Yüksek Riskli Yenidoğanların Uzun Dönem Sonuçları
Doç. Dr. Ş. Suna OĞUZ
Zekai Tahir Burak Kadın Sağ. EAH
Yenidoğan Kliniği
Sunum planı
• Yüksek riskli yenidoğan bebeklerin
• Prematüre bebekler
• Hipoksik iskemik ensefalopati
• Çoğul gebelikler
• Koriyoamniyonit
• Diabetik anne bebeği
• Fetal büyüme kısıtlılığı
• Anomalili bebek…..
• Yaşam oranları
• Gelişimsel sonuçları
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Gelişimsel Sorunlar
• Çocukların % 16’ında GELİŞİMSEL/DAVRANIŞ Sorunları
• %30’u okul öncesi dönemde tanı
• AAP’i önerisi: tüm çocuklar gelişimsel açıdan taranmalı !
• 9.,18.,24. ve 30. aylar da
• 3 yaş ve sonrasında yıllık
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Identifying infants and young children with developmental disorders in the medical
home: an algorithm for developmental surveillance and screening. Pediatrics 2006
Gelişimsel sorunlar
Majör nörolojik
sorunlar
• Serebral palsi
• Bilişsel alanda geçikme
Duysal sorunlar
• İşitsel
• Görsel
Minör nöropsikolo
jik sorunlar
• Konuşma ve motor beceriler
• Dikkat eksikliği / hiperaktivite
• Davranış bozuklukları
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• Yayınlarda
• CİDDİ ENGELLİLİK
• Mental Gerilik
• Serebral Palsi
• Epilepsi
• Bilateral Körlük
• Orta-ağır İşitme Kaybı
Gelişimsel sonuçlar
Gelişimsel izlem polikliniği
Neonatolog
Gelişimsel pediatri uzmanı Fizik tedavi
uzmanı ve fizyoterapist
Ped. Nörolog
Ortopedi uzmanı
Oftalmolog
Odyolog Konuşma
terapisti Emme/yutma
terapisti
Beyin cerrahi uzmanı
Sosyal hizmetler
Çocuk cerrahi
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Prematürite
SIKLIK VE MORTALİTE ORANLARI
• Tüm dünyada preterm doğum sıklığı
• % 11 ( % 5-18)
• Yaklaşık 15 milyon (11-18 milyon)
• 2010 yılında
• 15.000.000 preterm doğum
• 1.000.000 prematürite ilişkili ölüm
• YDYBU yatan bebeklerin % 60 preterm
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• 32-36 hafta arası % 85
• 28- <32 hafta arası % 10
• < 28 hafta % 5
WHO, Born too soon: the global action report on preterm birth May 2012
• 32-36 hafta arası % 67,6
• 28- <32 hafta arası % 23,9
• < 28 hafta %8,5
Prematürite
• Türkiye 2010 yılı
• 1,298.300 canlı doğum
• 155.000 preterm bebek
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
% 11,9
Preterm bebekler
• Zekai Tahir Burak Kadın Sağ. EAH
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Preterm bebekler
Aşırı DDA Çok DDA
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Preterm bebekler
Aşırı DDA
• Doğan bebek sayısı 650
• Ölen bebek sayısı 320
• Mortalite %50
• GPÜ takip edilen bebek sayısı 208 /330 (%63)
Çok DDA
• Doğan bebek sayısı1056
• Ölen bebek sayısı 91
• Mortalite % 8.6
• GPÜ takip edilen bebek sayısı 800/955 (%83.7)
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Preterm bebekler
• EPICure çalışması
• 1995 yılında doğan ve yaşayan 308 bebek
• ADDA yada < 25 hafta
• 30 aylık 283 bebek % 30 NG sorunlar (2/3’ü ciddi)
• 6 yaş 241 bebek % 22 ciddi engellilik % 24 orta engellilik % 34 hafif engellilik
• 11 yaş 219 hasta % 45 ciddi engellilik
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
% 15 ‘i özel eğitim alabilecekleri okullar
% 60 kaynaştırma eğitimi
Preterm bebekler
• NICHD Neonatal Research Network
• 1993-1998 / üç dönem
• 3785 / 18 ile 22 ay
• Yaşam oranı artmış
• ciddi engellilik
• NICHDNeonatal Research Network
• 1998-2001
• 5250 / 18 ile 22 ay
• %40’ı ölmüş
• %16 ‘ında sorun yok
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
27-32 gestasyon haftası→ %28-40 22-26 gestasyon haftası→ %45-50
DA ≤ 500 g %1 altında
DA 901-1000 g % 24
Preterm bebekler
MOTOR FONKSİYONLAR
• Fonksiyonel sonuçlar,
• hafif kas gücü veya kas tonusu anormallikleri
• Engellik (yürümeme/beslenememe)
• Preterm bebekler SPASTİK DİPLEJİ (%40-50)
Preterm bebekler
MOTOR FONKSİYONLAR
• Avrupa ‘da
• Kanada’da
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
< 28 hafta 1000 canlı doğumda 77 (İsveç)
<32 hafta veya < 1000 g 1000 canlı doğumda 40
Himmelman K. Acta Paediatr 2005 Platt MJ. Lancet 2007
20-27 hafta veya <1250 g 1000 calı doğumda 19
Robertson CMT. JAMA 2007
Preterm bebek
The French EPIPAGE
• 1997, 22-32 gh
• 2901 pm bebek/667 kontrol
• SP % 9
• Mental skor (Kaufman)
• Bilateral körlük %1- %10
• Engelli infant sayısı yüksek !!!
• Özel bakım hizmetleri %40-
%30
• Lancet 2008
• Taburculukta nörolojik iyilik hali ??
• 2 yaş ??
• 5 yaş ??
gelişimsel gecikme
ve akademik beceriler
• Nörolojik gecikme
• Bilişsel ve davranış sorunları %11-20
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Preterm bebekler
BİLİŞSEL FONKSİYONLAR
• Özel eğitim
• ÇDDA bebeklerin % 25’i
• ADDA bebeklerin %62’i
• %15-34 oranında sınıf tekrarı
Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009;56:631-646
Preterm bebekler
BİLİŞSEL FONKSİYONLAR
• 18-30. aylarda en sık rastlanılan sorun
• ‘Bayley Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği’
• Kriterler ??
• Ciddi bozukluk skor <70
Anderson P. J Am Med Assoc 2003
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Preterm bebekler
BİLİŞSEL SORUNLAR
• < 26 hafta , 6 yaşta
• %21 CİDDİ zeka geriliği
• % 25 ORTA zeka geriliği
Marlow N. N Engl J Med 2005
• Gelişimsel sorun 20.ay %39 8.yaş %16
20.ayda elde edilen bilişsel gelişim puanları 8 yaşındaki bilişsel fonksiyonlar için öngörü oluşturmuyor
Hack M. Pediatrics 2005;116
Preterm bebekler
BİLİŞSEL FONKSİYONLAR
• Skorlar gebelik yaşı ve DA ile korele
• Uygunsuz çevre koşulları düzeltilse bile term / preterm arasında fark var !!
Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009 ;
• Gelişimsel sorunu olmayan ADDA yada ÇDDA
• görevleri yerine getirme
• hafıza,
• akademik beceriler (özellikle okuma ve matematik)
• uyum becerilerinde bozukluk VAR
Aarnoudse-Moens CSH. Pediatrics 2009
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• Bilişsel sorunlar ergenlik ve genç erişkin dönemde
• Akademik başarıları olumsuz etkilenir
• Davranış (özgüven eksikliği, kendine zarar verici davranışlar) ve duygusal (anksiyete, depresyon) alanda problemler ortaya çıkması kolaylaşır
Aarnoudse-Moens CSH. Pediatrics 2009
Preterm bebekler
Preterm bebekler
DUYSAL SORUNLAR
• YYBÜ’nden taburcu olan bebeklerde işitme kaybı prevelansı %1-3
Cristobal R. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2008
• Çoğu vakada işitme kaybı 2-4 yaşına kadar gelişmemekte
• 28 gestasyon haftasından önce doğanların yaklaşık
%3’ünde işitme cihazı
Hearing Jcol. Pediatrics 200
713.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
DUYSAL SORUNLAR
• ADDA bebeklerde
• körlük %1-10
• diğer görme bozuklukları % 9-25
Stephens BE, Vohr BR. Clin N Am 2005
• ROP, görme kaybının en önemli nedeni
Karna P. BMC Pediatrics 2005
• ÇDDA bebeklerde %7.8 ciddi ROP
• Erken tanı ve tedaviye rağmen % 2’inde ROP ilişkili körlük
Preterm bebekler
Preterm bebekler
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• 700 bebek
• ROP oranı %32.7, Ciddi ROP oranı %3.1
• Laser fotokoagulasyon %9.6
Preterm bebekler
DUYSAL BOZUKLUKLAR
• Cihaz takılmasını gerektiren işitme kaybı %1-9
Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
DAVRANIŞSAL SORUNLAR
• Aşırı preterm bebeklerde görsel dikkat azalmış
Marlow N. Pediatrics 2007
• Okul çağı değerlendirmesinde
• Dikkat eksikliği-hiperaktivite 2.65 kat fazla
• Daha fazla agresif ve yıkıcı-bozucu davranışlar
Bhutta AT. JAMA 2002
Preterm bebekler
DAVRANIŞSAL SORUNLAR
• Adolesan dönemde depresyon riski 11 kat fazla
Patton GC. Br J Psychiatry 2004
• içine kapanma
• sosyal ilişki kuramama
• kendine güven sorunları gelişme sıklığında artış
Hack M. Pediatrics 2003
Preterm bebekler
Preterm bebekler
Kötü prognoz
• Maternal obesite
• Fetal damar trombozu
• Irksal
• Cinsiyet/Erkek
• Düşük eğitim düzeyi
Helderman JB. Pediatrics 2012
İyi prognoz
• Yüksek eğitim düzeyi
• Özel sigorta
• Evli olmak
• Bebeğin DA’ın yüksek olması
• Cinsiyet/Kız
• Tekiz
• Antenatal kortikosteroid
• Sezaryan doğum
Gargus RA. Pediatrics 2009
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• Perinatal sorunlar
• Respiratuvar Distres Sendromu
• İNTRAKRANİYAL KANAMA
• Patent Duktus Arteriozus
• Elektrolit Dengesizliği
• SEPSİS
• NEKROTİZAN ENTEROKOLİT
• BÜYÜME GERİLİĞİ
• BRONKOPULMONER DİSPLAZİ
• PERİVENTRİKÜLER LÖKOMALAZİ
• PREMATÜRE RETİNOPATİSİ
• İŞİTME KAYBI
Preterm Bebekte Prognoz
Nörogelişimsel sonuçlarımız
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
12-18.ay
Nörogelişimsel sonuçlarımız
• ≤ 32 hafta ve/veya
≤1500 g
• Bayley Gelişimsel
Değerlendirme Ölçeği II
• 160/210 (%78) bebek
• SP sıklığı % 10.6
• Bilişsel veya hareket ölçek puanı<70
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
2 yaş
Hipoksik iskemik ensefalopati
• SIKLIK VE MORTALİTE ORANLARI
• 130 milyon bebek doğuyor
• 4 milyon neonatal ölüm
• ¼’ü asfiksi ve ensefalopati
• % 15’i hastanede ölüyor
• % 15’inde SP
• % 40’ında gelişimsel boz.
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
• HIE sonrası SP gelişimi kötü prognoz
• İlk 5 yıl mortalite 3 kat fazla
• Engellilik 2 kat fazla
Badawi N. Dev. Med. Child. Neurol 2005
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Hipoksik iskemik ensefalopati
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Bayley Gelişimsel
Değerlendirme Ölçeği II
Grup II > I Bilişsel ölçek Puanı
Grup II > I Hareket Ölçek Puanı
Hipoksik iskemik ensefalopati
• ENGELLİLİK ORANLARI
• Japonya
%13- 24 (ağır asfiksi)
• ABD
%64 (ağır ensefalopati)
• İspanya
%16-22 (HIE’nin derecesi, ve APGAR skoru önemli)
• İsveç
ağır HIE de hepsi kaybediliyor/sekel oluyor.
Hipoksik iskemik ensefalopati
ZTB tecrübelerimiz
• Haziran 2008-Şubat 2009
• HIE tanısı alan bebek 75
• Sarnat III%65.4
• Mortalite %14,6
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Sıklık %0.26
Mortalite oranı % 22.6
08.03.201212th LIPNIC symposium
L.Wu, Indian J Pediatr, Published online 2012
40
Çoğul gebelikler
• Avustralya’da yapılan çalışmada ikizlerin 7 ve 9 yaşlarında IQ sonuçları tekiz kardeşlerinden
• 5.3 ile 9.6 puan düşük
Ronalds GA. BMJ 2005
• Danimarka’da yapılan çalışmada fark yok
• Fark gösterilen çalışmalarda farkın nedeni ??
• Tek başına çoğul olmak mı?
• Çoğul olmaya bağlı düşük DA yada GH mı?
Lorenz JM. 2012
13.10.2012 Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Çoğul gebelikler
• 2008-2009 yıllarında
• Hastanemizde doğan ve YDYBÜ yatırılan
• ≤ 32 hafta tekiz ve çoğul gebelikler
• Düzetilmiş yaş 12-18.
ay
• Nörogelişimsel
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Çoğul gebelikler
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi
Teşekkür ederim
13.10.2012Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği VIII. Kongresi