bilgi-bankasi/, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.birgun.net/haber/erdogan-teyzesinin-oglunu-yeniden- danistay-uyesi-yapti-265801, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/akp-ile-mhp-arasinda-yeni-pazarlik- hedef-yine-330-731221, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bakanlara-soru-sorma-suresine-de- kisitlama-1798553, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/erdogan-kredi-yurtlar-genel-
mudurlugune-teyzesinin-oglunu-atadi-1254547, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/iste-akpli-hamza-yerlikayanin- sahte-diploma-davasinin-karari-diplomasi-sahte-1799518, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.diken.com.tr/chp-birden-fazla-maas-alan-akplileri-listeledi- basligi-arpalik-aile-sirketi/, Son Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021.
https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/rtuk-baskani-sahinin-halkbank- yonetim-kurulu-uyeligine-secilmesine-tepki-5872180/, Son Erişim Ta- rihi: 25 Ocak 2021.
https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tbmm_internet.anasayfa, Son Eri- şim Tarihi: 25 Ocak 2021.
