• Sonuç bulunamadı

Egemenlik Kuramları

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Egemenlik Kuramları"

Copied!
13
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)
(2)

Egemenlik Kuramları

Teokratik egemenlik kuramları

Doğaüstü ilahi hukuk öğretisi

Providansiyel ilahi hukuk öğretisi

Demokratik egemenlik kuramları

Milli egemenlik kuramı

Halk egemenliği kuramı

(3)

Teokratik egemenlik kuramları

Doğaüstü ilahi hukuk öğretisi

Egemenlik tanrıdan gelir

Egemenliği yeryüzünde kullanacak kişileri tanrı seçer. Krallar, tanrının seçtiği kişilerdir ve doğrudan ona karşı sorumludurlar

Providansiyel ilahi hukuk öğretisi

Egemenlik tanrıdan gelir

Egemenliği yeryüzünde kullanacak kişileri tanrı seçmiş değildir. Tanrının yönlendirmesiyle insanlarca beşeri olaylar sonucunda seçilirler.

Halka karşı sorumluluk söz konusu olabilir (Aquinolu Thomas).

(4)

Demokratik egemenlik kuramları

Bu kuramların ortak özelliği egemenliğin kaynağının insanlarda aranmasıdır.

Milli egemenlik kuramı

Halk egemenliği kuramı

(5)

Milli egemenlik kuramı

Egemenlik millete aittir.

Millet, kendisini oluşturan bireylerden bağımsız, onların üzerinde yer alan

soyut/manevi bir varlıktır.

Yaşayanlarla birlikte, geçmişte yaşamış olanları ve gelecekte yaşayacak nesilleri de içerir.

Sonuçta egemenlik, soyut bir varlığa aittir.

(6)

Halk egemenliği kuramı

 Egemenlik halka aittir.

Millet, belli bir zamanda yaşayan yurttaşlar topluluğudur.

Geçmişte yaşamış olanları ve gelecekte yaşayacak nesilleri

kapsamaz. Somut vatandaş kitlesidir.

Her yurttaş, egemenliğin eşit bir hissesine sahiptir.

(7)

Karşılaştırma

Milli egemenlik

Seçmenlik bir görevdir.

Oy kullanmak zorunludur.

Sınırlı oy ilkesi

geçerlidir (en yetkin olanlar kullanır)

Temsili demokrasi

(milletin soyut olması)

Halk egemenliği

Seçmenlik bir haktır.

Oy kullanmak ihtiyaridir.

Genel oy ilkesi geçerlidir (egemenlikte eşit hisse).

Temsili demokrasi ile bağdaşmaz (doğrudan/

yarı doğrudan demokrasi)

(8)

Karşılaştırma

Kuvvetler ayrılığı

Çoğunluğun frenlenmesine ilişkin

düzenlemelerle bağdaşır.

Temsili vekalet

Kuvvetler birliği

Çoğunluğun frenlenmesine

ihtiyaç duymaz (Ör.

Anayasa yargısı, çift meclis gibi)

Emredici vekalet

(9)

Demokratik egemenlik kuramlarının eleştirileri

Millet kavramının belirsizliği

Fizik varlığı olmayan soyut bir kavramın iradesi de olmaz. Milli irade kavramı tamamen bir fiksiyondur.

Seçimlerde ortaya çıkan şey, halk iradesi de değildir; sadece geçerli oy kullananların iradesidir.

Sonuç olarak demokrasilerde egemenlik millete ya da halka değil, pratikte “seçmen topluluğuna”

aittir. Ama günlük konuşmada yukarıdaki kavramlar kullanılmaya devam etmektedir.

(10)

Egemenlik kavramında dönüşüm

Toplumsal gelişmelerin sonucu olarak ortaya çıktığı vurgulanan egemenlik, klasik anlamından sıyrılarak dönüşüm geçirmiştir.

Merkezi krallıkların yerini demokratik sistemlere bıraktığı günümüzde devletin kudretini klasik anlamda egemenlikle açıklamak olanaksızdır.

Küreselleşme süreci de bu iki kavramı etkilemektedir.

(11)

Egemenlik fikrine karşı bir görüş:

Léon Duguit

Devletin metafizik kavramlarla açıklanmasına karşı çıkar.

Dolayısıyla, metafizik bir kavram olan

‘egemenlik’ fikrine de karşı çıkar.

Ona göre var olan egemenlik değil, egemenliğin olduğuna ilişkin yıkılması gereken bir inanıştır.

Devlet metafizik kavramlar yerine ancak gözlemlenebilir olgularla açıklanabilir.

(12)

egemenlik fikrine karşı bir görüş: Leon Duguit

Devlet kudreti ya da devletin kullandığı yetkiler egemenlikle değil, devletin üstlendiği kamu hizmetleri ile açıklanmalıdır.

Bunun nedeni, devletin birtakım yetkilere ve maddi güce sahip olmasının yalnızca üstlendiği hizmetler dolayısıyla açıklanabilmesidir. Bunlar somuttur, görünürdürler.

(13)

Günümüzdeki egemenlik anlayışı

İçte “orantılı” bir üstünlük ya da toplumdaki diğer iktidar odakları karşısında daha üst konumda yer alması (iç egemenlik);

Dışta, uluslararası alandaki öznelerle hukuksal bakımdan eşit bir platformda ilişkiler kurabilme yeteneğidir (dış egemenlik).

Referanslar

Benzer Belgeler

Başta Siyonist Yahudiler ile önemli bir kısmı Evanjelist Hıristiyanlar olan Batılı güçlerin Kutsal Topraklar üzerindeki emellerine ulaşmak ve bölgenin doğal enerji

1 Kasım 1928 de Harf İnkılâbının kabul edilmesinden sonra, 1 Ocak 1929’dan itibaren Millet Mekteplerinin açılmasıyla her kesimden halkın yeni

Onun için İngilizce öğreniyor, piyano dersleri alıyor; bugün Türk musikisinde başlı başına bir kutup olan üstad Münir Nureddinin irşat ve nasihatlerinden

Hatırlanacağı üzere, insani-toplumsal varlık alanına ait olan birim, kurum ve olayları kapsayan umran ilminin ana konularından birisi olan egemenliği doğal ve

(Ahmet Mumcu vd., Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II, Ankara 1986,s.40-41) Buna göre bir devlet üstünde hiçbir yabancı gücün etkisi olmadığı gibi milletin üstünde hiçbir

Kendi ifadesiyle “meclis”i “bir nazariye değil, bir hakikat olarak gören” ve üstelik”hakikatlerin en büyüğü” olarak niteleyen Mustafa Kemal’e göre halkın

Belgesel sinemada daha çok çoklu çerçeve uygulamalarında ( picture in.. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018; sayı: 6, 55-76 picture) çerçeveler

Yandaki tabloda ikişer tane yazılmış üç basamaklı sayıları bulup farklı renklere boyayın.. ve noktalı