Örgütsel İletişim ve Motivasyon

(1)

Örgütsel İletişim ve Motivasyon

Motivasyon sözcüğü için Türkçede güdülenme de

denilmektedir. Güdü, gereksinme, istek gibi anlamlara gelir ve belli bir yönde davranma eğilimini ifade eder.

Dolayısıyla, motivasyona gereksinme uyandırma, isteklendirme, belli bir yönde davranma eğilimi yaratma da denilebilir. Güdü, saik anlamında

kullanıldığında da bir davranışa yol açan temel etken veya etkenler anlaşılmak gerekir.

(2)

Örgüte karşı iyi motive edilmiş bireylerin hem verimleri, hem de moral ve iş doyumları; işten / çalışmaktan duydukları tatminin yüksek olacağı

beklenir. Dolayısıyla, çalışan ile örgütün bütünleşme ve özdeşleşmesi de sağlanmış olacaktır. Bir başka deyişle, motivasyon ile iş doyumu-moral ve verimlilik arasında karşılıklı ilişkiler vardır. İyi motive edilmiş, birey ve gruplardan oluşan bir örgütün ikliminin de çalışanların hoşnut olacakları bir çalışma ortamı anlamına geleceği söylenebilir.

(3)

Çalışanları nasıl isteklendirmeli, özendirmeli ve çalışma ortamını onları çalışmaya özendirecek biçimde nasıl düzenlemeliyiz ki, onların örgüt amaçları doğrultusunda verimli çalışmalarını sağlayabilelim?

iş yaşamını öyle bir biçimde düzenlemeliyiz ki, çalışanlar genellikle kendilerinden beklenen veya istenilir yönde ve tarzda davransınlar. Böylece, hem örgüt başarılı olsun, hem de kendileri mutlu / hoşnut olsun.

(4)

İnsan Davranışları ve Motivasyon:

1- Bireyin düşünce ve davranışları onun istek ve hedeflerini yansıtır.

2- Bireyin istek ve hedefleri sürekli değişir ve gelişir.

3- Bireyin istek ve hedefleri kendi içinde örgütlenmiştir.

4- Herhangi bir grup isteğin uyanması bireyin o andaki fizyolojik durumuna, içinde bulunduğu çevre

durumuna ve zihinsel süreçlerine (algılarına, olayları

(5)

Bireyin hedeflerini belirlemesinde rol oynayan başlıca etkenler:

a) Kültürel normları ve değerleri b) Biyolojik kapasitesi

c) Kişisel deneyim

d) Fiziksel ve toplumsal çevreye girebilme

(6)

Temel motivasyon kaynakları:

a) Bir arada olma isteği b) Kazanç isteği

c) İtibar veya prestij isteği d) İktidar isteği

e) Başkalarına yardım etme isteği, sorumluluk duygusu f) Düzen duygusu

(7)

“iş ile ilgili davranışı ortaya çıkarmak ve bu davranışın şeklini, yönünü, sıklığını ve devam

süresini belirlemek için bireyin hem içsel dünyasında hem çevresinde ortaya çıkan enerjik güçlerin bir seti”dir (Pinder, 2014: 10-11).

Tanıma göre iş motivasyonunun farklı boyutları vardır. Bireyi harekete geçiren gücün kaynağı

açısından motivasyon, içsel ve dışsal olmak üzere iki boyutta incelenir.

İş Motivasyonu:

(8)

İçsel motivasyon:

Kişinin bir amacı gerçekleştirme isteğini tetikleyen ya da kişiyi harekete geçmeye teşvik eden içsel güçtür. İçsel motivasyon kişiyle ve kişinin aldığı sorumluluk hissi, başarı tatmini ve kişisel gelişim gibi içsel ödüllerle yakından ilişkilidir.

(9)

Dışsal motivasyon:

Kişinin çevresinden kaynaklanan etkileri içerir.

Performansı sebebiyle çalışanın ücret alması,

ikramiyeler, yöneticisi tarafından takdir edilmesi ve terfi etmesi gibi dışsal ödüller motivasyonu artırır.

Dışsal motivasyon, performans için vaat edilen ödüllere karşılık çalışanın harekete geçmesine sebep olan güç olarak tanımlanabilir.

(10)

İçsel motivasyon herhangi bir dışsal ödül olmaksızın

davranışsal olarak ortaya çıkar. Dışsal motivasyon ise bir görevin yerine getirilmesi için performansın devamı

amacıyla fiziksel bir ödülle ortaya çıkarılır

Bu iki motivasyon kaynağının birbirlerinin zıttı değil

aksine birbirleri ile etkileşim içinde ve birlikte var oldukları kabul edilir.

Dolayısıyla dışsal motivasyon uyarıcılarının içsel

motivasyonun varlığıyla amacına ulaşabileceği ve kimi zaman da içsel motivasyonun, fiziksel ödüllerle