KÜLTÜR KAVRAMI ve İÇERİĞİ
KÜLTÜRÜN DİNAMİKLERİ VE KÜLTÜREL SÜREÇLER
Kültürün Dinamikleri
- Kültürel Görecilik
- Kültürel Değişimler (Kültürel etkileşim, kültürel çatışmalar) - Kültür ve kimlik (Gülmez, 2013).
Kültürün Dinamikleri
Kültürel görecilik: Başkalarının inanç ve davranışlarını onların kendi gelenek ve deneyimleri içinde değerlendirmek ve yorumlamaktır. Doğal olarak bir toplum için doğru olan bir başkası için de doğru olmak zorunda değildir. Böylelikle
antropolog kültürler arasında öncelik-sonralık, üstünlük-gerilik, acayiplik-
normallik gibi sıralamalar anlamsızlaşır ve her kültür, kendi öznel varoluşuyla (Aydın, 2012).
Kültürel süreçler
Kültürlenme (Culturation)
• Kültürel bir etkilenme sürecinde bir kültürün öteki bir kültürün etkisiyle evrim ve değişim sürecine girmesine kültürlenme denilir (Gülmez, 2013). İtalya’da gelişen ve tüm Avrupa’yı saran Rönesans etkisi.
• Farklı değer ya da kültürlere sahip toplumsal veya etnik gruplar arasındaki doğrudan ve sürekli temasın sonucunda, gruplardan biri veya diğerinin ya da her ikisinin birden diğer grubun kültürünü, kültürel özelliklerini toptan veya kısmen benimsemesi sürecine kültürlenme adı verilir (Cevizci, 2000).
Kültürel süreçler
Kültürleme (Enculturation)
• Bir toplumun kendi kültürünü, kültürel değer ya da özelliklerini üyelerine aktarma sürecine, toplumu meydana getiren bireylerin, toplumun istek ve beklentilerine uygun olarak etkilenmesi ve değiştirilmesi işlemine kültürleme denir (Cevizci, 2000).
Kültürel süreçler
Kültürleşme (Acculturation)
• Birbirinden farklı iki kültürün çeşitli şekillerde temas etmesiyle alışveriş içine girmeleri, bu alışveriş sonucunda birbirinden alıp verdikleri öğelerin giderek birbirine karışması ve kökenlerinin bilinemez hale gelmesiyle ortaya çıkan süreçtir. Bu sürece giren iki kültürün ikisi birden birbirlerinden etkilenerek değişmektedir. Kültürleşmeye maruz kalmamış kültür çok azdır. Hellenizm tarihte gördüğümüz en büyük kültürleşme hareketlerinden birisidir. Kahvenin Osmanlılar aracılığı ile Balkanlar’a yayılması.
Kültürel süreçler
Kültürel çatışma
• Kültürlenme olayının tek yönlü bir yol izleyip egemen kültür kimliğine bürünerek ulusal ve yerel kültürleri istila edercesine agresif bir özellik kazandığı durumda ortaya çıkan duruma kültürel çatışma denir. Güney Amerika’da pek çok yerel dil kaybolmuştur (Gülmez, 2013).
Kültürel süreçler
Kültür şoku (Culture shock)
• Kendi kültür dünyasından çıkarak tanımadığı, dilini bilmediği dilini bilse bile simgelerini çözemediği, değerlerinden ve kurallarından haberli olmadığı bir kültürün içine giren bireyin yaşadığı sıkıntı durumu, bunalım halidir. Tuç Okan’ın ‘Otobüs’ adlı filminde söz konusu şaşkınlık ve çaresizlik konu edilir (Aydın, 2012).
Kültürel süreçler
Kültürel Gecikme (Cultural Lag)
• Kültürel değişme etkisi altında kalan kurumların bu değişmeye gösterdikleri tepkinin hızındaki farklardır. Genellikle teknolojik yenilikler bu türden uyum zorlukları ve dengesizlikler yaratmaktadır (Aydın, 2012).
Kültürün özellikleri
Değişim Evrensellik Öğrenebilirlik
Süreklilik
Kaynaklar
Aydın, Aydın, S. (2012). Antropoloji Nedir? (İçinde: Antrolopoji). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Gülmez, B. (2013). Evrensel bir kavram olarak kültür (İçinde: Kültür Tarihi). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları.
http://www.egitimpedia.com
