185
Multipl Sklerozlu Hastalarda
Ortalama Platelet Hacminin Araflt›r›lmas›
Investigation of Mean Platelet Volume in Patients with Multiple Sclerosis
Ö Z G Ü N A R A fi T I R M A / R E S E A R C H A R T I C L E
ÖZET
Amaç: Multipl sklerozlu hastalarda platelet fonksiyonlar›nda de¤iflme gözlenmifltir. Ortalama trombosit hacmi trombosit aktivitesinin bir belirtecidir ve vasküler hastal›klarda artt›¤› bildirilmifltir. Bu retrospektif çal›flman›n amac› ortalama trombosit hacmi ile multipl skle- roz aras›nda iliflkiyi araflt›rmakt›r.
Hastalar ve Yöntem: Hasta grubu multipl skleroz atak ile baflvuran 46 multipl skleroz hastas›ndan olufltu (erkek/kad›n: 10/36, orta- lama yafl: 34.3 ± 9.4 y›l). multipl skleroz hastalar›n›n atak s›ras› ve sonras›ndaki ortalama trombosit hacmi de¤eri karfl›laflt›r›ld›. Ayr›ca, MS hastalar›n›n ortalama trombosit hacmi de¤erleri yafl ve cinsiyet yönünden benzer sa¤l›kl› gönüllülerin ortalama trombosit hacmi de¤erleri ile karfl›laflt›r›ld› (ortalama yafl: 6.4 ± 10.4 y›l, erkek/kad›n: 14/24).
Bulgular: Multipl skleroz atak s›ras›nda (8.0 ± 1.2) ve atak sonras›nda (7.9 ± 1.2) ortalama trombosit hacmi de¤erleri aras›nda bir fark bulunmad› (p> 0.05). “Expanded Disability Status Scale (EDSS)” skoru ile ortalama trombosit hacmi aras›nda iliflki bulunmad›. Multipl skleroz grubu (8.1 ± 1.3) ile kontrol grubu ortalama trombosit hacmi de¤erleri (8.1 ± 1.1) aras›nda bir fark bulunmad› (p> 0.05).
Yorum: Sonuç olarak multipl skleroz atak s›ras›nda ve sonras›nda ortalama trombosit hacmi de¤erleri aras›nda bir de¤ifliklik yoktur.
Bu bulgu multipl skleroz patogenezinde platelet aktivasyonunun önemli bir rolü olmad›¤›n› destekler. Fakat, multipl skleroz ve ortala- ma trombosit hacmi aras›ndaki iliflki prospektif olarak araflt›r›lmal›d›r.
Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, trombosit aktivasyonu, trombosit.
Ertu¤rul Uzar1, Adalet Ar›kano¤lu1, Yavuz Yücel1, Birsen Ayd›n1, Mehmet Halis Tanr›verdi2, Nebahat Tafldemir1
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi,
1Nöroloji Anabilim Dalı, 2Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye
Turk Norol Derg 2011;17:185-188
G‹R‹fi
Multipl skleroz (MS) santral sinir sisteminin inflamatu- var demiyelinizan bir hastal›¤›d›r. Bu hastal›¤›n patolojik özelli¤i demiyelinizasyon olmas›na ra¤men, aksonal deje- nerasyon, gliyozis, remiyelinizasyon ve vasküler de¤ifliklik- ler de bildirilmifltir. Vasküler permeabilite de¤iflikliklerinin, MS lezyonlar›n›n geliflimine öncülük etti¤i ve lezyonlar özellikle perivasküler olma e¤ilimi gösterdi¤i için önemli ol- du¤u düflünülmektedir (1). Fakat MS’de görülen vasküler de¤iflikliklerin mekanizmas› tam olarak anlafl›lmam›flt›r. Bir çal›flmada MS ataklar›nda kanda vasküler endotelyal büyü- me faktörü düzeylerinin artt›¤› gösterilmifltir (2). Santral si- nir sistemi demiyelinizasyonunda perivasküler inflamasyon oldu¤u eskiden beri öne sürülmektedir. Ancak son zaman- larda MS patogenezinde platelet aktivasyonunun rolü ola- bilece¤i de öne sürülmektedir (1-3). Önceki bir çal›flmada MS’li hastalarda platelet aktivasyonunu gösteren PMP ve CD62p art›fl› bulundu (3). Baflka bir çal›flmada ise MS akti- vasyonu s›ras›nda endotel fonksiyon bozuklu¤una iflaret eden endotelyal mikropartiküllerin plazmada artt›¤› göste- rildi (4). MS’li hastalarda platelet agregasyonunda art›fl da bildirilmifltir (5). Ortalama platelet hacmi (MPV) gibi çeflit- li trombosit belirteçlerinin inflamasyon ve trombozla iliflki- si araflt›r›lm›flt›r. Tromboz ve inflamasyonla seyreden bir- çok hastal›k ile trombosit aktivasyonu aras›nda iliflki bulun- mufltur (6). MPV rutin tam kan say›m› s›ras›nda, genellikle hekimlerin dikkat etmedi¤i, otomatik kan say›m› aletinin verdi¤i bir belirteçtir. Ortalama trombosit hacmi, trombo-
sit fonksiyonu ve aktivasyonu ile iliflkili bulunmufltur (7,8).
Genel olarak trombosit say›s› azald›kça MPV’nin artt›¤› ve büyük trombositlerin daha genç ve daha reaktif oldu¤u öne sürülmüfltür. ‹nflamatuvar ba¤›rsak hastal›¤› ve roma- toid artrit gibi inflamatuvar hastal›klarda hastal›k aktivas- yonu ile iliflkili olarak MPV de¤erlerinde düflme bildirilmifl- tir (9-11). Otoimmün ve inflamatuvar birçok hastal›kta MPV düzeylerinde de¤iflme bildirilmesine ra¤men MS’li hastalarda atak s›ras›nda ve atak sonras›nda MPV düzey- leri flu ana kadar araflt›r›lmam›flt›r.
Bu çal›flman›n amac›; MS ata¤› s›ras›nda ve atak son- ras›nda MPV de¤erlerini araflt›rarak hastal›k aktivitesi ile MPV aras›nda iliflki olup olmad›¤›n› araflt›rmakt›r. Ayr›ca, MS’li hastalar›n MPV de¤erleri ile sa¤l›kl› bireylerin MPV de¤erlerini karfl›laflt›rarak fark olup olmad›¤›n› araflt›r- makt›r.
HASTALAR ve YÖNTEM
Çal›flmaya Ocak 2009-May›s 2011 tarihleri aras›nda MS ata¤› ile yat›r›lan McDanold kriterlerine göre kesin re- lapsing remitting MS (RRMS) tan›s› alm›fl 10 erkek, 36 ka- d›n toplam 46 hasta al›nd›. Bu hastalar›n hemogram ve kli- nik verileri retrospektif olarak gözden geçirildi. Hasta dos- yalar›ndan hastalar›n klinik bulgular›, bafllang›ç semptom- lar›, hastal›k bafllang›ç yafl›, hastal›k süresi, atak s›kl›¤› ve EDSS de¤erleri kaydedildi. Ayr›ca, atak s›ras›nda MPV de-
¤eri ile atak sonras› kontrol MPV de¤erleri gözden geçiril- di. Aile hekimli¤i poliklini¤ine sa¤l›k taramas› amaçl› bafl-
186
Uzar E, Arıkanoğlu A, Yücel Y, Aydın B,
Tanrıverdi MH, Taşdemir N. Platelet Volume in Patients with Multiple Sclerosis
Turk Norol Derg 2011;17:185-188
ABSTRACT
Investigation of Mean Platelet Volume in Patients with Multiple Sclerosis Ertu¤rul Uzar1, Adalet Ar›kano¤lu1, Yavuz Yücel1, Birsen Ayd›n1,
Mehmet Halis Tanr›verdi2, Nebahat Tafldemir1
Faculty of Medicine, University of Dicle,
1Department of Neurology, 2Department of Family Medicine, Diyarbakir, Turkey
Objective: Alterations in platelet function have been observed in patients with multiple sclerosis. Mean platelet volume is a marker of the platelet activity and is reported to be increased in vascular diseases. The aim of this retrospective study was to investigate the correlation between mean platelet volume and multiple sclerosis.
Materials and Methods: The patient group consisted of 46 multiple sclerosis patients who were presented with multiple sclerosis attacks (males/females: 10/36, mean age: 34.3 ± 9.4 year). In the multiple sclerosis patients, mean platelet volume values during the attack were compared with the mean platelet volume value after attack. Mean platelet volume values of patients were also com- pared with those of 38 age/sex-matched healthy individuals (males/females: 14/24, mean age: 36.4 ± 10.4).
Results: No difference was found in mean platelet volume values during the multiple sclerosis attack (8.0 ± 1.2) versus after the mul- tiple sclerosis attack (7.9 ± 1.2), and no relation was found between mean platelet volume and Expanded Disability Status Scale (EDSS) parameters (p> 0.05). No difference was found in mean platelet volume values between the multiple sclerosis group (8.1 ± 1.3) and control group (8.1 ± 1.1) (p> 0.05).
Conclusion: No significant change in mean platelet volume values was seen during the multiple sclerosis attack versus after the mul- tiple sclerosis attack. This finding supports that platelet activation does not play an important role in the multiple sclerosis pathoge- nesis. However, the relation between multiple sclerosis and mean platelet volume should be investigated prospectively.
Key Words: Multiple sclerosis, platelet activation, platelets.
vuran benzer yafl ve cinsiyette 38 sa¤l›kl› bireyin MPV ve- rileri kontrol grubu olarak de¤erlendirildi. Kronik bir hasta- l›¤› olanlar, iskemik risk faktörü olanlar, karaci¤er ve böb- rek hastal›¤› öyküsü olanlar, akut veya kronik bir infeksi- yöz durumu olanlar ve malignitesi olanlar çal›flmaya al›n- mad›. Çal›flmam›zda otomatik tam kan say›m› için EDTA içeren tüpler kullan›ld›. Tam kan ölçümleri otomatik kan say›m› cihaz›nda yap›ld›. Çal›flmam›z için lokal etik kurulun- dan onay al›nd›.
Çal›flmada bilgileri gözden geçirilen tüm MS atakl› ol- gular›n hastane baflvurular›n›n ilk 48 saat içinde EDTA’l›
tüplere konan venöz kandan ilk dört saat içinde yap›lan tam kan say›m› sonuçlar› kaydedildi. Ayr›ca, bu hastalar›n üç ay sonra ataks›z dönemde baflvuranlar›n›n tam kan sa- y›m› sonuçlar›ndan MPV de¤erleri karfl›laflt›r›ld›.
‹statistiksel Analiz
‹statistiksel de¤erlendirme SPSS 11.5 program› kulla- n›ld›. MS hastalar›nda atak s›ras›nda ve atak sonras›nda MPV de¤erleri efllefltirilmifl t-testi ile analiz edildi. Hasta ve kontrol grubunun MPV de¤erlerinin karfl›laflt›r›lmas› Stu- dent t-testi ile yap›ld›. Veriler ortalama ± standart sapma ile hesapland›. Gruplar aras› fark p< 0.05 istatistiksel ola- rak anlaml› kabul edildi.
BULGULAR
MS hastalar› 36 kad›n ve 10 erkekten oluflurken, kont- rol grubu sa¤l›kl› 24 kad›n ve 14 erkekten olufltu (p>
0.05). MS hastalar›n›n yafl ortalamas› (34.3 ± 9.4 y›l) ile kontrol grubunun yafl ortalamas› (36.4 ± 10.4 y›l) benzer- di (p> 0.05). MS hastalar›n›n ortalama hastal›k süresi 6.3
± 4.7 y›l ve EDSS’si 1.73 ± 1.03 idi. K›rk alt› MS hastas›n›n 28’inin ataks›z dönemde tam kan say›m› sonucuna retros- pektif olarak ulafl›ld›. Atak s›ras›nda baflvuran 46 hastan›n 18’inin çal›flman›n retrospektif olmas› nedeniyle ataks›z dönemdeki kontrol MPV de¤erlerine ulafl›lamad›. Atak s›- ras›nda (8.1 ± 1.3) ve atak sonras›nda MPV (7.9 ± 1.2) de-
¤erleri karfl›laflt›r›ld›¤›nda istatistiksel anlaml› bir fark bu- lunmad› (p> 0.05). Benzer flekilde, atak s›ras›nda MPV (8.0 ± 1.2) sonuçlar› kontrol grubu MPV de¤erleri (8.1 ± 1.1) ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda istatistiksel anlaml› bir fark bu- lunmad› (p> 0.05). MPV de¤erleri ile hastal›k süresi ve EDSS sonuçlar› aras›nda iliflki bulunmad› (p> 0.05).
TARTIfiMA
Trombozis ve inflamasyonla seyreden baz› hastal›klar ile platelet aktivasyonu aras›nda iliflki bulunmufltur (9-12).
Sigara, hipertansiyon, diabetes mellitus gibi kardiyovaskü- ler risk faktörleri MPV’yi etkileyebilir. MPV art›fl› ile tromboz riski aras›ndaki iliflki kan›tlanm›flt›r. Serebrovasküler, kardi- yovasküler hastal›klarda ve venöz ve arteryel tromboza me- yilli inflamatuvar durumlarda yüksek MPV de¤erleriyle iliflki gösterilmifltir. Ailevi Akdeniz atefli, ülseratif kolit ve roma- toid artrit ataklar› gibi inflamatuvar durumlarda MPV’de
azalma da bildirilmifltir (6,12). Özellikle aktif ülseratif kolit- li hastalarda MPV’de azalman›n hastal›k aktivasyonu ile ilifl- kisi öne sürülmüfltür (12). Benzer flekilde ankilozan spondi- litli ve romatoid artritli hastalarda MPV’de azalma inflamas- yonla iliflkilendirilmifltir (9). Endotel fonksiyon bozuklu¤u ile MPV art›fl› aras›nda da iliflki gösterilmifltir (13). MS’li hasta- larda endotel fonksiyon bozuklu¤u ve platelet aktivasyonu aras›nda iliflki bildirilmesine ra¤men hastal›k aktivasyonu ile MPV aras›nda iliflki olup olmad›¤› bilinmemektedir.
MS patogenezinde endotel fonksiyon bozuklu¤u, kan beyin bariyerinde bozulma ve venöz geri dönüflte bozulma- n›n oldu¤u öne sürülmüfltür (14,15). Bunun yan›nda MS’li hastalarda vasküler yap›lar›n fonksiyonunun normal oldu¤u da bildirilmifltir ve vasküler fonksiyonda bozulman›n MS’e efllik etmesinin zorunlu olmad›¤› vurgulanm›flt›r (16,17).
MS’li hastalarda demiyelinizasyona sekonder di¤er kompli- kasyonlara k›yasla vasküler komplikasyonlara daha az dik- kat çekilmifltir. Akut MS ata¤›nda serebral mikrovasküler yap›larda anormallikler, koagülasyon durumunda de¤iflme ve serebral venöz trombozla ilgili az miktarda veri vard›r (18-21). Bunlar MS hastalar›nda anormal platelet davran›fl›
ile iliflkilidir. Plateletler vasküler hasar alan›nda agregasyonu takiben tromboz oluflumu ile kan›n en önemli bileflenidir.
MS hastalar›nda platelet morfolojisinde de¤iflme oldu¤u, spontan agregasyon için daha büyük olma e¤iliminde oldu-
¤u bildirilmifltir (3,4). RRMS’li hastalar›n plateletlerinde pü- rinerjik enzimatik döngüde de¤iflme oldu¤u ve bu duru- mun koagülasyon parametreleri üzerinde de¤iflmelere ne- den olabilece¤i öne sürülmüfltür (22). RRMS’li hastalar›n beyin omurilik s›v›s› ve serumunda platelet aktive edici fak- törlerin art›fl gösterdi¤i ve kan beyin bariyerinin bozulma- s›ndan platelet aktive edici faktörlerin sorumlu olabilece¤i öne sürülmüfltür (23). Bu görüfl MS lezyonlar›nda platelet aktive edici reseptörlerin art›fl›n›n bulunmas›yla desteklen- mifltir (24). MS’li hastalarda hastal›k aktivitesinden ba¤›m- s›z olarak serebrovasküler reaktivitenin normal oldu¤u da bildirilmifltir (25). Bunun yan›nda vasküler endotel protein 1’in aktif RRMS’de artt›¤› ve serum vasküler endotel büyü- me faktörünün MS’li hastalarda artt›¤› gösterilmifltir (2,26).
Anjiyogenez ve kronik inflamasyon aras›nda s›k› bir iliflki ol- du¤u ve MS progresyonu ile neovaskülarizasyonun iliflkisi desteklenmifltir (27). MS lezyonunun progresyonu, tamir yetersizli¤i ve skar oluflumunda anjiyogenezin rolü olabile- ce¤i vurgulanm›flt›r (28). Platelet aktivasyonu ve MS’in pa- togenezinde vasküler de¤iflikliklerin efllik etmesi nedeniyle çal›flmam›zda MS ataklar›nda ve ataks›z dönemde MPV de-
¤erleri gözden geçirildi. MS hastalar›nda atak s›ras›nda ve ataks›z dönemde MPV de¤erlerinde farkl›l›k bulunmad›. Ay- r›ca, MS hastalar› ile sa¤l›kl› kontrollerin MPV de¤erleri ben- zer bulundu. Bu bulgular MS patogenezinde platelet akti- vasyonu ve endotel fonksiyonunda bozulman›n önemli bir rolü olmad›¤›n› destekler. Ancak prospektif olarak bu konu- nun araflt›r›lmas› gerekir. Çal›flman›n retrospektif yap›lmas›
187 Turk Norol Derg 2011;17:185-188
Multipl Sklerozlu Hastalarda Platelet Hacmi
Uzar E, Arıkanoğlu A, Yücel Y, Aydın B, Tanrıverdi MH, Taşdemir N.
ve olgular›n bir k›sm›nda kontrol ortalama trombosit hacmi sonuçlar›na ulafl›lamamas›, s›n›rlay›c› özellikleridir.
KAYNAKLAR
1. Kermode AG, Thompson AJ, Tofts P, MacManus DG, Kendall BE, Kingsley DP, et al. Breakdown of the blood–brain barrier precedes symptoms and other MRI signs of new lesions in mul- tiple sclerosis. Pathogenetic and clinical implications. Brain 1990;113:1477-89.
2. Su JJ, Osoegawa M, Matsuoka T, Minohara M, Tanaka M, Ishi- zu T, et al. Upregulation of vascular growth factors in multiple sclerosis: correlation with MRI findings. J Neurol Sci 2006;243:21-30.
3. Sheremata WA, Jy W, Horstman LL, Ahn YS, Alexander JS, Mi- nagar A. Evidence of platelet activation in multiple sclerosis. J Neuroinflammation 2008;5:27.
4. Minagar A, Jy W, Jimenez JJ, Sheremata WA, Mauro LM, Mao WW, et al. Elevated plasma endothelial microparticles in mul- tiple sclerosis. Neurology 2001;56:1319-24.
5. Neu IS, Prosiegel M, Pfaffenrath V. Platelet aggregation and multiple sclerosis. Acta Neurol Scand 1982;66:497-504.
6. Gasparyan AY, Ayvazyan L, Mikhailidis DP, Kitas GD. Mean pla- telet volume: a link between thrombosis and inflammation?
Curr Pharm Des 2011;17:47-58.
7. Park Y, Schoene N, Harris W. Mean platelet volume as an indi- cator of platelet activation: methodological issues. Platelets 2002;13:301-6.
8. Vagdatli E, Gounari E, Lazaridou E, Katsibourlia E, Tsikopoulou F, Labrianou I. Platelet distribution width: a simple, practical and specific marker of activation of coagulation. Hippokratia 2010;14:28-32.
9. Kisacik B, Tufan A, Akdogan A, Kalyoncu U, Karadag Ö, Maras Y, et al. Mean platelet volume (MPV) as an inflammatory mar- ker in ankylosing spondylitis and rheumatoid arthritis. Joint Bo- ne Spine 2008;75:291-4.
10. Basar Ö, Ertugrul ‹, ‹bis M, Ataseven H, Yüksel ‹, Uçar E ve ark.
‹nflamatuvar barsak hastal›klar›nda ortalama trombosit hacmi ölçümünün hastal›k aktivitesi ile iliflkisi. Yeni T›p Dergisi 2007;24:43-7.
11. Akcan AB, Oygucu SE, Özel D, Oygür N. Preeklamptik anne be- beklerinde ortalama trombosit hacimleri. Güncel Pediatri 2009;7:53-6.
12. Yüksel O, Helvaci K, Baflar O, Köklü S, Caner S, Helvaci N, et al.
An overlooked indicator of disease activity in ulcerative colitis:
mean platelet volume. Platelets 2009;20:277-81.
13. Jurcut R, Arsenescu I, Puflcariu T, Uscatescu V, Jurcut C, Apet- rei E, et al. Is interleukin-18 correlated with endothelial dysfunction and platelet activation in patients with unstable angina? Rom J Intern Med 2005;43:199-209.
14. Plasmati R, Pastorelli F, Fini N, Salvi F, Galeotti R, Zamboni P.
Chronic cerebrospinal venous insufficiency: report of transcra- nial magnetic stimulation follow-up study in a patient with mul- tiple sclerosis. Int Angiol 2010;29:189-92.
15. Zamboni P, Galeotti R, Menegatti E, Malagoni AM, Tacconi G, Dall'Ara S, et al. Chronic cerebrospinal venous insufficiency in patients with multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2009;80:392-9.
16. Fjeldstad AS, McDaniel J, Witman MA, Ives SJ, Zhao J, Rose JW, et al. Vascular function and multiple sclerosis. J Neurol 2011;258:2036-42.
17. Sundström P, Wahlin A, Ambarki K, Birgander R, Eklund A, Malm J. Venous and cerebrospinal fluid flow in multiple sclero- sis: a case-control study. Ann Neurol 2010;68:255-9.
18. Vandenberghe N, Debouverie M, Anxionnat R, Clavelou P, Bo- uly S, Weber M. Cerebral venous thrombosis in four patients with multiple sclerosis. Eur J Neurol 2003;10:63-6.
19. Wakefield A, More L, Difford J, McLaughlin J. Immunohistoc- hemical study of vascular injury in acute multiple sclerosis. J Clin Pathol 1994;47:129-33.
20. Aksungar F, Topkaya A, Yildiz Z, Sahin S, Turk U. Coagulation status and biochemical and inflammatory markers of multiple sclerosis. J Clin Neurosci 2008;15:393-7.
21. Bunyan M, Ogunniyi A. Incidental cerebral venous thrombosis in a patient with multiple sclerosis. J Neurol Sci 1997;149:191-4.
22. Spanevello RM, Mazzanti CM, Bagatini M, Correa M, Schmatz R, Stefanello N, et al. Activities of the enzymes that hydrolyze adenine nucleotides in platelets from multiple sclerosis pati- ents. J Neurol 2010;257:24-30.
23. Callea L, Arese M, Orlandini A, Bargnani C, Priori A, Bussolino F. Platelet activating factor is elevated in cerebral spinal fluid and plasma of patients with relapsing remitting multiple scle- rosis. J Neuroimmunol 1999;94:212-21.
24. Lock C, Hermans G, Pedotti R, Brendolan A, Schadt E, Garren H, et al. Gene-microarray analysis of multiple sclerosis lesions yields new targets validated in autoimmune encephalomyelitis.
Nat Med 2002;8:500-8.
25. Uzuner N, Ozkan S, Cinar N. Cerebrovascular reactivity in mul- tiple sclerosis patients. Mult Scler 2007;13:737-41.
26. Airas L, Mikkola J, Vainio JM, Elovaara I, Smith DJ. Elevated se- rum soluble vascular adhesion protein-1 (VAP-1) in patients with active relapsing remitting multiple sclerosis. J Neuroimmu- nol 2006;177:132-5.
27. Kirk S, Frank JA, Karlik S. Angiogenesis in multiple sclerosis: is it good, bad or an epiphenomenon? J Neurol Sci 2004;217:125-30.
28. Holley JE, Newcombe J, Whatmore JL, Gutowski NJ. Increased blood vessel density and endothelial cell proliferation in multip- le sclerosis cerebral white matter. Neurosci Lett 2010;470:65- 70.
Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence Yrd. Doç. Dr. Ertu¤rul Uzar
Dicle Üniversitesi T›p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal›
Seyrantepe, Diyarbak›r/Türkiye E-posta: ertuzar@yahoo.com
gelifl tarihi/received 24/05/2011 kabul edilifl tarihi/accepted for publication 27/07/2011
188
Uzar E, Arıkanoğlu A, Yücel Y, Aydın B,
Tanrıverdi MH, Taşdemir N. Platelet Volume in Patients with Multiple Sclerosis
Turk Norol Derg 2011;17:185-188