Bu rapor, Sermaye Piyasası Kurulu’nun II-14.1 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği’nin 7. ve 8. madde hükümleri uyarınca hazırlanmış olup, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin (“Şirket”) 2014 yılı 9 aylık işletme faaliyetlerinin ve finansal durumunun değerlendirilmesi ve yatırımcılarımıza bilgi verilmesi amacını taşımaktadır.
GENEL BĠLGĠLER
Raporun Ġlgili Olduğu Hesap
Dönemi: 1 Ocak – 30 Eylül 2014
Ticaret Ünvanı: Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.
Ticaret Sicil No: Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü, No: 33550 Kayıtlı Sermaye Tavanı: 500.000.000 TL
ÖdenmiĢ/ÇıkarılmıĢ Sermaye: 500.000.000 TL
Personel Sayısı: 153
Ġnternet sitesinin adresi: http://www.zorluenerji.com.tr İşyerlerimizin adres ve telefon bilgileri aşağıda sunulmuştur:
Ġstanbul Ġrtibat Bürosu Levent 199, Büyükdere Caddesi No:199 34310 Şişli - İSTANBUL
Tel: (0212) 456 23 00
Bursa (Merkez) Elektrik Santrali Organize Sanayi Bölgesi, Pembe Cadde, No:13, 16159 BURSA Tel: (0224) 242 56 16 Lüleburgaz Elektrik Santrali İnönü Mah. Murat Hüdavendigar Cad.
Enver Şentürk Apt. Bulvar Sitesi
No: 104\106, 39750 Lüleburgaz-Kırklareli Tel: 0288 415 48 88 Ankara Elektrik Santrali1 ASO 1.Organize Sanayi Bölgesi, Büyük Selçuklu Caddesi No:1
06935 Sincan - ANKARA Tel: (0312) 267 19 29
Kayseri Elektrik Santrali Organize Sanayi Bölgesi, 6.Cadde, No:21, 38070 Melikgazi - KAYSERİ
Tel: (0352) 321 24 20
Yalova Elektrik Santrali İpek Kağıt Fabrikası, Zorlu Enerji Tesisleri, Tokmakköyü 77700 Altınova - YALOVA
Tel: (0226) 462 89 00
Gökçedağ Rüzgar Santrali Gökçedağ Mevkii 8.km. Yönetim Binası, 80500 Bahçe - OSMANİYE
Tel: (0328) 861 30 01
Pakistan Rüzgar Santrali Nooriabad Jhimpir Link Road, Near HESCO Grid Station, Jhimpir Province of Sindh – PAKİSTAN
Tel: (0092) 21 352 91 862
Erzincan Hidroelektrik Santrali Atatürk mah. Erzurum Yolu 2. Km Tercan-Erzincan
Tel: (0446) 4413075
Erzurum Hidroelektrik Santrali İspir Yolu 56. km Ilıca - ERZURUM Tel: (0442) 645 20 76
Tokat Hidroelektrik Santrali Almus İlçesine 7 Km mesafede, Almus - TOKAT Tel: (0356) 411 34 66
Tunceli Hidroelektrik Santrali Ovacık İlçesine 13 km mesafede, Ovacık - TUNCELİ Tel: (0428) 511 24 92
1Şirketimizin 11.09.2013 tarihli KAP açıklamasinda duyurulan başvurusuna istinaden, Ankara İli, Sincan İlçesi, ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi sınırları içinde yer alan 50,3 MW kurulu güce sahip Doğal Gaz Yakıtlı Ankara OSB Elektrik Üretim Santrali’nin EÜ/364-6/473 numaralı üretim lisansı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun
15.09.2014 tarihli ve 5214/15 sayılı kararı ile 30.09.2014 tarihi itibariyle sona ermiştir.
Kars Hidroelektrik Santrali O&M Enerji Tesisleri İ.Ş.A.Ş.T. Çıldır HES Arpaçay-Kars Tel: (0474) 281 24 30
Rize Hidroelektrik Santrali İkizdere HES İşletme Müdürlüğü, İkizdere - RİZE Tel: (0464) 416 12 05
EskiĢehir Hidroelektrik Santrali Sarıcakaya İlçesine 16 Km mesafede, 26870 Sarıcakaya-Eskişehir Tel: (0222) 663 73 81
Kızıldere Jeotermal Santrali Denizli - İzmir karayoluna 1 km mesafede, Sarayköy - DENİZLİ Tel: (0258) 429 11 00
ġirketin Ortaklık Yapısı ve Sermaye Dağılımı
30.09.2014 tarihi itibariyle Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin ortaklık yapısı ve sermaye dağılımı aşağıdaki gibidir:
ORTAKLAR HĠSSE TUTARI (1.000 TL) (%)
Zorlu Holding A.Ş. 228.666 45,7
Korteks Mensucat San. ve Tic. A.Ş. 87.737 17,5
Halka Açık 159.906 32,0
Diğer 23.691 4,8
TOPLAM 500.000 100,0
Yönetim Kurulu
Dönem içinde Yönetim Kurulu’nda görev alan üyeler, görev süreleri ve yetki sınırları aşağıda gösterilmiştir. (Anılan üyeler ve görev süreleri 30.04.2014 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda belirlenmiştir.)
Adı Soyadı Görevi Görev Süresi
BaĢlangıç BitiĢ
Zeki Zorlu Yönetim Kurulu Başkanı 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’na kadar Ali Akın Tarı Yönetim Kurulu Başkan Yrd.
/Bağımsız Üye 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’na kadar Olgun Zorlu Yönetim Kurulu Üyesi 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı’na kadar Selen Zorlu Melik Yönetim Kurulu Üyesi 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı’na kadar Bekir Cem Köksal Yönetim Kurulu Üyesi 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı’na kadar Hacı Ahmet Kılıçoğlu Yönetim Kurulu Üyesi /Bağımsız Üye 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı’na kadar Burak İsmail Okay Yönetim Kurulu Üyesi 30.04.2014 2014 yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı’na kadar
Zeki ZORLU
Yönetim Kurulu BaĢkanı
(1939, Denizli) Zeki Zorlu, çalışma hayatına Denizli Babadağ’da, tekstil sektöründe faaliyet gösteren aile şirketinde başladı. İlk tekstil mağazasını Trabzon’da açan Zeki Zorlu, 1976 yılında Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’yi kurdu. Tekstil sektöründe yeni yatırımlarının yanı sıra, 1993 yılında enerji, 1994 yılında Vestel’i satın alarak elektronik ve beyaz eşya; ve 2006 yılında da gayrimenkul sektörüne girdi. Zorlu Holding günümüzde bünyesindeki 60 şirkette, 25 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Zeki Zorlu, Zorlu Holding’in Yönetim Kurulu Eş Başkanlığı görevinin yanında Zorlu
Grubu’nun tekstil ve enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı da yürütmektedir.
Ali Akın TARI
Yönetim Kurulu BaĢkan Yardımcısı
(1943, Koruköy) Ali Akın Tarı, İstanbul Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Çalışma hayatına 1972 yılında Maliye Bakanlığı’nda Hesap Uzmanı olarak başladı, ardından Baş Hesap Uzmanlığı, Hesap Uzmanları Kurulu Başkan Yardımcılığı ve İstanbul Grup Başkanlığı görevlerinde bulundu. 2001 yılında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kurul Üyeliği’ne atanan Ali Akın Tarı aynı yıl Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Fon Kurulu Üyeliği’ne de seçildi. 2004 yılında görev süresi dolan Tarı, Maliye Bakanlığı’nda Bakanlık Müşavirliği görevini üstlendi. 2008 yılında Dilerbank Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyesi olan Tarı, 2011 yılından bu yana da Diler Holding Yönetim Kurulu Üyeliği’ni sürdürmektedir. Yeminli Mali Müşavir ve Bağımsız Denetçi belgelerine sahip Tarı, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığının yanı sıra, Vestel Elektronik ve Beyaz Eşya şirketlerinde de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev almaktadır.
Olgun ZORLU
Yönetim Kurulu Üyesi
(1965, Trabzon) Olgun Zorlu, İngiltere’de tamamladığı yükseköğreniminin ardından 1986 yılında iş hayatına atılarak Zorlu Grubu’nun tekstil şirketlerinde yöneticilik deneyimi kazandı. 1998 yılından itibaren Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başladı. Olgun Zorlu, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’nin yanı sıra halen Zorlu Holding ve bağlı şirketlerinin Yönetim Kurulu Üyeliği görevini de yürütmektedir.
Selen ZORLU MELĠK Yönetim Kurulu Üyesi
(1975, Trabzon) Selen Zorlu Melik, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun oldu. Çalışma yaşamına 1998 yılında Denizbank’ta başladı. Denizbank Bursa Şubesi’ndeki stajın ardından 1999 yılında aynı bankada Management Trainee (MT) programına katıldı.
Denizbank Genel Müdürlüğü’nde çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 2001 yılında California Üniversitesi’nde (ABD/Berkley) Pazarlama Diploma Programı’na katıldı. 2002 yılında Korteks İplik Fabrikası’nda çalışmaya başlayan Selen Zorlu Melik, 2004 yılında Korteks Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atandı. 2005 yılından bu yana Zorlu Enerji Grubu Başkan Yardımcılığı ve Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’nin yanı sıra Zorlu Grubu’na bağlı çeşitli şirketlerde Yönetim Kurulu Üyeliği görevini yürütmektedir. 2012 yılı Nisan ayı itibariyle Zorlu Enerji Grubu Başkanlığı’na vekalet etmektedir.
Bekir Cem KÖKSAL Yönetim Kurulu Üyesi
(1967, Ankara) 1988 yılında Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünü bitiren Bekir Cem Köksal, 1990 yılında Bilkent Üniversitesi'nde yüksek lisansını tamamladı. 1990 ve 2001 yılları arasında bankacılık sektöründe görev yaptı. 1997 yılında Denizbank'ta Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başlayan Köksal, 2002 yılında Vestel'e Finanstan Sorumlu Başkan olarak katıldı. Vestel’de Finans'tan Sorumlu İcra Kurulu Üyesi olarak görevine devam etmekte olan Bekir Cem Köksal, aynı zamanda Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Üyesidir.
Hacı Ahmet KILIÇOĞLU Yönetim Kurulu Üyesi
(1956, Giresun) Hacı Ahmet Kılıçoğlu, İngiltere’deki University of Essex’ten ekonomi dalında lisans ve yüksek lisans derecelerini aldı. Çalışma hayatına 1979 yılında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda başladı.
1980’de Türkiye İş Bankası’nda Uzman Yardımcısı olarak görev alan Kılıçoğlu, bir dönem özel sektörde çalıştıktan sonra, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ve F-16 uçak projesinde idari görevlerde bulundu. Türk Eximbank’ta da çalışan Kılıçoğlu, bu kurumda çeşitli kademelerde bulunduktan sonra, 1998-2010 yılları arasında Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. 12 yıl boyunca, Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi olan Kılıçoğlu, daha sonra Dünya Eximbankları Birliği (The Berne Union) Başkanlığı’na seçildi. İslam Kalkınma Bankası Başkan Danışmanlığı görevinde de
bulunan Hacı Ahmet Kılıçoğlu, Denizbank Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yaptı. 2013 yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’ne getirilen Kılıçoğlu, Vestel Elektronik ve Beyaz Eşya Şirketlerindeki Yönetim Kurulu Üyeliklerinin yanı sıra Doğan Yayın Holding Yönetim Kurulu Üyeliği ve Türk Eğitim Derneği Başkan Vekilliği görevlerini de sürdürmektedir.
Burak Ġ. OKAY
Yönetim Kurulu Üyesi
(1967, Ankara) Burak İ. Okay, 1990 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. New York’ta tamamladığı Uluslararası Hukuk Sertifikası programı sonrası Türkiye İş Bankası Hukuk Müşavirliği’nde çalışmaya başladı. Ardından sırasıyla Garanti Bankası, MNG Bank, Nortel Networks Netaş’ta çalıştı ve Bener Hukuk Bürosu’nda yöneticilik yaptı. 2006 yılında Zorlu Grubu’na katılarak Grubun tüm şirketlerine hizmet veren hukuk bölümünün yapılandırılmasını sağlayan Okay, Grubun Hukuk Koordinatörlüğü’nün yanı sıra 2007’den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.
Üst Yönetim Ġ. Sinan AK Genel Müdür
(1971, Ankara) Sinan Ak, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü’nden 1995 yılında mezun oldu. Çalışma yaşamına Evgin Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’de yatırım uzmanı olarak başladı.
Ardından, ABD’deki Old Dominion University’de MBA yaptı. 2000-2002 yılları arasında Vestel Komünikasyon’da Finans Şefi, 2002-2006 yılları arasında ise Vestel Beyaz Eşya’da Finans Müdürü olarak çalışan Ak, 2006 yılında Zorlu Enerji Grubu’na katıldı. 2012 yılına kadar Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Finans ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Sinan Ak, Ocak 2012’den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Genel Müdür olarak görevine devam etmektedir.
Hüseyin MORKOYUN Mali ĠĢler Direktörü
(1962, İstanbul) Hüseyin Morkoyun, çalışma yaşamına Halis Toprak Holding finans departmanında başladı. 1987- 1996 yılları arasında Hürriyet Ofset Gazetecilik ve Matbaa A.Ş. Mali İşler departmanında üstlendiği çeşitli görevlerin ardından Muhasebe Müdürü oldu. 1996 – 2006 yılları arasında Vestel Pazarlama A.Ş’de Finansman Müdürü olarak görev yaptı. 2006 yılından itibaren Zorlu Doğal Gaz Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Hüseyin Morkoyun, 15 Mart 2012 tarihinde Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Mali İşler Direktörlüğü’ne atandı.
Ali KINDAP
Genel Müdür Yardımcısı
(1968, Çankırı) Ali Kındap, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1990 yılında mezun oldu. Çalışma hayatına GAMA Şirketler Grubu’nda başlayan Kındap, Meteksan A.Ş. ve Güriş Mühendislik İnşaat ve Mühendislik A.Ş.’de görev yaptı. 2008 yılında Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.’de Genel Müdür Yardımcısı olarak Zorlu Enerji Grubu’na katılan Ali Kındap, 2011 yılından bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Termik Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir.
A. Yağmur ÖZDEMĠR Genel Müdür Yardımcısı
(1978, Ankara) A.Yağmur Özdemir, Doğu Akdeniz Üniversitesi Ekonomi Fakültesi’nden 2000 yılında mezun oldu. Bilgi Üniversitesi’nde Ekonomi Hukuku, Karachi Üniversitesi’nde Executive MBA ve İngiliz Hukuku yüksek lisans programlarını tamamladı. Çalışma hayatına 2000 yılında Arthur Andersen şirketinde denetçi olarak başladı. Daha sonra 2002 – 2004 yılları arasında Ernst&Young’da çalıştı.
2004-2007 yılları arasında Vestel Elektronik Grubu’nda Finansal Kontrolör olarak görev aldı. 2007 yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Proje Finansman Müdürü olarak göreve başlayan Yağmur Özdemir, 2012’de Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Yatırımlar ve Proje Finansman Müdürü olarak görev yaptı. 2012 Ekim ayından bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş’de Yatırımlar (HES ve RES) ve Proje Finansmandan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir.
Aydın AKAT
Genel Müdür Yardımcısı
(1970, Erzincan) Aydın Akat, 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Bölümü Ön Lisans programını tamamladı ve 1996 yılında İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. İş hayatına 1990 yılında Cevahirler İnşaat’ta başladı ve 1996 – 2005 yılları arasında Tekfen İnşaat bünyesindeki projelerde görev aldı. 2005 yılında Zorlu Enerji Grubu’na katılan Akat, Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.’de Proje Yöneticisi olarak çalıştı. 2008 - 2011 yılları arasında Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. Mühendislik Müdürü olarak görev yapan Akat, Ekim 2012 itibarıyla Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir.
Gülten YILMAZ
Genel Müdür Yardımcısı
(1966, Eskişehir) Gülten Yılmaz, 1987 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünden mezun oldu. İş hayatına 1989 yılında Eskişehir Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı’nda Turbofan Motor Sistem Mühendisi olarak başladı. Zorlu Enerji Grubu’na 2007 yılında katılan Gülten Yılmaz, Zorlu O&M Teknik Hizmetler Şefi olarak başladığı görevine, 2008 yılından itibaren Pazarlama ve Müşteri İlişkileri Müdürü olarak devam etti. Gülten Yılmaz, 2011 yılı Ekim ayından itibaren Zorlu Enerji Grubu İş Destek Hizmetlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir.
Ġnanç SALMAN
Genel Müdür Yardımcısı
(1981, İstanbul) İnanç Salman, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun oldu. Lisans eğitiminin ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünde doktora derecesi aldı. 2004 yılında Zorlu Grubu’na katılan İnanç Salman, 2004 – 2007 yılları arasında Zorlu Holding İnsan Kaynakları departmanında görev aldı. 2007 yılında Zorlu Enerji Grubu’na katılmasının ardından sırasıyla; Proje Mühendisi, Organizasyon Geliştirme Yöneticisi ve Organizasyon Geliştirme Müdürü olarak görev yaptı. İnanç Salman, Ekim 2013 itibarıyla Zorlu Enerji Ticaret ve Planlama Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir.
Servet BAHADIR
Kamu ĠliĢkileri Direktörü
(1958, Nevşehir) Servet Bahadır, Kiel Üniversitesi Elektrik Bölümü’nden 1982 yılında mezun oldu.
Lisans eğitiminin ardından çalışma hayatına 1983 yılında Türkiye Elektrik Kurumu’nda Elektrik Mühendisi olarak başladı, kariyerine TEAŞ ve TETAŞ’ta çeşitli görevlerde devam etti. 2008 yılında Zorlu Grubu’na katılan Servet Bahadır, 2008-2013 yılları arasında Elektrik Satış Müdürü olarak görev aldı.
Servet Bahadır, Ekim 2013 itibariyle Zorlu Enerji Grubu Kamu İlişkileri Direktörü görevini üstlenmiştir.
Öniz SAYIT
Ġnsan Kaynakları Direktörü
(1979, İzmir) Öniz Sayıt, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden 2001 yılında mezun oldu.
Ardından, Boğaziçi Üniversitesi’nde İnsan Kaynakları Uzmanlık Programını tamamladı ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nde MBA derecesi aldı. 2000-2005 yılları arasında Akkök Grubu’nda, 2005-2007 yılları arasında ise Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’de insan kaynakları departmanlarında görev yaptı.
2007 yılında Zorlu Enerji Grubu’na katılan Öniz Sayıt, Ekim 2013 itibarıyla Zorlu Enerji Grubu İnsan Kaynakları Direktörü olarak görevine devam etmektedir.
YÖNETĠM ORGANI ÜYELERĠ ĠLE ÜST DÜZEY YÖNETĠCĠLERE SAĞLANAN MALĠ HAKLAR Sağlanan huzur hakkı, ücret, prim, ikramiye, kar payı gibi mali menfaatlerin toplam tutarı Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerine huzur hakkı, diğer Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilere ise huzur hakkı ve ücret haricinde herhangi bir mali imkan sağlanmamaktadır. 30.09.2014 tarihi itibariyle toplam ödenen maaş ve ücretler ile harcırah toplamı 1.885.989 TL’dir.
ġĠRKETĠN ARAġTIRMA VE GELĠġTĠRME ÇALIġMALARI Bulunmamaktadır.
FAALĠYETLER VE FAALĠYETLERE ĠLĠġKĠN ÖNEMLĠ GELĠġMELER Sektördeki GeliĢmeler
2014 yılının ilk dokuz ayında elektrik talebi 2013 yılının aynı dönemine göre %4,7 büyüme göstererek 192.786 GWh olarak gerçekleşmiştir.
2014 yılının ilk dokuz ayında doğal gaz ve kömür santrallerinin elektrik üretimindeki payı sırasıyla; %48 (9A13: %44) ve %29’a (9A13: %25) yükselirken, yaşanan kuraklık nedeniyle hidroelektrik santrallerinin payı %26’dan %17’ye gerilemiştir.
2014 yılının ilk çeyreğinde DUY fiyatları, mevsim normallerinin üstünde seyreden hava sıcaklıklarına rağmen, hem Şubat ayının ilk iki haftasında doğalgaz arzında yaşanan sorunlar hem de yağış azlığı nedeniyle hidrolik üretimin düşmesi sonucu geçen yılın aynı dönemine göre yükselmiştir. DUY fiyatları, kuraklığın devam etmesi ve termik santrallerin üretimdeki payının artması paralelinde yılın ikinci çeyreğinde de yüksek seviyelerini korumuş ve geçen yılın üzerinde kalmaya devam etmiştir. Yılın ilk yarısında görülen bu trend yılın üçüncü çeyreğinde de aynı seyrini sürdürmüştür.
Yılın ilk dokuz ayında 152 yeni santralin devreye girmesiyle Türkiye’nin kurulu gücü 4.223 MW artarak Eylül sonu itibariyle 68.230 MW’a ulaşmıştır. Devreye giren yeni kapasite ağırlıklı olarak ithal kömür ve hidroelektrik santrallerinden oluşmaktadır.
Elektrik sektöründe arz güvenliği ve sistemin geleceği açısından en çok önem verilen konu üretim yatırımlarının gerçekleşmesi, bu yatırımlarda yerli ve yenilenebilir kaynaklarının payının artırılmasıdır.
Bu kapsamda, Devlet Planlama Teşkilatı Müşteşarlığı’nca yayımlanan “Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi”nde, yeni yapılacak yatırımlarda yerli kaynakların payının artırılmasının ve aynı zamanda yenilenebilir kaynakların payının en az %30 düzeyine çıkarılmasının öncelikli olarak hedeflendiği belirtilmiştir. Rapora göre 2023 yılına kadar:
• Mevcut linyit ve taşkömürü kaynaklarının tümünün değerlendirilmesi,
• Nükleer enerji payının en az %5 seviyesine çıkarılması,
• Hidroelektrik potansiyelinin tamamının kullanılması,
• Rüzgar enerjisi kurulu gücünün 20.000 MW’a çıkarılması ve
• 600 MW’lık mevcut jeotermal potansiyelimizin tamamının işletmeye alınması hedeflenmektedir.
4 Ocak 2011 tarihinde yenilenebilir kaynaklara dayalı elektrik üretiminin teşvikini amaçlayan
“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kabul edilmiştir. YEK destekleme mekanizmasına tabi üretim lisansı sahipleri için 10 yıl süreyle fiyat garantisi veren yasa, aynı zamanda yenilenebilir enerji sistemlerinde kullanılacak yerli üretimi de teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Yine, yerli kaynakların üretimdeki payının artırılmasına yönelik çalışmalar paralelinde, 15 Şubat 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile yerli kömür ve linyit kullanan elektrik santralleri teşvik kapsamına alınmıştır. Ek olarak,
5 Aralık 2013 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yenilenebilir enerji yatırımlarına 2015 yılsonuna kadar işletmeye alınmaları durumunda sağlanacak teşvikler 2020 yılı sonuna kadar uzatılmıştır.
Sektörde devam eden serbestleşme paralelinde, 30 Mart 2013 tarihinde “Elektrik Piyasası Kanunu”
yürürlüğe girmiştir. Kanunun amacı elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin yapılmasının sağlanmasıdır.
Enerji sektöründe rekabete dayalı bir ortamın sağlanması, mali açıdan güçlü, şeffaf ve istikrarlı enerji piyasalarının oluşturulması ve bu piyasaların düzenlenmesi ile denetlenmesi enerji sektörünün gelişimi ve dünya çapında ölçekte rekabet gücünün artması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda özelleştirme tarafında yaşanan gelişmeler aşağıda yer almaktadır.
Üretim tarafında, EÜAŞ’a (Elektrik Üretim Anonim Şirketi) ait üretim tesislerinin 2009 yılında başlayan özelleştirme çalışmaları halen devam etmektedir. Bu kapsamda, ilk etapta 52 adet küçük akarsu santrali için ihaleye çıkılmış, bunlardan 28 tanesinin ihale ve devir işlemleri 2010 yılında tamamlanmıştır. Yine 2012 yılında 10 grup halinde ihaleye çıkarılan 17 adet küçük HES’in tümünün devir işlemleri Haziran 2013 itibariyle tamamlanmıştır.
Ayrıca, EÜAŞ’a ait kurulu güçleri yaklaşık 16.200 MW’a ulaşan 28 adedi hidroelektrik, 18 adedi termik olmak üzere, toplam 46 adet elektrik santralinin özelleştirilme süreçi başlatılmıştır. Bu kapsamda, 2013 yılı içinde Seyitömer, Kangal ve Hamitabat santrallerinin özelleştirme ve devir işlemleri tamamlanmıştır.
Bu yıl da devam eden özelleştirme çalışmaları paralelinde, Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait Kemerköy ve Yeniköy Termik Santralleri ile Kemerköy Liman Sahasının özelleştirme ihalesi 18 Nisan’da, Çatalağzı Termik Santrali ile santral tarafından kullanılan taşınmazların özelleştirme ihalesi 29 Nisan’da, Yatağan Termik Santralinin özelleştirme ihalesi ise 12 Haziran’da yapılmıştır. Termik santrallerin yanısıra, Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait 5 adet küçük Akarsu Santralinin “işletme hakkının verilmesi” yöntemiyle ve yine 5 adet küçük HES’in bir bütün halinde özelleştirilmesine çıkılmış olup, bu kapsamda nihai teklifler sırasıyla 21 Mayıs ve 13 Ağustos tarihlerinde alınmıştır. Söz konusu ihalelere ilişkin onay ve devir süreçleri devam etmektedir.
Önümüzdeki dönemde EÜAŞ’a ait Soma B, Orhaneli ve Tunçbilek termik santrallerinin özelleştirilmesi planlanmaktadır. Bu kapsamda Orhaneli ve Tunçbilek termik santralleri için önyeterlilik ve son teklif verme tarihi 24.11.2014 ve Soma B termik santrali içinse 01.12.2014 olarak belirlenmiştir.
Dağıtım tarafında, 2013 yılında devir süreci devam eden 8 dağıtım bölgesinin hisse devirleri tamamlanarak Türkiye’de bulunan 21 elektrik dağıtım bölgesinin tamamı özelleştirilmiştir.
Dağıtım tarafındaki özelleştirmelerle aynı paralelde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nca hazırlanan ve 16 Eylül 2009 tarihinde resmi gazetede yayımlanan “Orta Vadeli Program (2010-2012)”
raporunda tüketim tarafında piyasa açıklık oranının artırılabilmesi amacıyla, serbest tüketici limitinin düzenli olarak indirileceği ve 2015 yılsonuna kadar tüm tüketicilerin serbest tüketici olmalarının sağlanacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda EPDK’nın 23.01.2014 tarihli toplantısında alınan karar doğrultusunda, serbest tüketici limiti 2014 yılı için 4.500 kWh’a indirilmiştir.
ÖNCEKĠ YILA GÖRE KARġILAġTIRMALI TÜRKĠYE BRÜT ELEKTRĠK TÜKETĠMĠ Birim : Milyon kWh
AYLAR 2014 2013 ARTIġ/AZALIġ
(GerçekleĢen Fiili) (GerçekleĢen Fiili) %
OCAK 21.903,7 21.275,4 3,0
ġUBAT 19.673,9 18.841,7 4,4
MART 20.942,5 20.463,9 2,3
NĠSAN 20.266,5 19.139,2 5,9
MAYIS 20.424,5 19.511,7 4,7
HAZĠRAN 20.645,5 20.132,6 2,5
TEMMUZ 23.233,3 22.648,5 2,6
AĞUSTOS 24.188,0 21.698,2 11,5
EYLÜL 21.508,0 20.358,7 5,6
TOPLAM 192.785,9 184.069,9 4,7
KAYNAK: TEĠAġ Aylık ĠĢletme Faaliyetleri Raporu
ÖNCEKĠ YILA GÖRE KARġILAġTIRMALI TÜRKĠYE BRÜT ELEKTRĠK ÜRETĠMĠ Birim : Milyon kWh
AYLAR 2014 2013 ARTIġ/AZALIġ
(GerçekleĢen Fiili) (GerçekleĢen Fiili) %
OCAK 21.424,8 20.660,3 3,7
ġUBAT 19.277,5 18.286,9 5,4
MART 20.532,4 19.902,7 3,2
NĠSAN 19.803,3 18.636,9 6,3
MAYIS 20.134,4 19.058,5 5,6
HAZĠRAN 20.256,2 19.735,1 2,6
TEMMUZ 22.677,0 22.175,4 2,3
AĞUSTOS 23.815,0 21.220,9 12,2
EYLÜL 21.170,5 19.888,0 6,4
TOPLAM 189.091,1 179.564,7 5,3
KAYNAK: TEĠAġ Aylık ĠĢletme Faaliyetleri Raporu Kapasite ve Üretim
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.ġ. ‘nin Kapasitesi Lüleburgaz Santrali
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü Kojenerasyon Enerji Santrali Kapasitesi: 133,19 MW Elektrik + 239 ton/saat Buhar Bursa Santrali (Organize Sanayi Bölgesi)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü Kombine Çevrim Enerji Santrali Kapasitesi: 90 MW Elektrik
Ankara Santrali (Organize Sanayi Bölgesi)2
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü Kombine Çevrim Enerji Santrali Kapasitesi: 50,3 MW Elektrik
Kayseri Santrali (Organize Sanayi Bölgesi) 3
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü Kombine Çevrim Enerji Santrali Kapasitesi: 188,5 MW Elektrik
Yalova Santrali (Ġpek Kağıt – Altınova)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü Kojenerasyon Enerji Santrali Kapasitesi: 15,9 MW Elektrik + 30 ton/saat Buhar Gökçedağ Rüzgar Enerji Santrali (Osmaniye) Türü: Yenilenebilir Enerji Santrali
Kapasitesi: 135 MW Elektrik
Pakistan Rüzgar Santrali (Jhimpir) Türü: Yenilenebilir Enerji Santrali Kapasitesi: 56,4 MW Elektrik Erzincan Tercan Santrali Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 15 MW Elektrik Erzurum Kuzgun Santrali Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 20,9 MW Elektrik Tokat Ataköy Santrali
Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 5,5 MW Elektrik Tunceli Mercan Santrali Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 20,4 MW Elektrik Kars Çıldır Santrali
Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 15,4 MW Elektrik Rize Ġkizdere Santrali
Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 18,6 MW Elektrik
2 Şirketimizin 11.09.2013 tarihli KAP açıklamasinda duyurulan başvurusuna istinaden, Ankara İli, Sincan İlçesi, ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi sınırları içinde yer alan 50,3 MW kurulu güce sahip Doğal Gaz Yakıtlı Ankara OSB Elektrik Üretim Santrali’nin EÜ/364-6/473 numaralı üretim lisansı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun 15.09.2014 tarihli ve 5214/15 sayılı kararı ile 30.09.2014 tarihi itibariyle sona ermiştir.
3 21.07.2014 tarihli özel durum açıklamamıza istinaden şirketimizin Kayseri'de bulunan doğal gaz kombine çevrim santraline ait olan 07.09.2004 tarih ve EÜ/364-9/476 numaralı elektrik üretim lisansının kurulu gücü 188,5 MW'dan 163 MW'a düşürülmüştür.
EskiĢehir Beyköy Santrali Türü: Hidroelektrik Enerji Santrali Kapasitesi: 16,8 MW Elektrik
Kızıldere (Denizli) Jeotermal Santrali I ve II Türü: Jeotermal Enerji Santrali
Kapasitesi: 95 MW Elektrik
Üretim
Eylül 2013 Eylül 2014
ELEKTRĠK (kWh) * 1.631.747.898 1.854.386.459
BUHAR (ton) 531.379 407.177
*30.09.2014 itibarıyla üretilen 1.854.386.459 kWh elektriğin 93.013.045 kWh’ lik kısmı iç tüketimde kullanılmıştır.
(30.09.2013: 38.119.656 kWh)
SatıĢ
Eylül 2013 Eylül 2014
ELEKTRĠK (Üretim) (kWh) 1.559.431.390 1.864.406.599
ELEKTRĠK (Ticari ) (kWh) 886.312.340 1.719.812.225
BUHAR (ton) 531.379 407.177
KULLANMA ve SOĞUTMA SUYU, KARBONDĠOKSĠT GAZI (m3) 4.621.524 24.215 Yatırımlar
2014 yılının ilk 9 aylık döneminde toplam yatırım harcamaları 98,6 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Zorlu Doğal Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait Denizli Kızıldere’de kurulması ve 100 MW kurulu güce sahip olması planlanan Kızıldere III jeotermal santrali için 2014 yılının 9 aylık döneminde toplam yatırım harcamaları 50,9 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi A.Ş.’ye ait Manisa ili, Alaşehir ilçesinde 45 MW kurulu güçle kurulacak jeotermal santraline ilişkin toplam yatırım harcamaları 38,2 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş.'ye ait Osmaniye Sarıtepe ve Demirciler bölgesinde sahip olduğumuz toplamda 110 MW’lık mevcut rüzgar lisansları kapsamında gerçekleştirmeyi planladığımız rüzgar santrali projesine ilişkin toplam yatırım harcamaları 4,2 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Ayrıca, Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş.’ye ait 124 MW kurulu güce sahip olması planlanan Sami Soydam HES projesine ilişkin toplam yatırım harcamaları 3,6 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Planlanan Yatırımlar
Sami Soydam-Sandalcık Barajı ve HES Projesi: Denizli ilinde Dalaman Çayı üzerinde inşa edilmesi planlanan 124 MW kurulu güce sahip olacak HES projesi için gerekli olan izinler tamamlanmış olup, proje finansmanı için bankalarla görüşmeler devam etmektedir.
Rotor II Rüzgar Santrali Projesi: Osmaniye’de Sarıtepe ve Demirciler bölgesinde sahip olduğumuz toplamda 110 MW’lık mevcut rüzgar lisansları kapsamında gerçekleştirmeyi planladığımız rüzgar santrali projesi için yatırım çalışmaları başlamıştır. Bu kapsamda Demirciler ve Sarıtepe’deki lisanslarımızın sürelerinin uzatılmasına ilişkin talebimiz EPDK tarafından kabul edilmiştir. Ayrıca, bankalar ve ekipman üreticileri ile görüşmeler başlatılmıştır. Yapılan optimizasyon çalışmaları doğrultusunda, santralin toplamda 70-80 MW kurulu güce sahip olması hedeflenmektedir.
Kızıldere III Jeotermal Santrali Projesi: Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş.’nin Denizli ili Sarayköy ilçesi, Karataş mevkiinde kurmayı planladığı Kızıldere III jeotermal enerji santrali projesi için Haziran 2013’te EPDK’ya 100 MW’lık önlisans başvurusunda bulunulmuştur. Proje ile ilgili olarak arama ve kuyu açma çalışmaları 2014 yıl başında, ÇED süreci ise Ağustos 2014’te başlamıştır.
Devlet TeĢvik ve Yardımları
Şirketin T.C. Hazine Müsteşarlığı’ndan alınmış olan Yatırım İndirimi Teşvik Belgeleri dolayısıyla yapılan ilgili yatırım harcamaları üzerinden Şirkete bazı teşvikler sağlanmaktadır. 30 Eylül 2014 tarihi itibariyle bu teşvik belgeleri sonucu kazanılmış olan ve devreden yatırım indirimi tutarı 309.216.338 TL olarak gerçekleşmiştir.
Yatırım indirimi uygulaması, Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 69 uncu maddesinin (b) bendinden sonra gelen bölümleri 6009 sayılı Kanun’un 5’inci maddesiyle değiştirilerek mükelleflerin önceki yıllarda yararlanamadıkları yatırım indirimi istisnası tutarlarının 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 01.08.2010 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde indirim konusu yapabilecekleri hüküm altına alınmış, devam eden bölümünde ise yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutarın, ilgili kazancın % 25'ini aşamayacağı belirlenmiştir. Bu hükümlere göre, Şirketin devreden yatırım indirimi tutarına ilişkin yararlanabileceği vergisel avantaj sınırsız olarak uzatılmıştır. Ancak güncel durumda, yatırım indirimi istisnasına ilişkin kurum kazancının %25 ile sınırlı tutulan söz konusu uygulama hakkında Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı bulunmakla beraber, karar henüz yayımlanmadığı için yürürlüğün durdurulması kararı çıkmıştır. Şirket mevcut uygulamada kurum kazancı doğması halinde yatırım indirimi istisnasının %100’ünden faydalanabilmektedir.
Zorlu Jeotermal, Manisa Alaşehir yatırımı için 03.05.2012 tarih ve 1051 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. İlgili teşvik belgesi yeni makine alımı konusunda %100 oranında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası sağlamaktadır.
Zorlu Doğal, Denizli Sarayköy yatırımı için 27.04.2010 tarih ve 96329 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. İlgili teşvik belgesi yeni makine alımı konusunda %100 oranında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası sağlamaktadır.
ġirket Faaliyetlerindeki Önemli GeliĢmeler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin 26.11.2013 tarihli Özel Durum Açıklamasına istinaden, Alaşehir Jeotermal Santralinin kurulu gücünün 30 MW'tan 45 MW'a yükseltilmesine ilişkin lisans tadili başvurusu EPDK tarafından onaylanmış olup, 17.02.2014 tarihi itibariyle Şirkete tebliğ edilmiştir.
Şirketin 05.09.2013 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, 2008 yılında Özelleştirme İdaresi tarafından düzenlenen ihale sonucu Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin %100 bağlı ortaklığı olan Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş. tarafından mülkiyeti devralınan 15 MW'lık Van Engil motorin santralinin mevcut üretim lisansının sonlandırılması için EPDK'ya yapılan başvuru 05.03.2014 tarihinde Kurul tarafından onaylanmıştır.
05.03.2014 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında Şirket esas sözleşmesinin;
(i) "Yönetim Kurulunun Yapısı" başlıklı 7'nci maddesi hükmü ile; Yönetim Kurulu üyelerinde aranan niteliklerde, bilgi, beceri, sektör deneyimi ve birikmiş tecrübenin ön planda tutularak, maddenin son
fıkrası son cümlesinde yer alan yönetim kurulu üyelerinde aranan yaş sınırına ilişkin hükmün madde metninden çıkartılması, ve
(ii) "Ana Sözleşmenin Değiştirilmesi" başlıklı 28'nci maddesi hükmünün ilk cümlesinde yer alan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun ("EPDK") iznine ilişkin ifadenin; Yeni Elektrik Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği uyarınca esas sözleşme tadillerinde EPDK'nın uygun görüşünün alınması zorunluluğunun kaldırılmış olması sebebiyle madde metninden çıkartılması suretiyle tadil edilmesine ve bu amaçla gerekli her türlü iş ve işlemin ifası için Yönetimin yetkilendirilmesine oybirliği ile karar verilmiştir.
18.09.2013 tarihinde yapılan özel durum açıklamasına istinaden, Şirketin %96,73 oranında bağlı ortaklığı olan Rotor Elektrik Üretim A.Ş.'de bulunan 6.540 TL nominal değere sahip 6.540 adet hissenin tamamı 02.04.2014 tarihi itibarıyla hissedarlardan devralınmış ve bağlı ortaklık oranı %100’e yükselmiştir.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun, 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren II-17.1 sayılı "Kurumsal Yönetim Tebliği"nin 10'uncu maddesi ve SPK'nın Seri: IV, No:
41 sayılı "'Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği'nin 5'nci maddesi hükümleri kapsamında; Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş ve konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkları Rotor Elektrik Üretim A.Ş. ile Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş.'nin, 2013 yılı içinde Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş., Korteks Mensucat San. ve Tic.
A.Ş. ve Zorluteks Tekstil Tic. ve San. A.Ş.'ye piyasa fiyatı paralelinde gerçekleştirdiği elektrik satış işlemlerinin, 31.12.2013 tarihli kamuya açıklanan son konsolide finansal tablolarda yer alan hasılat tutarına oranı %10'un üzerinde gerçekleşmiştir. 03.04.2014 tarihli ilişkili taraf işlemleri raporunda söz konusu ilişkili taraflar ile yapılan tüm işlemlerin koşulları, fiyat belirleme yöntemi ve işlemlerin piyasa koşuları karşısındaki durumu hakkında bilgi sunulmuştur.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun II-17.1sayılı "Kurumsal Yönetim Tebliği" nin 10'uncu maddesi hükmü çerçevesinde, 2014 faaliyet yılında da, aynı nitelikteki satış işlemlerinin, kapsam ve şartlarında önemli bir değişiklik olmaksızın, ilgili Tebliğde belirlenen kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolara göre oluşan hasılat tutarına olan oranının, %10 limitinin üzerinde gerçekleşeceği öngörülmektedir.
2014 senesi içinde, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ve konsolidasyon kapsamındaki Rotor Elektrik Üretim A.Ş. ile Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş.'nin birlikte Zorlu O/M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş.'den bakım hizmet alım işleminin ve yine Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş’nin, bağlı ortaklıkları Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. ve Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi A.Ş. ile birlikte Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.'den Mühendislik hizmet alım işleminin kamuya açıklanan son yıllık konsolide finansal tablolara göre oluşan satışların maliyetine olan oranının
%10 limitinin üzerinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. İşlemlerin piyasa fiyatı paralelinde yapılması esastır.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş’nin 15.04.2013 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, Eskişehir 2.
İdare Mahkemesi'nde 2013/388 Esas No. ile görülen davada, şirketimizin kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle kesintiye uğrayan arama faaliyetlerinin tatil edilmesi ve geçecek sürenin arama ruhsatı süresine eklenmesi talebinin idare tarafından reddedilmesi üzerine redde yönelik idari işlemin durdurulması ve iptali talebi ile ilgili olarak, 07.04.2014 tarihinde Şirket tarafınca tebliğ alınan mahkeme kararı ile 31.01.2014 tarihinde dava konusu işlemin Şirket lehine oybirliği ile iptaline karar verilmiştir. Kütahya İl Özel İdare'sinin kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde Danıştay'ta temyiz hakkı bulunmaktadır.
Şirketin %100 oranında bağlı ortaklığı olan Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi A.Ş.'nin sermayesinin 19.000.000 TL'den 22.000.000 TL'ye artırılmasına ilişkin işlemler 21.04.2014 tarihi itibarıyla tamamlanmış ve İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü nezdinde tescil edilmiştir.
Şirket tarafından Yeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'ye karşı 21.07.2011 tarihinde açılmış olan tasfiye davası sonucunda davanın kabulüne ve Yeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'nin 29.04.2014 tarihi itibarıyla fesih ve tasfiyesine karar verilmiştir.
Şirketin %25 oranında iştiraki olan Dorad Energy Limited Şirketi'nin Ashkelon, İsrail'de inşa ettiği 840 MW kurulu güce sahip kombine çevrim doğalgaz santrali için üretim lisansı 13.05.2014 tarihinde alınmış olup, santral 19.05.2014 tarihi itibarıyla ticari faaliyete başlamıştır.
15.05.2014 tarihli ve 5006-33 sayılı Kurul Kararı ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin geçici 8.
maddesinin 2. fıkrasının b bendi kapsamında Şirketin Giresun İli'nde kurulması planlanan 30,560 MWm/29,340 MWe kurulu gücünde Tirebolu Reg. ve HES üretim tesisi için üretim lisansı verilmesi uygun bulunan 18.08.2011 tarihli ve 3382-22 Kurul Kararının kaldırılarak anılan projeye ilişkin üretim lisansı başvurusunun önlisans başvurusu olarak değerlendirilmesine 18.06.2014 itibarıyla karar verilmiştir.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'nin 18.06.2014 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında Şirket esas sözleşmesinin;
"Sermaye" başlıklı 6'ncı maddesinin ve "Ana Sözleşmenin Değiştirilmesi" başlıklı 28. maddesi hükmünün Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan gelen 28.05.2014 tarihli ve 32466 sayılı yazı çerçevesinde ve 02.11.2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'ne istinaden önlisans ile üretim lisansı başvurusunda bulunacak olan tüzel kişiler için esas sözleşmede yer verilecek hususları gösteren örnek metinlerin esas alınması suretiyle tadil edilmesine oybirliği ile karar verilmiştir. Ana sözleşmede yapılacak tadillere uygunluk görüşü alınması amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu'na başvuru yapılmıştır.
Şirketin %100 bağlı ortaklığı Zorlu Doğal Elektrik Üretim A.Ş. Denizli ili Sarayköy İlçesi Karataş mevkiinde yer alan 48 sayılı jeotermal kaynak işletme ruhsatı dahilinde yürütmüş olduğu arama faaliyetleri neticesinde bu bölgede 24,9 MWe kurulu gücü sahip bir jeotermal enerji santrali (Kızıldere IV) kurmaya karar vermiştir. Bu kapsamda, şirket 23 Haziran 2014 tarihinde planlanan santral yatırımı için üretim lisansı almak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na önlisans başvurusunda bulunmuştur.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'nin, 24 Haziran 2014 tarihinde aldığı Yönetim Kurulu Kararına istinaden, Şirketin %100 oranında sahip olduğu Zorlu Kıyıköy Enerji Üretim Anonim Şirketi, Zorlu Aliağa Enerji Üretim Anonim Şirketi, Zorlu Kumpınar Enerji Üretim Anonim Şirketi ve Zorlu Soma Enerji Üretim Anonim Şirketi’nin tasfiye edilmesine karar verilmiştir. Kıyıköy, Kumpınar ve Soma şirketleri altında gerçekleştirilmesi planlanan santral yatırımları için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na yapılan önlisans başvuruları geçerliliğini koruyacak olup, söz konusu üç lisans başvurusu Zorlu Enerji üzerinden devam edecektir.
Şirketin 04.10.2013 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, Bitlis İl Özel İdaresi tarafından, Şirketin
%75 oranında hissedarı olduğu Nemrut Jeotermal Elektrik Üretimi A.Ş.'ye, Bitlis İli, Tatvan İlçesinde geçerli olmak üzere verilen 30 yıl süreli "Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular İşletme Ruhsatı"
5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliği'nin 9.
maddesinde yer alan kriterlere uymadığı gerekçesiyle iptaline 1 Temmuz 2014 itibarıyla karar verilmiştir.
21.07.2014 tarihli özel durum açıklamasına istinaden Şirketin Kayseri'de bulunan doğal gaz kombine çevrim santraline ait olan 07.09.2004 tarih ve EÜ/364-9/476 numaralı elektrik üretim lisansının kurulu gücü 188,5 MW'dan 163 MW'a düşürülmüştür.
Şirketin 23.07.2014 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında; Şirket esas sözleşmesinin; "Sermaye" başlıklı 6'ncı maddesinin, "Yönetim Kurulunun Yapısı" başlıklı 7'inci maddesinin, "Sermayenin Artırılması ve Azaltılması" başlıklı 21'inci maddesinin ve "Ana Sözleşmenin Değiştirilmesi" başlıklı 28'inci maddesi hükmünün önlisans ile üretim lisansı başvurusunda bulunacak olan tüzel kişiler için esas sözleşmede yer verilecek hususları gösteren örnek metinlerin esas alınması suretiyle tadil edilmesine oybirliği ile karar verilmiş olup, bu karara ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından onay verilmiştir.
Şirket Yönetim Kurulu Zeki Zorlu başkanlığında şirket merkezinde toplanmış, gündeminde bulunan konu müzakere edilerek aşağıdaki kararlar alınmıştır:
1- Şirket olağanüstü genel kurulunun 27.08.2014 tarihinde saat 14:00'da Zorlu Plaza 34310 Avcılar İstanbul adresinde olağanüstü olarak toplanmasına,
2- İlgili mevzuat ve esas sözleşme hükümleri çerçevesinde olağanüstü genel kurul toplantısına davet ve gereklerinin yerine getirilmesi için Yönetim Kurulu'nun yetkilendirilmesine,
3- SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri ve SPK Tebliğleri gereğince olağanüstü genel kurul toplantısında görüşülecek konularla ilgili olarak açıklanması gereken bilgi, belge ve raporların, şirketin internet sitesinde "Genel Kurul Toplantıları" başlığı altında ortakların bilgisine sunulmasına ve bu doğrultuda yapılacak özel durum açıklaması ile ortakların bilgilendirilmesi için Yönetim Kurulu'nun yetkilendirilmesine, oybirliği ile karar verilmiştir.
Şirketin grup içi borç ve alacaklarının yeniden yapılandırılması ve bilançosunun sadeleştirilmesi kapsamında; Yönetim Kurulu'nun 04.08.2014 tarih ve 44/45 sayılı kararları çerçevesinde, - 5 Aralık 2011 tarihli özel durum açıklamasında yer alan; sendikasyon kredisinin, kalan borç tutarı 337.995.000 USD ve 54.712.455 EUR karşılığı toplamda 411.435.528 USD olup, Şirket, söz konusu sendikasyon kredisi borcunun tamamını, Zorlu Holding A.Ş.'den sağlamış olduğu aynı tutardaki finansman ile kapatmıştır.
- 2 Ocak 2013 ve 31 Aralık 2013 tarihli özel durum açıklamaları çerçevesinde; Zorlu Holding A.Ş.'nin
%100 oranında hissedarı olduğu Rosmiks International BV ve Rosmiks Netherlands BV'nin birikmiş faizleriyle beraber, sırasıyla 579.494.031 USD ve 576.167.092 USD olmak üzere toplam 1.155.661.123 USD tutarındaki Şirkete olan borcu, Zorlu Holding A.Ş. tarafından devralınmıştır.
- Şirketimizin Zorlu Holding A.Ş.'ye olan 445.190.784 USD tutarındaki mevcut borcunun 406.190.784 USD tutarındaki kısmı ile sendikasyon kredisinin kapanması amacıyla sağladığı finansman ile oluşan 411.435.528 USD tutarındaki borcunun toplamı olan 817.626.312 USD ile 1.155.661.123 USD tutarındaki alacağının mahsubu sonucu Şirketimiz Zorlu Holding A.Ş.'den nette 338.034.811 USD tutarında alacaklı duruma geçmiştir.
- Zorlu Holding A.Ş.'nin Şirkete olan 338.034.811 USD tutarındaki söz konusu finansal borcu, 31 Aralık 2020 tarihinde birikmiş faizleriyle beraber tek seferde, Zorlu Grubu'nun piyasa koşulları paralelinde belirlediği %7,5 faiz oranı üzerinden ödenecektir.
-Şirketin Zorlu Holding A.Ş.'ye olan 39.000.000 USD tutarındaki finansal nitelikteki borcu ise kısa vadede geri ödeneceği için mahsuplaşma dışında tutulmuştur.
07.04.2014 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, Kütahya İl Özel İdaresi tarafından yürütmenin durdurulması talebiyle temyiz edilen Eskişehir 2. İdare Mahkemesi'nde 2013/388 Esas No.
ile görülen davada, Danıştay'ın 2014/5275 E. no'lu kararı uyarınca Kütahya İl Özel İdaresi'nin yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir.
03.06.2014 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, Şirketin Kütahya Simav ilçesi Eynal-Çitgöl-Naşa jeotermal arama sahasına ait 137 sayılı arama ruhsatı yerine Eskişehir 2. İdare mahkemesince düzenlenen 214 sayılı arama ruhsatının 1 (bir) yıl süreyle uzatılması talebi Kütahya İl Özel İdaresi tarafından uygun görülmemiştir. Bu gelişmeler neticesinde Kütahya İl Özel İdaresi'nin arama ruhsatının bir yıl süreyle uzatılması talebinin reddi hakkındaki işleme karşı yürütmenin durdurulması talebiyle Eskişehir İdare Mahkemesi nezdinde iptal davası açılmıştır. Danıştay 8. Dairesi'nin 2014/6211 E. sayılı kararı uyarınca yürütmenin durdurulmasının reddine karar verilmiş olup henüz esasa ilişkin inceleme yapılmamıştır.
Şirketin 01.07.2014 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, %75 oranında hissedarı olunan Nemrut Jeotermal Elektrik Üretimi A.Ş. tarafından Bitlis İl Özel İdaresi'ne karşı, 23.09.2013 tarihli ve 004 numaralı işletme ruhsatının iptaline ilişkin işlemin öncelikle yürütmesinin durdurulması ardından iptali talebiyle dava açılmıştır.
01.02.2013 tarihli özel durum açıklamasına istinaden Şirketin %100 hissesine sahip olduğu Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'nin Manisa ili Alaşehir ilçesi sınırları içerisinde kurmayı planladığı 24,9 MW kurulu güce sahip olacak Alaşehir 2 JES projesi için EPDK'dan önlisans alınmıştır.
18.06.2014 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, yapılan teknik ve idari değerlendirmeler sonucunda Şirketin Giresun ili, Tirebolu ilçesi, Harşit Çayı üzerinde kurmayı planladığı 29,34 MW kurulu güce sahip olması planlanan Tirebolu Reg. ve HES projesinden vazgeçilmiş olup, konuyla ilgili EPDK'ya gerekli başvuru yapılmıştır.
Şirketin %100 hissedarı olduğu Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş.'nin Osmaniye'de kurmayı planladığı 60 MW'lık Demirciler RES projesi için verilen üretim lisansı EPDK tarafından tadil edilerek lisansta yer alan tesis tamamlama süresi 08.09.2015 tarihine kadar uzatılmıştır.
Ġç Denetim Bölümü ve Faaliyetleri
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ve diğer Zorlu Grubu Şirketleri’nde iç denetim fonksiyonu, Zorlu Grubu genelinde 2000 yılından beri hizmet veren Zorlu Holding A.Ş. bünyesinde yapılanmış İç Denetim Bölümü ile karşılanmaktadır. İç Denetim Bölümü, Uluslararası İç Denetim Standartları’nı temel alarak, resmi yönetmelikler ve Üst Yönetim tarafından onaylanan denetim programları çerçevesinde denetimlerini gerçekleştirmekte ve hem her denetim sonrası hazırladığı denetim raporları, hem de yıllık olarak hazırladığı faaliyet raporları ile bütün bir yılın denetim sonuçlarını Zorlu Holding Yönetim Kurulu, Denetim Komiteleri ve Sektör Başkanları ile paylaşmaktadır. İç Denetim Bölümü’ne ek olarak 2011 senesi içerisinde oluşturulmuş ve tüm grup şirketlerinde finansal denetim yapmak üzere kurgulanmış Mali Denetim ve Vergi Denetimi Bölümü de 2012 yılında denetimlerine başlamıştır. 2013 yılı son çeyreğinde ise İç Denetim ile Mali ve Vergi Denetimi Bölümleri Zorlu Holding Denetim ve İç Kontrol Genel Müdürlüğü çatısı altında toplanmıştır. İç Denetim faaliyetlerinin amaç, yetki ve sorumlulukları, çalışma şekli ve yapısı, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 01.04.2014 tarihinde revize edilerek duyurusu yapılmış “Denetim Yönetmeliği” ve “İç Denetim Çalışma İlkeleri” gibi dokümanlar ile tanımlanmıştır.
Risk bazlı hazırlanan; Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi ve Sektör Başkanları tarafından onaylanan yıllık denetim programı çerçevesinde; kaynakların etkin ve verimli kullanılması, yazılı kurallara uygunluk (kanun, yönetmelik, kurum içi politika ve kurallar), bilgilerin doğruluğu, güvenilirliği ve güvenliği konularında denetimler gerçekleştirilmektedir. Her bir denetimin başında gerekli görüldüğü takdirde Şirket Üst Yönetimi ile bir araya gelinerek risk değerlendirilmesi yapılmakta; şirketlerin hedefleri ve bu hedeflerin oluşmasına engel teşkil edebilecek riskler, risk matrisinde etki ve olasılıkları göz önünde bulundurularak konumlandırılmaktadır. Denetim saha çalışması esnasında ise, etki ve olasılığı yüksek olan riskleri yöneten iç kontroller, yapılan testlerle değerlendirilmektedir. Gözlem sonuçları taslak rapor halinde şirket yöneticileri ile paylaşılmakta, onların da görüşleri eklenerek Üst Yönetim’e nihai rapor gönderilmektedir. Sonuç olarak; makul güvence ile danışmanlık hizmeti verilmekte aynı zamanda grup sinerjisinden yararlanılarak en iyi uygulama örnekleri önerilmektedir. Nihai raporun yayınlanmasından 1 ay sonra ise alınan aksiyonlar 4T yaklaşımı çerçevesinde (Treat = İyileştirme, Terminate = Sonlandırma, Transfer = Transfer ve Tolerate = Üstlenme) Yönetim Kurulu ile ayrıca paylaşılmaktadır.
28.04.2014 ve 28.08.2014 tarihlerinde Denetim Komitesi toplantıları gerçekleştirilmiştir. Davet üzerine ilkine, iki Yönetim Kurulu üyesinin de iştirak ettiği Denetim Komitesi toplantılarında; 2014 yılında planlanan ve gerçekleşen denetimler ile yıl içerisinde Yönetim Kurulu’na iletilen denetim raporlarının bulguları hakkında bilgi paylaşımında bulunulmuştur.
13 kişiden oluşan Zorlu Grubu İç Denetim Ekibi’nin mevcut bilgi, beceri ve diğer vasıflarının arttırılması ve güçlendirilmesi amaçlı olarak eğitimler alması, ilgili derneklere üyeliği (örn. Türkiye İç Denetim Enstitüsü- TIDE) ve mesleki uluslararası sertifikaların iç denetçiler tarafından alınması gibi konular Zorlu Grubu tarafından desteklenmekte ve teşvik edilmektedir. Ekipte halihazırda 2 CIA (Sertifikalı İç Denetçi), 1 SMMM (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir), 1 CISA (Sertifikalı Bilgi Teknolojileri Denetçisi) ve 6 CRMA (Risk Yönetimi Güvencesi Sertifikası) bulunmaktadır.
FĠNANSAL DURUM
Şirketin 2014 yılı ilk 9 ayına ilişkin finansal tabloları, denetim raporları, özel durum açıklamaları ve faaliyet raporları Kamuyu Aydınlatma Platformunda (“KAP”) ve web sitemizde yayınlanmaktadır.
Karlılık ve finansal durumumuza ilişkin oranlarımız aşağıda yer almaktadır.
Özet Bilanço
Özet Gelir Tablosu
(bin TL) 30/09/2014 30/09/2013
Hasılat 671.499 438.932
Finansman Gideri Öncesi Faaliyet (Zararı)/Karı 59.126 8.016
VAFÖK 162.872 93.877
Dönem Zararı** (156.877) (183.297)
Brüt Kar Marjı %11,1 %4,0
VAFÖK Marjı %24,3 %21,7
* Brüt borç hesaplamasında, Grup’un kısa ve uzun vadeli finansal nitelikli borçları dikkate alınmıştır.
Net borç hesaplanırken ise, nakit ve nakit benzerleri ile finansal yatırımlar brüt borç tutarından düşülmüştür. Grup, devam eden yatırımların tamamlanmasını takip eden dönemlerde net borç/toplam sermaye oranında önemli ölçüde azalma beklemektedir.
** Net dönem zararı, ana ortaklık paylarına ilişkin dönem zararını ifade etmektedir.
(bin TL) 30.09.2014 31.12.2013
Dönen Varlıklar 412.005 534.013
Duran Varlıklar 4.270.728 5.767.605
Toplam Varlıklar 4.682.733 6.301.618
Kısa Vadeli Yükümlülükler 1.949.574 1.662.868
Uzun Vadeli Yükümlülükler 2.130.608 3.867.825
Özkaynaklar 602.551 770.925
Toplam Kaynaklar 4.682.733 6.301.618
Brüt Borç * 3.108.077 3.868.136
Net Borç * 3.029.679 3.654.303
ġirketimizin Kar Dağıtım Politikası
Şirket, Türk Ticaret Kanunu hükümleri, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri, Vergi Düzenlemeleri ve diğer ilgili düzenlemeler ile Esas Sözleşmenin kâr dağıtımı ile ilgili maddesi çerçevesinde kâr dağıtımı yapmaktadır. Dağıtılacak kar miktarı ve dağıtım tarihi Yönetim Kurulu’nun teklifi doğrultusunda, Genel Kurul tarafından onaylanarak karara bağlanmaktadır.
Şirket, kar dağıtım politikası olarak, dağıtılabilir karının en az %25’ini nakit ve/veya bedelsiz pay olarak dağıtmayı benimsemiştir. Bu politika, ulusal ve küresel ekonomik şartlara, Şirketin büyüme ve yatırım planlarına ve finansal durumuna bağlı olarak her yıl Yönetim Kurulu tarafından gözden geçirilir.
Politikada yapılan değişiklikler, değişiklikten sonraki ilk Genel Kurul toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulur ve Şirket internet sitesinde yayınlanır.
Kar payı dağıtımına, en geç Genel Kurul toplantısının yapıldığı yılın sonuna kadar olmak kaydıyla, Genel Kurul’da belirlenen tarihte başlanır. Şirket yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygun olarak kar payı avansı dağıtmayı veya kar payını eşit veya farklı tutarlı taksitlerle ödemeyi değerlendirebilir.
RĠSK YÖNETĠMĠ
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş’nin (şirket) varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve risklerin merkezi bir yapıda yönetilmesi amacıyla, Zorlu Holding Kurumsal Risk Yönetimi Departmanı, 2012 yılı birinci çeyreğinden itibaren faaliyetlerine başlamıştır. Bu çerçevede Zorlu Holding bünyesinde faaliyet gösteren tüm ilişkili şirketlerde geçerli olmak üzere Zorlu Holding Risk Politika ve Prosedürü ile Kurumsal Risk Yönetimi Çerçevesi hazırlanmıştır.
Zorlu Enerji Grubu’nun vizyonu; enerjinin her dalında Türkiye’de lider, dünyada da bölgesel bir güç olmak olarak tanımlanmaktadır. Zorlu Enerji Grubu’nun misyonu ise çevreye uyumlu, güvenli, kaliteli, sürdürülebilir enerji üretmek ve dağıtmak; etkin, pazar ve müşteri odaklı çalışmalarımızla hissedarlarımız, müşterilerimiz ve çalışanlarımız için değer yaratmak olarak tanımlanmaktadır. Bu vizyon ve misyon doğrultusunda gerçekleştirilen faaliyetler sırasında şirket, çeşitli riskler ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu riskler stratejik hedefler, finansal durum, operasyonel aktiviteler, mevzuat, iş güvenliği ve sağlığı, varlıkların ve itibarın korunması ile ilgili olabilir. Bu risklerin doğru şekilde tanımlanması ve yönetilmesi, söz konusu risklerin organizasyon içerisinde her seviyede değerlendirilmesi ve koordineli bir şekilde yönetilmesi ile mümkündür.
Bu bağlamda, Zorlu Holding Kurumsal Risk Yönetimi felsefesi aşağıda özetlenmiştir;
Grubun tüm faaliyetlerinde; risk bilinci ve kültürünün yerleştirilmesi ile risklerin karar mekanizmalarının bir parçası olmasının sağlanması,
Grubun hedeflerini etkileyebilecek risk ve fırsatların ortak bir algıyla birlikte ortaya çıkarılması,
Risklerin etki ve olasılığa göre tanımlanması ve değerlendirilmesi,
Ortaya çıkarılan risklerin önceliklendirilmesi sonrası Ana Risk Göstergeleri (Key Risk Indicators) ile takip edilmesi,
Uyarı veren ana risk göstergeleri ile diğer tüm risklerin kontrol noktaları gözetilerek ölçülmesi ve raporlanması,
Risk alma iştahına uyumlu bir şekilde alınan en uygun aksiyonlar ile bu risklerin proaktif olarak yönetilmesi.
19.02.2013 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi kurulmuş; Görev ve Çalışma Esasları kabul edilmiştir. Bu komite; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378’inci maddesine uyum ve risklerin koordineli şekilde yönetilmesi amacıyla; ilgili şirketlerin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlem ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktadır.
Şirketin hedeflerine ulaşmasını etkileyebilecek mevcut ve olası riskleri analiz ederken ortaya çıkan önemli riskler ve alınan aksiyonlar aşağıda özetlenmiştir;
Risk Risk Açıklaması
Finansal Riskler
Likidite Riski Likidite riski sahip olunan varlıkların şirketin nakit talebini karşılayamamasıdır. Varlık vadelerinin, yükümlülük vadelerinden daha uzun olmasından kaynaklanan likidite riski, olası senaryolar ve stres testleri sonuçları doğrultusunda proaktif bir yaklaşımla alternatif aksiyonların önceden planlanması ile yönetilmektedir.
Finansman Riski Şirket, faaliyetleri gereği uzun dönemli yatırımlar yapmaktadır. Bu yatırımların finansman ihtiyacı ise çoğunlukla proje finansman kredileri ile karşılanmaktadır. Yeterli miktarda ve uygun şartlarda fon bulunamaması ile ortaya çıkan finansman riskleri şirketin kaynak çeşitliliği oluşturmak adına alternatif finansman yöntemlerinin mevcut yapıya entegre edilmesi ile yönetilmeye çalışılmaktadır.
Kur Riski Yatırımların finansmanında kullanılan kaynaklar ve satın alınan hammaddeler ağırlıklı olarak yabancı para cinsindendir. Dolayısıyla şirket kur riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu risk; öncelikle bilanço dengeleme yöntemleriyle bertaraf edilmekte, gerektiğinde ise çeşitli hedge türev ürünler kullanılarak olası negatif etkileri minimize edilmeye çalışılmaktadır.
Faiz Riski Şirket, yatırımlarını çeşitli finansman kaynaklarıyla fonlaması sebebiyle ulusal ve uluslararası piyasalardaki faiz oranı değişimlerinden etkilenmektedir. Yatırımların sermaye dışı kaynaklardan da finanse edildiği düşünüldüğünde faiz oranlarındaki dalgalanmaların önemli bir risk faktörü olduğu görülmektedir. Riskin minimize edilmesi amacıyla çeşitli türev ürünler kullanılmaktadır. Türev ürünlerin güncel piyasa değerleri itibariyle finansal tablolar üzerindeki dalgalanmaları ise hedge muhasebesi yöntemiyle hafifletilmektedir.
Ekonomik Riskler Talep daralması, resesyon, enflasyon, artan enerji ve emtia maliyetleri ile etkisini gösteren ekonomik riskler yatırım ve işletme dönemlerinde firmayı olumsuz yönde etkilemektedir. Bunlardan kaynaklanan olası negatif etkiler duyarlılık, senaryo ve stres testi analizleri ile ölçümlenerek her duruma uygun farklı aksiyonlar oluşturulmaktadır. Yatırım fırsatlarını etkileyebilecek ekonomik risklere ilişkin olarak ise Risk Komitesi, Yönetim Kurulu’na periyodik raporlar sunmaktadır.
Risk Risk Açıklaması
Finansal Olmayan Riskler
Stratejik Risk Pazar payını etkileyen rekabet, müşteri taleplerindeki değişim, ürün/hizmet geliştirme, yatırımlar ve büyüme gibi stratejik riskler; farklı sektörlere ve ülkelere yapılan yatırımların çeşitlendirilmesi, her alanda yaşanan değişimlerin doğru şekilde ve zamanında değerlendirilmesiyle yönetilmektedir. Bu risk ve fırsatlara ilişkin; İş Geliştirme ve Strateji Direktörlüğü;
ilgili bölümlerle koordineli olarak gerekli çalışmaları gerçekleştirmektedir. Holding’in uluslararası yatırımlarını ilgilendiren hukuksal, politik, siyasi vb. riskler yatırım öncesi ve sonrasında gerektiğinde danışmanlık hizmetleri de alınarak değerlendirilmekte ve ülkelere özgü farklı yönetim şekilleri benimsenmektedir.
Operasyonel Riskler Holding bünyesinde bulunan İç Denetim, Mali Denetim ve Vergi Denetimi departmanlarının faaliyetleriyle Holding ve tüm Grup şirketlerinin tüm operasyonel süreçleri (tedarik, üretim, dağıtım, taşıma, satış, insan kaynakları, müşteri hizmetleri, bilgi teknolojileri vb.) denetlenmektedir. Zorlu Holding Kurumsal Risk Yönetimi, önemli olduğunu düşündüğü
operasyonel riskleri, bilgi teknolojileri sistemi üzerinden anahtar risk göstergeleri aracılığıyla izlemekte ve gerektiğinde ilgili iş birimlerini, risk seviyeleri hakkında bilgilendirmektedir.
ĠĢ Sürekliliği Riski Stratejik olarak bir felaket, beklenmedik bir olay veya acil bir durum sırasında veya sonrasında, alternatif lokasyonlarda, kritik sistemlerin, teknik altyapı ve tesislerin kurtarılıp, işlevselliğinin geri kazandırılması konusunda acil durum eylem planları hazırlanmaktadır. Bu planlar periyodik olarak revize edilmekte ve planların uygulanabilirlikleri gerekli tatbikatlarla test edilmektedir.
Hukuksal Riskler/Uyum Riski Regülasyondaki değişimler, hukuksal davalar, vergi ihtilafları, haksız rekabet, paydaşlarla yapılan sözleşmelerdeki kritik konular ve bunlara ilişkin riskler şirket nezdinde ilgili tüm birimlerin koordineli bir şekilde iletişimi ile yönetilmektedir.
Ġtibar Riski Maruz kalınan tüm riskler, şirketin itibarını olumsuz yönde etkilemektedir. Kurumun tüm paydaşları ile çok yönlü, tutarlı ve sürekli iletişim sağlanarak itibar riski yönetilmektedir.
Çevre/Sağlık/Güvenlik
Riskleri Şirketin, çevre sağlığı, paydaş güvenliği ve paydaş sağlığı ile ilgili olarak kanunen belirlenmiş standartlara uyum ile ilgili politika ve prosedürler takip edilmektedir. Tüm Zorlu Holding personeline, ilgili yönetmelikler doğrultusunda iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin zorunlu eğitimler verilmektedir. Doğal afetler ve terör olaylarına ilişkin riskler ise sigortalanarak risk transferi gerçekleştirilmektedir.
Zorlu Enerji Grubu olarak Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ile insan hakları, çevre, toplum, ahlak, yolsuzlukla mücadele gibi ilkelere uyum konusunda taahhütte bulunulmuştur. Ayrıca, Zorlu Enerji Grubu’nun web sitesinde yer alan Sürdürülebilirlik Raporu ve Kurumsal İlkeler Rehberi, tüm paydaşları kapsayan çevre, sağlık ve güvenlik risklerine karşı gösterilen hassasiyeti vurgulamaktadır.
Kurumsal Yönetim Ġlkelerine Uyum Raporu
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de (“Şirket”) 2005 yılında başlatılan kurumsal yönetim çalışmaları kapsamında Şirket bünyesinde kurulan mekanizmalar, Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda işletilmeye başlandı. Bu çalışmalar sırasında, ilk aşamada hissedarlara eşitlikçi, hesap verebilir, sorumlu ve şeffaf bir yapı sunabilmek amacı ile Şirket’in esas sözleşmesinde bir dizi değişikliğe gidildi. Yapılan bu değişiklikler ile azınlık hissedarlara Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen haklar tanınırken, yönetim yapısında da “daha iyi yönetim” hedeflenerek radikal değişiklikler gerçekleştirildi. Kurumsal yönetim uygulamaları, esas sözleşme değişikliğinin ardından Şirket bünyesinde kurumsal yönetim mekanizmalarının kurulması ile devam ettirildi. Yönetim Kurulu’nun etkinliği bağımsız üyeler ile artırılırken, Yönetim Kurulu’na bağlı komiteler ile de yönetimde etkinliğin artırılması hedeflendi.
Bunların yanı sıra, Şirketin bilgilendirme politikası yazılı olarak hazırlanarak Genel Kurul’da katılımcılara sunuldu. Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda kamuoyuna en fazla bilgiyi hızlı, eşzamanlı, doğru ve eksiksiz olarak vermek üzere bir internet sitesi hazırlandı.
Şirketimizin 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporları http://www.zoren.com.tr/ web sitesinde ve yine bu yıllara ait Faaliyet Raporlarımız da yatırımcılarımızın bilgisine sunulmuştur.
