PROFESYONEL FUTBOLCULARIN STATÜSÜ VE TRANSFERLERİ TALİMATI GENEL GEREKÇE
Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı, Borçlar Hukukunun genel hükümleri ve hukukun temel ilkeleri göz önünde bulundurularak yeniden hazırlanmıştır.
İşbu talimat, FIFA’nın Futbolcuların Statüsü ve Transferlerine İlişkin Talimat hükümleri temel alınarak Fransa, İngiltere, İtalya ve Almanya Ulusal Futbol Federasyonlarının düzenlemeleri ile futbol hukukunun gerek ulusal gerekse uluslararası yargı mercilerinin istikrar kazanmış kararları ışığında ve iş hukukun temel prensipleri dikkate alınarak baştan yazılmıştır.
Futbol ailesinin bütün paydaşlarından talimat değişikliği önerileri alınmış, değişiklik önerileri ulusal ve uluslararası yargı mercilerinin kararları ışığında değerlendirilmiş ve bu önerileri karşılayan talimat hükümleri düzenlenmiştir.
Talimat hazırlanırken futbolcu ile kulüp arasındaki denge sürekli gözetilmiş, FIFA Uyuşmazlık Çözüm Kurulu ve Spor Tahkim Mahkemesi kararlarında öngörülen hususlar talimata işlenmiştir. Ayrıca FIFA’nın ulusal federasyonların talimatlarında yer almasını zorunlu tuttuğu hükümler de talimata eklenmiştir.
Talimatın futbol ailesinin tüm bireyleri tarafından kolayca anlaşılabilmesi için dili sadeleştirilmiş, malumun ilanı niteliğindeki konular ile kanunlarda zaten düzenlenmiş bulunan hükümlere talimatta yer verilmemek suretiyle daha sade bir talimat hazırlanmıştır.
Talimat hazırlanırken spor hukukunun kendine özgü niteliği ve düzenlemeleri ile Borçlar Hukukunun ve İş Hukukunun yerleşik ilkeleri birlikte göz önünde bulundurularak, futbol ailesinin sorunlarının çözülmesi amaçlanmıştır.
Bu çerçevede profesyonel futbolcu sözleşmesinin noterde yapılması zorunluluğu kaldırılmıştır. FIFA ve uluslararası futbol arenasında söz sahibi ulusal federasyonların düzenlemelerinde bulunmayan, günümüz futbol ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak, masraflı ve zor bir şekil olan noter şartı kaldırılarak taraflara kendi aralarındaki hukuksal ilişkiyi notere gitmeden, noter masrafı ve harcı ödemeden düzenleyebilme hakkı tanınmıştır. Ancak, işlem güvenliğini sağlamak ve sözleşmedeki imzaların taraflara ait olduğunu belirleyebilmek amacıyla noterden imza sirkülerinin ve imza beyannamesinin alınarak Federasyona ibrazı zorunluluğu getirilmiştir.
Profesyonel futbolcu sözleşmesinin noterde yapılması zorunluluğunun kaldırılmasına ek olarak tip sözleşme yapma zorunluluğu da kaldırılmıştır. Böylece taraflar, sözleşme yapma özgürlüğünün doğal bir sonucu olarak, hukuka aykırı olmamak şartıyla sözleşmelerini tamamen kendi istek ve iradeleri doğrultusunda serbestçe düzenleyebileceklerdir. Her özgürlüğün bir sınırı olduğu gibi sözleşme yapma özgürlüğünün de kendi bünyesinden kaynaklanan doğal bir sınırı bulunmaktadır. Bu çerçevede profesyonel futbolcu sözleşmesinin ücret ve süresinin sözleşmede belirtilmesi yasal bir zorunluluktur. Bu hususları içermeyen sözleşmeler, genelde iş sözleşmesi özelde profesyonel futbolcu sözleşmesi sayılamayacağından Federasyon tarafından tescil edilemeyecektir. Tarafların aralarındaki hukuksal ilişkiyi federasyonun resmi internet sitesinde yayınlanan standart profesyonel futbolcu sözleşmesini dikkate alarak düzenlemeleri kendi menfaatlerine uygun olacaktır.
1
Talimatla gerçekleştirilen diğer iki önemli yenilik, fesih hakkının kullanım şartlarının ve feshin kayıtlara işlenme koşullarının yeniden belirlenmesidir.
Bu çerçevede tarafların fesih hakları borçlar hukukunun genel hükümleri dikkate alınarak yeniden düzenlenmiştir. Böylece taraflardan biri tam iki tarafa borç yükleyen profesyonel futbolcu sözleşmesinden doğan borcunu ifada temerrüde düşerse, diğer taraf sözleşmeyi feshedebilmesi için uygun bir mehil tanımak zorundadır. Söz konusu mehile rağmen taraflardan biri edimini hala yerine getirmezse, bu halde sözleşmenin karşı tarafı derhal fesih hakkını kullanabilecektir. Futbol hukukunda düzeni ve istikrarı sağlamak amacıyla uygun mehile ve derhal fesih hakkına ilişkin süreler, her iki tarafın da menfaati gözetilerek, Federasyon tarafından belirlenmiştir.
Federasyon artık yapılan feshin şeklini ve usulünü değerlendirmeden feshi kayıtlarına işleyecektir. Ancak yapılan feshin, fesih beyanı altındaki imzanın iradesini açıklayan tarafa ait olup olmadığının tespiti amacıyla feshin noterden yapılması zorunludur. Fesih noterden yapıldıktan sonra, Federasyon başkaca bir değerlendirme yapmaksızın feshi kayıtlarına işleyecektir. Feshin kayıtlara işlenmesinden sonra Uyuşmazlık Çözüm Kurulu tarafından yapılacak yargılamada sözleşmeyi haksız feshettiği anlaşılan tarafa tazminat ödeme yükümlülüğü getirilebileceği gibi, söz konusu taraf hakkında sportif ceza da uygulanabilecektir. Ayrıca feshi teşvik eden diğer üçüncü kişilere sportif ceza uygulanabileceği gibi, Borçlar Kanunu’nun 41. maddesinin 2. fıkrası uyarınca bu kişilere tazminat ödeme yükümlülüğü de getirilebilecektir.
Bu talimatın hazırlanmasındaki temel felsefe, Federasyonun taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkiye müdahaleden kaçınması, tarafların hukuka aykırı olmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde aralarındaki ilişkiyi serbestçe düzenleyebilmesine olanak tanınması ve futbol ailesinin paydaşları arasındaki uyuşmazlıkların, yargı mercilerinin içtihatlarıyla oluşacak prensipler doğrultusunda çözümlenmesi gerektiği olmuştur.
2