Nükleer enerji, Fransa hariç gelişmiş tüm Batı ülkelerinde terk edilirken ABD, İtalya, Avusturya, Kanada gibi ülkeler son yıllarda mevcut santralları kapatıyor. Nükleer santralların kurulması, işletimi, sökümü de büyük maliyet
gerektirdiği için gelişen ülkeler Batı ülkelerinin işsiz kalan şirketlerinin pazarları haline geliyor.
Nehirlere, göllere, denizlere boşaltılan soğutma sularının sadece birkaç saniye radyoaktif kalabildiği ve sonrasında arınmış, tehlikesiz olduğu doğru değil. Nükleer enerji santrallarının kurulu oldukları alanlarda, 1945 yılından bu yana, çocukların diş ve kemiklerinde, asla bulunmaması gereken maddelere rastlandı.
Normal işleyişte bile çok ciddi sağlık riskleri içeren nükleer enerjide, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (IAEA) göre her 2.5 yılda bir Çernobil felaketinde olduğu gibi bir reaktör çekirdeği erimesi olasılığı bulunuyor. Petrol-jeoloji yüksek mühendisi Tufan Erdoğan , Nükleer Santral Yasası'yla ortaya çıkacak tehlikeleri şöyle sıraladı:
Çekirdek Erime Olasılığı:
IAEA dünyada her 2.5 yılda bir, Çernobil gibi bir reaktör çekirdeği erimesi olasılığı olduğunu açıkladı. Kanada'da Ontario Devlet Elektrik Planlama Komisyonu, Kanadalı CANDU firması reaktöründe çekirdek erimesi olasılığının 15'te 1 olduğunu bildirdi.
Ölü Teknoloji:
Nükleer enerji, Batı ülkelerinde "ölü teknoloji" olarak anılıyor. ABD'de yapımı tamamlanmış olmasına rağmen Shoreham reaktörü, işletim masrafların çok yüksek olacağı için kapatıldı. İtalya'da referandumla faal haldeki üç reaktör, Avusturya'da halkın isteğiyle inşaatı tamamlanan ve çalışmaya hazır santral, Kanada'da emniyet gerekçesiyle birçok reaktör kapandı. Fransa hariç 14 OECD ülkesi, nükleer programını durdurdu.
Batı'nın çifte Standardı:
Kendi ülkelerinde işsiz kalan Batı şirketleri, hükümetlerinin de maddi, politik destekleri ile, gelişmekte olan ülkelere tezgâh açtılar. Bunlar arasında Kanada (CANDU), ABD (Westinghouse) ve AB'nin PHARE ve TACIS gibi komiteleri geliyor. Pakistan, Hindistan, çin Halk Cumhuriyeti önemli pazarlar. Alman Siemens, Fransız Electricite de France aracılığı ile Rusya'da faaliyet gösteriyor. Şirketleri aracılığı ile İtalyan, Fransız, Alman, İsveç, İngiliz, Kanada, ABD hükümetleri, İran'da reaktör inşa ediyor. Türkiye'de ihalelere hazırlanıyor.
Cevherden Santrala:
Uranyumun cevherden yakıt çubuklarına ya da elemanlarına dönüşmesi için geçen tüm safhalarda kullanılan teknoloji, hem çevreyi büyük ölçüde kirletiyor hem de çok maliyetli. Bin megavatlık bir nükleer santralın her yıl yenilemek zorunda olduğu 67 yakıt çubuğunu doğaya ve insanlara zarar vermeden, binlerce sene saklayabilmek için kalıcı hiçbir yöntem yok.
Pahalı Teknoloji:
En önemli nükleer reaktör yapımcısı Amerikan Westinghouse, ABD'de toplam 54 reaktör kurdu. Bunlar bütçelerini, ortalama yüzde 432 oranında aştılar ve yine ortalama 5.3 yıl gecikme ile tamamlanabildiler. Kuruluşu problemli olan nükleer enerji santrallarının sökümü çok daha problemli. Sökülen bir santralın ortalama maliyeti 3 milyar dolar. Elektrik Fiyatları:
Kilovat/saatte suda yarım sent, doğal gazda 3.4 sent, rüzgârda 5 sentlik elektrik üretim masrafına karşılık nükleer reaktörün elektrik maliyeti 9 senti buluyor.
Nehirlere, göllere, denizlere boşaltılan soğutma sularının sadece birkaç saniye radyoaktif kalabildiği ve sonrasında arınmış, tehlikesiz olduğu doğru değil. Söz konusu soğutma suları, doğal alanlara boşalmadan önce, içinden geçtiği reaktör ve yüzlerce metrelik borulardan radyoaktif kurşun, krom, kobalt parçacıklarını da bünyesine katıyor. Bunların radyoaktifliği yıllarca sürüyor.
Köhne Teknoloji:
Nükleer yüksek teknoloji gibi gösterilse de son 50-55 yıldır bu alanda ciddi bir gelişim yok. ABD'de güneş enerjisi için ayrılan her 17 bin 6 dolarlık araştırma-geliştirme harcamasına karşılık, nükleer ve kömür için toplam 5 sent harcanıyor.
Sağlık:
Nükleer enerji santrallarının kurulu oldukları alanlarda, 1945 yılından bu yana, çocukların diş ve kemiklerinde, asla bulunmaması gereken Stronsiyum-90, kaslarında Sezyum-137 ve tiroitlerinde ise İyodin-131 bulunmaya başlandı. 50 yaş altı kadınlarda meme kanseri miktarı kontrolden çıkacak kadar arttı.
MURAT KIŞLALI Cumhuriyet 22.11.2007
