10. Hafta
Sosyal Temsiller, Söylemsel Psikoloji
• Moscovici’ye göre sosyal temsiller;
• “ gündelik hayatta kişilerarası iletişimden kaynaklanan kavramlar, ifadeler ve
açıklamalar takımıdır. Toplumumuzun bugünkü mitleri ve inanç sistemleridir, hatta
sağduyunun çağdaş versiyonlarıdır bile denilebilir”
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak, Deneysel ve
Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara:Nobel
Moscovici, sosyal temsillerin, kişilerin
birbirleriyle etkileşimleriyle sürekli inşa edildiğini savunur. Sosyal temsilleri oluşturan nesneler bir cemaatin, bir topluluğun paylaştığı fikirler,
düşünceler, imajlar ve bilgilerdir. Bunlar günlük hayattaki konuşma aralığımızı zenginleştirir,
kolaylaştırır (deprem, yapay zeka, nükleer silahlanma vs.)
Tutum teorileri kişinin tutum nesnesi ile ilgili tek bir tutumu olduğunu söylerken, sosyal temsiller teorisi tutumların sistematik şekilde birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu ve o toplum ya da grup tarafından nasıl biçimlendirildiğini
açıklayabilmektedir.
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak, Deneysel ve
Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara:Nobel
• Sosyal temsiller kültürden kültüre, toplumdan topluma değişir.
• Sosyal temsiller sosyal dünyayı
anlamlandırmanın yollarından biridir, eylemi etkiler.
SÖYLEMSEL PSİKOLOJİ
• Söylemsel psikolojiye göre, kelimeleri
açıklamadan öte bir şey bir sosyal eylem biçimi olarak bakılmalıdır. Söylem inşa edicidir,
(Kelimeler dünya hakkındadır ama aynı
zamanda dünyaya şekil verir)durum içinde konumlandırılır (konuşmalar bir bağlama ve etkileşime gömüktür) ve ortak şekilde üretilir (söylem kültürün anlam deposuna sürekli
ekleme yapar, genişletir ve dönüştürür).
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak, Deneysel ve
Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara:Nobel
