T Ü S İ A D BU S I N E S SEU R O P E Ü Y E S İ D İ R A V R U P A İ Ş D Ü N Y A S I K O N F E D E R A S Y O N U ISTANBUL tusiad@tusiad.org
ANKARA ankoffice@tusiad.org BRUSSELS bxloffice@tusiad.org
BERLIN berlinoffice@tusiad.org LONDON londonoffice@tusiad.org
PARIS parisoffice@tusiad.org BEIJING tusiad.china@tusiad.org WASHINGTON DC usoffice@tusiad.org
www .tusiad .org
13, AVENUE DES GAULOIS B‐1040 BRUXELLES T: +32 2 736 4047
B U S A Y I D A :
AB - TÜRKİYE AB - SURİYE AB - AFGANİSTAN AB - ÇİN
GÖÇ POLİTİKASI BÖLGESEL POLİTİKA ÇEVRE
2016 / 36
10 Ekim 2 0 1 6
AB - Türkiye
- Resmi temaslarda bulunmak üzere Brüksel’e gelen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Avrupa Çalışmaları Merkezi’nde (CEPS) düzenlenen etkinliğe katılarak bir konuşma yaptı ve katılımcıların sorularını cevaplandırdı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi konuşmasında şu noktaları dile getirdi:
‐ AB ve Türkiye arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması, Türkiye’nin AB’ye üyeliği öncesinde hazırlık nitelikli anlaşma olarak
gerçekleştirilmiştir. Artık bu anlaşmanın kapsamının değiştirilmesi gerekmektedir.
‐ Bu değişikliğin yapılması konusunda AB ile mutabakata varıldı; bu çerçevede 3 nokta önem taşımaktadır:
o 1)Türkiye’nin Gümrük Birliği ile ilgili konularda AB’nin karar alma mekanizmasına katılması;
o 2)AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarına Türkiye’nin otomatik olarak dahil edilmesi;
o Tarım, hizmetler, kamu alımlarının Gümrük Birliği’nin kapsamına eklenmesi.
‐ AB Komisyonu, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerini yürütmek için AB Konseyi’nden müzakere yetki belgesi almak üzere çalışmalarını başlattı; bu konu ile ilgili olumlu yönde ilerlemeler mevcuttur.
‐ Güncelleme müzakerelerine 2017 yılında başlanacaktır.
‐ Türkiye coğrafi olarak büyük ticaret yollarının kavuştuğu bir noktada bulunmaktadır; geçmişte de bu böyle olmuştur. Türkiye’nin uzak ya da yakın coğrafyasındaki bütün organizasyonların içinde yer alması gereklidir.
‐ AB ve ABD arasında müzakereleri süren TTIP tamamlandığında Türkiye için bir tehdit oluşturacaktır ve bu kabul edilebilir bir durum değildir.
‐ Gümrük Birliği Anlaşması’nın güncellenmesi tamamlandığında Türkiye’nin TTIP’e otomatik
dahil edilmesi yönünde olumlu gelişmeler bulunmaktadır.
‐ Yeni bir gelişme olarak karşımıza çıkan Brexit Türkiye açısından da önemli bir konudur. Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılışının gerçekleşeceği tarihte Türkiye ile Birleşik Krallık arasında AB ile arasındaki anlaşmaya benzer ayrı bir anlaşmanın tamamlanmış olması gereklidir. Bu amaçla Birleşik Krallık resmi makamları ile ilk görüşmeler Eylül ayında gerçekleştirildi. Birleşik Krallık tarafında bu konu ile ilgili olumlu bir yaklaşım mevcuttur.
‐ Türkiye ekonomisi 15 Temmuz’da bir stress testinden geçti. 17 Temmuz Pazartesi günü Türkiye’deki tüm borsalar ve bankalar uluslararası piyasalara bağlı olarak açıldı.
‐ Türkiye AB’nin 7. büyük ekonomisidir. Çin ve Hindistan’dan sonra dünyada en hızlı büyüyen ekonomidir. Moody’s’in not indirme kararından hemen sonra Türkiye’ye 604 milyon USD yatırım girişi oldu.
AB - Suriye
- Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Federica Mogherini ve İnsani Yardım ve Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Christos Stylianides AB tarafından başlatılan Halep’e yönelik acil insani yardım girişimine ilişkin ortak bir açıklama yayımladı.
Açıklamada ateşkes sağlanmasına yönelik çalışmaların devam ettiğine dikkat çekilirken, insani girişim ile Halep’te insani yardım kuruluşlarının sivilleri kurtarmak ve korumak için sürdürdüğü faaliyetlere olanak sağlanmasının hedeflendiği belirtildi. Suriye’de çatışmalara dâhil olan tüm taraflar bu girişime destek vermeye ve olanak tanımaya davet edildi.
Birleşmiş Milletler ile ortaklaşa yürütülecek girişim kapsamında öncelikle Doğu Halep’te bulunan sivillere tıbbi yardım, su ve gıda ihtiyaçlarını karşılayacak yaşam kurtarıcı destek sağlanacağı; şehrin batısından doğusuna ilgili teçhizatı iletmek üzere stokların bulunduğu belirtildi. Söz konusu yardım konvoyunun en fazla 130.000 kişiye yardım
sağlayabileceği not edildi. Eş zamanlı olarak kadınlar, çocuklar ve ileri yaşlılar başta olmak üzere Doğu Halep’te bulunan ve acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyan yaralı ve hastaların tıbbi tahliyelerin gerçekleştirileceği belirtildi. Tüm taraflar yardımların Doğu Halep’e ulaştırılması ve tıbbi tahliyelerin gerçekleştirilmesi için acil olarak gerekli tüm yetki ve izinleri sağlamaya davet edildi. Aynı zamanda tıbbi tahliyelerin ilaç ve tıbbi müdahale ihtiyacı içinde olan tüm bölgelerde uygulanabilmesi için gerekli şartların yaratılması talep edildi. Ek olarak AB’nin sahada bulunan insani yardım kuruluşlarının desteklenmesi amacıyla ek 25 milyon €’luk acil durum yardım paketi sağlayacağı açıklandı. İnternet bağlantısı için
- Rusya ve Esad rejimi başta olmak üzere Suriye’de çatışmalara dâhil olan tüm tarafların sivillere yönelik bombalama eylemlerini acil olarak durdurması çağrısında bulunan karar Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri tarafından Genel Kurul’da kabul edildi.
Kararda son dönemde gerçekleştirilen ve savaş suçu teşkil eden hastaneleri, insani yardım konvoyu ve Kızıl Haç depolarını hedef alan saldırılar kınanırken, Uluslararası Suriye Destek Grubu üyeleri Suriye’de kalıcı ateşkes ve barış anlaşması üzerinde uzlaşı sağlanması için müzakereleri sürdürmeye davet edildi. Ek olarak tüm taraflar insani yardım kuruluşlarının yardım gereksinimi içinde olan kişilere ulaşması için hızlı, güvenli ve engelsiz erişim sağlaması yönünde ablukaları kaldırmaya ve uygun şartları yaratmaya davet edildi. AP üyeleri ayrıca AB kurum ve liderlerine Suriye’de barış anlaşması sağlanması için daha etkin bir rol oynama çağrısında bulundu. Karar 508 “evet”, 50 ret ve 56 çekimser oyla kabul edildi. İnternet bağlantısı için
AB - Afganistan
- AB ve Afganistan Hükümeti tarafından düzenlenen Afganistan Konferansı 5 Ekim’de Brüksel’de 75 ülke ile 26 uluslararası kuruluş ve ajansın katılımıyla gerçekleşti. Etkinlik kapsamında Afganistan Hükümeti temsilcileri tarafından iddialı bir reform gündeminin sunulduğu ve belirlenen programın katılımcılar tarafından destek gördüğü bildiriliyor.
Önümüzdeki dört yıl içerisinde uluslararası toplumun
Afganistan’a sağladığı siyasi ve mali desteğin devam edeceği vurgulanıyor. Sağlanacak mali desteğin toplam 15,2 milyar $ (+/- 13,6 milyar €) olacağı belirtiliyor. Bu kapsamda AB ve üye ülkeler tarafından aktarılacak destek ise 5,6 milyar $ (+/- 5 milyar €). AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Afganistan Devlet Başkanı Ashraf Ghani, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry etkinliğin açılışında konuşma yapan isimler arasındaydı. İnternet bağlantısı için
AB - Çin
- AB Komisyonu, AB iç pazarında haksız rekabete yol açması sebebiyle Çin’den ithal edilen iki çelik ürününe (sıcak yuvarlanmış çelik levhalar ve ağır çelik levhalar) anti-damping vergisi uygulama kararı aldı.
Komisyon’un sıcak yuvarlanmış çelik levhalara yönelik kararı, bu ürünlerin iç pazara zarar verme
“tehdidi” barındırması nedeniyle, bu konu hakkındaki soruşturma süreci tamamlanmadan önce alındı. Ağır çelik levhalarda ise ithalat Ağustos ayından bu yana kayıt olma esasına dayalı olarak gerçekleştirilmekte ve bu da anti-damping vergisi uygulanmasına olanak sağlamakta.
AB Komisyonu’nun yürüttüğü soruşturmaya göre Çin menşeli çelik ürünleri Avrupa’da piyasanın altında fiyatta satılmakta. Bu nedenle Komisyon AB’li şirketleri korumak amacıyla Çin’den ithal sıcak yuvarlanmış çelik levhalara %13,2 ve %22,6; ağır levhalara ise %65,1 ve %73,7 anti-damping vergisi uygulanmasına karar verdi. Komisyon önümüzdeki altı aylık dönem içerisinde bu önlemlerin önümüzdeki birkaç yıl devam edip etmeyeceğine yönelik karar verecek. İnternet bağlantısı için
Göç Politikası
- Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı 6 Ekim’de resmi olarak açıldı. AB dış sınırlarında güvenliğin artırılması için belirlenen adımlardan biri olan Ajans’ın oluşturulması ilk kez 9 Eylül 2015’te AB Komisyonu Başkanı Juncker tarafından Avrupa Parlamentosu üyelerine hitaben gerçekleştirilen “Birlik’in Durumu”
konuşmasında ele alınmıştı. Açılış töreni Göç, İçişleri
ve Vatandaşlıktan Sorumlu AB Komiseri Dimitris Avramopoulos, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borissov, Bulgaristan Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Rumiana Bachvarova, AB Dönem Başkanlığı çerçevesinde Slovakya İçişleri Bakanı Denisa Sakova ve Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı Direktörü Fabrice Leggeri’in katılımı ile Bulgaristan – Türkiye sınırında Kapitan Andreevo sınır kapısında gerçekleştirildi.
Ajans’ın üye ülkelerle yakın çalışma sürdürerek AB dış sınırlarında olası tehditleri tespit etmesi ve ele alması amaçlanıyor. Ajans, düzenli risk analizleri ve zorunlu zafiyet değerlendirmeleri gerçekleştirilmesinden sorumlu olacak. AB sınır güvenliği Ajansı Frontex bünyesinde bulunan birimin bağımsız bir Ajans yapısı kazanmasıyla göç ve sınır yönetimi ve iç güvenlik alanında daha etkin bir rol oynayacağı belirtiliyor.
Ajans’ın kurulmasına yönelik AB Komisyonu yasa tasarısı 15 Aralık 2015’te kamuoyu ile paylaşılmıştı.
Sığınmacı ve göçmen krizi sonrası bazı üye ülkelerin Schengen Alanı’nda sınır kontrollerini yeniden başlatmasıyla bütünlüğünün tehlike altına girdiği değerlendirilen Schengen Alanı ve AB içerisinde vatandaşların serbest dolaşım hakkının, dış sınırlarda güvenliğin artırılmasıyla yeniden güvence altına alınacağı değerlendiriliyor. Böylece AB Komisyonu tarafından 4 Mart’ta yayımlanan “Schengen Alanı’na Geri Dönüş” başlıklı Yol Haritasında belirlediği, yılsonuna kadar Schengen Alanı’nda uygulanan geçici sınır kontrollerine son verilerek, serbest dolaşımın yeniden sağlanması hedefine ulaşılacağı belirtiliyor. İnternet bağlantısı için
Bölgesel Politika
- Avrupa Bölgeler ve Şehirler Haftası (European Week of Regions and Cities – EWRC) 10 Ekim’de başlıyor. AB’nin bölgesel politikalar alanında en kapsamlı girişimi olarak tanımlanan etkinlikler serisi ile AB Yapısal ve Yatırım Fonlarının etkinliğinin artırılması yönünde adımların
belirlenmesi için kapsayıcı ve üst düzey diyalog gerçekleştirilmesi hedefleniyor. AB’nin geleceğine ilişkin pek çok belirsizliğin bulunduğu bu dönemde 130’un üzerinde çalıştay, panel tartışması ve proje gezileri ile AB fonlarının kullanımlarının iyileştirilmesi ile Birlik genelinde ekonomik, sosyal ve bölgesel uyumunun artırılması için ihtiyaç duyulan unsurların belirlenmesi amaçlanıyor.
Avrupa Bölgeler Komitesi ve AB Komisyonu tarafından 10 – 13 Ekim arasında gerçekleştirilecek etkinliklerde 2020 sonrası dönemde AB bölgesel politikaları ve AB Yatırım Planı’nın bütünlükçü bir anlayışla işletilmesi konusu ana temalar arasında belirleniyor. ”Sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme için Bölgeler ve Şehirler” başlığı ile gerçekleştirilecek olan 14. Avrupa Bölgeler ve Şehirler Haftası Avrupa Parlamentosu’nda gerçekleştirilecek tartışma ile başlayacak. İnternet bağlantısı için
Çevre
- 2050’ye ulaşıldığında atmosfere salınan sera gazı miktarının 1990’daki seviyeden %80-95 oranında daha düşük olmasının sağlanması için AB ülkelerinin bugünden başlayarak enerji karmalarını büyük ölçüde değiştirmeleri gerekiyor. Avrupa Çevre Ajansı’nın yayımladığı rapora göre AB’nin enerji etkinliğini artırma ve giderek daha fazla yenilenebilir enerji kullanma yoluna gitmesine karşın, düşük karbonlu topluma geçiş sürecinin başarılı olması için daha planlı olunması gerekiyor. Enerji üretimi sektörü, en fazla sera gazı salımına yol açan sektör konumundadır. Enerji üretim sektörünün
“karbonsuzlaştırılması”, bugünden itibaren başlamak üzere 2030’a kadar olan dönem içerisinde eski ve ekonomik ömrünü tamamlamış olan termik santrallerinin yerini yenilenebilir enerji kaynaklarının alması için çalışmaların hızlandırılması önem taşıyor.
Raporda belirtilen bazı bulgular ve çözüm önerileri aşağıda yer almaktadır:
Hâlihazırda Avrupa’da enerjinin yarısı fosil yakıtlardan üretilmektedir.
Avrupa’daki katı yakıtla çalışan santrallerin büyük bir bölümü ekonomik ömrünü tamamlamak üzeredir; %75’i 25-35 yıldır faaliyet göstermektedir. Buna karşılık, gaz ile çalışan enerji üretim santralleri ise büyük ölçüde 15 yıl ya da daha az yıldır faaliyet göstermektedir.
Petrolle çalışan enerji santralleri göreceli olarak yaşlıdır; %80’i 1980 yılından önce inşa edilmiştir.
Hâlihazırda işletmeler fosile dayalı üretim kapasitelerinin ömrünü uzatma eğilimi göstermektedir; fosil yakıtla çalışmak üzere toplam 88 GWe kapasiteye sahip birçok yeni santral kurulmaktadır (büyük çoğunluğu Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde) ve bu durum AB’nin karbonsuzlaştırma çabaları ile çelişmektedir.
Enerji sektörünün karbonsuzlaştırılması için Avrupa çapında bir politika benimsenmesi ve elde edilen sonuçların paylaşılması, maliyetlerin düşürülmesini sağlayacaktır.
Enerji, iklim ve çevre politikalarının giderek daha fazla uyumlu hale getirilmesi, AB enerji sektörünün sürdürülebilirliği açısından da önem taşımaktadır.
2050 Enerji Yol Haritası’nın benimsenmesinden itibaren karbon yakalama ve depolama ile ilgili 2030 yılı hedefli büyük projeler durmuş vaziyettedir. 2015’te devreye alınması hedefiyle başlatılmış olan 12 büyük çaplı proje terkedilmiştir.
Almanya’daki nükleer santrallerin kapatılması çalışmalarına hız verilmesi nedeniyle 2020’de nükleer enerjinin Avrupa enerji karmasındaki payının %28 olacağı tahmin edilmektedir. İnternet bağlantısı için
* * *
B R Ü K S E L ’ D E G E L E C E K A Y AB Kurumları
10 Ekim, Eurogroup Toplantısı
17 Ekim, Çevre Bakanları Konseyi
18 Ekim, Genel İşler Konseyi
20-21 Ekim, AB Liderler Zirvesi
24 Ekim, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
8 Kasım, Ekonomi ve Mali İşler Konseyi Konferanslar
13 Ekim, “EPC 20th Anniversary Conference”,
www.theepc.eu
20 Ekim, “The Europe’s Climate and Energy Outlook”, http://www.friendsofeurope.org
26 Ekim, “Can Europe lead in 5G?”, www.ceps.eu
3 Kasım, “Inefficient Inequality: The Economic Costs of Gender Inequality in Europe”,
www.ceps.eu
9 Kasım, “What Policy Mix for a thriving European Capital Market”, www.ceps.eu
