• Sonuç bulunamadı

SAĞLIK KAVRAMLARI SAĞLIĞIN BELİRLEYİCİLERİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "SAĞLIK KAVRAMLARI SAĞLIĞIN BELİRLEYİCİLERİ"

Copied!
70
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

SAĞLIK KAVRAMLARI

SAĞLIĞIN BELİRLEYİCİLERİ

(2)

Sağlık Tanımları

Biyolojik bilimler açısından sağlık, bedenin her bir hücresinin en üst düzeyde işlev gördüğü ve hücrelerarası uyumun varolduğu bir

durumdur.

Davranış bilimlerine göre; kişinin çevresiyle uyumu ve beklemediği bir olay karşısındaki

savunma potansiyelidir.

(3)

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

İnsan biopsikososyal bir varlıktır.

Fizyolojik Gereksinimler (Beslenme, boşaltım, solunum)

Sosyal Gereksinimler:

Güvenlik, barınma…

Psikolojik Gereksinimler: Ait olma, sevgi, saygı, kendini gerçekleştirme

(4)

Günümüzde kabul edilen sağlık tanımı

Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil; bireyin

Fiziksel,

Sosyal

Ruhsal yönden tam iyilik halidir.

(5)

Sağlığın Bileşenleri

Fiziksel sağlık (Solunum, beslenme, boşaltım, hareket, uyku, cinsellik gibi ihtiyaçlarını tam olarak yerine getirebilme)

Ruhsal-duygusal sağlık: Bireyin kendisi ve

çevresiyle sürekli uyum içinde olmasıdır.( Olumlu

düşünme, yaşamdan zevk alma, başkalarıyla ve yalnız çalışabilme yeteneği, sorumluluk alma vb.)

Sosyal sağlık: Sevilme, ait olma, ailesiyle ve

arkadaşlarıyla ilişkisi, iş durumu, sosyal uğraşıların olması)

(6)

Genetik Beden yapısı Bağışıklık sistemi Sinir sistemi

Endokrin sistem Kişisel stres Huy (mizaç)

SAĞLIK İç ve dış etmenlerin

başarılı uyumu..

Sosyo-ekonomik durum Ekolojik çevre

Eğitim düzeyi Çalışma koşulları Özel yaşam biçimi Toplumla bütünleşme

İÇ SİSTEM DIŞ SİSTEM

Sağlıklı Birey?

Biyolojik ve psikolojik Toplumsal, ekonomik yapı ögeleri ve kültürel ögeler

(7)

Hastalık kavramı

Tıbbi modele göre hastalık, Belirtilerle kendini gösteren patolojik tablodur. İnsan bedenindeki işlevsizlikler organizmadaki biyokimyasal

değişmelerle anlaşılır. Hastalık, bakteri, virüs, hatalı gen ya da kazalardan kaynaklanır. Bu görüş insanı sosyal çevresinden, ilişkilerinden ve kimliğinden soyutlanarak ele alınmasına ve bir nesne gibi algılanmasına neden olur.

Sosyolojik modele göre hastalık; Hastalık kültürel ve sosyal yapıdan kaynaklanır. Bu model sağlığı geliştirmek için yaşam standardı üzerine

yoğunlaşmak gerektiğini savunur. (Ekonomik, eğitim vb)

(8)

Toplum sağlığı

Sosyal faktörler

(Bağlılık, sosyal değişim, destek..) Biyolojik Özellikler

(Yaş, cinsiyet) Yaşanılan Yer (Ev,

işyeri, okul, ulaşım, haberleşme vb)

Sağlık hizmetleri (Yapısı, personel tipi ve sayısı, hizmetin kapsamı ve ulaşılabilirliği, maliyeti vb)

Ekonomik

kaynaklar (Gelir,

iş durumu, gelir eşitsizliği, eğitim)

Topluma sunulan hizmetler (su, çöp, hava kirliliği, risk gruplarına yönelik hizmetler)

Yaşam biçimi ve sağlık davranışları (beslenme, fiziksel aktivite, cinsel yaşam, madde kullanımı, sigara, şiddet, sağlık bilgisi) Doğal çevre (Hava, su

kalitesi, iklim sıcaklık, topografi, çevresel kirleticiler, hayvan ve bitkiler vb)

Kültürel Faktörler (Normlar, değerler, din, ırkçılık, ayrımcılık,

rekabet, işbirliği)

Politik faktörler (Sosyal, ekonomik, eğitim, çevreye yönelik yasalar, politikalar, katılım)

TOPLUM SAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

YER VE ZAMAN

(9)

Halk Sağlığı nedir?

(10)

Halk Sağlığı

Sık kullanılanlar

Halk Sağlığı

Toplum hekimliği

Koruyucu hekimlik

Sosyal hekimlik

Hijyen

Toplum sağlığı

(11)

Bir toplumu oluşturan

herkesin bedence, ruhça ve sosyal yönden tam iyilik

halinde olması için kişiye, sosyal, biyolojik ve fizik çevreye yönelik önlemlerin tümelci bir yaklaşım ile

planlanması ve uygulanması görüşü “toplum

hekimliği”dir.

Toplum Hekimliği

(12)

Kişinin ve toplumun sağlığını

korumak ve geliştirmek bir kamu hizmeti olarak ele alınıyor ise bu halk sağlığı hizmetidir.

Kişinin sağlığını koruma ve

geliştirmeyi bireysel düzeyde ele almak da koruyucu hekimliktir.

Koruyucu Hekimlik

(13)

Sosyal Hekimlik

Sosyal hekimliğin

konusu, hiçbir doktrin ve ideolojiye bağlı olmadan, hekimlik ile toplum

arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi ve

hekimlik hizmetlerinin toplum yararına

geliştirilmesidir.

(14)

Hijyen

“Halk Sağlığı” ile eş anlamdadır.

Hijyen tanımı ingilizcede Halk Sağlığının özel

konuları için kullanılır.

Örneğin; çevre

hijyeni,besin hijyeni,kişisel hijyen gibi.

(15)

Toplum Sağlığı

Toplum sağlığı, kamusal ya da özel kuruluşlarca yürütülmesi göz önüne alınmaksızın, herhangi bir toplulukta uygulanan

kişisel ve çevresel sağlık hizmetlerinin tümüdür.

(16)

Ulusal Sağlık Hizmeti

Bireysel sağlık hizmetlerinin, yasal bir hak olarak bir ülkede tüm insanları kapsayacak

şekilde yaygınlaştırıldığı bir sistemdir.

Bu tür bir sağlık hizmeti, sağlık açısından sosyal güvenliğin en gelişmiş şekli ya da tüm

bireylerin yasal bir hak olarak toplum hekimliği hizmetlerinden yararlanması anlamına gelir.

(17)

Yukarda yapılan tanımlar, hekimliğin tarihsel gelişimi göz önüne alındığında Halk Sağlığı’ndaki gelişme aşamalarının yansıtıldığını göstermektedir.

Kullanılan bütün tanımların tümünü tek bir kavram altında toplamak

- Halk Sağlığı kavramı - en uygun tanım olacaktır.

(18)

Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda;

Çevre sağlığı koşulları düzeltilerek

Bireylere sağlık bilgisi vererek

Bulaşıcı hastalıkları önleyerek

Hastalıkların erken tanı ve koruyucu tedavisini sağlayacak sağlık örgütleri kurarak

Toplumsal çalışmaları her bireyin sağlığını sürdürecek bir yaşam düzeyini sağlayacak biçimde geliştirerek

hastalıklardan korunmayı, yaşamın uzatılmasını, beden ve ruh sağlığı ile çalışma gücünün arttırılmasını sağlayan bir bilim ve sanattır.

Halk Sağlığının Tanımı

(19)

ZARARLI ETMENLER

•Çevre

•Toplum

•...

Çevremizde sağlığımızı etkileyen çok çeşitli faktörler vardır.

Bu faktörleri bilmek, onların

zararlı etkilerinden korunmak ve bu faktörlerin etkilerini yok etmeyi

başarabilmek gerekmektedir.

(20)

Herkese görev düşüyor

Toplumların sağlık düzeylerini

yükseltmede pek çok kişinin rolü ve sorumluluğu vardır.

(21)

Halk Sağlığı Kavramı öğretmenler

ana-babalar

din görevlileri

yöneticiler

tarımcılar muhtarlar

polisler

planlamacılar,

(22)

Halk sağlığında ilkeler

1. Sağlık bir insan hakkıdır.

Herkes, ihtiyacı olduğunda ve ihtiyacı olduğu kadar

sağlık hizmeti alma hakkına sahiptir.

Herkes, sağlık hizmetlerine erişebilme açısından eşit şansa ve imkana sahip olmalıdır.

Bu ilke, T.C. Anayasası’nda, D.S.Ö. Anayasası’nda ve İnsan Hakları Evrensel

Bildirisi’nde yer almaktadır.

Herkes sağlık

hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir. 

(23)

Halk sağlığında ilkeler

2. Koruma tedaviden üstündür.

Sağlık hizmetlerinin ve devletin temel

sorumluluğu kişilerin hasta olmamalarını sağlamaktır.

O nedenle,

hükümetlerin ve sağlık çalışanlarının temel

sorumluluğu kişileri hastalıklardan

korumaktır.

(24)

Halk sağlığında ilkeler

3. Kişi çevresiyle bir bütündür.

İnsanlar fiziksel, biyolojik ve sosyal bir çevre içinde yaşarlar.

Çevrelerindeki faktörlerden etkilenirler ve çevrelerini etkilerler.

Kişileri hastalıklardan korurken ve hastaları tedavi ederken bu faktörlerin de göz önünde

bulundurulması gerekir.

Çevredeki olumsuz faktörler düzeltilmeden hastalıkların kontrol edilmeleri mümkün olamaz.

(25)

Halk sağlığında ilkeler

4. Hastalıkların nedenleri sosyal, biyolojik ve fizik nedenlerdir.

Biyolojik: mikroplar, parazitler…

Fiziksel: sıcak, soğuk, radyasyon…

Sosyal/kültürel: yanlış inanışlar, eğitimsizlik, fakirlik….

Kişilerin, eğitimleri, gelir düzeyleri, yanlış inanışları ve sosyal statüleri, onların hastalanmaları, sağlık

hizmetlerinden yararlanmaları,

hastalıklardan korunmaları, tedaviyi uygulamalarını etkiler.

Hastalıklarla mücadelede, yalnızca tıbbi müdahaleler yetersiz kalır.

Sosyal kalkınma önlemleri de halkın sağlık düzeyinin yükseltilmesine

katkı sağlar.

(26)

Halk sağlığında ilkeler

5. Sağlık hizmetleri kişilerin en yakınlarına kadar

götürülmelidir.

Koruyucu ve tedavi edici hizmetler bir arada

sunulmalıdır.

Hastalar, önce evde ve ayaktan tedavi edildikleri I.basamak sağlık

kuruluşlarına başvurmalı, burada bakım

göremeyecek olanlar

hastanelere (II.basamak kuruluşlar) sevk

edilmelidirler.

(27)

Halk sağlığında ilkeler

O nedenle, hükümetlerin temel sorumluluklarından birisi

Ülkedeki herkesin, her zaman ve her yerde sağlık hizmeti alabilmeleri için gereken örgütlenmeyi

kurmak

Sağlık hizmetlerini kişilerin yaşadıkları yerlerin en yakınına kadar ulaştırmak ve

İyi bir şekilde yürümesini sağlamaktır.

(28)

Halk sağlığında ilkeler

6. Kişinin hastalığı aynı zamanda

ailenin sorunudur. Bir ailedeki hasta, o ailenin düzenini ve ekonomik

durumunu bozduğu gibi diğer aile bireyleri

üzerinde en azından

psikolojik sorunlara neden olabilir.

Hasta kişiden değil, hasta ailelerden söz edilmelidir.

Çünkü, ailedeki herkes hastalıktan etkilenir.

(29)

Halk sağlığında ilkeler

7. Kişilerin sağlığı ve hastalığı aynı zamanda toplumun sorunudur.

Kişilerin hastalıkları toplumun diğer bireylerine yayılıp

salgınlara yol açabilir;

Hasta kişiler işgücünde azalmaya ve sağlık

harcamalarında artışa neden olarak toplumun genelini etkileyebilir;

Toplumdaki herkes bilinçli

olarak üzerine düşeni yapmazsa hastalıklar kontrol altına

alınamaz ve yok edilemezler.

(30)

Halk sağlığında ilkeler

8. Sağlık hizmeti bir ekip hizmetidir.

Günümüzde tıp ve sağlık bilimleri o kadar gelişmiş ve genişlemiştir ki, yalnızca hekim ya da başka bir sağlık elemanı sağlık hizmetlerini vermeye yetmeyebilir.

Sayıları yüzlerce olan sağlık

çalışanlarının birlikte ve eşgüdüm içinde çalışmaları şarttır.

Sağlık hizmetinin her kademesinde çok sayıda kişi ve uzmanın rolü ve katkısı vardır.

(31)

Halk sağlığında ilkeler

9. Sağlık hizmetleri multi- sektöryeldir.

Sağlık Bakanlığı yanı sıra, eğitim, tarım,

ulaştırma, mahalli

idareler, diyanet işleri, maliye, turizm gibi bir çok sektörün halk

sağlığının geliştirilmesinde rolleri ve sorumlulukları vardır.

(32)

Halk sağlığında ilkeler

10. Herkes kendi sağlığından

sorumludur. Eğer kişiler kendi

sağlıklarından sorumlu olurlarsa sağlık

hizmetlerinden daha verimli olarak

yararlanabilirler.

Aksi durumda, sağlık

hizmetlerinin sunulması ve yararlı sonuçlar elde

edilmesi çok güç olur.

(33)

Halk sağlığında ilkeler

11. Yaşam, doğum öncesinden ölüme kadar bir bütündür.

Bebeklik ve çocukluk döneminde karşılaşılan bazı faktörler ve

hastalıklar, yaşamın daha sonraki dönemlerinde

sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilirler.

O nedenle, sağlık

açısından insan yaşamını kesitsel olarak (bugün için) değil bir bütün olarak

düşünmek gereklidir.

(34)

Halk sağlığında ilkeler

12. En çok görülen, sakat bırakan ve öldüren hastalık önemli

hastalıktır.

Sağlık hizmetleri

planlanırken, kaynaklara toplumda en çok zarar veren sorunlar dikkate alınmalıdır.

Böylece, halk sağlığının gelişmesine daha anlamlı katkı sağlanabilir.

Bu ilke, parası az ve insan gücü sınırlı olan gelişmekte olan ülkeler için daha da önemlidir.

(35)

Halk sağlığında ilkeler

13. Halkın sağlık hizmetlerine katılımı esastır.

Halkın kültürüne ve

beklentilerine uygun olmayan hizmetler halk tarafından

kullanılmazlar.

O nedenle, planlama aşamasından başlayarak

hizmetleri kullanacak olan halkın görüşlerinin alınması ve

toplumun sağlık hizmetlerine fikren katılımı esas olmalıdır.

Böylece, toplum hizmetlerin planlanmasına ve işletilmesine katkıda bulunmuş olur.

Kararlara katılan kişiler, bu

kararların uygulanması için daha fazla çaba gösterirler.

(36)

Halk sağlığında ilkeler

14. Sağlık düzeyi ile ekonomik kalkınma arasında iki yönlü ilişki vardır.

Kalkınmışlık toplumun sağlık düzeyinin

yükselmesine yol açacağı gibi, sağlıklı bir toplum da kalkınmaya olumlu etki yapar. Bir ülkenin sağlıklı oluşu önce halkının sağlıklı oluşuna bağlıdır.

SAĞLIK

(37)

Halk sağlığında ilkeler

15. Sağlık evrenseldir. Ulusların sağlık sorunları farklı olabilir. Ancak sağlık, dünya üzerinde yaşayan herkesi

ilgilendiren ortak bir konudur, o nedenle ülkeler arası işbirliği kaçınılmazdır.

(38)

Halk sağlığının geleceği

Küresel kriz nedeniyle

Kliniğimiz Çin’e taşınmıştır.

Lütfen uçuş kartı için bir

bilet alınız.

(39)

Halk sağlığının geleceği

Üç temel yaklaşım söz konusudur:

Herkesin kendi sağlığından sorumlu olacak şekilde sağlığının geliştirilmesi, tanıtılması ve bunun sağlanmasında eğitim ve kentleşmenin göz önüne alınması.

Sağlık hizmetlerinin tüm aşamasında kalite güvencesi.

Çevrenin biyolojik, fizik ve sosyal olarak tüm kapsamıyla ele alınarak olumlu hale getirilmesi.

(40)

Halk sağlığının başarısı

Uzun beklenen bir yaşam süresi ve yaşlanan toplum

Geniş ve yaygın bir sağlık ve tıbbi bakım sistemi

Toplumsal ve politik tartışmalarda sağlığın baskın bir konu olması

Sağlığın bireyin yaşamında ana kişisel hedeflerden biri haline gelmesi

Toplumların sağlık düzeylerinin yükseltilmesi

halk sağlığı ilkelerinin

uygulanması ile mümkün olabilir.

(41)

41

Sağlık Hizmetleri

Kişilerin ve toplumların:

-sağlıklarını korumak,

-hastalandıklarında tedavilerini yapmak, -tam olarak iyileşmeyip sakat kalanların

başkalarına bağımlı olmadan yaşayabilmelerini sağlamak,

-toplumun sağlık düzeyini yükseltmek için yapılan planlı çalışmaların tümüdür.

(42)

42

Sağlık Hizmetleri

A. Koruyucu (temel amacı)

B. Tedavi

C. Rehabilitasyon

(43)

43

A.Koruyucu Sağlık Hizmetleri

1.

Kişiye yönelik

2.

Çevreye yönelik

(44)

44

1-Kişiye Yönelik Hizmetler

Kişileri hastalıktan korumak (birincil koruma)

Erken tanı ve tedavi (ikincil koruma)

Sakatlıkların en aza indirilmesi (üçüncül koruma)

(45)

45

Birincil Koruma

Birincil korunmanın amacı hastalık ortaya çıkmasını önlemek, risk faktörleri ve

hastalık insidansını düşürmektir.

(46)

46

Bağışıklama

Yeterli-dengeli beslenme

Erken tanı

Sağlık eğitimi

Aile planlaması

İlaçla koruma

(47)

47

Bağışıklama

Amaç:bulaşıcı hastalıklardan korunma

Aktif bağışıklama (aşılama)

Pasif bağışıklama (seroprofilaksi)

Bireyler tek tek korunduğu gibi toplumun %90-95’i bir hastalığa karşı bağışık hale getirilirse hastalık kontrol altına alınabilir.

(48)

48

Yeterli-Dengeli Beslenme

Pek çok hastalığın altında yatan temel ve hazırlayıcı neden yetersiz ve

dengesiz beslenmedir.

(49)

49

Sağlık Eğitimi

Kişinin:

- kendi sağlıklarını nasıl koruyabilecekleri

- sağlık hizmetlerini uygun bir biçimde nasıl

kullanabilecekleri konusunda bilgilendirilmeleri

- olumlu davranışlar kazandırılmaları için yapılan planlı çalışmalardır.

- Diğer bir amacı ise kişilere kendi

sağlıklarından sorumlu oldukları bilincini kazandırmaktır

(50)

50

İlaçla Korunma

Tüberküloz – INH

Meningokok menenjiti – Rifampisin

Sıtma – klorokin

(51)

51

Erken Tanı

Hastalıkların presemptomatik dönemde teşhis etmek, onları hastalığın kötü

prognozundan korumanın önemli bir yoludur.

(52)

52

Aile Planlaması

Çok ve sık doğum yapan kadınların sağlık sorunlarının fazla olması,

Bu annelerden doğan çocuklarının sağlık sorunlarının fazla olması,

İstenmeyen gebelikte kadının düşük yapmak isterken sakat kalması yada hayatını

kaybetmesi,

(53)

53

İkincil Koruma

Amacı asepmtomatik kişilerin tespit edilerek istenmeyen etkilerin ortaya çıkmasını önleme,

Kadınlarda periyodik sitolojik muayene (cerviks kanseri)

Meme kanseri tarama programı

(54)

54

Üçüncül Koruma

Amacı semptomatik hastalığı olan kişilerin sekellerini en aza indirerek yaşam kalitesini artırmaktır.Hastaları hastalığın nüksünden ve sakatlık ile sonuçlanmasından koruma için alınan önlemleri kapsar

Kalp romatizması olan bir çocuğa hastalık belirtileri kaybolduktan sonra da belirli

zamanlarda antibiyotik verilmesi.

Klinik hekimlerinin ödevidir

(55)

55

2-Çevreye yönelik hizmetler

Amaç: Çevremizdeki olumsuz biyolojik,fiziksel ve kimyasal faktörleri yok ederek, düzelterek yada insanları etkilemelerini önleyerek kişilerin

sağlıklarını koruyabilmektir.

Atıkların yok edilmesi

Besin kontrolü

Vektörlerin kontrolü

Çevre kirliliğinin önlenmesi,

Gıda kontrolü

Suların arıtılması ve kontrolü

(56)

56

B:Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri

1. basamak

2. basamak

3. basamak

(57)

57

1. Basamak Sağlık Hizmetleri

Toplum sağlığına yönelik hizmetler ile

kişisel koruyucu,

tanı koyucu,

tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini kapsayan,

Kişilerin sağlık sistemine ilk başvuru

noktasında verilen sağlık hizmetleridir.

Yataklı tedavi kuruluşlarının önünde filtre görevi gören kuruluşlardır

(58)

Sağlık Ocağı

AÇSAP Merkezi

Verem Savaş Dis.

Sıtma Birimi

Kurum Hekimliği

Sağlık Merkezi

112 Acil Hizmetler

İşyeri Hekimliği

Özel Sektör

Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Toplum Sağlığı Merkezi

Aile Sağlığı Merkezi

•Aile Sağlığı Birimi

112 Acil Hizmetler

•İşyeri Hekimliği(?)

Özel Sektör(?)

Mevcut Durum Planlanan Durum

(59)

59

2. Basamak Sağlık Hizmetleri

Hastaların tanı ve tedavisinin, birinci basamak sağlık kuruluşları tarafından sağlanamadığı durumlarda,

Teşhis ve tedavi hizmetlerinin verildiği genel hastanelerdir

Temel işlevi yataklı tedavi kuruluşları olmalarıdır

(60)

60

2. Basamak Sağlık Kuruluşları

Devlet hastaneleri

Sağlık merkezleri

Özel hastaneler

(61)

61

3. Basamak Sağlık Hizmetleri

İkinci basamak sağlık hizmetlerinin kapsamında yer almayıp,

İleri tetkik ve tedavi yöntemlerini gerektiren,

Tedavisi özellik arz eden hastaların sevk edildiği,yüksek tıp teknolojisinin

uygulandıkları özel dal hastaneleridir.

(62)

62

3. Basamak Sağlık Kuruluşları

Doğum ve çocuk bakımevi

Çocuk hastanesi

Göğüs hastalıkları hastanesi

Ruh sağlığı ve

hastalıkları hastanesi

Kemik hastalıkları hastanesi

Onkoloji hastanesi

FTR merkezi

Deri ve tenasül

hastalıkları hastanesi

Lepra hastanesi

Diş hastanesi

Üniversite ve eğitim hastanesi

GKDC merkezi

(63)

63

C: Rehabilite Edici Sağlık Hizmetleri

Rehabilitasyon ( esenlendirme ) , bedence ya da ruhça sakat kalmış olanları

başkalarına bağımlı olmaksızın

yaşayabilmelerini sağlayabilmek için yapılan çalışmaların tümü.

(64)

64

Rehabilite Edici Sağlık Hizmetleri

- Tıbbi rehabitasyon

- Sosyal (mesleki) rehabitasyon

(65)

65

Tıbbi Rehabilitasyon

Bedensel sakatlıkların mümkün olduğunca düzeltilmesidir.

Ekstremite protezleri

Spastisitelerin yumuşatılması

İşitme kusurlarının en aza indirilmesi

(66)

66

Sosyal ( Mesleki ) Rehabilitasyon

Sakatlıkları nedeni ile eski işlerini yapamayanlara ya da belirli bir işte

çalışamayanlara iş öğretme , iş bulma ve işe uyum sağlamalarına yönelik her türlü hizmeti kapsar.

(67)

Bağışıklama Bağışıklama

Kemoproflaksi Kemoproflaksi Beslenme

Beslenme Erken Tanı Erken Tanı

Aile Planlaması

Aile Planlaması Kişisel HijyenKişisel Hijyen Sağlık eğitimi

Sağlık eğitimi

Koruyucu Sağlık Hizmetleri

SAĞLIK HİZMETLERİ SAĞLIK HİZMETLERİ

Esenlendirici (Rehabilitasyon ) Tedavi Edici

Sağlık Hizmetleri

3. basamak 2. basamak 1. basamak

Kişiye Yönelik

Koruyucu Sağlık Hizmetleri Koruyucu Sağlık Hizmetleri

Çevreye Yönelik

Koruyucu Sağlık Hizmetleri Koruyucu Sağlık Hizmetleri

İçme ve kullanma sularının sanitasyonu İçme ve kullanma sularının sanitasyonu Katı ve sıvı atıkların zararsızlandırılması Katı ve sıvı atıkların zararsızlandırılması Hava kirliliğinin önlenmesi

Hava kirliliğinin önlenmesi

Sağlıklı barınma koşullarının temini Sağlıklı barınma koşullarının temini Besin Sanitasyonu

Besin Sanitasyonu

Vektör ve kemirici kontrolü Vektör ve kemirici kontrolü

“Gürültü, radyasyon, aydınlanma havalandırma”Gürültü, radyasyon, aydınlanma havalandırma”

Sağlığa az ya da çok zararlı olabilecek kuruluşlar Sağlığa az ya da çok zararlı olabilecek kuruluşlar Mezarlıklar

Mezarlıklar Turist Sağlığı Turist Sağlığı

Sağlıklı Çalışma koşulları/ergonomi Sağlıklı Çalışma koşulları/ergonomi

(68)

Sağlığı Geliştirme

Bireylerin sağlık durumunu iyileştirmek için;

Sağlığı tehdit eden faktörler üzerinde bireylerin kontrollerini arttırmayı

sağlayan bir süreçtir.

Yaklaşık 25 yıldır sağlık sorunlarının kontrolünde temel strateji olarak ele alınmaktadır.

(69)

Sağlığı Geliştirme Stratejisinin Ortaya Çıkmasına Neden Olan Temel Faktörler

Dünyada kronik hastalıklardaki artış,

Yeni enfeksiyon hastalıklarının ortaya çıkışı ve kontrol altına alınanlarda

tekrar epidemilerin görülmesi,

Sağlığın biyolojik faktörler yanı sıra sosyal, ekonomik ve kültürel

faktörlerle ilişkisinin saptanmasıdır.

(70)

Sağlığı Geliştirme Stratejileri

1. Bireysel güçlendirme (sağlık okur- yazarlığı ve sağlık davranışı),

2-Toplumu güçlendirme,

3-Sağlık sistemini güçlendirme,

4- Sağlıklı toplum politikaları inşa etmek için sektörler arası işbirliği,

5-Sağlığı geliştirmede kapasiteyi arttırmak.

Referanslar

Benzer Belgeler

SSoonnuuçç:: So nuç ola rak, yaş lı la rın fi zik sel ak ti vi te dü zey le ri ar tar ken tek ayak den ge skor la rı (göz ler açık ve ka pa lı), ya şam ka li te si alan la

Yaşam biçimi ve sağlık davranışları (beslenme, fiziksel aktivite, cinsel yaşam, madde kullanımı, sigara, şiddet, sağlık bilgisi) Doğal çevre (Hava, su.. kalitesi,

Bulgular: Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile yaşam kalitesi ve algılanan ekonomik durum arasında pozitif yönde ilişki, haftalık çalışma süresi arasında ise

Yapılan analizlerde istatistiksel olarak anlamlı ilişki gös- terdiği belirlenen değişkenler ve yaşam kalitesi alan puanla- rından oluşan model ile yapılan çoklu regresyon

Sağlık personellerinin düzenli beslenme durumuna göre sağlıklı yaşam biçimi davranışları incelendiğinde genel toplamda ve egzersiz dışındaki tüm alt boyutlarında,

Öğrencilerin kaldıkları yere ve yerleşim yerine göre; YTT puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).Normal kilolu olanların olası yeme bozukluğu

Bundan başka beslenme, fiziksel akti- vite, sağlık sorumluluğu ve manevi gelişim alt ölçek puan- ları da Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinde daha yüksek

Katılımcıların fiziksel aktivite düzeyini belirlemek için “Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Uzun Formu (UFAA Uzun Form - International Physical Activity