Örnek Problem

(1)

Örnek Problem



Aşağıda analiz sonuçları verilen toprakta ESP 10 değerine ulaşmak için %85’lik saflıktaki jipsten kaç ton/da

kullanmalıyız.



Değ. Ca: 3 me/100g pH: 8,8



Değ. Mg: 2 me/100g EC: 6.7 dS/m



Değ. Na: 8 me/100g Jips uygulama derinliği: 20cm



Değ. K: 1 me/100g Hacim ağırlığı: 1,25 g/cm

³



Çözüm



ESP= Değ.Na/KDK.100 = 8/14.100 = 57



Jips gereksinimi= ESPbaş. – ESPson/100 . KDK



Jips gereksinimi= 57-10/100.14= 6,58 me/100g



860.10

^-6

. 2,5.10

⁶

. 6,58 = 14147 kg/ha



%85 saf jips kullanıldığından; 100.14147/85= 16643 kg/ha

= 1664,3 kg/da

(2)

Örnek problem



EC’si 1,25 dS/m olan bir sulama suyuyla sulama yapılıyor.

Bitki gelişimi boyunca 600mm su uygulanıyor. Söz konusu arazide drenajla tuz kaybı olmadığı farzedildiğinde 1

hektar arazide birikecek tuz miktarı kaç tondur.



Çözüm



ppm= 640.EC ; ppm= 640.1,25 = 800mg/L ya da 0,8 kg/m

³



1mm 1ha 10ton ( m

³

)



600mm 1ha 6000ton



Toplam tuz= 6000.0,8= 4800kg/ha

(3)

Örnek Problem



4 dS/m EC’ye sahip bir ortamda yetiştirilen domates bitkisinin eşik değeri

2,5dS/m azalan verim hattının eğimi (b değeri) 9,9 olduğuna göre domateste 4 EC değerinde beklenen verim nedir.



Çözüm



Y=100 – B (Ece – A)



Y= 100 – 9,9 (4 – 2,5)



Y= 100 – 14,85



Y= 85,15



Verim azalması= %14,85

(4)

Örnek problem



Bir sulama suyunun analiz sonucu aşağıda belirtilmiştir. RSC’yi 1me değerine düşürmek için saflığı %80 olan jipsten 100 ton suya ne kadar ilave etmeliyiz.



Ca: 3me/l ; Mg: 1me/l; CO

₃

: 1me/l; HCO

₃

: 6me/l



Çözüm

RSC= (CO

₃

+ HCO

₃

) – (Ca + Mg) RSC= (1+6) – (3+1)

RSC= 3 me/l

1me Ca, 1 me HCO

₃

eşdeğer olduğundan

RSC.86= kg %100 saf jips/1000 ton sulama suyu

2 . 86= 172 kg saf jips/ 1000 ton sulama suyu; 17,2 kg/100ton su

% 80saflıktaki jipsten gereksinilen miktar: 100.17,2/80= 21,5 kg/100ton su

(5)

Örnek Problem



Doygunluğu %50, Tarla kapasitesi %25 olan bir toprakta ECe=5dS/m olduğuna ve nem azalışına bağlı olarak

tuzluluğun linear artışı dikkate alınarak tarla kapasitesinde beklenen ozmotik basınç kaç kPa dır.



Çözüm



OP= 0,36. ECe



OP= 0,36. 5= 1,8 bar; 180 kPa



TK’de beklenen OP= 180.2 =360 kPa

(6)

Örnek problem



Alkali bir toprağın saturasyon ekstraktında Ca:6me/L, Mg: 2me/L, Na: 40me/L, K: 1me/L bulunuyor. Bu toprakta beklenen ESP nedir.



Çözüm

Öncelikle SAR değerini hesaplayalım SAR=Na/√ (Ca+Mg/2)

SAR= 40/√6+2/2 SAR= 20

ESP= 1.475(SAR)/1+0.0147 (SAR) ESP= 29,5/1.294

ESP= 22,97

(7)

Örnek problem

Bir toprağın saturasyon ekstraktında Ca:4me/L, Mg:

2me/L, Na: 8me/L, K: 2me/L bulunuyor. Toprağın

saturasyon değeri % 80 olduğuna göre toplam tuz (%) nedir?

Σ Katyon = 4+2+8+2 = 16 Σ Katyon = EC.10

16 = EC.10;

EC = 1,6 dS/m

%Tuz (toprak)= 0.064 . EC (dS/m) . % Saturasyon / 100

%Tuz (toprak)= 0.064 . 1,6 . 80 / 100

%Tuz (toprak) = 0,081

(8)

Yararlanılan Kaynaklar

1 . Munsuz, N., S. Sözüdoğru Ok ve G. Çaycı. 2001. Toprak Islahı ve Düzenleyiciler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No: 471.

2. Abrol, I. P., Yadav, J.S.P. and Massoud, F.I. 1988. Salt Affected Soils and Their Management. FAO Soils Bulletin, No: 39, 143 p.

3. U.S. Salinity Laboratory Staff, 1954. Diagnosis and

Improvement of Saline and Alkali Soils. Agricultural Hanbook, No. 60.

4. Szabolcs, I.: Salt-Affected Soils. CRC Press, Boca Raton, Florida, 274, 1989.

5. Sönmez, B. A. Mavi, İ. Bahçeci, A. Ağar, A. Yarpuzlu, 1996.

Türkiye Çorak Islahı Rehberi. Başbakanlık KHGM APK Dai.

Başk. Toprak ve Su Kaynakları Şube Müd. Yayınları, Yayın No:

93, Rehber No: 12, Ankara,

6. Carrow, R.N. and Ducan, R.R. 1998. Salt- Affected Turfgrass Sites: Assessment and Management. Ann Arbor Press, Chelsea, Michigan, 978-1-57504-091-2.

7. Eyüpoğlu, F. 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu.

Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma

Enstitüsü Yayınları, Genel Yayın No:220, Teknik Yayın No: T-67.

(9)

8. Dinç, U. Ve Çalışma Grubu. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (GAT) I Harran Ovası. Tübitak Proje No: TOAG- 534.

9. Tejedor, M., Jimenez, C.C. and Diaz, F. 2003. Use of

volcanic mulch to rehabilitate saline-sodic soils. Soil Sci. Soc.

Am. J., 67; 1856–1861.

10. Ayers, R.S. And Westcot, D.W. 1989. Water Quality for Agriculture. FAO 29 Rev. 1

11. Bayramin,İ., G.Çaycı and S.Keskin.2001.Management of problems and land degradation in Turkey. SPUSH 2001, Expert consultation on FAO networks on management of