Sosyal Girişimcilik Sosyal Girişimcilik veve Gönüllü Yönetimi Gönüllü Yönetimi

Sosyal Girişimcilik Sosyal Girişimcilik

ve ve

Gönüllü Yönetimi

Gönüllü Yönetimi

SOSYAL GİRİŞİMCİLİK NEDİR?

Sosyal girişimciler;

Sosyal girişimciler;

•Toplumsal dönüşümün önemli araçlarıdır.

•Toplumsal ihtiyaçları fark edip çözüm üretebilen, toplumların alışılagelmiş davranışlarını değiştirerek dönüşümlere yol açan, sistemleri değiştiren ve yeni yaklaşımlar ile çözüm bulanlardır^.

• Sosyal girişimcilik, toplumsal uyumdaki tıkanıklıkları fark eder, bu tıkanıklığı gidermenin yollarını arar ve sorunun ortadan kalkması için çaba gösterir

SOSYAL GİRİŞİMCİLİK NEDİR?

Sosyal girişimci yaşadığı çevredeki toplumsal bir sorunu veya ihtiyacı belirleyerek, bu sorunun ortadan kaldırılması veya ihtiyacın giderilmesi için girişimcilik prensiplerini kullanarak kalıcı çözümler üretir.

«

Sosyal girişimciler yalnızca balık

vermek ya da balık tutmayı öğretmekle yetinmez, balık endüstrisini kökten

değiştirmeyi hedefler.»

(Drayton)

Sosyal Girişimcilik modeli

SOSYAL GİRİŞİMCİ SOSYAL GİRİŞİMCİ

KİMDİR?

KİMDİR?

Sosyal girişimci;

Sosyal etki, girişimcilik, yenilikçilik, sürdürülebilirlik ve büyümeyi temel alarak yoksulluktan sağlığa, çevreden insan haklarına kadar birçok konuda, bir problemden veya bir ihtiyaçtan yola çıkarak uzun dönemli projeler geliştiren, sürdüren ve sosyal dönüşümü sağlayan kişilere verilen isimdir.

Amacı tek bir proje yapmak değil, değindiği toplumsal ve sosyal ihtiyacı veya sorunu çözecek sürdürülebilir sistemler kurmaktır. Çözüme ulaşılana dek yılmadan çalışmayı sürdürebilecek vizyon ve kararlılığa sahiptir.

“ “ İnanırsan yapabilirsin” İnanırsan yapabilirsin”

SOSYAL GİRİŞİMCİ SOSYAL GİRİŞİMCİ

KİMDİR?

KİMDİR?

SOSYAL GİRİŞİMCİ SOSYAL GİRİŞİMCİ

KİMDİR?

KİMDİR?

Sosyal girişimcilerin:

Sosyal girişimcilerin:

Kurduğu sistem kar edebilir.

Ancak bu kar paydaşlar tarafından bireysel kazanç olarak kullanılmaz. Kâra odaklanmak yerine daha büyük sosyal dönüşümleri gerçekleştirecek modeller üzerine odaklanır.

Çalışanların hizmetlerinin karşılığını alabilecekleri finansal model kurulur, fakat amaç sistemin kendini döndürmesi, büyümesi ve gelişmesiyle ticari fayda yerine toplumsal faydanın maksimize edilmesidir, tüm kaynaklar bu doğrultuda kullanılır.

SOSYAL GİRİŞİMCİNİN SOSYAL GİRİŞİMCİNİN

ÖZELLİKLERİ ÖZELLİKLERİ

1.Sorunların farkında olmak ve olaylara daima ılımlı yaklaşma,

2.Başarılı olma isteği,

3.Mücadelecilik ve azim,

4.Sorumluluk ve risk alabilme arzu ve yeteneği, 5.Üreticilik ve fırsatları sezebilme yeteneği,

6.Güven duyar, güven verir

7.Eksikliğini, sınırlarını bilmek ve tavsiyelerden yararlanabilmek,

8.Zor şartlarda ağır çalışmalara hazır olmak, 9.Kendini geliştirme arzusu,

10.Başkalarını etkileyip çalışmaya katabilmek 11.Planlı çalışma ve araştırma yeteneği

12.Başkalarıyla çalışabilmek, onlara güvenebilmek ve ilişki içerisinde olduğu kişilere güven verebilmek.

Sosyal girişimcilik çalışma yöntemi

Sosyal Girişimcinin Yaşam Basamakları

Çıraklık

• Yetenek ve tecrübe kazanılır.

• Toplumun sorunları belirlenir.

• Yeni fikirler oluşturulur, araştırılır ve tanıtılır.

Birinci Basamak: Fikri Hayata Geçirme (Ustalık)

•Tüm zaman/enerji yeni fikirlerin uygulanmasına adanır.

•Programın modeli ve temeli kurulur.

•Çevreden destek kazanılır.

.

İkinci Basamak

•Fikir bölgesel ve ulusal alanda yayılır.

•Kurum ve kaynaklar bir araya toplanır.

•Üretilen fikir takdir edilecek hale gelir.

Üçüncü Basamak

•Yeni fikir ve uygulamalar sosyal topluma uyarlanır.

•Uygulamalar sonucunda toplumda geleneksel alışkanlıklar değişir.

•Girişimci yeni projeler geliştirmeye ve sosyal alanda çalışmaya devam eder

Sosyal Girişimcinin Yaşam Basamakları

Sosyal Girişimciyi Nasıl Tanırsınız?

•Yeni fikir: Toplumsal ihtiyacı çözecek yeni bir fikre sahiptir.

•Yaratıcılık: Hedef tespitinde, sorun çözümünde yaratıcılık geliştirmektedir.

•Girişimcilik: Vazgeçmeksizin fikrinin peşinden gider.

•Sosyal Etki: Fikrin etki alanını toplumun büyük bir kesimini kapsar duruma getirir.

•Etik Doku: Çevresinde ona inanlardan oluşan kişiler toplanır

Mikro Kredi nasıl Doğdu

• 1974 yılında Bangladeş’in açlığın pençesine düşmesinden sonra, Chittagong Üniversitesinde Ekonomi Bölümü Başkanı Prof. Muhammed Yunus yoksul bir mahalede bir çok kişin tabure yapacak bambuyu satın alacak parası olmadığı için aracıdan malzeme borçlandığını, yaptığı tabureleri her akşam bu yüzden satmak zorunda olduğunu ve bütün bu işten sadece 2 Cent kazandığını öğrenir. Borç para bulup kendi malzemesini alabilirse daha fazla kazanacağını da…

Malzemeyi alması için gerekli tutar ise 22 Centtir. Yunus, bir hafta içinde bulundukları köyde öğrencileri ile araştırma yapar ve kırk iki borç alan insan tespit eder. Toplam borç aldıkları tutar ise 27 dolardan azdır…

• “Kırk iki kişinin çektiği tüm bu çile 27 doların yokluğundan mı? “

Türkiye de yansıması

• Diyarbakır’da mikrokredi uygulamaları başladı. Grameen Bankası Danışmanları ile yapılan çalışmaların ardından Siirt, Şanlıurfa, Van ve Batman’a da yaygınlaştırılarak 3.300 kişiye, 3,3 milyon YTL kredi verildi. Bu kişiler, kuaförden bakkal dükkânına kadar çeşitli işler kurdu.

• Bunun yanında 2004 yılı Mayıs ayında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) hazırladığı Mikrokredi Kuruluşları Hakkında Kanun Tasarısı da Türk basını tarafından

“Muhammed Yunus Yasası” olarak adlandırıldı.

Türkiyeden örnekler

• Yusuf Ziya Bey 1872’de Darüşşafaka’nın (Şefkat Okulu) kurulmasına öncülük etti,

• • Prenses Zeynep Kâmil, kadın hastalıkları ve çocuk ölümlerinin nedenini inceleyince doğum için özel bir hastane kurmayı aklına koyup Zeynep Kâmil Hastanesi’ni 1862 yılında hayata geçirdi

• Arama Kurtarma Derneği (AKUT) 1999 depremi sırasında çok önemli işler yaptı. Çalışmaları başka illerde birçok benzer organizasyonun kuruluş aşamasında model oldu.

• LÖSEV Lösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfı, 1998 yılında kuruldu. Lösemili çocukları tedavi amacıyla SSK Ankara Çocuk Hastanesine yatırdığımız ilk günlerdi...

GÖNÜLLÜLÜK NEDİR?

GÖNÜLLÜLÜK NEDİR?

•Gönüllülük, bireyin maddi karşılık ve başka bir çıkar beklentisi içinde olmadan; ailesi ya da yakın çevresi dışındaki bireyler için;

•Toplumun yararına olduğu düşünülen bir hedefe ulaşmak amacıyla; kendi isteği ile,

•Bir toplumsal girişim bünyesinde yer almasıdır.

GÖNÜLLÜLÜĞÜN BİREYE GÖNÜLLÜLÜĞÜN BİREYE

KAZANDIRDIKLARI KAZANDIRDIKLARI

Haz ve manevî zenginleşme: Gönüllü, gerçekleştirdiği faaliyet sonunda edindiği yaşam deneyiminin yanı sıra, haz ve manevi zenginlik elde eder.

Özgüven gelişimi: Bireyin kendini yararlı hissettiği bir ortam, özgüvenin artmasına sebep olur.

Özellikle, henüz öğrenci olan, meslek yaşamına atılmamış ya da profesyonel hayattan uzak bireyler için, bir STÖ bünyesinde diğer gönüllü ve profesyonel ekip ile birlikte çalışmak, bireyin başka toplumsal projelerde kendine güveninin artmasını sağlayacaktır.

GÖNÜLLÜLÜĞÜN BİREYE GÖNÜLLÜLÜĞÜN BİREYE

KAZANDIRDIKLARI KAZANDIRDIKLARI

 Ekip çalışması becerilerinde artış: İş bölümü yapma ve işbirliği içinde çalışma bireylerin ekip içinde daha geniş sorumluluklar almasını sağlayacaktır. Böylce iş yapabilme ve liderlik yetenekleri gelişecektir.

Toplumsal konum, yeni bir çevre ve arkadaşlıklar: Bireylerin gönüllülük çalışmaları ile edindikleri yeni çevre hiç şüphesiz sosyal hayatlarının da gelişimine olumlu katkıda bulunmaktadır. Bu gelişim gönüllülerin toplumsal rollerinin değişmesine, gelişmesine yardım eder.

 Yeni ilgi alanlar: STÖ’nün çalışma sahası ya da gönüllünün dâhil olduğu etkinlik, daha önce hiç tanımadığı bir sahaya adım atmasını, hatta yeni iş imkanları ve uzmanlık alanları sağlayabilir.

BİREYLER NEDEN GÖNÜLLÜ BİREYLER NEDEN GÖNÜLLÜ

OLUR?

OLUR?

1. Becerilerimizi geliştirmek ve paylaşmak, 2. Sosyalleşmek,

3. Toplumsal bir ihtiyaca aktif bir katılımcı olarak çözüm bulmak,

4. Belirli bir konuda deneyim elde etmek, 5. Toplumsal sorumluluğu yerine getirmek, 6. Kendini iyi hissetmek,

7. STÖ'nün insan kaynağı ihtiyacını karşılamak, 8. Parasal desteğin bir alternatifi olduğu için, 9. Yeni bir çevre ve toplumsal konum edinmek.

SİVİL TOPLUM SİVİL TOPLUM

KURULUŞLARINDA KURULUŞLARINDA

GÖNÜLLÜLÜK GÖNÜLLÜLÜK

Bir STÖ’nün geniş bir gönüllü tabanına sahip olması;

•misyonu doğrultusunda çalıştığı,

•alanını iyi tanıdığı,

• bu alanda oluşturduğu farkı iyi anlatabildiği ve

• başkaları tarafından da sahiplenilmiş olduğu anlamına gelir.

GÖNÜLLÜLER NEDEN ÖNEMLİDİR?

STÖ’nün gönüllülerden destek alması kurumun başarısının göstergesidir.

STÖ'nün gönüllülerle çalışması kurumun tanınırlığını artırır, hizmet ve çalışmalarının toplum tarafından görülmesini

sağlar.

Gönüllüler, STÖ'nün hizmetlerinin daha etkili olmasını sağlar.

STÖ’lerin kısıtlı bütçelerle ve güçlükle yürüttükleri projeler, gönüllülerin desteğiyle hayata geçirilebilir.

Gönüllülerin verdiği destek, STÖ'lerde profesyonel olarak çalışan ekip için de motivasyon sağlar.

İDEAL BİR GÖNÜLLÜNÜN İDEAL BİR GÖNÜLLÜNÜN

TEMEL NİTELİKLERİ TEMEL NİTELİKLERİ

•Bireysel sorumluk

• Sosyal sorumluluk

• Ekip çalışmasına yatkınlık

• İletişim becerisi

• Farklı kültürlere uyum sağlayabilme

• Eleştiri-özeleştiri mekanizmasını uygulayabilme

• Yeniliklere açıklık

• Araştırmacı olmak

• Paylaşımcı olmak

SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ PERSONELİ VE SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ PERSONELİ VE

GÖNÜLLÜLER GÖNÜLLÜLER

ARASINDAKİ İLİŞKİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Başarılı gönüllü yönetiminin önemli koşullarından biri, profesyonel ekip ile gönüllü işgücü arasında denge kurulabilmesidir. Profesyonel ekibin, gönüllüye yaklaşımı, gönüllünün devamlılığı açısından önemlidir.

Personel, gönüllülerin verdiği hizmetin “gönüllü” olduğunu unutmamalıdır. Kurum içinde gönüllülerle ilişkiler hiyerarşiden uzak, empatiye dayalı olmalıdır.

İçten bir teşekkür, kurum yönetiminden mektup, sertifika, rozet, kişisel mektuplar, teşekkür notları, fotoğraflar, tişörtler, küçük hediyeler, yemek, parti, gezi ve kutlamalar gibi aktiviteler ödüllendirme ve onurlandırma yöntemleri olabilir. Bu tür etkinlikler, gönüllülerin bir araya gelerek kurumun bir parçası olmalarını sağlamaya ve ekip ruhunu hissetmelerine yardımcı olacaktır.

 Gönüllülere isimleri ile hitap etmek ve özel günlerini hatırlamak (doğum günü, bayram kutlamaları vb.), tüm STÖ ekibi ile tanıştırılması ve toplantılara davet edilmesi, saygı gösterilmesi, sorumluluk verilmesi gönüllülerin kendilerini değerli hissetmelerini sağlar.

Gönüllüler ile değerlendirme yapılarak, kurum ve gönüllü tecrübeleri hakkında fikirlerinin alınması da gönüllülerin motivasyonunda önemli bir yöntemdir.

 Etkili bir ödüllendirme ve onurlandırmanın, zamanında, belirgin ve içten olmasına özen gösterilmelidir.

Gönüllülük motivasyonu:

BİLGİ VE İLETİŞİM

Gönüllülerin, STÖ’nün kendisi ve gönüllü verilecek destekler hakkında eksiksiz ve şeffaf olarak bilgilendirilmesi, gönüllülerle düzenli iletişim sağlanması önemli bir teşvik unsurudur.

Bu iletişim;

kişisel ilişkiler, toplantılar (gönüllülere yönelik düzenli toplantılar, proje bazında toplantılar, danışmanlarla sohbetler vb.),

 yayınlar (mümkünse sadece gönüllülere yönelik bir bülten),

 e-posta grubu ya da web portalı,

STÖ çalışmalarıyla birleştirilebilecek geziler,

hatırlatma notları,

medya (radyo, TV, gazete vb.),

anketler yoluyla sağlanabilir.

Gönüllülük motivasyonu:

BAŞARIYI TAKTİR ETMEK

Gönüllülerin, gönüllü çalışmalarının sonucunda oluşturdukları farkı görmeleri ve kendilerini başarılı hissetmeleri en doğal teşvik unsurudur.

Gönüllülerin takdir edilmesi ve kutlanması başarıyı pekiştirir, aidiyet duygusunu, paylaşımı ve ekip ruhunu destekler.

Takdir edildiğini ve başarılı olduğunu gören gönüllüler STÖ'ye destek vermeyi sürdürecek, STÖ ile uzun vadeli bir ilişki kuracaktır.

Gönüllülük motivasyonu: GÜVEN

STÖ'lerin, gönüllülerine güven vermesi çalışma isteğini artırır. Gönüllüde güven oluşturmak için ise;

vereceği destek konusunda ayrıntılı bilgi verilmeli,

hedefler net olarak belirlenmeli,

verilen sözler yerine getirilmeli,

Gönüllü ile kuruluş arasındaki ilişki; empati, samimiyet, hoşgörü ve saygı temellerine dayanmalıdır

düzenli olarak gönüllülerden geri bildirim alınmalı,

eğer varsa sorunlarının çözümü için çalışılmalıdır.

ayrıca, gönüllülerin hizmetleri sırasında zaman kaybı yaşamamaları için uygun ortam ve koşullar önceden sağlanmalıdır.