Sağlık Teknolojilerinde AR-GE Yönetimi

PANEL: Sağlık Endüstrisi Yönetimi (16 Nisan 2015)

Sağlık Teknolojilerinde AR-GE Yönetimi

Prof. Dr. Cengizhan Öztürk

Boğaziçi Üniversitesi, Biyomedikal Mühendsliği Enstitüsü İnovita & İSEK

www.inovita.org

 M.D. (Marmara Üniversitesi) / Ph.D. (BME, Drexel University, ABD)

 Araştırma: Tıbbi Görüntüleme, MRG, Görüntü Destekli Tedaviler (John Hopkins Üniversitesi – 3 sene, NIH – 6 sene)

 Boğaziçi Üniversitesi, Biyomedikal Mühendisliği Enstitüsü (2000 -

 Kurucu Müdür, Boğaziçi Üniversitesi (BU-LifeSci) Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri UYGAR Merkezi (2009 - 2013)

 Koordinatör, İnovita – Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri İstanbul İşbirliği Platformu (2011 -

 Koordinatör, Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri, Teknopark Istanbul ve İSEK – İstanbul Sağlık Endüstrisi Kümelenmesi (2014 -

Kısa Özgeçmiş (Cengizhan Öztürk)

- Önemli bir fırsat mı kapımızda?

- Battık mı ? (Hızla batıyor muyuz?)

Tıbbi Cihaz Alanında Mevcut Durum Tespiti

Sektörün geleceği

parlak (?!)

^,

çünkü dünya

yaşlanıyor

^...

ve ne yazıkki

Türkiye

^de

yaşlanıyor !

Sağlık harcamalarımız

artıyor,

( 2012’de > 600 $ ) ...

Sağlık Sektörüne Genel Bir Bakış

ve daha da hızlı

artacak !

( 2023’de > 2000 $ )

0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000

2000 2010 2020 2030 2040 2050

Milyon

0-14 yaş 14-65 yaş 65 üzeri

Dünya Nüfusu ve Projeksiyonu

Kaynak: www.worldbank.com, 2012

1 11 21 31 41 51 61

2000 2010 2020 2030 2040 2050

Milyon

0-14 yaş 14-65 yaş 65 üzeri

Türkiye Nüfusu ve Projeksiyonu

Kaynak: www.worldbank.com, 2012

4,8 5 5,2 5,4 5,6 5,8 6 6,2

0 200 400 600 800 1.000 1.200

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Dünya Türkiye Toplam sağlık harcaması/ GSYIH oranı (%)

Kişi Başına Düşen Sağlık Harcamaları ($)

Kaynak: www.worldbank.com, 2012 - TUİK, Sağlık Harcaması, 1999-2012

Kaynak: Sağlık Bakanlığı, 2012 t: hedeflenen

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500

2012 2015t 2019t 2023t

Kişi Başı Hedeflenen Sağlık Harcaması ($)

Tıbbi Cihaz,

^dünyada

pazar payı sürekli gelişen bir sektör

Sektöre Genel Bakış: Tıbbi Cihaz

Türkiye’de Tıbbi Cihaz alanında

dinamik bir pazar

bulunmakta, ve yakın vadede çok hızlı gelişim göstermesi bekleniyor.

1.383 1.590

1.889 2.098 1.711

1.920

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500

0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

MilyonUSD

ABD Batı Avrupa Asya Pasifik

Doğu Avrupa Orta Doğu/Afrika Türkiye

Dünya Tıbbi Cihaz Sektörü

Kaynak: Medistat Outlook, 2011

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

2008 2009 2010 2011 2012 2013t 2014t 2015t 2016t 2017t 2018t

Milyon

Türkiye Tıbbi Cihaz Sektörü

Kaynak: BMI Espicom, t: tahmini

Ülkemizde Tıbbi Cihaz alanında da:

• Pazar artıyor

• İhracat artıyor

• İthalat

daha hızlı

^artıyor

• Net cari açık artıyor

0,12 0,16 0,18 0,19 0,20 0,25

-1,32

-1,59 -1,78 -1,70 -1,71

-2,02 -1,20

-1,44

-1,60 -1,51 -1,52

-1,76 -2,5

-2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5

2006 2007 2008 2009 2010 2011

MilyarUSD

İhracat (USD) İthalat (USD) Cari Açık (USD)

Türkiye’nin Yıllara Göre Tıbbi Cihaz Sektörü

Kaynak: Espicom Tahminleri, , 2012

Ulusal Sağlık Endüstrimiz % 85

^(*)

dışa bağımlı, ve dış̧ ticaret açığımızın da en önemli 2. sebebi.

• Ulusal sağlık endüstrimizi,

hızla

geliştirmek zorundayız.

• Uluslararası düzeyde rekabetçi ürün hedefli Ar-Ge ve üretim kapasitemizi

acil olarak

artırmalıyız.

• 2023

yılı hedeflerimize ulaşmak için; altyapılarımızı

verimli

kullanmalı,

işbirliği/koordinasyon

mekanizmalarını

hemen

kurmalıyız.

• Sağlık temasına odaklanarak, mevcut

güçlü

yönlerimizi bir araya getirmeli ve bir arada çalışmalıyız

(kümelenme!)

^.

Sağlık Sektörüne Genel Bir Bakış

Kuluçka Merkezi

Sanayi ve Risk Yatırımcıları

Tanıtım İletişim Etkinlik Birimi

Diğer Destekleyici

Birimler (Hukuk, Bilgi İşlem, Finans,

Muhasebe) Teknoloji

Transfer Ofisi Araştırmacı

Programı

Araştırma Laboratuvarları

Sağlık Endüstrisi Ekosistemi

75%

12%

12% 1%

KÜMELENME YAPISI

Firmalar STK

Üniversiteler Kamu

İSEK - Kümelenme Yapımız

İSO ÜNİVERSİTELER

PLATFORMLAR

Tİ

STKLAR

FİRMALAR

İNOVİTA İTAM

Sektörün önde gelen Sanayi Kuruluşları ve Ar-Ge Şirketleri (> 80)

17 bini aşan üyesi ve Sağlık Meslek Komitesi

aktif desteği ile,

İstanbul Sanayi Odası

Yetkin araştırma merkezleri/labları ile birlikte resmi katılımını

tamamlamış bulunan

12 üniversite

Teknopark İstanbul proje koordinasyon

Sektörde aktif 13 Sivil Toplum

Kuruluşu

EXPOMED FUARI

İSEK BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

İSEK 2014 Faaliyetlerimizden Örnekler

BIO14 FUARI

Temel Yapmamız Gerekenlerde Öne Çıkanlar

Kuluçka Faaliyetleri Araştırma Altyapısı Pilot Üretim Tesisleri

Uluslararası Pazarlama İşbirliği Etkinlikleri Eğitim Programları

Ortak Sanayi Labları

Teknoloji Transferi

Yeni Güçlendirme Tematik

Biraz hocalık taslamamız lazım...

... ne de olsa hocayız!

Giriş

Sağlık Teknolojilerinde AR-GE Yönetimi Prof. Dr. Cengizhan Öztürk

Boğaziçi Üniversitesi, Biyomedikal Mühendsliği Enstitüsü İnovita & İSEK

• Önemli bir sağlıkta dönüşüm programı devam ediyor (12 yıldır)

• AB mevzuatına tabiyiz (CE), ama kamu harcamaları esas (> %90)

• Sağlık Bakanlığı/TİTCK bünyesinde (yeni

teknolojik ürün onay için gerekli) ilgili tüm süreçler gelişiyor

• Sağlığın hizmet tarafı çok hızlı gelişiyor, ama bu durum sağlık teknolojisinde yerli üretimi aynı hızda teşvik edemedi/edemiyor/...

Türkiye’de Sağlığa Özel Noktalar

İş Strateji Kanıtı

Araştırma & Geliştirme Projeleri

…Ürünler Dönüşüm Aşaması

Teknolojik Kanıt

Sanayi Tesvik Fonları, Şirketler, Vakıflar, Şahıslar…

Deneme

İmalat, Pazarlama,

& Satış Eylem

Planı

Temel ve Uygulamalı

Araştırma Prototip

Sermaye Kamu, Yerel ve Bölgesel Kaynaklar, Şirket ArGe, Özel Vakıflar…

Endustri Prototipi Mevzuat Planı Prototip

Besleme

ArGe…

İş Planı

Pazar Araştırması Fikri Mülkiyet Onay veİzin Mevzuat

Risk Paylaşımı

ÜNİVERSİTE SANAYİ

Ref: Prof. Banu Onaral

Ref: Prof. Dr. Banu Onaral

Bilginin Ürün/Hizmete Dönüşüm Yol Haritası

İş Strateji Kanıtı

Araştırma & Geliştirme Projeleri

…Ürünler Dönüşüm Aşaması

Pekiştime Fonu

Teknolojik Kanıt

Sanayi Tesvik Fonları, Şirketler, Vakıflar, Şahıslar…

Deneme

İmalat, Pazarlama,

& Satış Eylem

Planı

Temel ve Uygulamalı

Araştırma Prototip

Sermaye Kamu, Yerel ve Bölgesel Kaynaklar, Şirket ArGe, Özel Vakıflar…

Endustri Prototipi Mevzuat Planı Prototip

Besleme

Besleme

ArGe…

İş Planı

Pazar Araştırması Fikri Mülkiyet Onay veİzin Mevzuat

Risk Paylaşımı

ÜNİVERSİTE SANAYİ

Ref: Prof. Banu Onaral

Ref: Prof. Dr. Banu Onaral

Bilginin Ürün/Hizmete Dönüşüm Yol Haritası

Akademik Değer Ticari Değer

İş Strateji Kanıtı

Ürün Geliştirme

Teknik Kanıt

Ürün Deneme İzin ve Mevzuat

Pazara Hakimiyet

Rekabet Öncesi

Pazar

ÜNİVERSİTE SANAYİ

Risk Paylaşımı Dönüşüm

Aşaması

Prototip

…Ürün/Hizmet

Pazara Yayılma

Rekabet Öncesi

Yayın Tez

Mezuniyet

Bilimsel Kanıt FikirHakları

Prototip Deneme

Pazarlama/Satış Takımı

Rısk Sermayesi

Pazara Giriş

Büyüme Sermayesi

Pazarda Tutunma

ArGe

Ref: Prof. Dr. Banu Onaral

Bilginin Ürün/Hizmete Dönüşüm Yol Haritası

Ülke ekonomisine katkı için olmazsa olmaz şartlar:

• Güçlü Disiplinlerarası Araştırmacı Kritik Kütle

• Esnek Kullanımlı Modern Araştırma Altyapıları

• Çözüme Odaklı Olma (Uygulamaya Yakınlık)

• Girişimci Ortam (Bolca Erken Fikirler/Küçük Şirketler)

• Yatırımcılar ve Onların Sektöre Yakınlığı/İlgisi

• İlgili Sektördeki Olgunluk, Doğru Rekabet Koşulları

• Mali Destekler

Eksiklikler (Tıbbi Cihazda sizce hangisi eksik?)

Ne duyuyoruz herkesten?

- Mevzuat eksik...

- Destek yok ...

- Altyapımız yetersiz ...

Kişisel Görüşüm: Hiçbirisi doğru değil!

İhtiyaçlar

18

Lab Örnekler: Temiz Oda

VIVARIUM

Biyo-Küp

• Islak-Kuru Laboratuvarımızda hücre ve kültür

odaları, çeker ocaklar, yıkama odaları, güvenli giriş ve özel havalandırma-gaz altyapıları mevcuttur.

• Bu ortamda girişimcilerimiz, hem ürünlerini

geliştirip ticarileştirme, hem de sektör liderleri ile

beraber eğitimlere - fikir toplantılarına katılma

imkanı bulacaklardır.

• Tıbbi Cihaza odaklı destekler:

o Tübitak ARDEB (1003...) o Tübitak TEYDEB (1511...)

• Genel destekler:

o SANTEZ, o KOSGEB,

o Kalkınma Ajansları, o H2020 ...

Olumlu Gelişmeler: Proje Destekleri Artıyor

Niye helva yapamıyoruz?

Ne yapmalıyız?

ArGe Yönetiminde Öneriler

• Üniversite-Sanayi arasında yakın işbirliği

• Kamu desteklerini akıllı kullanma, ama onların büyüsüne kapılmama (odağı yitirmeme, sabırlı olma!), (Üniversiteler için bu tür destekler şart, başarılı firmaların bazıları hiç kullanmamış ya da çok az kullanmış)

• Dayanılan güçlü taban nedir? (Düzenli gelir, bilimsel/teknolojik birikim, üretim/piyasa tecrübesi)

• (Sadece fiyatta rekabete dayalı son hedefler olmamalı) kullanıcının sorununu çözen ama özgün çözümler

sunma gayreti, global seviyede bir vizyon, fikri mülkiyet korumada özen (bu konularda zorluklar var)

İyi Örneklerden Alınan Dersler (Ar-Ge Yönetimi)

• Kamuda Öngörülebilirlik ...

- geri ödemede (SGK) - mevzuatta

- stratejik planlamada

NOT: Özellikle büyük kamu projelerin (PPP, yap-işlet-

devret) ve toplu alımların (ofsetli/ofsetsiz) mevzuatının çok iyi belirlenmesi gerekiyor (yerli üretime net zararı olacak şekilde kurgulanma ihtimali var)

İhtiyaçlar (gerçek – bence bu kadar kısa)

• Kamudan Ek Beklentiler

- kurumlar arası koordinasyon

- gerçek yerli üretimi akıllı(!) teşvik

Teşvikte Ana Amaç:

ArGe altyapı/araştırma destekleri ile

(üniversiteler), klinik/endüstriyel ihtiyaçlar (endüstri) arasındaki kopukluğun kaldırılması

İhtiyaçlar (gerçek – bence bu kadar kısa)

Kamu politikalarının ArGe’ye etkisi

Ödüllendirme Cezalandırma

İyi Örnekler

(üniversitelerde, firmalarda)

Kötü Örnekler

(üniversitelerde, firmalarda)

Primum non nocere

 

• Ürününü satan yerli üretici faturayı gösterir ve belli bir % ArGe Teşvik Kuponu alır

(ödemeyi beklemeden!)

• Bu kuponu TEYDEB-KOSGEB projelerinde eşfinans olarak, ya da üniversitelerdeki araştırma merkezlerinde hizmet alımı için kullanır

• Üniversite merkezleri bu kuponları Kalkınma Bakanlığında nakite dönüştürür

Bir Yerli Üretimi (Akıllı) Teşvik Önerisi

• Gönülden inanıyorum ki, ülkemizde ve şu anda, Tıbbi Cihaz alanında, ülkemiz için acilen gerekli bir atılımı

yapabilecek güçteyiz:

- Kamu destekli temel altyapılar ve sanayi yatırımları, zaten kurulmuş durumda, ya da kurulumlarının son fazındalar

- Yetişmiş iş gücü potansiyelimiz var ve hızla gelişiyor

- Bir süredir değişik platformlar bünyesinde hız kazanmış olan

paydaşlararası işbirliğimiz gün geçtikçe artıyor (kümelenme örnekleri)

• Vites büyütmek zamanı,

herkesin katkısına ihtiyacımız var.

• Kamudan mütevazi (!) beklentimiz:

• öngörülebilirlik

• gerçek yerli üretime teşvik (hiç olmazsa

cezalandırmama

⁾

• kendi kurumları arasında koordinasyon (

acilen lütfen!

⁾

Son Sözler

Dikkatiniz için en içten teşekkürlerimle ...

Prof. Dr. Cengizhan Öztürk

Tel: 216 516 3482 , Cep: 533 436 6850

cozturk@boun.edu.tr, cengizhan.ozturk@gmail.com

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Kampüsü, BME, 34684 Çengelköy - İstanbul İSEK, İstanbul Sağlık Endüstrisi Kümelenmesi (http://www.i-sek.org/)

İnovita, Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri İstanbul İşbirliği Platformu (www.inovita.org)

BU-LifeSci, Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri UYGAR Merkezi (lifesci.boun.edu.tr) B.Ü. Biyomedikal Mühendisliği Enstitüsü, (bme.boun.edu.tr)