Hem çiftçlerin Kârını Artırmada Başarısız Hem de Tüketici ve çevreye Yeni Tehlikeler Arz Ediyor
Tarımsal biyoteknolojinin savunucuları Genetik Mühendisliği (GM) ekinlerin mahsülleri ve çiftçi kârını çapıcı ölçüde artırdığını, çevresel zararları azaltırken tüketici için daha fazla tehlike arz etmediğini sürekli telafuz etse de, gerçekler çok farklı. Gerçekte mahsuller genellikle azalıyor, çiftçi daha fazla kâr etmiyor, çevresel zararlar artıyor ve FDA'nın kendi uzmanlarını da kapsayan sayısız bilim insanı gıdada artan güvenlik riskleri konusunda uyarıyor. Bu sorunlar aşağıdaki paragraflarda ayrıntılarıyla açıklanmaktadır.
GM Mahsüller Söz Verildiği Gibi İşlev Göstermiyor ve çiftçiler Daha Fazla Kâr Etmiyor
Des Moines Kayıtlarının raporunda belirtildiği gibi, Iowa Devlet Üniversitesinden. iktisatçı Dr.Michael Duffy'nin 1998 ve 2000 yıllarında yaptığı araştırmaları şunu gösterdi: Genetik modifiye mısır ve soya ekenler geleneksel ürün yetiştirenlerden maddi olarak daha iyi kazanç sağlamıyorlar. Duffy'e göre biyoteknolojiden asıl fayda görenler tohum ve kimya şirketleri. (1)
Dr. Duffy her iki yılda da GM soya mahsülünün (Monsanto'nun Roundup Ready türü) GM olmayanlara göre daha düşük olduğunu belgeledi. (2) Bu soya türü dünyada en fazla ekilen GM üründür ve Duffy aslında mahsülü azalttığını bulgulasa da araştırdığı çiftçilerin yarısından fazlasının bu soyayı mahsülü artıracağı için aldığını ortaya koydu. (3) GM soya mahsüllerinin azaldığı başka araştırmalarla da doğrulandı. Örneğin Nebraska üniversitesinden araştırmacılar Roundup Ready Soyayı genetik olarak müdahale edilmemiş soyalarla karşılaştırdılar ve GM soyalarda % 5 ila % 10 arasında tutarlılık gösteren mahsül azalması buldular. % 5'lik azalmanın genetik müdahale neticesinde oluştuğuna karar verdiler. Bu araştırma akran görüşlü-hakemli (peer reviewed) Agronomy Jurnali'nde yayınlandı. (4)
GM mısırla ilgili ulusal çapta yapılan bir araştırma kârda genel bir azalma olduğunu gösteriyor. Ulusal Bilim
Akademisi Tarım Kurulu eski yöneticisi Dr. Charles Benbrook'un yaptığı bir araştırma 1996'dan 2001'e kadar GM Bt mısırını eken çiftçilerin toplamda 92 milyon $ ya da 4 dönüm başına yaklaşık 1.31 milyon $ kaybettiğini gösterdi. (5) Hücrelerinde pestisit üretmek üzere genleri değiştirilen Bt mısırı en yaygın ekilen GM mısır.
GM mahsüller reklamı yapıldığı şekilde faydalı olsalar bile Üçüncü Dünyadaki açlığı ortadan kaldırmak için gerekli değiller. Örneğin Birleşmiş Milletlerin Dünya Gıda ve Tarım Organizasyonu Mart 2003'te dünyadaki tüm insanlar için gerekli besinin genetik mühendisliği olmadan da üretilebileceğini kabul eden gıda trendleri üzerine bir rapor yayınladı. The New Scientist dergisi ise şunları yazıyor: "Genetiği değiştirilmiş mahsüllerin sunulması şart değil, diyor FAO raporu: 'Tarımsal üretim, biyoteknolojide büyük gelişmeler olmadan da 2030'a kadar beklenen talebi karşılayabilir.' " (6)
Genel Olarak GM Mahsüller çevresel Zararları Azaltmaktan Ziyade Artırıyor
Yaygın deliller gösteriyor ki Roundup ot ilacına karşı dirençli olması için genetik mühendislik tekniğiyle üretilen ürünleri eken çiftçiler bu ilacı artık daha fazla kullanıyorlar (7) Dahası Danimarka ve Grönland Jeoloji Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan son araştırmalar Danimarka tarımında kullanılan Roundup'ın glifosat içeriğiyle yeraltı
sularını beklenmedik şekilde -kabul edilebilirlik düzeyinden beş kat daha fazla- kirlettiğini keşfetti. Uzmanlar bu sonuçlar karşısında şaşırdılar çünkü Roundup'ın üreticisi Monsanto'nun glifosatın yer altı sularına karışmadan bakteriler tarafından çözüldüğünü söylemişti. Danimarka Teknik Üniverstesi çevre ve Kaynaklar Enstitüsü Başkanı Profesör Mogens Henze şunları söyledi: "Görünen o ki glifosat içme suyumuzu kirletiyor. Ve maalesef bu sadece buzdağının görünen kısmı." çevre Bakanı ise şaşkınlığı ve kaygısını şöyle dile getirdi: "Bu maddenin kabul
edilebilirlik sınırlarının ötesinde görülmesi kabul edilemez. Eğer durum buysa çok çabuk bir şeyler yapmalıyız." (8) Glifosat kirliliğinin çapı ABD'de, büyük ihtimalle GM Roundup dirençli mahsüllerin ekimine izin verilmeyen Danimarka'dan çok daha fazla. Danimarka'daki sorunlar Roundup'ın geleneksel mahsüllere uygulanmasından
kaynaklandı. Buna mukabil ABD soya mahsüllerinin birkaç yıl Roundupa dirençli soyalarla değiştirilmesi tipik klasik durumdan daha fazla glifosat uygulamasına neden oldu.
Aşırı kullanımdan ötürü Roundup'a dirençli hale gelmiş ‘Mare's tail' ve ‘su keneviri' örnekleri var. New York Times'ın editörleri bunun Roundup'a genetik olarak dirençli mahsul tarlalarında aşırı kullanımının doğal sonucu olduğunu belirtiyorlar; ve şu anda dirençli olan otları diğerlerinin izleyeceğini ifade ediyorlar. Ayrıca Bt toksinini üretmek üzere genetiği değiştirilmiş mısırların yaygın kullanımı aracılığıyla böceklerin de Bt toksinine karşı dirençli hale geleceği konusunda uyarıyorlar. Bt çiftçiler için güvenli, doğal ve etkili bir silahtır ancak Roundup gibi etkisini azaltmak inanılmaz bir kayıp olacaktır. Endüstriyel tarım her zaman sihirli değnek peşinde ama bunu sonunda hep ters tepeceğini unutuyorlar." (9)
Bt toksinine karşı direnç bazı böcek türlerinde gözlemlendi. Dahası Londra Emperyal Kolejinde yürütülen son araştırmalar bu dirençli böceklerin aslında Bt-üreten mısırlarda daha iyi yaşadıklarını buldu. Bu endişe verici araştırma hakkında haber hazırlayan büyük bir İngiliz gazetesi delillerin şunu gösterdiğini söyledi: "böcekler zehiri gıda olarak kullanabiliyor ve mahsül, böcekleri öldürmek yerine yaşamalarına yardımcı oluyor. Bu Bt mahsülü araştırması Bt mısırının faydalarına ilişkin teorileri ciddi ölçüde çürütüyor. Ve bunun organik tarıma sanılandan çok daha fazla zarar vereceğini ileri sürüyor." (10)
GM ot ilacına dayanıklı mahsüller, ot ilacınının aşırı kullanımı sonucunda ot ilacına karşı dirençli zararlıların gelişmesine yardımcı olmaya ek olarak bu direnci taşıyan geni vahşi ot akrabalarına çapraz tozlaşma yoluyla taşıyabilir ve böylelikle aktif içeriğe dirençli "süperotlar" türeyebilir. Avrupa çevre Ajansının Mart 2002'de yayınladığı bir rapordaki delillere dayanarak İngiliz gazetesi Independent da bu tehlikenin "çevrecilerin en kötü kabusunu desteklediğini" yazdı. Gazete raporun sonucunu şöyle özetledi : "Genler genetik modifiye mahsüllerden kaçınılmaz olarak kaçarak organik çiftlikler kirletecek, süperotlar yaratacak ve vahşi bitkilerin yok olmasına neden olacaktır." Gazete ayrıca raporun uyarısını da belirterek "gen akışının uzun mesafelerden bile gerçekleşebileceğini" ve bazı GM mahsüllerin daha önce düşünülenin aksine diğerleriyle daha yüksek frekanslarda ve mesafelerde
dölleşebileceğini yazdı. (11)
FDA'nın Kendi Uzmanlarını da İçeren Yüzlerce Bilim İnsanı Genetik Modifiye Gıdaların İnsan Sağlığına Diğer Gıdalara Oranla Daha Fazla Risk Taşıdığına Dair Uyardı
Harvard, M.I.T ve Kaliforniya Berkeley Üniversitesi gibi önde gelen üniversitelerin moleküler biyologları GM gıdaların sıra dışı sağlık tehlikelerine karşı uyarılar yayınladı.
Minnesota Üniversitesinde tanınmış bir uzman olan Profesör Philip Regal şunları yazdı: "genetik mühendislik ürünü gıdaların güvenilirliğine dair bilimsel olarak meşru endişeler vardır ve bunların bazıları oldukça tehlikeli olabilir." (12)
Saygın İngiliz Tıp Dergisi Lancet'nin editörleri GM gıdaların beklenmeyen etkilerde daha fazla risk taşımadığı
varsayımını sert bir dille eleştirdiler ve şunları söylediler: "Özel tehlikelerin varolabileceğine dair yeterli kanıtımız var ve hükümetler sağlığa etkilerini iyice test etmeden bu ürünleri gıda zincirine asla dahil etmemeliydiler" (13)
Avustralya Halk Sağlığı örgütü Monsanto'nun üç GM bitkisi üzerine yaptığı kontrollü çalışmalardan elde ettiği verileri analiz etti ve üç vakada da GM organizmayla GM olmayan diğeri arasındaki amino asit içeriklerinde istatistiki açıdan önemli farklılıklar buldu. Rapora göre (Ekim 2000) farklılıklar yalnızca aktarılan genin bilenen ürünleriyle
sınırlandırılmamalı. Bu bitkiler, beklenmeyen -şimdiye kadar bilinmeyen- insanlara zararlı olabilecek proteinler içerebilirler.
Japonya'nın Nagoya Üniversitesi'ndeki bilim insanlarının yaptığı son araştırma Roundup Ready türü GM soyanın GM olmayan akranıyla önemli farklılıklar gösterdiğini göstermiştir. Örneğin hem GM, hem GM olmayan soyalar ısıl işlemeden geçirildikten sonra ortaya çıkan zararlı maddeler GM örneklerde daha yüksek çıkmıştır. (14)
Kanada Kraliyet Topluluğunun uzman kurulunun Ocak 2001 raporu şuna kanaat getirmiştir: (a) GM gıdaların güvenli olduğunu varsaymak bilimsel olarak kabul edilemez.
potansiyel olarak zararlı yan etkiler oluşturduğudur. Toronto Star gazetesi GM gıdaların düzenlenmesiyle ilgili şu anki yaklaşımı eleştirirken şunu söylemektedir: "Uzmanlar bu yaklaşımın ölümcül derecede hatalı ve Kanadalıları
zehirlenme ve alerjik reaksiyonları içeren çeşitli sağlık sorunlarına maruz bırakıyorlar."
Amerikan Gıda ve İlaç Örgütü (FDA) de GM gıdaların kendine özgü zararlarını kabul etti ve bunlar hakkında sürekli uyardı. Bu zararlar kurumumuzca açılan bir dava FDA'yı dosyalarını açıklamaya zorladığında ortaya çıktı.
FDA'nın bilim insanları genetik mühendisliğinin zararlı olduğuna ve önceden öngörülemeyen ve saptaması zor yeni toksinler oluşturabileceğine karar verdi. Hiçbir GM gıdanın sıkı toksikoloji testlerinden geçmeden güvenli kabul edilemeyeceği konusunda uyardılar. (15)
Bir FDA memuru uzmanların görüşünü şu şekilde özetliyor: "Genetik mühendislik ile geleneksel yetiştirme işlemleri farklıdır ve ajanstaki teknik uzmanlara göre bu fark farklı tehlikeler taşımaktadır. (16)
Buna rağmen, biyoteknoloji endüstrisinin desteklenilmesi yönünde emirlere uyduklarını kabul eden FDA yöneticileri, kendi uzmanlarının görüşünü yoksaydı ve GM gıdaların test edilmeyi gerektirmeyecek derecede güvenli olduğuna dair uzmanlar arasında çarpıcı bir fikirbirliği olduğunu iddia etti. Uzmanlar arasında böylesi bir fikirbirliğinin FDA dışında da varolmadığını bilerek bunu yaptılar. Bu durum FDA'nın biyoteknoloji yöneticisinin bir Kanada sağlık görevlisine yazdığı mektupta delil olarak mevcuttur. (17) Bu yanlış iddiaya dayanarak GM gıdaları hiçbir teste tabi tutmadan piyasaya sürdüler.
Herhangi bir GM gıdanın FDA uzmanlarının gerekli gördüğü tüm güvenlik testlerini geçtiğini gösteren güvenilir bir delil yoktur ve bu gıdaların çoğu en elzem testlere bile tabi tutulmamıştır.
Ronnie Cummins
(1) (Kaynak: Des Moines Kayıtları, "Biyotek _irketleri Daha Fazla Kazandırmakta Başarısız," Jerry Perkins, Ocak 13, 2002.)
(2) (Kaynak:http://www.leopold.iastate.edu/pubinfo/papersspeeches/biotech.html) (3) (Kaynak: http://www.leopold.iastate.edu/news/9-22-99gmorel.html)
(4) (Kaynak: Elmore ve ark. "Glifosata Dirençli Glifosat Dirençli Soya Kültivar Mahsüllerin Kardeş Ürünlerle Kıyaslanması", Agron J 2001 93: 408-412 )
(5) Rapora şu adresten ulaşılabilir:
http://www.gefoodalert.org/library/admin/uploadedfiles/When_Does_It_Pay_To_Plant_Bt_Corn.pdf (6) (The New Scientist, Debora MacKenzie'nin haberi, March 4, 2003.)
(7) (Dr. Charles Benbrook, Pesticide Outlook, Ekim 2001, Sayfa 204-207.)
(8) (Kopenhag gazetesi Politiken de yer alan bir makalebinin İngilizce çevirisinden aynen alındığı şekliyle, 10 Mayıs,2003) http://politiken.dk/VisArtikel.sasp?PageID=269614 )
(9) (Kaynak:"Roundup Hazır Değil," New York Times, _ubat. 19, 2003.)
(10) (Kaynak: "Böcekler Böcek Öldürücü GM Mahsüllerde çok İyi Yaşıyor" Geoffrey Lean, The Independent, March 30, 2003.)
(11) (Kaynak: "GM mahsüller ‘gitmek' zorunda diyor Avrupa Birliği" The Independent, Mart 24, 2002.) (12) Deklerasyon, 5/28/1999 http://www.biointegrity.org/regaldeclaration.html
(13) (Kaynak: "Lancet" Cilt. 353, No. 9167, sf. 1811 (Mayıs 29, 1999). (14) (Teknoloji ve İnsanlar, Kasım.2000, sf. 24-33)
(15) (FDA'nın bu konudaki 24 anahtar belgesinin fotokopilerine bu adresten ulaşılabilir http://www.biointegrity.org/list.html )
(16) (FDA'nın Fotokopi setleri içinde 1 numaralı belge www.biointegrity.org/list.html ) (17) (FDA Belge #8 http://www.biointegrity.org/list.html )
Steven M. Druker - Yönetici/ Biyo-Bütünlük Birliği - 3 Haziran, 2003 http://www.biointegrity.org/
