DEMOGRAFI
Demografi Nedir?
• Demograf, dünyada veya bir ülkede bulunan nüfusun yapısını,
durumunu, dinamik özelliklerini inceleyen bilim dalı. Yunanca demos (halk) ve graphein (yazmak)
kelimelerinden meydana gelmiştir. Nüfusun
coğrafyası veya
nüfusbilim olarak da
tanımlanır. •Tarihsel demografi,
•Betimsel (tanımlayıcı) demografi,
•Ekonomik demografi,
•Sağlık demografisi.
Nüfus Nedir?
• Nüfus, belirli bir bölgede belirli bir anda yaşayan bireylerin oluşturduğu kütledir.
Demografi
• Demograf ile nüfusun her yere eşit olarak
dağılmadığı anlaşılmıştır.
Ekime, dikime, ulaşıma elverişli alanlar, nüfusu kalabalık olan yerlerdir.
Dağlık alanlar ise yerleşmeye elverişli olmadığı için az nüfusa sahiptir.
Demografi
• Bir bölgedeki nüfusu belirlemek amacıyla belirli zamanlarda nüfus sayımları yapılmaktadır. Bu
sayımlar sayesinde ülkelerdeki nüfus yoğunluğu, nüfusun yaş ve cinsiyet durumu, okur yazar sayısı tespit edilir. Genel nüfus sayımlarının sonuçlarına göre devlet, gerekli gördüğü konularda önlemler alır.
Halkın iş, eğitim, sağlık, konut vb.
gereksinimlerini, bu sayımlardan çıkan sonuçlara göre belirler.
• Türkiye’de her on yılda bir bilgisayarlar
aracılığıyla genel nüfus sayımları yapılır. Nüfus sayımları yurdumuzun her yerinde aynı günde yapılır. Sayım memurları tarafından doldurulan belgeler, sayım
bürolarında toplanır.
İllerin hepsinden gelen bilgiler, Ankara’daki Türkiye İstatistik Kurumu’nda (TÜİK) değerlendirilir.
Nüfus Sayımı
• Nüfus artışı, belli bir alanda, belirli bir süre
içerisinde insan sayısındaki artıştır. Göçler, doğumlar ve bir ülkenin sınırlarının
genişlemesi nüfus artışının nedenlerini oluşturur.
Nüfus Artışı-
Doğum
Türkiye’de Nüfus Artışı
1927 13.6 milyon
1940 17.8 milyon
1950 20.9 milyon
1960 27.8 milyon
1970 35.6 milyon
1980 44.7 milyon
1990 56.5 milyon
1997 62.8 milyon 2000 67.8 milyon 2007 70,5 milyon 2008 71.5 milyon 2009 72.5 milyon 2010 73.7 milyon 2011 74.7 milyon 2012 75.6 milyon
Nüfus Artış Hızı
Nüfus Artış Hızı
• Ülkemizde nüfus artışının en düşük olduğu dönem II. Dünya Savaşı (1940-1945) yıllarıdır. Savaş sonrası dönemde ise nüfus artış hızı yeniden yükselmiştir. Bugün ortalama nüfus artış
hızımız % 2,1′ dir.
Nüfus Yoğunluğu
Aşırı Nüfus Yoğunluğu
Aşırı Nüfus Yoğunluğu
Aşırı Nüfus Yoğunluğu
Nüfus Kaybı - Savaş
• Nüfus kaybı, belli bir alanda, belirli bir süre içerisinde insan
sayısındaki azalmadır.
Dış göçler, ölümler, doğal afetler ve savaş nüfus kaybının
nedenleridir.
Nüfus Kaybı – Ölüm
• Nüfus kaybı, belli bir alanda, belirli bir süre içerisinde insan
sayısındaki azalmadır.
Dış göçler, ölümler, doğal afetler ve savaş nüfus kaybının
nedenleridir.
Göçler
• Bugün kırsal yerleşim alanlarından kentsel yerleşim alanlarına göçlerin artması nüfus hareketlerine neden olur.
Nüfus hareketlerinin bir kısmı kalıcı göç, bir kısmı da geçici göç şeklindedir.
Göçlerin Nedenleri
• Göçlerin nedeni, artan nüfusa paralel olarak ekim dikim alanlarının yeterli
olmamasıdır. Ayrıca göçler ,insanların yılın belirli bir döneminde iş olanaklarının çok ve çeşitli olduğu yerlere göç etmeleri ile
gerçekleşir.
Göçlerin Nedenleri
İtici: - Savaşlar, - Açlık,
- Siyasal ya da dini baskılar,
- Yüksek enflasyon, - Düşük ücretler.
Göçlerin Nedenleri
Çekici: - İyi iş, yüksek ücret, - İyi eğitim,
- Dinsel özgürlük, - Aileye yakınlık.
• Ankara ve
İstanbu l göç
alan
kentlerin
başında
gelir.
• Ankara ve İstanbul göç alan kentlerin başında gelir.
İnsanlığın Demografik Geçmişi
• Türkiye dahil dünyada insan neslinin bilinçsiz şekilde artması, tüm teknolojik gelişme kadar, artması biyosferin tahribinde temel bir faktörü oluşturur.
• Asya kıtasının bazı bölgelerinde birkaç asırdan beri kötü ve aşırı yerleşme sonucu hızlı bir nüfus artışı gerçekleşmiş ve bu durum 20. yy’da bir
nüfus patlaması olarak adlandırılmıştır.
• 1971 yılında yapılan sayımlara göre dünya nüfusu 3.7 milyar kadardı.Bugün ise dünya nüfusu
6 milyarı aşmıştır.
İnsanlığın Demografik Geçmişi
• Teknolojik gelişimin getirdiği çok sayıda tahrip edici faktöre ,besin üretimi ve kullanılabilir tarım alanlarının artması da eklenince doğal ekosistemin sürekliliği bozulmuştur.
• 18. yüzyıldan sonra oldukça hızlı bir nüfus artışı görülmektedir. Bunun nedeni büyük çoğunlukla yeni ürünlerin (örneğin baklagil,patates) tarıma alınması ve tarım verimini artırıcı tekniklerin
gelişmesidir.
• Ancak bu arada kıtlık ve savaşlar da insan yaşamını çok etkilemiştir.Pastör’e kadar
salgınların önü alınamamıştır.
İnsanlığın Demografik Geçmişi
• II.Dünya Savaşı’nda koleradan 50 milyon insan ölmüştür. 1945 yılından sonra dünya
ülkelerinin üçte birinde kıtlık ve yoksulluk başgöstermiştir.
• Hindistan’da 1769-1770 yıllarında meydana gelen kıtlık sonucu 3 milyon insan ölmüştür.
• 14.yy’da Avrupa’da meydana gelen büyük veba salgını 50 yıl sürmüş ve 1348-1350 yılları arasında 22 milyon insan ölmüştür.
Bunun sonucunda avrupa nüfusu %25 azalmıştır.
• Pastör’den sonra birçok hastalığa çare bulunması , hızlı nüfus artışına neden olmuştur. Böylece dünya nüfusu 1930’da 2 milyara, 1962’de 3 milyara
ulaşmıştır.
• Görüyoruz ki bir takım olumsuzluklara rağmen insan nüfusu zamanla oldukça hızlı bir şekilde artmıştır.
• 1960 yılında FAO’nun yaptığı tahminlere göre 2.5 milyarlık insan nüfusunun bile dünya için fazla olduğu anlaşılmıştır. Bugün bu rakam 3’e
katlanmıştır.
Nüfus Artışının Geleceği
• Dünya nüfusu 21.yy’da nasıl bir artış
gösterecektir? Bunun için 2 görüş vardır:
• Birincisi kötümser olanıdır; buna göre dünya nüfusu geometrik bir şekilde artmaya devam edecektir.
• İyimser olan diğer görüşe göre dünya bir geçiş dönemi yaşayacaktır.Gelişmemiş ülkeler hariç Avrupa’da olduğu gibi yüzyıla yakın bir süredir
ciddi nüfus artışı olmamaktadır. Nitekim avrupada eğitim seviyesinin artması ve halka sağlık
eğitiminin verilmesi ile nüfus artış hızı azalmıştır.
• Araştırmalar dünya nüfusunun 2020 yılında 7.5-8 milyara ulaşacağını göstermektedir.
• Bugünkü teknolojik gelişim ve tarım
alanlarının gittikçe artması sonucu ekosferde 10 milyar insanın barınabileceği kabul
edilmektedir. . ..