/-
a }a
ll.t0$ (ffiıttııtyrr
"Çbvre dostu" doğa|gaz
8 milvar ton rerrt sahio bıılunduğrırnuz linyiıloimizin pru §ra gtineş
rlzsir \€ ieotfrrnal eneriii kavnaklanmızn dı ıılusal ekonomimia nasl tazİnOnİacagu çtŞiılİnğ. ayru ağrlı}la kamuoyu gündemine sokulmalıdır.
Z.9.1O,ql aı,,,^l,ı"yq
lanru istemekteyiz Fakat bugün, arnh;
proftnin dcbi ıcgüıtör6 olarak görcv üsde- İı«İk, gerettiğiİde aciI durunılaıda kulla- rulabileçek, doğalgaz depolayacak "yenl-
t d€Dolın" inp edilmiş değildir. Hatta, proie içeriğinde böy|e bir 'hiheııdidil Lıriamı" bile yoktur. Daha agk bir deyiş h. ülke ba-anda liul]arum miktan üzerinde Dompalanan bir çalışma rejiıninde alınan İtoğaİgaz }ıliünodan" havaya verilmek- tedir. Ya da kriük bir siyasal olay kaşsın- da gereken miktarda doğ|gaz depolana- madığndan tüm sisıem çalşmayacaktır.
hojenin taşıdığ belinilik bu yandan da açık9 anlaşılmakladır.
O Doğalgaz kullanınunda göz önünde bulundurulması gereken başka önemli bir faktör d€ mevcut yapılardaki ısıtİna siste- minin yer aldığ mekinlardaki donaıum- lar<]ektrik, dıenaj, doğl havalandrrma, kalorifer (duman) bacas vb'dir. Tasan- mından kullanımrna kadar gözardı edileıı bu donanımlann standanlara uygunluğu özenle araştınlmalıdır ve eksiklik duru- munda ise ödün verilmeden giderilmelidir.
Doğalgaz kullanıırında baca tasanru özel bir öıem kazanmaktadır. Doğalgazn yakılmas sonucunda oluşan su büan
iaklaşık 60'C'u yoğuşur. eğer bu su buha-
n baca içinde yoğuşursa sıvalann dökül-
Dr. Mim. NEIAL
^R|oĞLu ( İrÜ ) hof. Dr. Mtih. ERGt§ ARIO Ğıu ( İrÜ )
-} o tkin l98E'de Ankara'da. daha son- ısıl yülüne sahip ona bü)l]klükteki bir site
l n |92 Ocak aü,ında İstanbul'da için rrtlık yaklaşık 1500 gun,'saat çalışma
! uvsulamava baİlatlan doğatsaz iarakıerisiiğ için doğalgaz kullarumı. y-
l oİÖesi. tbl, llİemiraeli Önemli kanrnış<lenhiş ünyite kıyasla yaklaşık
l budr oıoiıler sibi cesitli vönleriyle ozo |4 daha paha|ıdır. Hemen vurgulanma-
A ,.t .lİ ,.İlrolİkt"'"İ bitmsel|ikıe lıdır ki doğa|gaz kul|arunı için %90olarak inceb#ıemiİ İe'İrdelenmemisür. Hemen ilei sürülcn 'kızın verimi" için bu lablo -*lrUilir, hİrei yal.ri hiç ıaİtışılrnamış- e|de edilınektedir. kalö ki ülkernizde gerek tır ya da Uİl;rsiİİliİ, etsittir. doğalgaz gerekse ünyit yakaı kazan verini
Bize gör.e, projenin İtke 9t 91^ogsjne }ni,'H*, t'#tl"f#jİ},İ}i,ü*ilŞJ
uzun l,adede getIEceg_pafasal l(ulletEn ve lir ü doğaleai vakan kazanlann verimleri sagayacağ naht gınşleruu orıaya_toYoD sercek iğeüne iosullannda o/o15_E5 an_
cahşma yoktur. Daha agktirdeyi$e' pro, ;i;j;;,;: B;'l-;;;';,1,n];nae ise iogı_
Fnln başka yakıu_ar:r l(arş l(ullanlm ı§tlun gazn kullaıım maliyetinin daha da yÜİse- lük|eri...geıek gtg.nog.rl cİTk* öbür ffi;;li;--
mühendisük özellikleri iıibariyle yeıerince'---o -'"'-"
incelenmemistir_ gdece uYcÜa;ada do_ o Bilindiğ üzere doğalgaz dıgndan ğ"|;;; ;e.rŞİhrn";;lJiğİ Üİlnıoetto alınınaktalır ve. bugünkü uyry.|aına şt-
ffiİİmcafOJaler;, çnr"'aosiu oırna", üyle tek ka)naktan ıcmin edilrnektedir, projenin tüm 5optlanyla ulusaI ekonomi- özettik]e iusra'da son fü yl içinde yaş6- mizin gkatlandoğnılfusunda bt tartşlna-' nari'siyasi çalkanllann bolutlan ve o|u-
ya aglrnaıru engelleyemez şum frekanslan, pğenin ıek bir lalnak- Bu yaamzda, doğalgaz projesinin taş- İaı sağIanmaspı ul,ıq -,q).1'Jlln]n l",",i_
ogiJıi"iiu-uG, ııi.,8, ıtiii,i-,i*d"j;_ !ığıru ve sürekli ı€minini tehdit edebilecek
ğaçüı;;içi"?;r;';;;y.,iijii-eliitiy*öhülerdedirHelees_u*Şs.Ç_B"glc."€,Lc,:ılJz. -'- rezenlerinin 7o43.7 gibi büyük bölümünü
. o Doğaıgaan öbüryakıtıara kary kuı- l',Hİlİt*'#fl#İİfffiTl""ff]:
lanım ekonomisi çok hassas olarak tııın ,t!it ar.. i"-ri*a aokca ortadai,ır.
ıerimi'ne bağlıdu. 1993 Ağusto§ a)lrun ge- 6i;';;;;;.'dü;i; d"opjsaz rczen.inin çerü fiyatlan diRate alındığnda, doğa|ga- v.)ai uoıı.ıntiıi"Ji6rıi"ar.an orır_
an (E250 kcal'm') İullarum _durum.unda ;;;-üi;l.;"i" Je üa artan ntns,
voN) kazan venml tle. bıİrm_ (unıe) kcal - ot;kratik §ivasal sisıem]erin ve ötümcül bir
{niı a!ım ır.ıatirelı 0.255 TL olrnattadr. ;ii;ili";;'i;il;;; oıritrrorg, uıı.ıi
seçenğk yaklt olanİ linyit alındlğnda ;;.'iiı";;ı5iil.rı..ain'aoıiviuzun do_
"Qe!T§ do$l: öü4ıiryİi]ü ıa$},an,},ıkan- ;;;Şüi] i;ğ;i;;iunu.inu tararu) rruşülenrnş .Inytün, (4)u' kcal_Rg) e',r T sağalabilecek k-onimda olrnaöğ da ha_
kazan verimi 7060 e bınm kcal sırun kul- ııfta iuıulmalıdır.
larum maliyeti yakla§ık 0.220 TL olarak
hesaplanmİktadır. Açıkur kj rıkannuş- Ancak bu falitörün önemi herhalde an- etenmis iyi nilflikli kömür kullanırru daha la5ılrruşıır ki. yeüitilerimizin doğa|gaz alı-
ekonoİıiltir. Ömegin. 500,000 kcal,'saaı rrunda kalıak salısının anbnlna$ çaba-
mesine, bacalann çadaJıp yanlmasına,
hatta devrilmesiyle sonuçlanan önemli maddi hasarlara yol açınaktadır. Geneük- le katı yakrt yahmı için tasarlaru ş baca tesitlerinin küçültülmesi gerekmektediı.
Böyle bir baca değşim uygu|amas en az 2G30 milyon TL menebe§inde olacağ dü- şünülürse, sadece bu sorunun neden oldu- ğu parasal külfel yeterince ağrdrr.
sadece "çetİe dosİu' nitrmiyle ıek bo- 1utlu ve radikal bir biçimde kamuolı,ı gün- derninde tutulan doğalgaz projesi. ıüm bo}ııtlanyla ve u|usal ekonornimiz yaran doğrultusunda tantşma}a aglmasl gere-
ken olağanüstü önemli vedu5,arlı bir proje- dir.Konu. uzlaşmao ve geniş aglı bir yakla- şımla bnışılrnalıdır. E milyar ton rezerve sahip bulunduğumuz linyitlerimizjn yaru sıra ginş. rüzgar ve jmıermal enerji kay- naklanmran da ulusal ekonomimize nasıl kazandınlacağ. geIişıirileceğ, alnı ağrlık-
la kamuolu gündemine sokulmalıdır.
(
(
