TURİZMDE DAĞITIM SİSTEMİ
A. Dağıtım Nedir?
Dağıtım, genel olarak üretilmiş olan malların tüketicilere ulaşmasını,
akışını ifade eder. Turizm pazarlamasında dağıtım fonksiyonu,
mevcut bir turistik ürünü, tüketicilerin kullanımını sağlamak
amacıyla üretim yerine kadar turistlerin getirilmesi için yapılan
faaliyetlerin tümüdür.
B. Dağıtım Sistemi
Dağıtım, en uygun şartlarda üretimden tüketim yerine doğru geçişi sağlar. Dağıtım şu faaliyetleri içerir;
-Otel veya restaurant’ta direkt bir tüketimi
-Ferdi tüketime uyumlu üretici tarafından sağlanan küçük sayıdaki ürünleri
-Tüketicilerin bulunduğu en ücra köşelere kadar hizmetlerin transferini -Tüketicilerde istek uyandıran özellikte yeni teknikler kullanılarak ürünlerin promosyonu
-Tüketici-müşteri şikayetlerini-memnuniyetlerini toplamayı içermektedir.
Pazarlama karmasında aracılarla dağıtım, üç nedenden dolayı gerekir;
-Dağıtım, ürün, fiyat ve haberleşme ile aynı ölçüde temel bir elemandır. Reklamsız bir satış olabilir ama dağıtımsız olmaz.
-Dağıtım çok esnek boyutludur, statik denebilir.
-Dağıtım, zor kontrol altına alınabilen değişkendir. Dağıtıcı-aracı
kendi faaliyetleri içinde tek yetkilidir.
C.TURİZM DAĞITIM KANALLARININ SINIFLANDIRILMASI
Turizm dağıtım kanalları sınıflandırılmasında, genel pazarlamada yapılan sınıflandırma özellikleri dikkate alınır. Sınıflandırma çeşitleri:
1-İlişkinin türüne göre dağıtım kanalları
a)Doğrudan dağıtım: Üreticinin hiçbir aracı kullanmadan turistik ürünü tüketiciye satışını yapmasıdır.
b)Dolaylı dağıtım: Turist ile üretici arasında ekonomik bağımsızlığı olan
işletmelerin alıcı veya satıcı olarak yer aldığında dolaylı dağıtım
meydana gelir.
OTELCİLİKTE BAŞLICA DAĞITIM KANALLARI
2.Yönetim İlişkilerine Göre Turizm Dağıtım Kanalları
Turizm işletmeciliği ve yönetimde görülen hızlı gelişmeler dağıtım kanallarını yönetim ilişkileri açısından da sınıflandırma imkanı yapmıştır. Yönetim ilişkileri açısından turizm dağıtım kanalları iki çeşittir;
a)Bağımsız dağıtım kanalları:
Bağımsız dağıtım kanallarında sektörde faaliyet gösteren işletmeler
arasında herhangi bir yönetim ilişkisi bulunmamaktadır. Üreticiler ile
aracı kuruluşlar birbirlerinden ayrı bağımsız işletmeler olarak ticari
faaliyet gösterir.
b)Dikey pazarlama sistemleri:
Dikey pazarlama genellikle birden fazla ürün-hizmet üreten zincir işletmelerde, yönetim ilişkileri, sermaye ilişkileri olan işletmelerde görülür. Üç şekilde ortaya çıkar;
1-Yasal bütünleşme sistemi: Asıl uğraşı alanı turizm olmayan işletmelerin turizm alanına girmesi ile dağıtım kanallarını ele geçirmesidir.
2-Yönetim açısından bütünleşme sistemi: Dikey pazarlama sistemindeki yönetim açısından bütünleşme sermaye katılımı olmadan gerçekleşen bütünleşmedir.
3-Sözleşmeye dayalı bütünleşme: Diğer pazarlama sistemlerine karşı
rekabet gücünü koruyabilmek amacıyla bağımsız aracıların belirli
konularda sözleşmeye dayalı işbirliğine girmeleri söz konusudur.
c)Bütünleşme şekline göre dağıtım kanalları:
Bütünleşme, özellikle büyüyen işletmelerde, ortak verimli bir örgütlenmeye imkan vererek, pazarlama, personel ve finansman konularında ekonomik fayda yaratıp, yönetim giderlerinde ve üretim giderlerinde önemli maliyet azaltıcı faktör olabilmektedir. Yatay ve dikey bütünleşme olarak turizm dağıtım sisteminde iki şekilde incelenebilir:
1-Yatay bütünleşme: Aynı kanal düzeyindeki işletmelerin bütünleşmesi demektir.
2-Dikey bütünleşme: Bu sistemde, genellikle değişik işletmelerin
yani turizm dışı işletmelerin turizm sektörüne girerek dağıtım
alanında faaliyet göstermeleri söz konusudur.
Yatay konsantrasyon hareketi turizm işletmelerinde şu şekilde görülür:
-Otelcilik sektöründe (Hilton, Sheraton, Holidays Inn, Meridien otel zincirleri vb.)
-Tur operatörleri düzeyinde: Bir çok ülkede ekonomik yönden kuvvetli işletmelerin birleşmesi ile oluşturulan toptancı kuruluşlar vardır: Örneğin, Almanya kendi etrafında Touropa, Hummel, Dr.Tigers ve Airtours şirketlerini toplamıştır.
-Seyahat acentalarında: Satışları yüksek olan bazı güçlü seyahat
acentaları satış noktalarını arttırmak için, küçük seyahat acentalarını
absorbe etmektedirler.
Kaynakça
Prof.Dr. Necdet Hacıoğlu,Turizm Pazarlaması,Ankara,2010,s.1-152
