Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğitimi
Editör: Durmuş ASLAN
2. Baskı
Editör: Doç. Dr. Durmuş ASLAN
FARKLI ÜLKELERDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ ISBN 978-625-7052-93-1
DOI 10.14527/9786257052931 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
© 2021, PEGEM AKADEMİ
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.'ye aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.
Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır.
Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.
1. Baskı: Haziran 2020, Ankara 2. Baskı: Mart 2021, Ankara Yayın-Proje: Şehriban Türlüdür Dizgi-Grafik Tasarım: Müge Çetin
Kapak Tasarımı: Pegem Akademi
Baskı: Sonçağ Yayıncılık Matbaacılık Reklam San Tic. Ltd. Şti.
İstanbul Cad. İstanbul Çarşısı 48/48 İskitler - Ankara Tel: (0312) 341 36 67
Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 47865
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay/ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40
ÖN SÖZ
Erken çocukluk dönemi, insan gelişimine yön veren kritik bir süreçtir. Bu dönemde verilen nitelikli bir eğitim, çocuğun mevcut gelişimi üzerinde önem- li etkiler yaratmanın yanı sıra ileriki yaşamı için de bir temel oluşturmaktadır.
Öte yandan, çocukların erken yaşlarda nitelikli bir eğitim almaları gerektiği fikri oldukça eski dönemlere dayansa da, erken çocukluk eğitiminin geniş kitlelere ya- yılması oldukça yeni sayılır. Günümüzde farklı ülkelerdeki erken çocukluk eği- timi uygulamaları benzer nitelikler gösterse de, ülkelerin sahip oldukları farklı sosyo-kültürel ve ekonomik koşullar nedeniyle farklı uygulamalara rastlamak mümkündür. Bu kitapta, dünyanın farklı bölgelerindeki ülkelerde erken çocukluk eğitimi uygulamaları ele alınmıştır. Bu anlamda, farklı ülkelerdeki erken çocukluk eğitimi uygulamalarını yakından tanımanın okul öncesi öğretmen adaylarının uf- kunda farklı pencereler yaratmasını umuyoruz.
Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğitimi kitabı, çeşitli üniversitelerde okul öncesi eğitimi alanında çalışan hocaların çok değerli katkıları sonucunda meyda- na gelmiştir. Kitap hazırlanırken YÖK okul öncesi eğitimi lisans programında yer alan “Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğitimi” dersinin içeriği dikkate alınmış ve başlıklar bu içeriğe göre hazırlanmıştır. Bölümler hazırlanırken mümkün ol- duğunca birincil kaynaklardan ve güncel verilerden yararlanılmaya çalışılmıştır.
Kitabın oluşumunda birbirinden değerli bölümler hazırlayarak katkı sağlayan Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi, An- kara Üniversitesi, Biruni Üniversitesi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Çağ Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi ve Van Yüzün- cü Yıl Üniversitesi’nden çok kıymetli arkadaşlarıma değerli katkılarından dolayı çok teşekkür ediyorum.
Okul öncesi öğretmen adaylarımıza ve öğretmenlerimize, dolayısıyla da ül- kemiz çocuklarının yaşamına katkı sağlaması dileğiyle…
Doç. Dr. Durmuş ASLAN Haziran, 2020
BÖLÜMLER VE YAZARLARI Editör: Doç. Dr. Durmuş ASLAN 1. Bölüm: Almanya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Şule KAVAK - Hasan Kalyoncu Üniversitesi Doç. Dr. Ebru DERETARLA GÜL - Çukurova Üniversitesi 2. Bölüm: Amerika Birleşik Devletleri’nde Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Asiye PARLAK RAKAP - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 3. Bölüm: Avustralya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Seda ATA - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi 4. Bölüm: Belçika’da Erken Çocukluk Eğitimi
Doç. Dr. Zeliha YAZICI - Akdeniz Üniversitesi 5. Bölüm: Brezilya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Türker SEZER - Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi 6. Bölüm: Çek Cumhuriyeti’nde Erken Çocukluk Eğitimi
Arş. Gör. Meltem EMEN - Çukurova Üniversitesi Doç. Dr. Durmuş ASLAN - Çukurova Üniversitesi
7. Bölüm: Çin Halk Cumhuriyeti’nde Erken Çocukluk Eğitimi Dr. Öğr. Üyesi Işıl TAŞ - Biruni Üniversitesi
8. Bölüm: Danimarka’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Ertan GÖRGÜ - İstanbul Medeniyet Üniversitesi 9. Bölüm: Finlandiya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Seda ATA - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi 10. Bölüm: Fransa’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Gökçe KARAMAN BENLİ - Ankara Üniversitesi 11. Bölüm: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Oğuz KELEŞ - İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
v Bölümler ve Yazarları 12. Bölüm: Güney Kore’de Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Elif YILMAZ - Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi 13. Bölüm: Hindistan’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Seval ÖRDEK İNCEOĞLU - Harran Üniversitesi Doç. Dr. Durmuş ASLAN - Çukurova Üniversitesi 14. Bölüm: Hollanda’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Serhat GÜNDOĞDU - Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi 15. Bölüm: Hong Kong’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa KALE - Çağ Üniversitesi 16. Bölüm: İngiltere’de Erken Çocukluk Eğitimi
Prof. Dr. İlkay ULUTAŞ - Gazi Üniversitesi 17. Bölüm: İrlanda’da Erken Çocukluk Eğitimi
Prof. Dr. İlkay ULUTAŞ - Gazi Üniversitesi 18. Bölüm: İspanya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Asiye PARLAK RAKAP - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 19. Bölüm: İsveç'te Erken Çocukluk Eğitimi
Doç. Dr. Sevcan YAĞAN GÜDER - İstanbul Kültür Üniversitesi 20. Bölüm: İsviçre’de Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Aylin SOP - Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi 21. Bölüm: İtalya'da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Betül YANIK ÖZGER - Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi 22. Bölüm: Japonya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Doç. Dr. Emine YILMAZ BOLAT - Mersin Üniversitesi 23. Bölüm: Kanada’da Erken Çocukluk Eğitimi
Doç. Dr. Zeliha YAZICI - Akdeniz Üniversitesi Dr. Mustafa ÇETİN - Akdeniz Üniversitesi
vi Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
24. Bölüm: Meksika’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi İmray NUR - Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi 25. Bölüm: Norveç’te Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Burcu GEZER ŞEN - Fırat Üniversitesi Arş. Gör. Murat TUNCER - Fırat Üniversitesi 26. Bölüm: Polonya’da Erken Çocukluk Eğitimi
Arş. Gör. Murat TUNCER - Fırat Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Burcu GEZER ŞEN - Fırat Üniversitesi 27. Bölüm: Rusya Federasyonu’nda Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa KALE - Çağ Üniversitesi Öğr. Gör. Yuliya YYLMAZ - Çağ Üniversitesi 28. Bölüm: Singapur’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Işıl TAŞ - Biruni Üniversitesi 29. Bölüm: Yeni Zelanda’da Erken Çocukluk Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül AKINCI COŞGUN - Aksaray Üniversitesi Dr. Melek Merve YILMAZ - Çukurova Üniversitesi
30. Bölüm: Yunanistan’da Erken Çocukluk Eğitimi Doç. Dr. Emine YILMAZ BOLAT - Mersin Üniversitesi
İÇİNDEKİLER
Ön Söz ... iii
Bölümler ve Yazarları ...iv
1. BÖLÜM ALMANYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ...1
Eğitim Sistemi ...2
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ...3
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ...5
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ...6
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ...6
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ...7
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 12
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 12
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 14
Kaynakça... 15
2. BÖLÜM AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 19
Eğitim Sistemi ... 20
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 22
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 26
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 26
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 27
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 28
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 29
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 30
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 30
Kaynakça... 31
3. BÖLÜM AVUSTRALYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 33
Eğitim Sistemi ... 34
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 34
viii Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 36
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 37
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 38
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 39
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 40
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 41
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 41
Kaynakça... 43
4. BÖLÜM BELÇİKA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 45
Eğitim Sistemi ... 46
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 48
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 49
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 49
Çocuk Bakım Merkezleri ... 49
Anaokulları ... 51
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 51
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 52
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 53
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 54
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 54
Kaynakça ... 55
5. BÖLÜM BREZİLYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 57
Eğitim Sistemi ... 58
Okul Öncesi Eğitim ... 60
İlköğretim ... 61
Ortaöğretim ... 62
Yükseköğretim ... 62
Okul Öncesi Eğitiminin Tarihçesi ... 63
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 64
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 64
Okul Öncesi Eğitimi Program Türleri ... 65
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 67
ix İçindekiler
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 68
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 69
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 69
Kaynakça... 70
6. BÖLÜM ÇEK CUMHURİYETİ’NDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 73
Eğitim Sistemi ... 74
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 74
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 75
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 75
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 76
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 77
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 79
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocuklar ... 79
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 80
Kaynakça... 80
7. BÖLÜM ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 83
Eğitim Sistemi ... 84
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 85
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 86
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 86
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 87
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 88
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 88
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 89
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 90
Kaynakça... 92
8. BÖLÜM DANİMARKA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 95
Eğitim Sistemi ... 96
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 96
x Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 97
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 98
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 99
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 101
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 102
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 103
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 104
Kaynakça... 105
9. BÖLÜM FİNLANDİYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 107
Eğitim Sistemi ... 108
Okul Öncesi Eğitiminin Tarihçesi ... 110
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 110
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 111
0-6 yaş arası erken çocukluk eğitimi ve bakım hizmetleri ... 112
Okul öncesi eğitim ve ilkokul ... 112
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 113
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 115
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 116
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 117
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 118
Kaynakça... 118
10. BÖLÜM FRANSA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 121
Eğitim Sistemi ... 122
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 123
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 124
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 125
Okul Öncesi Eğitim Program Türleri ... 126
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 128
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 129
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 129
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 130
Kaynakça... 131
xi İçindekiler
11. BÖLÜM
GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ’NDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ
Giriş ... 133
Eğitim Sistemi ... 134
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 135
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 136
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 136
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 136
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 137
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 138
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 139
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 139
Kaynakça ... 140
12. BÖLÜM GÜNEY KORE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 143
Eğitim Sistemi ... 144
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 146
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 147
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 148
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 148
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 149
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 150
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 151
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 151
Kaynakça... 152
13. BÖLÜM HİNDİSTAN’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 155
Eğitim Sistemi ... 155
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 156
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 157
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 158
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 160
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 160
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 161
xii Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 162
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 162
Kaynakça... 163
14. BÖLÜM HOLLANDA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 165
Eğitim Sistemi ... 166
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 167
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 167
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 168
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 168
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 169
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 170
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 171
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 172
Kaynakça... 173
15. BÖLÜM HONG KONG’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 175
Eğitim Sistemi ... 176
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 178
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 179
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 180
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 180
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 182
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 182
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 183
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 185
Kaynakça... 186
16. BÖLÜM İNGİLTERE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 189
Eğitim Sistemi ... 190
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 191
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 193
xiii İçindekiler
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 194
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 195
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 196
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 197
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 198
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 200
Kaynakça ... 202
17. BÖLÜM İRLANDA CUMHURİYETİ’NDE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 205
Eğitim Sistemi ... 206
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 207
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 208
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 208
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 209
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 210
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 212
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 213
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 215
Kaynakça... 216
18. BÖLÜM İSPANYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 219
Eğitim Sistemi ... 221
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 223
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 225
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 225
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 226
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 228
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 229
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 229
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 230
Kaynakça... 231
xiv Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
19. BÖLÜM
İSVEÇ’TE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ
Giriş ... 235
Eğitim Sistemi ... 236
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 237
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 239
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 240
Anaokulu ... 240
Ana Sınıfı ... 241
Serbest Zaman Merkezleri ... 241
Pedagojik Eğitim Veren Aile Gündüz Bakımevleri ... 241
Açık Anaokulu ... 242
Özel Durumlarda Bakım Merkezleri ... 242
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 242
Anaokulu Programı ... 242
Ana Sınıfı Programı ... 244
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 244
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 245
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 245
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 246
Kaynakça... 247
20. BÖLÜM İSVİÇRE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 249
Eğitim Sistemi ... 250
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 254
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 255
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 256
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 259
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 260
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 260
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 261
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 262
Kaynakça... 263
xv İçindekiler
21. BÖLÜM
İTALYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ
Giriş ... 265
Eğitim Sistemi ... 266
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 267
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 268
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 269
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 269
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 273
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 275
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 276
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 277
Kaynakça... 277
22. BÖLÜM JAPONYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 279
Eğitim Sistemi ... 280
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 283
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 284
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 285
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 286
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 288
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 288
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 289
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 289
Kaynakça... 290
23. BÖLÜM KANADA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİM Giriş ... 293
Eğitim Sistemi ... 294
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 296
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 297
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 297
Çocuk Bakım Merkezleri ... 298
Anaokulları ... 298
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 299
xvi Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 299
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 300
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 300
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 301
Kaynakça... 302
24. BÖLÜM MEKSİKA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 305
Eğitim Sistemi ... 306
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 307
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 308
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 308
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 309
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 311
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 313
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 314
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 315
Kaynakça... 317
25. BÖLÜM NORVEÇ’TE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 321
Eğitim Sistemi ... 322
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 323
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 323
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 324
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 325
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 326
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 327
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 328
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 329
Kaynakça... 329
26. BÖLÜM POLONYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 333
Eğitim Sistemi ... 334
xvii İçindekiler
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 335
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 335
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 336
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 338
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 339
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 340
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 341
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 342
Kaynakça... 343
27. BÖLÜM RUSYA FEDERASYONU’NDA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 347
Eğitim Sistemi ... 347
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 349
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 351
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 351
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 353
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 354
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 355
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 356
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 357
Kaynakça... 359
28. BÖLÜM SİNGAPUR’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 361
Eğitim Sistemi ... 362
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 364
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 366
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 366
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 367
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 367
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 368
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 368
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 369
Kaynakça... 371
xviii Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğı̇ti̇mi
29. BÖLÜM
YENİ ZELANDA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ
Giriş ... 373
Eğitim Sistemi ... 374
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 374
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 375
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 376
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 377
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 381
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 381
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 382
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 383
Kaynakça... 384
30. BÖLÜM YUNANİSTAN’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ Giriş ... 387
Eğitim Sistemi ... 388
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi ... 388
Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlığı ... 389
Okul Öncesi Eğitimde Kurum Türleri ... 390
Okul Öncesi Eğitim Programı Türleri ... 391
Okul Öncesi Eğitim Ortamları ... 391
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ... 392
Okul Öncesi Eğitimde Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması ... 392
Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemi ... 393
Kaynakça... 394
Yazarlar Hakkında ... 397
Giriş
Almanya, 7.798 km²’si su kaynakların- dan oluşan 357.021 km² yüzölçümüne sahiptir. Yüzölçümü bakımından Avrupa’nın 7. ülkesi olan Almanya, Dünya’nın da 63. büyük ülkesi duru- mundadır. Ülke, güneydeki Alp Dağları’ndan Kuzey’deki Kuzey Denizi’ne kadar uzanır. Ülkenin kom- şuları kuzeyde Danimarka, doğuda Po- lonya ve Çek Cumhuriyeti, güneyde Avusturya ve İsviçre, batıda Fransa ve Lüksemburg, kuzeybatıda Belçika ve Hollanda gibi tamamı Avrupa ülkelerinden oluşmaktadır (Eliçalışkan, 2014; End- lessabroad, 2019).
Almanya karakteristik iklim yapısına sahiptir ve bölgeden bölgeye ik- lim değişiklik göstermektedir. Kuzeybatı ve kuzey bölgelerinde okyanus iklimi hâkimdir. Yaz boyunca maksimuma çıkmak üzere, her dönem yağış görülmekte- dir. Batıda kışlar ılık, yazlar serindir. Doğuda ise iklim daha karasaldır. Kışlar çok soğuk, yazlar çok sıcak ve kuru olabilmektedir. Orta ve güney Almanya ise farklı olarak karasal iklim ile okyanus iklimi arasında bir geçiş bölgesidir (Wikipedia, 2019).
Almanya, topraklarında yaşayan yaklaşık 85 milyon insan ile Avrupa Birliği’nin en büyük nüfusuna sahiptir ve bu nüfusun %9’u göçmenlerden oluş- maktadır (Aktan Kerem, 2004). Tarih boyunca Cermen halkı olarak anılan Al- manlar ilk olarak 1871’de Fransa-Prusya Savaşı sırasında ulus devlet haline geldi.
1. BÖLÜM
ALMANYA’DA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ
Dr. Öğr. Üyesi Şule KAVAK - Hasan Kalyoncu Üniversitesi Doç. Dr. Ebru DERETARLA GÜL - Çukurova Üniversitesi
II. Dünya Savaşı ile beraber, 1949’da Almanya, savaşı kazanan devletler tarafından doğu ve batı olmak üzere ikiye bölündü. Bu iki devlet 1990 yılında birleşti. Batı Almanya Avrupa Birliğinin 1957’deki kurucu üyelerindendir. Birleşmeyle Doğu Almanya da 1993’te bu birliğe üye olmuştur. Almanya Schengen bölgesinin bir parçasıdır ve Avrupa ortak para birimi Euro’yu 2002’de kabul etmiş durumdadır (Eliçalışkan, 2014).
Almanya, “Bundesländer” olarak adlandırılan bir federal parlamenter cum- huriyettir. 16 eyaletten oluşmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Berlin’dir. Bir- leşmiş Milletler’e, NATO’ya ve G8’e üye olan Almanya, 2007 yılı verilerine göre GSYİH’de dünyanın 3. büyük ekonomisine sahip ülkedir. Sosyal güvenlik siste- miyle yüksek yaşam seviyesine sahip olan Almanya, Avrupa meselelerinde yüksek ülke nüfusu ve ekonomik gelişmişliğiyle dünya seviyesinde kilit rol oynamakta, pek çok bilim ve teknoloji alanında ise lider olarak kabul edilmektedir (Wikipedia, 2019).
Eğitim Sistemi
Almanya’da eğitim idaresinin sorumluluğu öncelikli olarak eyaletlerdedir.
İsteğe bağlı olmak üzere anaokulu eğitimi 3 - 6 yaş arasındaki tüm çocuklara sağ- lanmaktadır. Sonrasında da en az dokuz yıl sürecek zorunlu eğitim vardır. İlköğ- retim (Grundschule) genelde dört yıl sürmektedir ve devlet okulları, bu ilköğretim sürecinde herhangi bir sınıflamaya ayrılmamıştır. Ortaöğretimde ise, öğrencile- rin yeteneklerine ve öğretmenlerin tavsiyelerine göre öğrencilerin gidebilecekleri
“Gymasium, Realschule, Hauptschule, Gesamtschule” olarak adlandırılan dört çe- şit okul bulunmaktadır (Şekil 1). Gymnasiuma en yetenekli öğrenciler kayıt olur ve Gymnasium onları üniversite eğitimine hazırlar. Eğitim, eyaletlerin sistemine bağlı olarak sekiz veya dokuz yıl sürmektedir. Realschule daha yaygın olarak orta düzey öğrencilere hitap eder ve altı yıl sürer. Hauptschule okulları, öğrencileri mesleki eğitime hazırlar. Gesamtschule ise, hauptschule, realschule ve gymnasi- um okullarının tümünü kapsayan bir eğitim sistemini benimsemektedir. Bu okul kademesinin ilk 6 yılı “Sekunderstufe I (Secondary School I)” olarak adlandırılan ortaokulu, son 3 yılı ise “Sekunderstufe II (Secondary School II)” ikinci kademe olarak adlandırılan lise kademesi kapsamaktadır (Mark, 1999).
2 Farklı Ülkelerde Erken Çocukluk Eğitimi
(Sekunderstufe II)Lise • 3 yıl sürer. 15-18 yaş arasını kapsar.
4 yıl sürer. 6-10 yaş arası çocukların eğitimini kapsar.
Zorunlu değildir. 3-6 yaş arası çocukların eğitimini kapsar.
• Gymnasium
• Realschule
• Hauptchule
• Gesamtschule
6 yıl sürer. (2 yıl oryantasyon +4 yıl). 10-16 yaş çocukların
eğitimini kapsar.
Ortaokul (Sekunderstufe I)
İlköğretim (Grundschule)
Okul Öncesi (Kindergarten)
Şekil 1. Alman Okul Sistemi (Altin, 2019)
Üniversiteye girmek için, lise öğrencilerinin Abitur (bitirme) sınavına gir- meleri gerekmektedir. Ayrıca meslek lisesi diplomasına sahip olan öğrenciler de başvurabilmektedir. Özel bir çıraklık sistemi olan Duale Ausbildung, öğrencilerin mesleki eğitimlerini bir şirket bünyesinde sürdürebilmelerine izin vermektedir.
Birçok Alman üniversitesi devlete aittir ve öğrenciler her dönem için belli bir harç ücreti ödemektedirler. Almanya’daki üniversiteler, ülkedeki yüksek eğitim stan- dartlarıyla uluslararası bir saygınlığa sahiptirler ve dünyadaki en iyi üniversiteler arasında bulunmaktadırlar (Koçak & Çobanoğullari, 2016).
Okul Öncesi Eğitimin Tarihçesi
18. yüzyıla kadar çocukluk dönemi, yaşam dönemleri içine alınan bir evre olarak görülmüyordu. Çocukların özel ilgiye ihtiyacı olmadığı düşünülüyor ve sa- dece hızlı bir şekilde çalışma hayatına dâhil olması gerektiğine inanılıyordu. Orta çağlardan beri, yedi yaşında küçük çocuklar, yetişkinler olarak görülüyorlardı.
Çocuklar, yeterince güçlü olur olmaz hayvan yetiştiriciliği, tarlalar veya fabrikalar gibi yerlerde çalışmaları ve ailelerine yardımcı olmaları gerekiyordu. “Çocuğa uy- gun eğitim” kavramı ilk olarak Rousseau tarafından ortaya atılmış ve İsviçreli sos- yal reformcu Pestalozzi tarafından pedagojide temel bir fikir olarak tanıtılmıştır.
Son olarak, 0 ila 6 yaşındaki çocuk eğitiminin pratik uygulaması ise, sadece Fried- rich Fröbel Froebel’in dikkati çektiği yeni bir alan olmuştur (Spielundlern, 2018).
Anaokulu ilk defa 1830’ların sonunda, bugün 7.000 nüfusa sahip olan Almanya’nın Thüringen eyaletinin Bad Blankenburg kasabasında kurulmuştur.
19. yüzyılın ortalarında, henüz devletin bile farkında olmadığı bir mahrumiyet bölgesinde kalan Blankenburg kasabasında, Friedrich Wilhelm August Fröbel (1782-1852), 28 Haziran 1840’ta belediye binasından önemli bir olay olarak Alman Anaokulları konusunda çağrı yapmıştır (Reyer, 2006). Böylece Fröbel, çocuk bakı-
Almanya’da Erken Çocukluk Eği̇ti̇mi 3