KÜÇÜK VE MİKRO İŞLETMELER İÇİN FİNANSAL RAPORLAMA STANDARDI
(KÜMİ FRS)
MUHASEBE STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Sunum Planı
2/23
1. Türkiye’deki Finansal Raporlama Çerçevesi
3. İşletme Büyüklük Ölçütleri 4. KÜMİ FRS Hazırlık Çalışmaları 5. KÜMİ FRS’nin Temel Özellikleri
6. KÜMİ FRS’nin BOBİ FRS ve MSUGT/VUK ile Karşılaştırılması 7. Kamuoyuna Danışılacak Özel Hususlar
8. Karşılaşacağımız Temel Zorluklar
2. Neden İhtiyaç Duyuldu?
1. Türkiye’deki Finansal Raporlama Çerçevesi
Türki yede’ dek iFi nan sal Raporlama Çer çe vesi Bağımsız Denetime Tabi
İşletmeler
KAYİK’ler TFRS
KAYİK Dışında Kalan
İşletmeler BOBİ FRS
Bağımsız Denetime Tabi
Olmayan İşletmeler KÜMİ FRS
1. Türkiye’deki Finansal Raporlama Çerçevesi
4/23
KAYİK (TFRS)
BÜYÜK İŞLETMELER
(BOBİ FRS)
ORTA BOY İŞLETMELER (BOBİ FRS)
KÜÇÜK VE MİKRO İŞLETMELER
Bağımsız Denetime Tabi İşletmeler
SPK, BDDK ve Hazine ve Maliye Bakanlığı (Sigortacılık Sektörü) düzenlemelerine tabi
işletmeler
Toplam Varlıklar (TL) ....75 milyon Hasılat (TL)……...150 milyon Çalışan sayısı ………..…..250
Toplam Varlıklar (TL) ….35 milyon Hasılat (TL)……...70 milyon Çalışan sayısı………..175 1.580
4.000
2.000
Bağımsız Denetime Tabi Olmayan İşletmeler
639.485
2. Neden İhtiyaç Duyuldu?
Finansal tabloların amacı gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir bilgiler sunmaktır.
MSUGT bu amacı
karşılamamaktadır:
• Değerleme hükümleri yer almamaktadır.
• Muhasebe vergi mevzuatı etkisinde kalmıştır.
• Bazı uygulamalar ihtiyaridir (amortisman,
reeskont, kıdem
tazminatı).
• Finansal tabloların amacı ticari kârdan ziyade vergi matrahına ulaşılması olarak görülmektedir.
Finansal tabloların gerçeğe ve ihtiyaca uygun olmaması nedeniyle bu tablolar, finansal tablo kullanıcıları tarafından karar alınırken
etkin biçimde
kullanılamamaktadır.
3. İşletme Büyüklük Ölçütleri
6/23
Bağımsız Denetim Kapsamı
35,000,000 TL <
Büyük ve Orta işletme 70,000,000 TL <
175 <
2013/34 Sayılı AB Direktifi - Şirket Ölçütleri*
AB Bağımsız Denetim Kapsamı
Aktif Toplamı
Mikro
< 2.100.000 TL <
(350.000 EUR)
Küçük
< 24.000.000 TL <
(4.000.000 EUR)
Orta
< 120.000.000 TL
<
(20.000.000 EUR)
Büyük Net Satış
Hasılatı
< 4.200.000 TL <
(700.000 EUR)
< 48.000.000 TL <
(8.000.000 EUR)
< 240.000.000 TL
<
(40.000.000 EUR) Çalışan
Sayısı < 10 < < 50 < < 250 <
Bilanço Esasına Göre Defter Tutma Hadleri
Alış Tutarı Satış Tutarı
230.000 320.000 Yıllık Gayrisafi İş Hasılatı 120.000 İş Hasılatının Beş Katı ile
Yıllık Satış Tutarının Toplamı
230.000
Küçük ve Mikro İşletme Alt Sınırı
Küçük ve Mikro
İşletme Üst Sınırı
* 6 €/TL kuru kullanılmıştır.
4. KÜMİ FRS Hazırlık Çalışmaları
Standardın kamuoyu görüşüne açılması için hazırlıklar tamamlandı.
Komisyon çalışmaları gerçekleştirildi.
22 bölüm hazırlandı.
Ülkemizin yerel mevzuatı gözden geçirildi.
AB Direktifi ve diğer ülke uygulamaları gözden geçirildi.
Yararlanılan Kaynaklar
8/23
1 • 2013/34/EU No’lu Avrupa Birliği Direktifi
2 • IFRS for SMEs (KOBİ TFRS)
3 • FRS 105
4 • Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği
5 • 213 No’lu Vergi Usul Kanunu
6 • Diğer Ülke Uygulamaları
5. KÜMİ FRS’nin Temel Özellikleri
1 • 22 bölüm ve yaklaşık 110 sayfadan oluşmaktadır.
2
• AB Direktifinde yer alan “önce küçükleri düşün” yaklaşımı muhafaza edilmiş ve KÜMİ FRS uygulaması, TFRS ve BOBİ FRS ile karşılaştırıldığında uygulayıcılar açısından daha az maliyetli olacak şekilde tasarlanmıştır.
3 • Genel itibarıyla maliyet esaslı bir yaklaşım benimsenmiştir.
4 • Finansal tablo formatlarına ve terimler sözlüğüne yer verilmiştir.
5 • Uluslararası muhasebe ve finansal raporlama uygulamalarıyla tutarlıdır.
Bölümler
10/23
Kavramlar ve Genel İlkeler
Finansal Tabloların Sunumu
Finansal Durum Tablosu
Kâr veya Zarar Tablosu
Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar
Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar
Hasılat
Stoklar
Tarımsal Faaliyetler
Finansal Araçlar ve Özkaynaklar
Maddi Duran Varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Kiralamalar
Devlet Teşvikleri
Borçlanma Maliyetleri
Varlıklarda Değer Düşüklüğü
Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar
Yabancı Para Çevrim İşlemleri
İşletme Birleşmeleri
Gelir Üzerinden Alınan Vergiler
Dipnotlar
KÜMİ FRS’ye Geçiş
Terimler Sözlüğü
6. KÜMİ FRS’nin BOBİ FRS ve MSUGT/VUK ile Karşılaştırılması
FİNANSAL TABLOLARIN
SUNULUŞU KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Sunulacak Finansal Tablolar
Finansal Durum Tablosu
Kâr veya Zarar Tablosu
Dipnotlar
Finansal Durum Tablosu
Kâr veya Zarar Tablosu
Nakit Akış Tablosu
Özkaynak Değişim Tablosu ve
Dipnotlar
Bilanço
Gelir Tablosu
Satışların Maliyeti Tablosu
Fon Akım Tabloları
Nakit Akım Tablosu
Kâr Dağıtım Tablosu
Özkaynak Değişim Tablosu
12/23
HASILAT KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Finansal Tablolara Alma Ölçütleri
Ekonomik faydaların girişinin muhtemel olması Faydaların güvenilir ölçümü
KÜMİ FRS ile uyumludur. Mal teslimi ya da hizmet ifası
Vade Farkı Vade farkı ayrıştırılmaz. Vade 1 yıldan uzunsa vade farkı ayrıştırılır.
KÜMİ FRS ile uyumludur.
İnşa Sözleşmelerinin Finansal Tablolara Alınması
Hasılat ve maliyetler tamamlanma yüzdesi yöntemi kullanılarak dönemsel olarak finansal tablolara
alınır.
KÜMİ FRS ile uyumludur.
Hasılat, tamamlanmış taahhüt yöntemi kullanılarak inşa bitiminde
muhasebeleştirilir.
STOKLAR KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Vade Farkı Vade farkı stok maliyetine dahil edilir. 1 yıldan uzun süreli alımlarda vade
farkı ayrıştırılır. KÜMİ FRS ile uyumludur.
Borçlanma Maliyetleri Kâr veya zarara yansıtılır.
Üretimi 1 yıldan uzun süren stoklar için katlanılan borçlanma maliyetleri satışa hazır hale geldiği tarihe kadar stokun
maliyetine dahil edilir.
Maliyete dahil edilebilir.
Dönem Sonu Ölçümü Maliyet değeri üzerinden ölçülür.
Maliyet değeri ile net gerçekleşebilir değerden düşük olanı üzerinden
ölçülür.
KÜMİ FRS ile uyumludur.
Stok Maliyetlerinin Belirlenmesi Tam maliyet yöntemi veya normal
maliyet yöntemi KÜMİ FRS ile uyumludur. Tam maliyet yöntemi
Değer Düşüklüğü
Değerinde %10’dan fazla düşüş olması durumunda değer düşüklüğü zararı
oluşur.
Net gerçekleşebilir değerin maliyetin altına düşmesi durumunda değer
düşüklüğü zararı oluşur.
Değerinde %10’dan fazla düşüş olması durumunda emsal bedel
üzerinden ölçülebilir.
14/23
TARIMSAL FAALİYETLER KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Canlı varlıkların ölçümü Maliyeti ya da gerçeğe uygun değeri
üzerinden ölçülür. KÜMİ FRS ile uyumludur.
Maliyet bedeli ile ölçülür. Zirai işletmelere dahil olan hayvanların maliyet bedelinin tesbiti mümkün olmayan hallerde emsal bedeli
kullanılır.
Tarımsal ürünlerin ölçümü Satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe
uygun değeri üzerinden ölçülür. KÜMİ FRS ile uyumludur. Maliyet bedeli ile ölçülür.
Canlı varlıkların sunumu
Finansal Durum Tablosunda, “Canlı Varlıklar” kaleminde ayrı bir şekilde
sunulur.
KÜMİ FRS ile uyumludur. Ayrı sunulmasına ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.
FİNANSAL ARAÇLAR KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Ticari ve Diğer Alacak ve Borçların Muhasebeleştirilmesi
Alacak ve borçların ilk ölçümü itibari değeri üzerinden gerçekleştirilir. Dönem sonlarında senetli ve senetsiz alacak ve borçlar reeskonta
tabi tutulur.
Vadesi bir yıldan kısa olanlar itibari değeri üzerinden vadesi 1 yıl veya daha
uzun olanlar itfa edilmiş değeri üzerinden ölçülmektedir.
Senede bağlanmış bütün alacak ve borçlar için reeskont uygulanması
ihtiyaridir.
Ticari Alacaklara İlişkin Değer Düşüklüğü
Değer düşüklüğüne dair gözlemlenebilir bir kanıt bulunduğunda, değer düşüklüğü zararı kâr veya
zarara yansıtılır.
KÜMİ FRS ile uyumludur.
Dava ve icra safhasındaki alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı
ayrılmaktadır.
Hisse Senedi Yatırımlarının Muhasebeleştirilmesi
Borsada işlem görenler gerçeğe uygun değerleri (piyasa değeri) üzerinden, borsada işlem görmeyenler maliyet bedelinden ölçülür.
KÜMİ FRS ile uyumludur. Alış bedeliyle değerlenir.
Borçlanma Aracı Niteliğindeki Finansal Varlıkların Ölçümü
İlk ölçüm bedeline raporlama dönemi sonuna kadar tahakkuk eden faiz tutarının eklenmesi, anapara ve faiz ödemelerinin ve değer düşüklüğü
zararlarının düşülmesi sonucu ulaşılan tutar üzerinden değerlenmektedir.
İtfa edilmiş değeri üzerinden ölçülmektedir.
Borsa rayici üzerinden veya alış bedeline vade sonuna kadar işleyen
faizin eklenmesiyle bulunan tutar üzerinden değerlenmektedir.
İştirakler, Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler ve Bağlı Ortaklıklar
Borsada ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören özkaynak araçlarının ilk ve sonraki
ölçümleri gerçeğe uygun değeri üzerinden gerçekleştirilir. Borsada ve/veya teşkilatlanmış
diğer piyasalarda işlem görmeyen özkaynak araçların, ilk ölçümü ve sonraki ölçümü maliyet
bedeli üzerinden gerçekleştirilir.
Münferit finansal tablolarda söz konusu yatırımlar maliyet veya özkaynak
yöntemiyle ölçülebilmektedir.
Söz konusu yatırımlar maliyet bedeliyle ölçülmektedir.
16/23
MADDİ DURAN VARLIKLAR KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Kapsam Maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı
gayrimenkuller.* Maddi duran varlıklar. -
Sonraki Ölçüm Maliyet bedeli - Yeniden değerlenmiş tutar KÜMİ FRS ile uyumlu. Maliyet bedeli
Vade Farkı Vade farkı maddi duran varlığın maliyetine dahil edilir.
1 yıldan uzun vadeli olarak satın alınan maddi duran varlıklar, vade farkı ayrıştırılarak peşin fiyat üzerinden ölçülür.
KÜMİ FRS ile uyumlu.
Borçlanma Maliyetleri Kâr veya zarara yansıtılır.
İnşası bir yıldan uzun süren maddi duran varlıkların elde edilmesiyle doğrudan ilişkili olan borçlanma maliyetleri kullanıma hazır hale gelene kadar varlığın maliyetine eklenir.
Borçlanma maliyetleri, varlığın iktisap edildiği dönem sonuna kadar
maliyete eklenir, bu dönemden sonra maliyete eklenebilir ya da
gider olarak kaydedilir.
Amortisman Uygulaması Zorunludur. KÜMİ FRS ile uyumlu. İhtiyaridir.
Kıst Amortisman Tüm MDV'lere kıst amortisman ayrılır. KÜMİ FRS ile uyumlu. Sadece binek araçlar için kıst amortisman ayrılır.
Amortismana Tabi Tutar Varlığın defter değerinden kalıntı değerin indirilmesiyle bulunur.
Varlığın defter değerinden kalıntı değerin
indirilmesiyle bulunur. Varlığın defter değeri
MADDİ OLMAYAN DURAN
VARLIKLAR KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Sonraki Ölçüm Maliyet bedeli - birikmiş itfa payı - birikmiş
değer düşüklüğü KÜMİ FRS ile uyumlu. Maliyet bedeli
Borçlanma Maliyetleri Kâr veya zarara yansıtılır.
İnşası bir yıldan uzun süren maddi olmayan varlıkların elde edilmesiyle doğrudan ilişkili olan borçlanma maliyetleri kullanıma hazır hale gelene kadar varlığın maliyetine eklenir.
Borçlanma maliyetleri, varlığın iktisap edildiği dönem sonuna kadar
maliyete eklenir, bu dönemden sonra maliyete eklenebilir ya da
gider olarak kaydedilir.
Araştırma ve Geliştirme Giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri kâr veya zarara yansıtılır.
Araştırma safhasında yapılan giderler kâr veya zarara yansıtılır, geliştirme safhasında yapılan giderler varlığın maliyetine eklenir.
Araştırma ve geliştirme faaliyeti sonunda bir maddi olmayan duran
varlık elde edilmesi halinde bu giderler, varlığın maliyetini oluşturmakta, herhangi bir maddi
olmayan duran varlık elde edilememesi halinde ise doğrudan
gider kaydedilmektedir.
İtfa Uygulaması Zorunludur. KÜMİ FRS ile uyumlu. İhtiyaridir.
18/23
KİRALAMALAR KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Sunum
Varlık türüne göre ilgili hesap kalemi içinde gösterilir.(Maddi Duran Varlık, Maddi Olmayan
Duran Varlık vb.)
KÜMİ FRS ile uyumlu. Hak olarak Maddi Olmayan Duran Varlık kalemi içinde gösterilir.
Amortisman
Kiralama süresi ile faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana veya itfaya tabi
tutulur.
KÜMİ FRS ile uyumlu.
VUK ve ilgili tebliğlerde belirtilen süreler dikkate alınarak amortisman
ayrılır.
DEVLET TEŞVİKLERİ
Finansal Tablolara Alma
Performans şartı yoksa ya da önceden yerine getirilmişse alındıkları anda,
gelecekte performans şartları yerine getirilecekse, performans şartları karşılandığında kâr veya zarara yansıtılır.
KÜMİ FRS ile uyumlu. Tahakkuk ettikleri tarihte hasılat olarak kaydedilir.
Piyasa Faiz Oranından Düşük Bir Faiz
Oranıyla Devletten Alınan Krediler Devlet teşviki olarak değerlendirilmez. Devlet teşviki olarak değerlendirilir ve
bugünkü değeri üzerinden ölçülür. KÜMİ FRS ile uyumlu.
VARLIKLARDA DEĞER
DÜŞÜKLÜĞÜ KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Ölçüm
Varlığın satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin defter değerinden %10 veya daha fazla düşük olması durumunda varlıklara
ilişkin değer düşüklüğü mevcuttur.
Defter değeri ile geri kazanılabilir tutar arasındaki fark değer düşüklüğü olarak
değerlendir.
Fevkalade amortisman uygulaması mevcuttur. İlgili Bakanlıkların görüşü
alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen oranlar
kullanılır.
YABANCI PARA ÇEVRİM İŞLEMLERİ
İlk Ölçüm İşlem tarihindeki TCMB döviz alış kuru. İşlem tarihindeki spot kur. İşlem tarihindeki TCMB kuru.
Parasal Kalemlerin Sonraki Ölçümü Dönem sonundaki TCMB döviz alış kuru. Dönem sonundaki spot kur.
Dönem sonundaki borsa rayici,mevcut olmaması durumunda
Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kur.
Parasal Olmayan Kalemlerin Sonraki Ölçümü
Maliyet bedeliyle ölçülüyorsa, işlem tarihindeki kur;
gerçeğe uygun değeriyle ölçülüyorsa, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki TCMB
döviz alış kuru üzerinden çevrilir.
Maliyet bedeliyle ölçülüyorsa, işlem tarihindeki kur;
gerçeğe uygun değeriyle ölçülüyorsa, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki
spot kur üzerinden çevrilir.
İşlem tarihindeki kur üzerinden çevrilir.
20/23
KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI YÜKÜMLÜLÜKLER VE ŞARTA BAĞLI VARLIKLAR
KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Karşılıkların Finansal Tablolara Alınması
Karşılıklar aşağıdaki ölçütleri sağladıklarında finansal tablolara alınır:
• İşletmenin raporlama dönemi sonunda geçmiş bir olaydan kaynaklanan bir yükümlülüğünün bulunması,
• Yükümlülüğün yerine getirilmesi için işletmeden ekonomik fayda çıkışının muhtemel olması ve
• Yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebilir olması.
KÜMİ FRS ile uyumlu.
MSUGT uyarınca karşılıklar muhasebeleştirilebilir, VUK karşılıkların kayda alınmasına izin
vermemektedir.
Karşılık tutarının hesaplanması Yapılması beklenen harcama tutarı Bugünkü değer ya da yapılması beklenen
harcama tutarı Kesinleşen tutar
Kıdem tazminatının hesaplanması
Cari dönemde ortaya çıkan kıdem tazminatı yükümlülük artışları hesaplanarak finansal
tablolara yansıtılır.
KÜMİ FRS ile uyumlu. Kıdem tazminatı ödendiğinde finansal tablolara yansıtılır.
İŞLETME BİRLEŞMELERİ KÜMİ FRS BOBİ FRS MSUGT/ VUK
Kapsam
Bir işletmenin başka bir işletmeyi veya iş tanımını karşılayan bir unsuru tamamen devralması veya işletmelerin yeni bir işletme
içinde bir araya gelmeleriyle gerçekleşir.
Edinen taraf olarak nitelendirilen işletmenin edinilen tarafın kontrolünü elde ettiği durumlarda, ayrı iş veya işletmelerin tek bir
raporlayan işletme oluşturmak üzere bir araya gelmesidir.
İşletme birleşmesi tanımına şerefiye tanımından yola çıkarak ulaşılmaktadır. Şerefiye ise yalnızca
bir işletmenin kül halinde alınması durumunda ortaya çıkmaktadır.
Konsolide Finansal Tabloların Sunumu Konsolide finansal tablo sunulmaz.
Büyük işletmeler konsolide finansal tablo hazırlamak zorunda olup; orta boy işletmeler
isteğe bağlı olarak konsolide finansal tablo hazırlayabilmektedir.
KÜMİ FRS ile uyumlu.
GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER
Ertelenmiş Verginin Finansal Tablolarda
Sunumu Ertelenmiş vergi hesaplanmaz. Büyük işletmeler için zorunlu. KÜMİ FRS ile uyumlu.
DİPNOTLAR
Kapsam
Tüm işletmeler tarafından ve küçük işletmeler tarafından sunulacak dipnotlar
ayrılmıştır.
Tüm işletmeler tarafından ve büyük işletmeler tarafından sunulacak dipnotlar
ayrılmıştır.
Bilanço dipnotları ve gelir tablosu dipnotları öngörülmüştür.
AB Direktifi ile Uyum
AB Direktifinde istenen açıklamaların yanı sıra MSUGT’da yer alan bilanço ve gelir
tablosu dipnotları istenmiştir.
AB Direktifi ile tam uyumludur. -
8. Kamuoyuna Danışılacak Özel Hususlar
22/23