HER DİL DERNEĞİ
TÜZÜĞÜ
I. BÖLÜM: KURULUŞ, AMAÇ VE FAALİYETLER MADDE 1: KURULUŞ
Yasalar ve bu Ana Tüzük hükümleri uyarınca yönetilmek ve amaç ile hizmet konuları doğrultusunda çalışmalar yapmak üzere HER DİL DERNEĞİ adlı bir dernek kurulmuştur. Derneğin kısa adı
HERDİLDER olacaktır.
MADDE 2: LOGO
Derneğimizin kullanabileceği logosu örnekteki gibidir.
MADDE 3: MERKEZ
Derneğin Merkezi İstanbul´dadır.
MADDE 4: DERNEĞİN AMACI
Dernek, Türkiye’de yaşayan diller üzerine faaliyetlerle ilgilenecektir. Özellikle Dilbilim araştırmaları, dil belgelendirme ve analizi ile eğitim ve okur yazarlık alanlarında çalışmalar yürütülmesi amaçlanmaktadır. Dernek bunların yanısıra yurt içinde ve yurt dışında dil ve çeviri hizmetleri vermek, faaliyetler düzenlemek, yabancılara Türkçe öğretmek, Türkiye’de yaşayan dillerin ve lehçelerin öğrenilmesine katkı sağlamak, dil kursları düzenlemek, yabancı diller ile kaybolma tehlikesi altında olan diller ve lehçelerin öğrenilmesine katkı sağlamak için yurt içinde ve yurt dışında sosyal ve kültürel faaliyetler düzenlemek, dilbilimcilerle ortaklaşarak Türkiye’de var olan ve yeterince çalışılmamış olan dillerde yapacakları araştırmalarında destek sunmak; çalışılan dilleri karşılaştırmak; yayın veya diğer mevcut yollarla toplanan verileri kullanılabilir hale getirmek;
çalışmalara konu olan dillerde okuryazarlığı teşvik etmek; dil ve çeviri hizmetlerine ve işletmelerine yönelik seminerler, konferanslar ve eğitim faaliyetleri düzenlemek amacı ile kurulmuştur.
MADDE 5: DERNEĞİN ÇALIŞMA KONULARI VE BİÇİMLERİ
1. Türkiye’de konuşulan diller hakkında çalışma yapmak isteyen öğrencilerin pratik çalışma sahasıda müşterek çalışacağı, tecrübelerini paylaşacağı ve birbirlerini donatacakları bir ortam sağlamak.
2. Akademik ve profesyonel gelişmeleri için tez veya makale hazırlamak durumunda olan dilbilim öğrencilerine akademik çalışmalarında başarılı olabilmeleri için uygun desteği yaratmak.
3. Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, yayınevi açmak, matbaa kurmak, gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere ve bilgilendirme ve tanıtma amaçlı bültenler çıkarmak; tanıtım filmi, interaktif CD, müzik ve eğitici CD/DVD çıkarmak ve çoğaltmak, var olanları kullanmak; Web sayfası yapmak, Radyo, TV programları yapmak, ses ve görüntü kayıt amaçlı stüdyo kurmak ve bunlarla ilgili gerekli her türlü araç ve gereci bulundurmak.
4. Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5. Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
6. Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
7. Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
8. Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
9. Belirtilen dil ve lehçe çevirileri ile kurumsal çalışmalar için yerli veya yabancı her türlü konuşmacı, meslek erbabı, danışman, eksper, profesör veya gerekli görülen kişi veya kişileri davet etmek ve onları ağırlamak;
10. Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
11. Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyon kurmak, konfederasyon kurmak veya kurulu bir federasyona yada konfederasyona katılmak, gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak,
12. Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya Federasyon gibi kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
13. Derneğin amacını gerçekleştirmek üzere, benzer amaçlı derneklerden, kurumlardan ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım almak ve adı geçen kurumlara maddî yardımda bulunmak,
14. Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
15. Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak,
16. Gerekli görülen yerlerde şube ve temsilcilikler açmak,
17. Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,
18. Dil öğreticilerinin ve dil öğretimi yapan kuruluşların geliştirilmesi için araştırmalar yapmak, kurslar, seminerler düzenlemek ve bilumum faaliyetlerde bulunmak.
19. Toplum yararına her türlü dil kursları düzenlemek (Türkçe ve diğer yabancı dil kursları) ve belge vermek.
20. Dil ve lehçe çalışmalarında konusunda ilgili olan öğrencilere yurt içinde veya dışında maddi ve manevi her türlü yardımda bulunmak, burs vermek;
21. Türkiye’de dil ve lehçe üzerine çalışmaların etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için araştırmalar yapmak; Dil ve lehçeler arası çeviri gelişimini sağlamak için kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek; Dil ve lehçeler arası çeviri yapacak nitelikte olan ilgili kişileri çevirilerin gerektirdiği titizliği, disiplini ve ciddiyeti meslek etiğine yakışır biçimde yetiştirici faaliyetlerde bulunmak,
22. Dil ve lehçe çalışmaları ve gelişimi amacının gerçekleşmesine yönelik tüm bu faaliyetlerini yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirmek.
MADDE 6: DERNEĞİN ÇALIŞMA VE FAALİYET ALANLARI
Dernek, Dil gelişim faaliyetleri, Dilbilim, Dil ve Lehçe çalışmaları, Çeviri ve Eğitim alanlarında faaliyet gösterir. Dernek Madde 4’te belirtilen amaçlardaki ortak ilgi alanlarına sahip olan araştırmacılar, öğrenciler, akademisyenler, eğitimci ve topluluk üyelerinin bir araya gelip fikir alışverişinde bulunmaları ve kendi işlerinde başarılı olmak için gereken pratik becerileri birbirine öğretmelerini amaçlamaktadır.
II. BÖLÜM: ÜYELİK İÇERİĞİ MADDE 7: DERNEĞE ÜYELİK
Derneğin iki üyeliği vardır:
A. Asli Üye B. Fahri Üye
MADDE 8: ASLİ ÜYELİK KOŞULLARI VE ÜYELİKTEN ÇIKMA Derneğe asil üye olabilmek için aşağıdaki koşullar aranır:
a) Medeni hakları kullanma hak ve ehliyetine sahip, Her Dil Derneği'nin amaç ve faaliyetleri özümseyerek parçası olmayı kabul etmiş bireyler;
b) Türk vatandaşı olmayan ancak Türk vatandaşlarında aranan koşullardan başka Türkiye´de ikamet etme hakkına sahip yabancılar;
Birisi kurucu üye olmak kaydıyla iki üyenin yazılı referansları ile dernek merkezine dilekçe ile başvurarak “Üyelik Bildirimi” formu doldurup Dernek Başkanlığına sunarlar. Dernek Başkanı ve yönetim kurulu üyelik için yapılan başvuruyu en geç 30 gün içerisinde karara bağlayarak kabul ya da ret eder. Ret için gerekçe gösterilmesine gerek yoktur.
Hiç kimse derneğe üye olmaya zorlanamaz, şahsa bağlı üyelik hakkı bölünemez veya devredilemez.
Yukarıdaki koşullara uygun olmayanlar derneğe üye olamazlar ve üyelik başvuruları kabul edilmez.
MADDE 9: FAHRİ ÜYELİK KOŞULLARI VE İÇERİĞİ
İkamet şartı aranmayan, dernek amaçlarına hizmet etmiş veya edeceğine inanılan kişiler ile derneğe maddimanevi katkıları olan, derneğe sevgisaygı bağından dolayı kıvanç duyulan veya yurt dışında veya içinde bilim, fikir, sanat, insan hakları, inanç özgürlüğü, sosyal yaşam, istihdam gibi alanlarda hizmetleri olan yerli veya yabancı ülke vatandaşları ya kendilerinin Dernek Başkanlığına yapacakları yazılı müracaatları değerlendirilerek en geç 30 gün içerisinde veya Dernek Yönetim Kurulunun fahri üyeliğe davetine olumlu cevap vermeleri durumunda fahri üye olarak kabul edilirler ve başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir. Fahri üyeler ödentilerden bağışıktır ve Genel Kurul’a katılabilirler ancak oy kullanamazlar.
c) Asil üyeler dernek içinde eşit haklara sahiptir. Her üyenin Genel Kurulda bir oy hakkı vardır. Üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır.
MADDE 10: ÜYELİKTEN ÇIKMA
Hiç kimse üye olmaya veya üye olarak kalmaya zorlanamaz. Her üye yazılı olarak bildirmek şartıyla üyelikten ayrılabilir.
MADDE 11: ÜYELİKTEN ÇIKARILMA
Derneğe üye olma hakkını kaybedenlerle, dernek amaç ve faaliyetlerine ve dernek tüzüğüne aykırı hareketlerinden dolayı çıkarılma kararı verilenlerin üyelikleri sona erer.
Yukarıda belirtilen durumların birinin tespiti veya dernek onur ve saygınlığına zarar verici
hareketlerde bulunanlar, üye olma şartını kaybedenler ile toplum yaşamının gerektirdiği ahlaki ve içtimai kuralların dışına çıkan hareketler içeren sözler söyleyen, üyeler arasında bölücü, yıkıcı ve bütünlüğe zarar verecek davranışlarda bulunanlar, dernek başkanı ve kurul üyelerini küçük düşürücü, kötü, zor duruma düşürerek zan altında bırakacak söyleyiş ve davranışlarda bulunanlar, dernek tüzüğüne, yönetmeliklere ve yönetim kurulunca alınmış kararlara uymayanlar, üyelik aidatını uyarılara rağmen en az altı aydır ödemeyenler, sorumluluklarından kaçarak verilen görevleri sürekli aksatan asil veya fahri üyeler Yönetim Kurulu kararı ile üyelikten çıkarılırlar.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığından hak iddia edemezler.
MADDE 12: YENİDEN ÜYELİĞE BAŞVURMA
Haklarında kesin çıkarma kararı verilmiş olanlar üyelik için en az bir (1) yıldan önce yeniden başvuruda bulunamazlar. İki yıl sonunda yapacakları üyelik başvurusu değerlendirilerek kabul veya ret edilebilir.
Kendi rızaları ile üyelikten ayrılanlar en az altı (6) ay geçtikten sonra tekrar üyelik için başvurabilirler.
III. BÖLÜM: DERNEĞİN ORGANLARI DERNEĞİN ORGANLARI
MADDE 13: DERNEĞİN ORGANLARI A. Genel Kurul
B. Yönetim Kurulu C. Denetleme Kurulu D. Diğer Organlar
A. Genel Kurul: Genel Kurul Derneğin en üst organı olup, derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Genel Kurul´da her üyenin bir oy hakkı vardır. Bunu kendi kullanır. Başkasına vekâlet ile bu hakkını kullanamaz.
MADDE 14: GENEL KURUL TOPLANMA ZAMANI
Genel Kurul üç (3) yılda bir Haziran ayında olağan olarak yapılır. Olağan toplantı dışında genel kurul, yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinin beşte birinin yazılı isteği ile olağanüstü toplanır.
Genel Kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.
Denetleme Kurulunun veya dernek üyelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine yönetim kurulu bir ay içinde toplantıya çağrılmazsa, denetleme kurulu veya toplantı isteğinde bulunan üyelerden birinin müracaatı üzerine, mahalli sulh hukuk hâkimi duruşma yaparak dernek üyeleri arasından üç kişilik bir heyeti, genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
MADDE 15: ÇAĞRI USULÜ
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler.
Genel Kurula katılacak üyeler en az onbeş gün önceden günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı posta ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması nedeni ile toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İşbu ikinci toplantının geri bırakılma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur.
Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır ve Genel Kurul Toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
MADDE 16: TOPLANTI YERİ
Genel Kurul toplantıları Genel Merkezde veya Yönetim Kurulunun belirleyeceği yerde, tarih ve saatte yapılır.
MADDE 17: TOPLANTI YETER SAYISI
Genel kurul, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda, ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.
Ancak bu ikinci toplantıya katılan üye sayısı dernek yönetim ve denetleme kurulları üye tam sayısın toplamının iki katından az olamaz.
MADDE 18: TOPLANTININ YAPILIŞ USULÜ
Dernek genel kurul toplantıları, çağrı usulü ile belirtilen gün, saat ve yerde yapılır.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listelerdeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir.
Toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendirilecek yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılışından sonra toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile kâtip seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Fahri üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir. Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile kâtipler tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda bütün tutanak ve belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir.
Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
MADDE 19: TOPLANTIDA GÖRÜŞÜLECEK KONULAR
Genel Kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
MADDE 20: GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ:
Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karar bağlanır.
1. Dernek organlarının seçilmesi;
2. Dernek tüzüğünün değiştirilmesi;
3. Derneğin feshedilmesi;
4. Yönetim ve Denetleme Kurulu raporlarının görüşülmesi, Yönetim Kurulunun ibra edilmesi;
5. Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi;
6. Üyelik başvurulularının değerlendirilmesi, red veya kabulü ile üyelikten çıkarma ile ilgili olarak verilen Yönetim Kurulu kararlarına karşı yapıla itirazların incelenmesi ve karara bağlanması;
7. Dernek için gerekli taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi;
8. Yönetim Kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirerek onaylamak;
9. Yönetim Kurulunca gösterilen diğer teklifleri inceleyip karara bağlamak;
10. Dernek organlarını seçmek ve derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görmek;
11. Derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı gerekçelerle her zaman görevden alabilir;
12. Derneğin federasyona katılması veya ayrılması, hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi;
13. Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması, hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi;
14. Dernek yönetim ve dernek kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yollu, ve tazminatlar ile dernek hizmeti için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarını tespit etmek;
15. Derneğin vakıf kurması, Federasyon kurması veya kurulu bir federasyona üye olması.
MADDE 21: OY KULLANMA VE KARAR USUL VE ŞEKİLLERİ
Oylar genel kurulun vereceği karar üzerine gizli veya açık olarak belirlenir. Gizli oylar yönetim kurulu tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının, üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra mühürlenmiş veya içi boş bir kaba atılması ile toplanan oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.
Açık oylamada ise genel kurul başkanının belirleyeceği yöntem uygulanır.
Yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri, genel kurulun vereceği karar üzerine gizli veya açık oylama diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Tüzükte başkaca bir çoğunluk
gösterilmemişse geçerli oyların en fazlasına erişen aday, diğer konularda ise yarıdan bir fazlasına erişen öneri kazanmış veya kararlaştırılmış olur.
B. YÖNETİM KURULU
MADDE 22: YÖNETİM KURULU
Yönetim kurulu beş (5) asil ve beş (5) yedek üye olarak genel kurulca belirlenecek usul ile seçilir.
Asil üyelerden boşalma olduğu takdirde yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur.
Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
1. Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek;
2. Dernek gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak;
3. Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurulun onayına sunmak;
4. Genel kurul yetkisi ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait tanışır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa etmek, devlet tahvili, hazine bonosu veya her nevi tahvil veya hisse denedi satın almak; banka hesapları açmak ve idare etmek;
5. Derneğe asil ve fahri üyelerin kabul etmek.
6. Dernek tüzüğünün ve mevzuatının gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak;
7. Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
8. Her faaliyet yılı sonunda derneğin yıllık bilanço ve yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporu düzenleyerek denetim kuruluna sunmak.
9. Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak
Yönetim kurulu görev bölümü yaparak, başkan, başkan yardımcılarını, sekreterini ve saymanını seçilenler arasında belirler. Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilen başkanın görev süresi üç (3) yıldır. Altı yıl başkanlık yapmış kişi tekrar başkan seçilebilir veya Yönetim Kurulunda başka görevler alabilirler.
Yönetim kurulu dernek merkezinde veya uygun bir yerde önceden kararlaştırılacağı gibi belirli gün ve saatte çağrısız toplanır.
Kararlar oy çokluğu ile alınır.
Oyların eşit olması durumunda, başkanın oyu çoğunluğu sağlamış olur.
MADDE 23: YÖNETİM KURULULUN YEDEK ÜYELERLE TAMAMLANAMAMASI DURUMU
Yönetim Kurulu üye sayısı, boşalmalar sebebi ile yedeklerin de getirilmesinden sonra üye tam sayısının yarısından aşağı düşerse, genel kurul mevcut yönetim kurulu üyeleri veya denetleme kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrının yapılmaması halinde dernek üyelerinden birinin başvurması üzerine mahallin sulh hukuk hakimi duruşma yaparak dernek üyeleri arasından seçeceği üç kişiyi, bir ay içinde genel kurul toplamakla görevlendirir.
C. DENETLEME KURULU MADDE 24
Denetleme kurulu üç (3) asil ve üç (3) yedek üye olmak üzere genel kurulca seçilir:
Denetleme Kurulu:
1. Derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini,
2. Defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, Dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar ve gerekiyorsa Genel Kurulu toplantıya çağırır.
Derneklerde iç denetim esastır. Genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yapılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
D. DİĞER ORGANLAR MADDE 25
Derneğin zorunlu organları genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.
Dernekler zorunlu organları dışında başka organlar veya kollar (gençlik kolları, kadın kolları vb gibi) da oluşturabilirler.
Ancak bu organlara zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez.
MADDE 26: ORGANLARA SEÇİLENLERİN İDAREYE BİLDİRİLMESİ
Genel Kurulca yapılan seçimi yönetim kurulu başkanı tarafından, yönetim ve denetleme kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asil ve yedek üyelerin ad ve soyadları, baba adları, doğum yeri ve tarihleri ve meslekleri, ikametgâhları dernek merkezinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirliğine yazı ile bildirilir.
III. BÖLÜM: AİDAT, GELİRLER, BORÇLANMA VE KAYIT TUTMA MADDE 27: AİDAT MİKTARI
Üye aidatı:
Üyelerden giriş ödentisi olarak 50.00 TL ve yıllık olarak 100.00 TL aidat alınır.
Dernek üyelerinin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarı üç (3) yılda bir genel kurul tarafından belirlenir.
MADDE 28: GELİR KAYNAKLARI
1. Üye ve diğer katılımcılardan gelen bağışlar ve yardımların yanı sıra yardım toplama
hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak diğer her türlü bağış ve yardımlar;
2. Üye aidatı;
3. Dernekçe yapılan yayınlar, tertiplenen eğlence, temsil, konser spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler;
4. Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler;
5. Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar;
6. Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar;
7. Diğer gelirler.
MADDE 29: YARDIMLAR VE KABUL EDİLEBİLECEK KURUM VE KURULUŞLAR Dernek kişilerden ve yasal her türlü kuruluşlardan, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan maddi yardım kabul edebilir ve siyasi partiler dışında adı geçen kurumlara yardımda bulunabilir.
Yasada belirtilen usul ve esaslara göre yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilir.
MADDE 30: BORÇLANMA
Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması durumunda Yönetim Kurulu kararıyla, kamu kuruluşlarına, özel ve tüzel kişilere borçlanabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir.
DERNEĞİN DEFTER TUTMA ESAS VE USULLERİ VE TUTULACAK DEFTERLER MADDE 31: DEFTER TUTMA ESASLARI;
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler
Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
MADDE 32: DEFTER VE KAYITLAR
Dernek, belirtilen usul ve esasa uygun olarak şu defterleri tutar:
A. İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
a. Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
b. Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
c. Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
d. Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
e. İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
f. Alındı Belgesi Kayıt Defteri (EK 10): Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
B. Bilanço esasında tutlacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir.
a. (a) bendinin 1, 2, 3 ve 6’ncı alt bentlerinde kayıtlı defterleri bilanço esasında defter tutan dernekler de tutarlar.
b. Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu kanunun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Bu maddede sayılan defterin Noterden veya Dernekler Müdürlüğü’nden tasdikli olması zorunludur.
IV. BÖLÜM: ŞUBELER VE İŞLEYİŞLERİ MADDE 33: ŞUBE VEYA TEMSİLCİLİKLERİN KURULUŞU
Dernek, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az bir kişilik kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.
MADDE 34: GÖREV VE YETKİLERİ
Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç örgütüdür.
MADDE 35: ORGANLARI VE ŞUBELERE UYGULANACAK HÜKÜMLER
Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu’dur.
Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca seçilir.
Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şube’de de uygulanır.
MADDE 36: ŞUBELERİN GENEL KURULLARININ TOPLANMA ZAMANI VE GENEL MERKEZ GENEL KURULUNDA NASIL TEMSİL EDİLECEĞİ
Şubeler, genel kurul olağan toplantılarını genel merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay önce bitirmek zorundadırlar.
Şubelerin olağan genel kurulu, 3 yılda bir, Şubat ayı içerisinde, şube yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.
Şubeler, genel merkez genel kurulunda seçimlik ve doğal delegelerle temsil edilir. Şubelerin yönetim ve denetim kurulu başkanları doğal delege olarak, şubede kayıtlı her yirmi (20) üye için bir (1), arta kalan üye sayısı 10‘dan fazla veya toplam üye sayısı 20’ den az ise bu üyeler içinde bir olmak üzere seçilecek delegeler de seçimlik delege olarak, şubeyi temsilen genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.
Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler katılır. Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri genel merkez genel kuruluna katılır, ancak şube adına delege seçilmedikleri sürece oy kullanamazlar.
Şubelerin yönetim veya denetim kurulunda görevli olanlar genel merkez yönetim veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.
V. BÖLÜM: DEĞİŞİKLİK, FESİH VE TASFİYE İŞLEMLERİ MADDE 37: MADDE TÜZÜĞÜN NE ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLECEĞİ
Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
MADDE 38: DERNEĞİN FESHİ HALİNDE MAL VARLIĞININ TASFİYE ŞEKLİ
Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci
toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
MADDE 39: TASFİYE İŞLEMLERİ
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Her Dil Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler.
İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
MADDE 40: HÜKÜM EKSİKLİĞİ
Dernek tüzüğünde Hüküm bulunmayan durumlarda 5253 Sayılı Dernekler Kanunu, bu kanunda hüküm bulunmayan durumlarda ise 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri uygulanır.
Bu tüzük 41 (kırk bir) maddeden ibarettir.
