19
Mart 2002 B‹L‹MveTEKN‹K B ‹ L ‹ M V E T E K N L O J ‹ H A B E R L E R ‹
Mikroskopik
Mikroskop
Al›fl›lageldik kural, mikroskoplar›n inceledikleri nesne küçüldükçe kendi boyutlar›n›n büyümesi. Örne¤in, taramal› elektron ya da tünelleme mikroskoplar› koskoca ayg›tlar. Californa Üniversitesi’nden (Berkeley) biyomühendis Luke Lee’nin gelifltirdi¤i mikroskopsa, bir mikroçipten daha küçük.
Düzenekte, incelenecek canl› hücre, bir çip üzerine kaz›nm›fl, içi s›v› dolu bir kanala konuyor ve floresan bir boyayla iflaretleniyor. Ifl›k kayna¤›ysa küçük bir lazer. Lazer, hücredeki boyan›n belirli bir dalga boyunda parlamas›n› sa¤l›yor ve böylece hücrenin net bir görüntüsü elde ediliyor. Lazer’in merce¤i, insan saç›n›n 20’de biri çap›nda bir s›v› polimer damlac›¤›.
De¤iflken bir elektrik ak›m›yla merce¤in e¤rili¤i ayarlanabiliyor. Ucuz parçalardan oluflan ve bir mikroçip gibi üretilebilecek mikroskopun maliyeti de mikroskopik: yaln›zca 1 dolar. Amerikan Ordu ‹leri Araflt›rma Projeleri Ajans›’n›n parasal destek sa¤lad›¤› mikroskopun, birkaç y›l içinde kol saati büyüklü¤üne biyolojik savafl dedektörlerinde kullan›lmas› bekleniyor.
Araflt›rmac›, eczac›l›k kurumlar›n›n da deney aflamas›ndaki ilaçlar›n etkisini s›namak için bu
mikroskoplardan oluflan dizgeler kullanabileceklerini söylüyor.
Technology Review, Mart 2002
Internet düflkünleri, müjde! Art›k laptopunuz yok diye üzülmeniz gereksiz. Gitti¤iniz tatil beldesinde, hatta sokakta bile al›flt›¤›n›z ‹nternet turlar›na devam edebileceksiniz. ‹spanyol-Alman ortakl›¤› Siemens Elasa sayesinde. fiirket, bildi¤iniz ankesörlü telefonu, bir klavye, 12
inçlik bir renkli ekran ve bir USB
portuyla destekleyerek hizmete sokuyor. Tabii hooliganlar da
düflünülmüfl. Ekran, güçlü çekiç darbelerine bile dayan›kl›. Yeni telefonu kullananlar e-postalar›n› gözden geçirebilecek, ‹nternet sitelerinden müzik indirebilecek, rezervasyon yapt›rabilecek ve telefon fihristini kar›flt›rabilecekler. S›rada bekleyenler düflünsün...
Popular Mechanics, fiubat 2002
Elektroz›rh
Tanklar ve öteki z›rhl› araçlar ça¤dafl bir ordunun belkemikleri. Ancak tanksavar silahlar› da o ölçüde etkili oldu¤undan, z›rhdelici mermilerle z›rh aras›ndaki teknoloji yar›fl› ony›l-lard›r sürüyor. Mermi ve füzeler daha güçlü hale geldikçe, bunlara karfl› takviyeli çelik, seramik ve merminin de¤mesiyle d›flar›ya do¤ru patlayan "reaktif" z›rhlar gelifltirildi. Ancak flimdi ABD ordu mühendisleri elektri-¤e dayal› iki teknoloji gelifltirmeye ça-l›fl›yorlar. Her iki yöntemde de en d›fl katman olarak fiberoptik bir alg›lay›c› tabakadan yararlan›l›yor. Alg›lay›c›-lar mermi ya da füzenin
temas›n› belirle-yince güçlü bir
elektrik ak›m›n› devreye sokuyorlar. Birinci yöntemde ak›m, biçim haf›zal› bir alafl›m›n kal›nl›¤›n› art›rarak mer-miye karfl› direncini yükseltiyor. ‹kin-ci yöntemdeyse, elektrik güçlü bir manyetik alan oluflturmak için kulla-n›l›yor. Manyetik kuvvet, mermi z›rha çarp›nca oluflan ve normalde z›rh› de-lip arac›n içine f›flk›rarak mürettebat› öldüren erimifl metal sütununun ge-niflleyip zarar vermeden da¤›lmas›n› sa¤l›yor.
Popular Mechanics, fiubat 2002
Elektrik Ayrac›
Askeri uçaklar›n›za yerlefltirece¤iniz bir
ay-g›t› denemek için gövdesine ba¤lamak istiyorsunuz.
Perçinleseniz, gövdeye zarar vermifl olacaks›n›z. Tek çare yap›fl-t›rmak. Bu kez de yap›flt›r›c›n›n sesten iki kat h›zl› giden uça¤›n gövdesine uygulanan kuvvetlere direnecek kadar güçlü olmas› gerekli. Peki uçak indikten sonra ayg›t gövdeye zarar vermeden nas›l sökülecek? Çare elektrik. ABD’deki EIC Laboratuvarlar› adl› özel kurulufl, çift tarafl›, amine adl› maddeyle güçlendirilmifl bir yap›flt›r›c› gelifltirmifl. ElectRelease adl› zamk, do¤rudan ak›m verildi¤inde tuttu¤u yüzeyi b›rak›yor.
Popular Mechanics, fiubat 2002
Internet Burada da
Hizmetinizde…
Ordu Elektri¤i Yeniden Keflfediyor
Ordu Elektri¤i Yeniden Keflfediyor
S›v› polimer mercek, lazeri incelenen örnek üzerine odakl›yor. Deneysel ayg›t Yap›flkan Gövde kaplamas›