Kurtuluş Savaşı sırasında Rusya, İngiltere, Fransa, İtalya, Amerika ve İslam Dünyası ile takip edilen dış politaka

(1)

Tarih Anabilim Dalı Doktora (Sak. Üni. Ort.) Programı Ders İçerikleri 1. Yıl - Güz

1. Yarıyıl Ders İçerikleri

1. Yarıyıl Seçmeli Dersler

Ders Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS

Bilimsel Araştırma Teknikleri ve Araştırma Yayın

Etiği ^BYE90

0

1 3+0 6

İçeriği Araştırma süreci (problem belirleme, araştırma konusu ve hipotezini oluşturma, veri toplama, analizi ve yorumu), bilimsel araştırma yöntemleri değerlendirmek ve araştırma yapabilmek için gereken literatür taraması yapabilme ve rapor yazılmasını yapmaktır. Söz konusu veri değerlendirme ve rapor yazma için gereken bazı istatistik programlarını öğrenmek.

Milli Mücadele Tarihi TAR801 1 3+0 6

İçeriği Mondros Mütarekesinden Lozan Barış Antlaşmasına kadar olan savaşlar dönemi incelenecektir. Kurtuluş Savaşının hangi koşullarda gerçekleştiği, hangi cephelerde hangi devletlerle savaşıldığı, Atatürk’ün savaşın kazanılmasındaki rolü ele alınacaktır.

Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Metin Okumaları TAR 803 1 3+0 6

İçeriği Türkiye Cumhuriyeti Tarihi metinlerini okuma ve anlama yeteneğinin geliştirilmesi için Osmanlı geç dönem arşiv belgeleri, Mütareke dönemi arşiv belgeleri, Harf Devrimi öncesi Cumhuriyet arşivi belgeleri okumaları yapılacaktır.

Kurtuluş Savaşı Dönemi Dış Politika TAR 805 1 3+0 6

İçeriği Kurtuluş Savaşı sırasında Rusya, İngiltere, Fransa, İtalya, Amerika ve İslam Dünyası ile takip edilen dış politaka

XV. ve XVI. Yüzyıllarda Ortadoğu Ticaret Tarihi I TAR 807 1 3+0 6

İçeriği Genel olarak, Ortadoğu kavramı, Ortadoğu siyasi, sosyal ve iktisadi vaziyetinin tarihi süreç içinde değerlendirilmesi;

özelde ise XV. ve XVI. yüzyıllarda Orta-Doğu ticaretinin dünya iktisadi yapısını ve ticaretini nasıl şekillendirdiği ele alınır.

Başta Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Doğu Akdeniz’in ticari aktiviteleri olmak üzere Halep, Şam, Antakya, Kahire, İskenderiye, Tebriz, Bağdat, Basra, Hürmüz vd. gibi yerleşim merkezlerinin ticari vasıfları değerlendirilir. Neticede dönemin Orta-Doğu’sunun önemli ticaret merkezlerinden yola çıkılarak dünya ticareti ile Orta-Doğu ticaretinin konjonktürel bağıntıları, etkileşimleri araştırılır ve incelenir.

(2)

Klasik Dönem Osmanlı İktisat Tarihi I TAR 809 1 3+0 6

Klasik Dönem Osmanlı Ticaret Rejimi I TAR 811 1 3+0 6

17–18. YY. Anadolu'sunda Sosyal ve Ekonomik Yapı TAR 813 1 3+0 6

Türkistan’da Fikir Hareketleri TAR 815 1 3+0 6

Klasik Dönem kavramı, Osmanlı ekonomisinin klasik dönem çerçevesinin genel tanımı yapılır.1300-1600 arası Osmanlı devletinin iktisadi, mali ve para politikaları, vergi toplama ve değerlendirme usulleri, borçlanma, temel borçlar idaresi ve hukuku, kalkınma hızı, Osmanlı parasının uluslararası piyasalardaki geçerliliği ve ticarî değişim usulleri gibi konular ele alınarak incelenir.

İçeriği

Klasik Dönem kavramı, Osmanlı ekonomisinin klasik dönem çerçevesinde genel tanımı ve Osmanlı ekonomisinin temel prensipleri, ticaretin Osmanlı ekonomisindeki yeri ve önemi, Osmanlı Devleti’nin ve halkının ticaret anlayışı, Doğu-Batı eksende uluslar arası ticaret yollarının Osmanlı topraklarından geçmesinin Osmanlı ekonomisine olumlu ve olumsuz etkileri araştırılır ve incelenir.

İçeriği

17–18. YY. ’da Osmanlı Anadolu’sunun idarî görünümü, eyalet-sancak teşkilatı ve yönetim merkezi olan şehirler; Söz konusu dönemde Anadolu’da eyalet-sancak-kaza-nahiye-köy yönetimi ve taşra yöneticileri; İç güvenlik sorunları; 17–18.

YY Anadolu toplumsal yapısı: Şehir nüfusunun unsurları; Şehirlerin üretim-tüketim süreci ve denetimi; İstanbul başta gelmek üzere büyük merkezlerin iaşesi; Dönem içinde Anadolu’da ulaşım ve haberleşme, iç ve dış ticaret, denetimi ve Bursa, İzmir, Ankara, Tokat, Sivas gibi belli başlı Anadolu kentlerinin ekonomik konumları; Aynı dönemde Anadolu’nun genel iktisadî durumu, fiyat artışları ve para rejimi; nüfus hareketleri vb. konular dersin temel içeriğidir.

İçeriği

Batı ve Doğu Türkistan’da yaşayan Türk topluluklarının XVIII. Yüzyıldan 1917'ye kadar olan fikir tarihi işlenecektir. Bu çerçevede Türkistan coğrafyasının Timur sonrası genel siyasi yapısı, bu dönemde Rusya ve Çin tarihinin ana hatları, Türkistan'da Rus ve Çin yayılması, İslam dünyasında reform hareketleri,İsmailGaspıralı ve Usûl-i Cedid hareketi, Türkistan'da ceditçilik ve Kadimcilik kavramları, Buhara ve Hive hanlıklarında siyasi gelişmeler ve fikir hareketleri ile 1905 hareketleri ve bu hareketin Türkistan coğrafyasına etkileri konuları işlenecektir. Sovyetler Birliği'nde ve Bağımsız Türk cumhuriyetlerinde yaşayan Türk topluluklarının 1917'den günümüze kadar olan fikir tarihi işlenecektir. Bu çerçevede 1917 devrimi ve ihtilalinin etkileri ve sonrası gelişmeler, Osmanlı Türkleri ile Rusya Türkleri arasındaki ilişkiler, Abbdulrauf Fıtrat ve eğitim hareketleri, basmacılık hareketi ve mahiyeti (1916-1934), Stalin dönemi ve aydın kıyımı (1928-1928), Sultan Galiyev ve Milli komünizm, Türkistan'da Sovyet politikaları, Sovyetlerin dil politikası, Sovyetler Birliğinin zayıflaması ve çöküşü, bağımsız Türk Cumhuriyetleri’nin ortaya çıkışı konuları işlenecektir.

İçeriği

(3)

18. ve 19. Yüzyıllarda Osmanlı-Rus İlişkileri TAR 817 1 3+0 6

İçeriği İki devlet arasında 18. ve 19. Yüzyıllarda yaşanan savaşlar, yapılan antlaşmalarla birlikte Rusya’nın giderek Osmanlı Devleti aleyhine büyümesi ele alınacaktır. Aynı zamanda iki devlet arasındaki sosyo-ekonomik ilişkiler ve iki devlet arasındaki ilişkilere batılı büyük devletlerin etkileri konu edilecektir.

Türkiye Cumhuriyeti Dış Politikası TAR 819 1 3+0 6

İçeriği Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikası ve bu politikanın esasları; dış politika kapsamında incelenen olayları dönemsel zaman aralıkları içinde ele alma ve değerlendirme

Türkiye Cumhuriyeti Siyasi Tarihi TAR 821 1 3+0 6

İçeriği Türkiye Cumhuriyeti´nin kuruluşuna etki eden faktörlerin tespitinin yapılması. Milli Mücadele, Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri, siyasi partiler.

(4)

1. Yıl - Bahar

2. Yarıyıl Ders İçerikleri

Doktora Seminer Dersi TAR 897 2 0+3 6

İçeriği Doktora eğitiminde öğretim üyesinin denetiminde, çalışmak istediği konuya yönelik olarak literatür çalışması, veri toplama, derleme, analiz etme ve sonuçları raporlayarak sunmayı kapsayan faaliyetlerden oluşur.

Doktora Uzmanlık Alan Dersi TAR 898 2 4+0 12

İçeriği Doktora öğrencileri için danışmanın atanmasını takiben yarıyıl, ara tatil ve yaz tatillerinde açılan teorik bir derstir.

Doktora öğrencilerine bilimsel etik ve çalışma disiplini kazandırılmasını sağlar.

2. Yarıyıl Seçmeli Dersler

Türkiye’de Sosyal ve siyasal Düşünce TAR 802 2 3+0 6

İçeriği Bu derste Cumhuriyet döneminin genel entelektüel atmosferi ile bunun tarihsel ve düşünsel temelleri ele alınacaktır. Bu bağlamda Kadro ve Ülkü çevresi ile milliyetçilik, liberalizm, muhafazakarlık, İslamcılık gibi ana siyasi akımlara ve önemli temsilcilerine odaklanılacaktır.

Türkiye'de Azınlıklar TAR 804 2 3+0 6

İçeriği Osmanlı Devletinin son döneminden itibaren I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı, Tek Parti ve Demokrat Parti

dönemlerinde Türkiye’de yaşayan azınlıkların faaliyetleri ve bu faaliyetlere karşı uygulanan politikalar incelenecektir.

(5)

Tek Parti Dönemi Siyasal Hayat TAR 806 2 3+0 6

İçeriği 1923’te Cumhuriyetin ilanından 1950’de Demokrasiye geçinceye kadar olan dönemde Türkiye’de siyasal hayatın nasıl şekillendiği ele alınacaktır. Bu dönemde kurulan partilerin faaliyetleri ve Tek Parti iktidarını elinde tutan Cumhuriyet Halk Partisinin kuruluşu teşkilatlanması ve yönetim anlayışı incelenecektir.

Tek Parti Dönemi Sosyo-Kültürel Gelişmeler TAR 808 2 3+0 6

İçeriği 1923’ten 1950’ye kadar olan dönemde yaşanan sosyo- ekonomik ve kültürel gelişme ele alınacaktır. Atatürk ile başlayan modernleşmenin sosyo ekonomik gelişmeye olan etkisi vurgulanacaktır. Atatürk ve İnönü dönemlerinde uygulanan kültür politikaları incelenecektir.

Demokrat Partiden Günümüze Siyasal Gelişmeler TAR 810 2 3+0 6

İçeriği Türkiye’de 1950’de demokrasiye geçilmesinden günümüze kadar geçen zaman sürecinde yaşanan siyasal gelişmeler, kurulan partiler, yapılan seçimler, yaşanan darbeler ele alınacaktır. Türk demokrasisinin gelişmesi ayrıntılı bir şekildeincelenecektir.

XV. ve XVI. Yüzyıllarda Ortadoğu Ticaret Tarihi II TAR 812 2 3+0 6

İçeriği Genel olarak, Ortadoğu kavramı, Ortadoğu siyasi, sosyal ve iktisadi vaziyetinin tarihi süreç içinde değerlendirilmesi;

özelde ise XV. ve XVI. yüzyıllarda Orta-Doğu ticaretinin dünya iktisadi yapısını ve ticaretini nasıl şekillendirdiği ele alınır.

Başta Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Doğu Akdeniz’in ticari aktiviteleri olmak üzere Halep, Şam, Antakya, Kahire, İskenderiye, Tebriz, Bağdat, Basra, Hürmüz vd. gibi yerleşim merkezlerinin ticari vasıfları değerlendirilir. Neticede dönemin Orta-Doğu’sunun önemli ticaret merkezlerinden yola çıkılarak dünya ticareti ile Orta-Doğu ticaretinin konjonktürel bağıntıları, etkileşimleri araştırılır ve incelenir.

(6)

Klasik Dönem Osmanlı İktisat Tarihi II TAR 814 2 3+0 6

İçeriği Klasik Dönem kavramı, Osmanlı ekonomisinin klasik dönem çerçevesinin genel tanımı yapılır.1300-1600 arası Osmanlı devletinin iktisadi, mali ve para politikaları, vergi toplama ve değerlendirme usulleri, borçlanma, temel borçlar idaresi ve hukuku, kalkınma hızı, Osmanlı parasının uluslararası piyasalardaki geçerliliği ve ticarî değişim usulleri gibi konular ele alınarak incelenir.

Klasik Dönem Osmanlı Ticaret Rejimi II TAR 816 2 3+0 6

İçeriği Klasik Dönem kavramı, Osmanlı ekonomisinin klasik dönem çerçevesinde genel tanımı ve Osmanlı ekonomisinin temel prensipleri, ticaretin Osmanlı ekonomisindeki yeri ve önemi, Osmanlı Devleti’nin ve halkının ticaret anlayışı, Doğu-Batı eksende uluslar arası ticaret yollarının Osmanlı topraklarından geçmesinin Osmanlı ekonomisine olumlu ve olumsuz etkileri araştırılır ve incelenir.

(17–18. YY.) Değişen Osmanlı Taşra Yönetimi ve Mali

Nitelikleri TAR 818 2 3+0 6

İçeriği Bu ders esasen Osmanlı tarihinin klasik döneminde taşra yönetim kurumları üzerine yoğunlaşırken 17. ve 18. yüzyıllar arasında bu yapının değişimine ve bunun mali uygulamalarla bağlantısına dair ayrıntılı bilgi sunmaktadır. Kabaca şu başlıkları kapsamaktadır: Tağşiş, enflasyon ve onu izleyen toplumsal muhalefet; devlet-maliye ilişkileri; bankerler ve bankalar; maliye teşkilâtı; klasik dönemdeki merkezîleşme ve ana kurumlarının (Mîrî, Mâlikâne-dîvânî, Çifthâne düzenleri, tahrirler; kul sistemi, yeniçeriler ve timarlı sipahileri; vergi nizamı) yanı sıra eyalet yönetimi ve adem-i merkeziyet (toprak rejimi; iltizam ve mukataa sitemleri; bütçeler).

(7)

Buhara Hanlığı Tarihi TAR 820 2 3+0 6

İçeriği Bu derste Timur devletinin yıkılışından sonra ortaya çıkan hanlıklardan biri olan Buhara Hanlığı’nın siyasi, kültürel ve sosyal yönleri ele alınacaktır. Şeybaniler, Caniler ve Mangıtlar dönemi ayrı ayrı ele alınsa da yıkılışı olan Mangıtlar dönemine ağırlık verilecektir. 1920 yılında devletin Bolşevikler tarafından yıkılışı, bu dönemde Türkistan ve Buhara’da meydana gelen siyasi gelişmeler değerlendirilecektir.

18. ve 19. Yüzyıllarda Osmanlı Diplomasi Tarihi TAR 822 2 3+0 6

İçeriği Osmanlı Devleti’nin diplomasi tarihine genel bir bakıştan sonra, Avrupa’da daimi elçiliklerin açılması ve Hariciye Nezareti’nin kurulması ile birlikte Osmanlı Devleti’nin 18. ve 19. Yüzyıllarda izlediği uluslar arası politika hakkında bilgiler verilecektir.

Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Politikası TAR 824 2 3+0 6

İçeriği Osmanlı devletinin iktisadî mirası, Milli Mücadele dönemindeki ekonomik sıkıntılar, Cumhuriyet’in ilk yıllarında uygulanan iktisadî politikalar, Sanayi planları, II. Dünya savaşı ekonomi politikaları, Demokrat Parti ve uyguladığı ekonomi politikaları ve sonuçları.

Ortaçağ İslam Dünyasında Mistik Düşünce TAR 826 2 3+0 6

İçeriği Hazret-i Peygamber döneminden itibaren ortaya çıkan ve Ortaçağ´ın sonuna kadar süren düşünce hareketleri.

21. Yüzyıl Türk Dünyası II TAR 728 2 3+0 6

İçeriği Bu derste Türkistan Türk Cumhuriyetleri'nde bağımsızlık sonrası meydana gelen tarihi ve siyasi meseleler ile bu ülkelerde meydana gelen gelişmeler ele alınacaktır. Sovyetlerin yıkılma süreci, Türk cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını ilan süreçleri, bağımsızlık esnasında ve sonrasında ortaya çıkan yakın dönem gelişmeler işlenecektir. Türk cumhuriyetlerinin Türkiye ve dünya devletleri ile kendi aralarında geliştirdikleri ilişkiler ele alınacaktır.

(8)

Genel Türk Tarihi Kaynakları TAR 730 2 3+0 6

Ders Adi Kod Yarıyıl T+U AKTS

Seminer Dersi II TAR 732 2 3+0 6

Osmanlı Devleti'nde Sosyal Kurum ve Uygulamalar II TAR 734 2 3+0 6

Türkiye Cumhuriyeti Dış Politikası TAR 736 2 3+0 6

Müslüman-Haçlı İlişkileri TAR 738 2 3+0 6

1096 yılında başlayan ve İslam ve Avrupa tarihinde büyük bir dönüşüm meydana getiren Haçlı Seferleri sonucunda kurulan devletlerin bölgede hakim Türk-İslam devletleri ile ilişkileri, kültürel etkileşimler, siyasi ittifaklar, Orta Doğu’nun siyasi tarihi içerisinde Haçlı seferlerinin yeri ve önemi

İçeriği

Bu derste Genel Türk Tarihinin ana ve ikincil kaynakları üzerinde durulacaktır. Kaynakların tanıtımı yapılarak bu sahada ön plana çıkmış yerli ve yabancı telif eserler değerlendirilecektir

İçeriği

Tez yazımında kullanılacak teorik temel metodolojik bilgilerin pratik olarak kazanımı sağlanacaktır. Tez konusu ile ilgili ön çalışma yapılacaktır.

İçeriği

Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikası ve bu politikanın esasları; dış politika kapsamında incelenen olayları dönemsel zaman aralıkları içinde ele alma ve değerlendirme

İçeriği

II. Abdülhamit Dönemi sosyal kurum ve uygulamaları konusunda genel değerlendirme; Gayr-i Müslimlere ait sosyal kurum ve kuruluşların nitelik ve işlevleri; Manastır, kilise ve havraların kendi müminlerine sağladığı sosyal olanakların Müslümanlara ait kuruluşlarla kıyaslanması; Avrupa ülkelerinin sosyal alanla ilgili yürüttüğü faaliyetler; smanlı Devleti'nin Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı sürecindeki sosyal uygulamaları; Cemiyet-i İslamiye, Donanma Cemiyeti ve Himaye-i Etfal Cemiyeti gibi kuruluşların misyon ve işlevleri; Kurtuluş savaşı sürecinde sosyal kurum ve uygulamalar;

Cumhuriyet Dönemi'de sosyal kurum ve uygulamalardaki değişimlerin tespiti dersin içeriğini İçeriği

(9)

2-3-4. Yıl - Güz-Bahar

3-4-5-6-7-8. Yarıyıllar Ders İçerikleri

Doktora Uzmanlık Alan Dersi TAR 898 3-4-5-6-7-8 4+0 12

İçeriği Doktora öğrencileri için danışmanın atanmasını takiben yarıyıl, ara tatil ve yaz tatillerinde açılan teorik bir derstir.

Doktora öğrencilerine bilimsel etik ve çalışma disiplini kazandırılmasını sağlar.

Doktora Tez Çalışması TAR 899 3-4-5-6-7-8 0+1 18

İçeriği Doktora öğrencileri için danışmanın atanmasını takiben yarıyıl, ara tatil ve yaz tatillerinde açılan pratik bir derstir.

Öğrenci, danışman öğretim üyesinin bilgi ve deneyimlerinden faydalanarak özgün bir araştırmayı yürütür, sonuçları elde eder, yorumlar ve tez halinde sunar.

(10)

(11)

(12)

(13)

(14)

(15)

(16)

(17)

(18)

(19)

(20)

(21)

(22)

(23)

(24)

(25)