Prof. Dr. Tülin BEDÜK

Prof. Dr. Tülin BEDÜK

Kalp Hastalıklarında

Kullanılan Tetkik İşlemleri

 LAB testleri



Kan Sayımı



Lökosit-Eritrosit-ESR



Kan Koagulasyon testleri(PTZ-Pıhtılaşma Zamanı)



BUN



Serum Kolestereolu



Kan Kültürü



Serolojik Testler

İdrar Tetkikleri



Dansite



Sodyum



Protein

Grafik Teknikler



Fonokardiyografi



Ekokardiyografi ( transözofagial ekokardiyografi)



Elektrokardiyografi (EKG)



Eforlu EKG



Talyum’lu Miyokard Sintigrafisi

Radyolojik Teknikler



Fluoroskopi



Anjiokardiyografi



Kalp Kateterizasyonu

-Santral Venöz Basınç

-Kan Gazları

Enzim Çalışmaları



Creatin Phosphokinase (CPK)



Laktik Dehidrogenase(LDH)



Alfahidroksi Butirad (AHD)



SGOT-SGPT



ALT-AST



Tomografi



Dolaşım Zamanı



Hayati Belirtiler

Kalp Hastalıklarında Ortak Belirtiler

 Kardiyak Belirtiler

-Dispne-PND(Paroksismal Noktürnal Dispne) Kardiyak Astım-Akut Akciğer Ödemi

-Cheyne Stokes -Göğüs Ağrısı

-Yorgunluk

-Palpitasyon(çarpıntı)

-Senkop (bayılma) -Ödem

-Hemoptizi

-Syanoz

Ektrakardiyak Belirtiler



Yüksek intravasküler basınca bağlı kanama



Görme bozuklukları



Hepatomagali nedeniyle karın ağrısı



Disfaji(yutma güçlüğü)



Ses kısıklığı



Titreme

Arteriyel Basınç



Sistolik Basınç



Diyastolik Basınç

P= volum x Periferik Direnç

ÜST SINIRLAR: 120/80 mmHg

Hipertansiyon Tipleri



Sistolik...180/80



Diyastolik...120/100



Miks tip...170/100

ETİYOLOJİ



Primer (İdyopatik):Esansiyel Hipertansiyon



Sekonder Hipertansiyon

Komplikasyonlar



Serebro-vasküler olaylar



Göz dibi arterlerinde kanama



Hipertansif kalp yetmezliği



Damar çeperinde bozukluklar



İlerleyici böbrek hastalığı

Konjestif Kalp Yetmezliği



Tanım:Herhangi bir nedenle kalbin istirahat veya normal fonksiyonlardaki vücut

dokularının gereksimi olan miktardaki kanı pompalayamamasıdır.



Kalp yetmezliği ile birlikte sistemik venlerde veya pulmoner ven sisteminde kan dolaşımı konjesyonu varsa konjestif kalp

yetmezliğinden söz edilir.

Kalp Yetmezliği Nedenleri



Mekanik anormallikler: kapak bozuklukları



Kalp kası yetmezliği:kardiyomiyopatiler



Aritmiler

Sol Kalp Yetmezliği Belirtileri



Pulmoner ödem



Öksürük,hemoptezi



Yorgunluk,halsizlik



Kiloda artma



Ödem



Serebral anoksi

Akciğer Ödemi Belirtileri



Ölüm korkusu,boğulur gibi olma



İleri derecede ortopne ve hırıltılı solunum



Öksürük,pembe köpüklü balgam



Siyanoz



panik

Tıbbi tedavi ve bakım

 Hasta gürültüden uzak,sakin bir yere alınır ve endişesi giderilmeye çalışılır.

 Ortopne pozisyonu verilir

 Maske ile oksijen verilir.

 Hızlı IV dijitalizasyon ( Cedilanid)

 Morfin ile sedasyon sağlanır

 Aminofilin ve diüretik verilir

 Flebetomi ve turnike uygulanır

Sağ kalp yetmezliği belirtileri



Boyun venlerinde dolgunluk



Hepatomegali



Karında asit



Alt ekstremitelerde ödem



Kardiyak kaşeksi

Korpulmonale

Sağ ventrikülü hipertrofiye götüren ve hatta yetmezlikle sonuçlanan, akciğerlerin

parankimal veya vasküler hastalığıdır

Sıklıkla amfizem ve kronik bronşitin ortaya

çıkardığı bir hastalıktır

Korpulmonalenin belirtileri



Kronik prodaktif öksürük



Dispne wheezing



Halsizlik kuvvetsizlik



Siyanoz



Çomak parmak



Hepatomegali,sağ üst kadranda ağrı



Ödem,polistemi,hematokritte artma

Kalp Yetmezliklerinde tıbbi tedavi ve bakım

Amaçlar

-Kalp yükünü azaltmak

-Miyokardın kontraktilitesini artırmak

-Sıvı retansiyonunun kontrolu

Dijital Zehirlenmesi Belirtileri



GIS belirtileri.Anoreksi,bulantı kusma,isal



MSS Belirtileri:Baş ağrısı,konfüzyon huzursuzluk sinirlilik



Görme bozuklukları:sarı yeşil lekeler görme



Kardiyak belirtiler:ekstrasistol,taşikardi

bradikardi ve bloklar

İlaç verilmeden önce kalp vurumlar apexden 1

dakika, sayılmalıdır.

Akut Eklem Romatizması

Tip 12, A grubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonunu izler.

Major Kriterler

Artirit-kardit-sydenham choreası-eriteme marjinatum-subkuten nodüller

Minör Kriterler

Ateş-sedimantasyonda artış-lökositoz-Anti Streptolizin O da artış,CRP +

İKİ MAJOR+BİR MİNÖR KRİTER tanıya

yeterli.

Endokarditler



Akut Bakteriyel Endokardit



Subakut Bakteriyel Endokardit

Akut Bakteriyel Endokardit



Virulansı fazla piyojenik mikroorganizmaların çoğu kez normal kalp kapaklarında yaptıkları süpüratif iltihap şeklinde ortaya çıkar.Hızlı ilerler.



Genellikle beta hemolitik

streptokok,meningokok ve stafilokoklarla

oluşur,

Belirtiler



Ateş,yorgunluk,halsizlik



Kalp fonksiyon bozukluğu belirtileri



Emboliye ilişkin semptomlar

Subakut Bakteriyel Endokardit



Düşük virulanslı mikroorganizmaların daha önce bozulmuş kalp kapakları,endokard veya büyük damar endoteline yerleşmeleriyle

oluşur.Etken genellikle alfa hemolitik streptokoklar, daha seyrek olarak da

enterokoklardır. Stafilokoklar,fungus ve

riketsiyalar da hastalık nedeni olabilir.

Belirti ve Bulgular



Enfeksiyona bağlı lokal sistemik belirtiler



Kalp fonksiyon bozukluğu ile ilgili belirtiler



Sekonder damar reaksiyonuna ilişkin semptomlar



Emboliye ilişkin belirtiler Osler nodülleri

Janeway lezyonları

Miyokardit



Kalp adelesinin iltihabi hastalığıdır.

Bakteriyel,viral,riketsiyal,mikotik ve parazitik olabilir.Her yaşta görülebilir.

Belirtileri: yorgunluk,dispne,çarpıntı,göğüs

ağrısı,perikard frotmanı,boyun venlerinde

dolgunluk,kalp büyümesi,kalp seslerinde

hafifleme,gallop ritmi

Perikarditler



Etiyolojilerine göre perikarditler

•

Romatizma sonrası görülen perikardit

•

Enfeksiyonlar(bakteri,virüs,mantar,tbc,parazit )

•

Hipersenzitiviteye bağlı perikardit

•

MI sonrası görülen perikardit( post miyokardiyal enfarktüs sendromu)

•

Malign hastalıklardan sonra oluşan

perikardit

•

Üremik perikardit

•

Traumaya bağlı gelişen perikardit KLİNİK OLARAK PERİKARDİTLER 1. Akut perikardit

2. Akut kalp tamponadı

3. Kronik eksudatif perikardit

4. Kronik konstruktif perikardit

Akut Perikardit

İnfluenza A ve B virüslerine ve Coxakie A ve B virüslerine bağlı olabileceği gösterilmiştir. Akut perikarditlerin en sık rastlanan şekli Akut

Nonspesifik perikardit= Akut Benign Perikardit=

Akut İdyopatik perikardittir. Akut perikarditler kalp ameliyatlarından sonra da ortaya çıkabilir ( post kardiyotomi sendromu) Myokard

enfarktüsünü izleyen günlerde ortaya çıkan

perikardit post myokardiyal enfarktüs sendromu olarak adlandırılır. Akut romatizma, lenfomalar dahil metastatik ve ender görülse de primer kalp tümörleri, üremi, sistemik lupus eritamatozus, bakteriyel enfeksiyonlar, açık ve kapalı göğüs traumaları, radyasyon, romatoid artrit akut perikardite neden olabilir.

Belirti ve bulgular: Ateş, perikard frotmanı, plöretik ağrı, halsizlik, lökositoz.

Tedavi: etkene göredir. Nedeni

bilinmiyorsa yatak istirahati, aspirin, kortikosteroid, romatizma perikarditi

ise akut romatizma tedavisi uygulanır.

Eğer Tbc perikarditi ise INH ve Tbc tedavisi, üremik perikardir ise

hemodiyaliz uygulanır. Perikardın

neoplastik hastalıklarında perikard

içine nitrojen mustard verilir.

Akut kalp tamponadı

Perikard içi basıncın önü alınamaz bir şekilde yükselmesi sonucu kalbindiyastolik doluşunun engellenmesi durumudur.

Perikard içinde basıncı yükselten neden

perikard boşluğunda kan veya sıvı toplanmasıdır.

Kan veya sıvı kısa zamanda toplanırsa az bir miktar bile ( Ör: 100 ml) kalp tamponadına yol açarken,uzun süre yavaş yavaş birikirse kalp tamponadına yol açmaksızın litrelerce sıvı

birikebilir. Kalp tamponadında ventriküllerin diyastolik doluşları azalmıştır. Buna karşılık ventriküllere geçemediği için kan atriumlarda birikerek atrium basıncı çok artmıştır.

Kalp tamponadı nedenleri

•

Kalbin direkt ya da indirekt traumaları ( künt veya penetran)

•

Kalbin neoplastik hastalıkları

•

Kalbin bakteriyel veya Tbc enfeksiyonları

•

Perikarditlerde antikoagülan kullanılması

•

Akut idiopatik perikarditler

•

Kalp ve büyük damar rüptürleri

•

Perikard ponksiyonu ve transvenöz pacing

•

Ender olarak romatizmal perikardit

Belirti ve bulgular: Dispne, ortopne, taşikardi, hepato splenomegali, kan basıncında

düşme,sistemik venöz basınçta artma,

röntgende kalp gölgesinde genişleme, kalp sesleri derinden gelir,nabız basıncı düşer.

Tadavi: Perikard ponksiyonu yapılarak

perikard boşluğunda toplanan kan veya sıvı boşaltılır. Daha sonra bu duruma yol açan durumun tedavisine geçilir.

Kalp Tamponadı çok ciddi bir

kardiyolojik acil durumdur. Hasta çok

yakında sıkı izlem altında bulundurulur.

Kronik Eksudatif Perikardit ( Kronik Perikard Effüzyonu= Epanşımanlı

Perikardit)

Bu durum klinik olarak hiç dikkati çekmeyebilir.

Röntgende kalp gölgesi çok genişlemiş olduğu halde semptom vermeyebilir. Ancak tedavi

edilmezse kronik konstruktif perikardite neden olur.

Tedavi: Perikard ponksiyonu+ uygun antibiyotik

Tamponadı gelişme riski vardır !

Kronik Konstruktif Perikardit

Perikard yaprakları kronik iltihap sonucu birbirine yapışmıştır. Bunun sonucunda fibrotik doku

meydana gelerek tüm kalbi zırh gibi dıştan

sıkıştırır. Bu durum ventrikül diyastolünü ve kalbin venöz dönüşünü engeller.

Belirti ve Bulgular:Boyun venlerinde dolgunluk, venöz basınçta artma, yorgunluk, ateş, göğüs ağrısı, perikard frotmanı, kalp gölgesinde biraz genişleme olabilir,kalp seslerinde

derinleşme,batında asit, alt ekstremitede ödem, kardiyak siroz tablosu da olabilir.

Tedavi: Cerrahidir. Kalınlaşmış perikard kalp üzerinden soyularak çıkartılır.

ARİTMİLER

Kalpte elektriksel uyarımın oluşmasında ya da oluşan uyarımın kalp iletim sistemi

aracılığıyla iletilmesindeki bozukluklar aritmi olarak adlandırılır.

Tanımından da anlaşılacağı gibi aritmiler iki şekilde sınıflandırılır.

1) Uyarım aritmileri

2) iletim aritmileri

Uyarım Aritmileri

 Sinüs düğümü aritmileri

*Sinüsal taşikardi ( 80-100/ dk) *Sinüsal bradikardi (60/dk ve

altında)

 Atriumlardan gelişen aritmiler *Paroksismal atriyal taşikardi (PAT): Atriyal

ektopik bir foküsten çok sık çıkan uyaranların

neden olduğu süratli atriyal atımlardır.

*Atriyal ekstrasistol : atriumlardaki herhangi bir ektopik foküsten çıkan erken

atımlardır

*Atriyal flatter: atriumlardaki ektopik foküsten 220- 350/dk hızında düzenli uyaran çıkmasıdır.

*Atriyal fibrillasyon: atriyumlarda devamlı yer

değiştiren foküslerden dakikada 350 nin üzerinde uyaran çıkmasıdır.

 Atrio-ventriküler düğümden gelişen aritmiler *Nodal ritm (35-60/dk) *Nodal Taşikardi (60-120/dk)

 Ventriküllerden gelişen aritmiler *Ventriküler ekstrasistol : ventriküllerin

herhangi bir yerindeki ektopik foküsten çıkan erken atımlardır. Bigemine, trigemine

kuadrigemine olabilir.

*Ventriküler taşikardi : ventriküllerdeki ektopik bir foküsün pace makerlik görevini üzerine alarak 130-180/dk hızında sürekli atımlara yol açmasıdır.

*Ventriküler fibrillasyon: En ciddi ve derhal müdahale edilmesi gereken aritmidir.

Miyokard kasılmamakta titreşmektedir.

Küçük veya büyük amplitüdlü düzensiz

dalgalarla karakterizedir. Kardiyak arrest

anlamını taşımaktadır.

İletim Aritmileri

Kalpte iletim sisteminin çeşitli seviyelerinde oluşan bloklardır. Bloklar 1.,2.,3., derece

olarak adlandırılır. 3. derece blok tam blok olup kalbin atım sayısı 25/dk ya düşmüştür.

Bu durumda kardiyak out put yetersizliğine bağlı beyin anoksisi, bilinç kaybı, bayılma ve siyanoz görülür. Acil tedavi yapılmazsa hasta kaybedilir. Acil tedavi intra kardiyak

adrenalin ve kalp pili takılmasıdır.

KORONER ARTER HASTALIKLARI

ARTERİOSKLEROZ

•

Majör Risk faktörleri



Yaş



Cinsiyet



Aile öyküsü



Diyet



Hipertansiyon

Risk Faktörleri



Sigara



Diyabet

•

Minör Risk Faktörleri



Obesite



Psikososyal Stres



Alkol,çay,kahve

Atherosklerotik Kalp Hastalıklarının Klinik Şekilleri



Anjina Pektoris (Stabil Anjina)



Koroner Yetmezliği (Anstabil Anjina)



Miyokard İnfarktüsü

Stabil Anjinada ağrı



Kısa sürelidir



İstirahatle geçer



Koroner vazodilatör ilaçlara yanıt verir

Anjina Pektoriste Tedavi

1) Koroner vazodilatör ilaçlar nöbet sırasında ve nöbetlerin gelmemesi için kullanılır.

Dil altı nitrogliserin (ağrı sırasında kullanılır) Tablet-ampul(koklayarak)

flaster ( patch) formunda.

İsordil dil altı tabletleri. Bunlar nöbet sırasında kullanılan ilaçlardır.

2) Nöbetlerin gelmemesi için isordil 10 mg

beta blokerler düzenli olarak kullanılmalı ve

birden kesilmemelidir.

Anjinada Hasta Eğitimi

 Ağrı sırasında otur yada yat

 Dil altı ilaç alınca 1-2 dak tükrüğünü yutma sonra yut

 Koroner vazodilatör ilaçla birlikte alkol alma

 İlacı orijinal şişesinde sakla,nemden sıcaktan ışıktan koru

 Ağrı sırasında 10 ar dakika arayla 3 tablet dilaltı alabilir.Eğer ağrı geçmiyorsa MI

şüphesi var

Anjina Pektoriste Krizi Önleyici Tedavi



Oral Nitratlar



Beta Blokerler



Düzenli kullanım önemli.Birden kesilirse

ataklar şiddetli olarak yeniden ortaya çıkar

Koroner Yetmezliği



Ağrı daha az eforla ve istirahatte de gelmeye başlar



Ağrının şiddeti artar ve süresi uzar



Ağrının yayılması değişir daha geniş bir alana yayılmaya başlar



Ağrının koroner vazodilatör ilaçlara yanıtı

azalır.

Koroner Yetmezliğinde Tedavi

Bu hastalar mutlaka koroner ünitesine yatırılarak tedavi edilirler.

 Oral nitratlar verilir.

 Beta blokerler verilir.

 Antikoagülan tedaviye başlanır.

 Tibbi tedaviye yanıt vermiyorsa cerrahiye

alınarak koroner baypas ameliyatı yapılır.

Miyokard İnfarktüsü

Tutulan koroner damarlar tam olarak tıkanmış ve miyokardın iskemisine bağlı belirti ve

bulgular şiddetli bir şekilde ortaya çıkmıştır. Bu belirtiler;



Şiddetli retrosternal ağrı:ağrı şiddetli ve uzun sürelidir.(birkaç saat sürer)



İstirahatle geçmez



Kononer vazodilatör ilaçlara yanıt vermez



Ölüm korkusu kımıldamaktan bile korkma



Soğuk terleme,siyanoz



Bulantı kusma olabilir

Laboratuvar Bulguları

 LDH yüksektir

 SGOT yüksektir

 CPK yüksektir

 Lökositoz ve sedimde yükselme vardır.

 HBD yüksektir

 EKG:ST segmenti yükselir,T dalgası

sivrileşerek yükselir,ilerleyen günlerde t

dalgası inversiyona uğrar,derin Q dalgası

oluşur

Tıbbi Tedavi ve Bakım



Koroner ünitesinde mutlak yatak istirahatine alınır



Sırt üstü yatırılır,baş hafifçe yükseltilir



Damar yolu açılır(dextroz ile ilk yapılacak müdahalelerdendir)



Ağrı için narkotik analjezik(morfin sulfat) verilir



Korku ve endişesi giderilmeye

çalışılır(iyileşeceksiniz,sizi tedavi edeceğiz)



Oksijen verilir

MI da Tedavi ve Bakım



Morfinin kabızlık,bulantı olgüri,solunum

depresyonu gibi yan etkileri olup bu etkiler için atropin kullanılabilir



Fizik ve mental dinlenme sağlanır



Aritmiler için monitöre bağlanır

MI da tıbbi Tedavi ve Bakım

 Antikoagülan tedavi başlanır

 Heparin: trombüse etkili değildir,derin ven trombozunu önler.Pıhtılaşma

zamanına bakılır

 kumadin; protrombin zamanına bakılarak verilir

 Streptokinaz:pıhtıya spesifiktir.ilk 6 saatte hastaya ulaşılabilirse uygulanır. Allerjik

reaksiyon riski yüksektir

MI da Tıbbı Tedavi ve Bakım



TPA (tissue plasminogen activator):daha ucuz ve allerji riski daha azdır

Antikoagülan alan hasta kanama,emboli,aritmi açısından izlenmelidir.

DİYET:sodyum, tuz,yağ kolesterol açısında

kısıtlı kalorisi düşük bol vitaminli, kabızlığı

önleyici diyet olmalıdır

MI’ın KOMPLİKASYONLARI



Erken komplikasyonlar:şok,konjestif kalp yetmezliği,yeni bir

infarktüs,aritmiler,miyokard

nekrozu,tromboembolizmve akciğer embolisi,



Geç komplikasyonlar:Post myokardiyal

infarktüs sendromu,omuz-el sendromu,

kalp nevrozu.

Örnek soru

 72 yaşındaki kadın hasta kusma ve hematemez

şikayetleri ile acil servise başvurmuştur. Hemoglobin değerinin 5.7gr/dl olması üzerine hasta dahiliye yoğun bakım ünitesine alınmıştır. Hastanın sağ kolunda

hemorajik büller mevcuttur ve kardiyopulmoner arrest gelişmiştir. CPR uygulanmış ve resüsitasyona cevap alınmıştır. Hastanın alınan tetkiklerinde D-dimer

yüksekliği, trombositopeni tespit edilmiştir. Ateşinde

yükselme olan hastanın, PTZ ve INR değerleri uzamıştır.

 -Hastada bu bulgular yorumlandığında hangi tablonun geliştiğinden söz edilebilir? Hemşirelik girişimlerini sıralayınız.