1
TANZANYA ÜLKE BİLGİ NOTU
Ekonomik Araştırmalar Şubesi
(Şubat 2021)
2
Resmi Adı Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti
Nüfus 58 milyon
Yüzölçümü 945.087 km
2Dil Svahili, İngilizce
Başkent Dodoma (Darüsselam, ticari başkent)
Para Birimi Tanzanya Şilini
Yönetim Şekli Cumhuriyet
Başbakan John Magufuli
GSYİH
64,1 milyar $ (2020)KİŞİ BAŞINA GSYİH
1.110 $ (2020)GSYİH BÜYÜME HIZI
1,9 % (2020)ENFLASYON ORANI
3,6 % (2020)İŞSİZLİK ORANI
1,98 % (2020)TOPLAM İHRACAT
4,9 milyar $TOPLAM İTHALAT
11,6 milyar $TANZANYA’NIN TÜRKİYE’DEN
İTHALATI
217,5 milyon $TANZANYA’NIN TÜRKİYE’YE
İHRACATI
28,6 milyon $3
TANZANYA’NIN DIŞ TİCARET
VERİLERİ
4
Tanzanya’nın Dünyaya İhracatı
(TradeMap, 2010-2019)
Tanzanya’nın İhracatında Ülkeler
(TradeMap, 2019)
4,1
4,7
5,5
4,4
5,7 5,9
4,4
4,1
3,8
4,9
0 1 2 3 4 5 6 7
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyar $
0,86
0,57
0,47
0,37
0,28 0,27 0,27
0,23
0,21
0,18
0,13
0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1
Hindistan BAE Uganda Çin İsviçre Kenya Ruanda Viet Nam Zambiya Belçika ABD
Milyar$
5
Tanzanya’nın dünyaya ihracatında önde gelen ürünler
GTİP Ürün tanımı İhracat
Tutarı 710812 Altın (diğer işlenmemiş şekillerde olanlar,
para yerine kullanılmayan) 1,4 milyar $
710813 Altın (diğer yarı işlenmiş şekilde) 0,4 milyar $
240120 Tütün (tamamen/kısmen sapları koparılmış,
damarı çıkarılmış) 0,3 milyar $
80131 Kaju cevizi; kabuklu 0,2 milyar $
120740 Susam tohumu 0,2 milyar $
Tanzanya’nın ihracatında sektörlere göre ülkeler
6
Tanzanya’nın Dünyadan İthalatı
(TradeMap, 2010-2019)
Tanzanya’nın İthalatında Ülkeler
(TradeMap, 2019)
8,0
11,2 11,7
12,5 12,7
14,7
7,7 7,7
8,5
11,6
0 2 4 6 8 10 12 14 16
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyar $
3,8
1,7
1,4
0,5 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2
- 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5
Çin Hindistan BAE G.Afrika ABD Kenya Japonya Endonezya Malezya Türkiye
Milyar $
7
Tanzanya’nın dünyadan ithalatında önde gelen ürünler
GTİP Ürün tanımı İthalat Tutarı
271012 Petrol ve bitümenli yağlardan elde edilen hafif yağlar ve müstahzarları (petrol veya
bitümenli yağ oranı >=%70)
9.67 Milyar $
890520 Yüzer/dalabilen sondaj ve üretim platformları 3.85 Milyar $
271019 Petrol yağları ve bitümlü minerallerden elde edilen yağlar; ağırlık% 70 veya daha fazla petrol yağı veya bitümlü minerallerden yağ içeren yağlar (hafif yağlar ve preparatlar hariç, biyodizel içeren, ham ve atık yağlar hariç)
2.80 Milyar $
870333 Araçlar; sadece kompresyon-ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motor (dizel veya yarı dizel), silindir kapasitesi 2500cc'nin üzerinde
826.88 Milyon $
100119 Makarnalık buğday (durum buğdayı);
tohumluk olmayan 754.17 Milyon $
Tanzanya’nın ithalatında sektörlere göre ülkeler
8
Tanzanya’nın Türkiye’den İthalatı
(TradeMap, 2010-2019)
Tanzanya’nın İthalatında Türkiye’nin Payı
(TradeMap, 2010-2019)
89,3
170,8
130,6 140,7
151,8
116,4
95,5
115,8
225,3
217,5
0 50 100 150 200 250
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyon $
1,1%
1,5%
1,1% 1,1% 1,2%
0,8%
1,2%
1,5%
2,6%
1,9%
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
3,0%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
%
9
Tanzanya’nın Dış Ticaret Hacmi
(TradeMap, 2010-2019)
Tanzanya’nın Dış Ticaret Dengesi
(TradeMap, 2010-2019)
12
16
17 17
18
21
12 12 12
17
0 5 10 15 20 25
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyar $
-4,0
-6,4 -6,2
-8,1
-7,0
-8,9
-3,3
-3,6
-4,7
-6,6
-10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyar $
10
Tanzanya’nın GSYH’si
(Dünya Bankası, 2010-2019)
Tanzanya’nın Dış Ticaret Hacminin GSYH’ye Oranı – Trade
Openness (Türkiye ile karşılaştırma)
(Dünya Bankası, TradeMap, 2010-2019)
32,0 34,7
39,7
45,7
50,0 47,4 49,8
53,3
58,0
63,2
0 10 20 30 40 50 60 70
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Milyar $
38%
46% 44%
37% 37%
43%
24% 22% 21%
26%
39%
45% 45%
42% 43%
41% 40%
46%
51% 49%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Tanzanya
Türkiye
11
Tanzanya’ya İhracatımızda Sektörler
(TİM, 2020)
SEKTÖR 2019
(1000 $)
2020 (1000 $)
DEĞİŞİM
%
Çelik 47.662 33.708 -29%
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam. 28.335 31.872 12%
Elektrik Elektronik 15.162 20.886 38%
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 29.395 19.803 -33%
Otomotiv Endüstrisi 21.881 19.285 -12%
Makine ve Aksamları 23.220 17.823 -23%
İklimlendirme Sanayii 10.103 8.443 -16%
Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri 11.089 8.231 -26%
Demir ve Demir Dışı Metaller 8.743 6.833 -22%
Madencilik Ürünleri 8.122 5.802 -29%
Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1.787 3.086 73%
Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 6.880 3.041 -56%
Halı 2.716 2.349 -14%
Tekstil ve Hammaddeleri 2.415 1.769 -27%
Deri ve Deri Mamulleri 314 727 131%
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 1.089 593 -46%
Meyve Sebze Mamulleri 186 180 -3%
Zeytin ve Zeytinyağı 46 85 83%
Savunma ve Havacılık Sanayii 150 40 -74%
Mücevher 13 20 58%
Fındık ve Mamulleri 13 11 -19%
Diğer Sanayi Ürünleri 36 6 -83%
Gemi ve Yat 290 3 -99%
Yaş Meyve ve Sebze 0,001 2 1757%
Kuru Meyve ve Mamulleri 0,003 0,002 -40%
12
Türkiye’nin Tanzanya’ya ihracat potansiyeli yüksek olan ürün
grupları
Ülkemizin Tanzanya’ya ihracat potansiyeli en yüksek olan ürün grupları şunlardır:
Sıra Ürün grubu Gerçekleştirilen ihracatın
potansiyel ihracata oranı
1 Motorlu araçlar ve aksamları % 20
2 Demir - Çelik % 30
3 Makine % 53
4 Plastik & kauçuk % 40
5 Metal ürünler % 50
6 Diğer işlenmiş gıda ürünleri % 53
7 Hazırgiyim % 8
8 Kimyasallar % 41
9 Kağıt ürünleri % 60
10 Mineral ürünler & elektrik enerjisi % 18
11 Diğer sanayi ürünleri % 85
12 Seramik ürünleri % 9
13 İlaç bileşenleri % 9
14 Hububat (işlenmiş) % 87
15 Sentetik tekstil kumaşlar % 3
16 Kozmetik % 45
17 Demir-dışı metaller % 55
18 Bitkisel yağlar % 79
19 Cam ürünleri % 12
20 Halılar % 65
13
Ürün grupları bazında potansiyeli yüksek ürünler
1. Motorlu araçlar ve aksamları grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
870120 Çekiciler; yarı römorklar için8702 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dahil) motorlu taşıtlar 870421 Dizel/yarı dizel motorlu taşıtlar (taşıma kapasitesi<5ton)
8703
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış rabaları dahil)
871631 Tanker römork ve yarı römorklar
2. Demir - Çelik ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
721420 Köşeli çubuklar (çentik, yiv, oluk vb şekil bozuklukları olan)720839 Sıcak mamul demir, çelik rulo (kalınlık<3mm. diğer) 721391 Filmaşin (çap<14mm. enine kesiti daire şeklinde)
721070
Demir/alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişlik=>600mm, boyanmış, verniklenmiş/plastik maddelerle kaplanmış)
721049
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişlik=>600mm, oluklu hariç, başka usulle çinko ile kaplanmış)
3. Makine ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
843780 Hububat; baklagilin öğütülmesi, işlenmesi için makine; cihazlar854449 Diğer elektrik iletkenleri (gerilimi=<80 V. için) 850423 Sıvı dielektrik transformatörleri;gücü>10000 kVA
847490 Toprak, taş, cevher vb. ayıran, yıkayan vb. makinelerin parçaları 850710 Kurşun asitli akümülatörler-pistonlu motorlar için
4. Plastik & kauçuk ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
401120 Otobüs-kamyon dış lastiği; yeni401110 Otomobil dış lastiği; yeni
392020 Propilen polimerlerinden-levha, pelikül, lamlar-takviyesiz 392010 Etilen polimerlerden-levha, pelikül, lamlar-takviyesiz 391721 Tüpler, borular, hortumlar (sert) etilen polimerlerinden
14
5. Metal ürünler grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
730890 Demir/çelikten diğer inşaat-aksamı741300 Bakırdan ince, kalın, örme vb. halatlar (elektrik-izole hariç) 730820 Demir/çelikten kuleler ve pilonlar
731100 Demir/çelikten sıkıştırılmış/sıvılaştırılmış gaz için kaplar 732690 Demir/çelikten diğer eşya
6. Diğer işlenmiş gıda ürünleri grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
210210 Canlı mayalar190219 Makarna; yumurtasız (pişirilmemiş) 190531 Tatlı bisküviler
210690 Diğer gıda müstahzarları
170490 Kakao içermeyen diğer şeker mamulleri
7. Hazırgiyim ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
610990 Tişört, fanila, atlet, vb. giyim eşyası; dokumaya elverişli diğer maddelerden (örme veya kroşe) 610910 Tişört, fanila, atlet, kaşkorse vb. giyim eşyası; pamuktan (örme veya kroşe)
620891 Kadın/kız çocuk için diğer iç giyim eşyası; pamuktan
611030 Kazaklar, süveterler, hırkalar, yelekler vb. eşya; sentetik veya suni liflerden (örme veya kroşe)
6115
Külotlu çoraplar, taytlar, kısa ve uzun konçlu çoraplar, soketler, dereceli olarak baskı yapan çoraplar (örme veya kroşe)
8. Kimyasallar ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
283620 Sodyum karbonat340220 Yüzey aktif diğer organik müstahzarlar (perakende)
3808
Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici, sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler
283210 Sülfitler; sodyum
283630 Sodyum hidrojen karbonat [sodyum bikarbonat (karbonat)]
15
9. Kağıt ürünleri grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
961900 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya 480300 Tuvalet-temizlik kağıtları481920 Oluksuz kağıt/kartondan katlanabilir kutu-mahfazalar 481910 Oluklu kağıt/kartondan kutu ve mahfazalar
480524 Testlayner kağıdı/kartonu (m2 ağırlık; < 150gr.)
10. Mineral ürünler & elektrik enerjisi grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
252310 Çimento; klinker
680291 Mermer, traverten ve su mermeri (işlenmiş/yontulmamış) 252321 Çimento; portland; beyaz
680911 Levha, karo vb.; alçıdan, yüzü sadece kağıt/kartonla kaplanmış/takviyeli 252329 Çimento; portland; diğer
11. Diğer sanayi ürünleri grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
9406 Prefabrik yapılar940120 Motorlu taşıtlarda kullanılan oturmaya mahsus mobilyalar 940320 Diğer metal mobilyalar
940310 Yazıhanelerde kullanılan türde metal mobilyalar
860800 Demiryolu, tramvay hatlarına ait tertibatlar, aksam-parçalar
12. Seramik ürünleri grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
6907 Seramikten döşeme/kaplama karoları, kaldırım taşları, mozaik küpler, vb.ve bitirme seramikleri 691090 Seramikten musluk taşı, lavabo ve ayakları, küvet, bide, pisuar vb; diğer
691110 Porselen ve çiniden sofra ve mutfak eşyası
690210 Ateşe dayanıklı tuğla (mgo, cao/cr2o3 oranı >%50, mg, ca/cr içeren) 690220 Ateşe dayanıklı tuğla, blok, karo (alümin, silis-bileşimleri>%50)
16
13. İlaç bileşenleri ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
300420 Antibiyotikleri içeren ilaçlar (dozlandırılmış veya perakende satış için ambalajlanmış) 300410 Penisilanik asit bünyeli penisilinler vb. türevleri (dozlandırılmış)300450
Vitaminleri veya 29.36 Pozisyonundaki diğer ürünleri içeren diğer ilaçlar (dozlandırılmış, perakende için)
300590 Tıpta, cerrahide, dişçilikte/veterinerlikte kullanılan diğer pamuk, sargılar vs.
300439
Antibiyotik içermeyip, diğer hormonları / 29.37 pozisyonundaki diğer ürünleri içeren ilaçlar (dozlandırılmış, perakende)
14. Hububat (işlenmiş) ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
110311 Bulgur ve irmik; buğdaydan110100 Buğday unu/mahlut unu 110313 Bulgur ve irmik; mısırdan 110812 Mısır nişastası
110423 Mısır taneleri; diğer şekilde işlenmiş
15. Sentetik tekstil kumaşlar ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
540773 Diğer dokunmuş men; renkli ipliklerden, sentetik fil=>%85 551511 Devamsız poliester+viskoz ipeği liflerinden
560312 Dokunmamış mensucat [dokunabilir sentetik/suni lifden (m2 ağır; 25..70gr.)]
540752 Diğer dokunmuş men; boyanmış, tekstürize poliester=>%85 600632 Sentetik liflerden diğer örme veya kroşe mensucat; boyanmış
16. Kozmetik ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
340111 Tuvalet için (tıbbi ürünler dahil)330210 Yiyecek/içecek sanayinde kullanılan koku veren karışımlar 330720 Vücut deodorantları ve ter kokusunu önleyici deodorantlar 330290 Diğer sanayinde kullanılan koku veren karışımlar
330590 Diğer saç müstahzarları
17
17. Demir-dışı metaller ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
760429 Aluminyum alaşımlarından diğer çubuk ve profiller760421 Aluminyum alaşımlarından içi boş profiller
760511 Alaşımsız aluminyumdan teller (enine kesitinin en geniş yeri 7mm.+) 760711 Aluminyumdan yaprak ve şeritler-mesnetsiz kalınlık<0, 2mm. haddelenmiş 740819 Rafine edilmiş bakırdan diğer teller
18. Bitkisel yağlar ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
151219 Ayçiçeği tohumu yağları (diğer)150910 Saf zeytinyağı
150990 Diğer zeytinyağı ve zeytinyağı fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) 151000 Zeytinden elde edilen diğer sıvı yağlar
151190 Palm yağı ve fraksiyonları; diğer
19. Cam ürünleri grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
700719 Diğer kırılmaz emniyet camları700800 Çok katlı yalıtım camları
700529 Perdahlanmış, levha, yaprak halinde, takviyesiz diğer camlar 700521 Boyanmış, ışık geçirmez, kaplı, parlak, takviyesiz camlar 701349 Camdan sofra/mutfak işlerinde kullanılan eşya (diğerlerinden)
20. Halılar ürün grubunda ihracat potansiyeli yüksek ürünler
570242Halılar ve diğer yer kaplamaları; sent. / suni dokumaya elverişli maddelerden, hav yapısında, hazır eşya halinde olan
570330 Suni/sentetik tufte halı (yer kaplamaları)
570320 Naylon/diğer poliamidlerden tufte halı (yer kaplamaları)
570292 Yer kaplaması (sentetik/suni maddeden, havsız, hazır eşya, tuftesiz/flokesiz) 570500 Diğer halı ve yer kaplamaları (dokumaya elverişli diğer maddelerden)
