Gelifl tarihi: 24.05.2005 Kabul tarihi: 30.06.2005
Yaz›flma adresi: Dr. Ahmet fiaflmazel. Anadolu Sa¤l›k Merkezi Kalp Damar Cerrahisi Bölümü, 41400 Gebze, Kocaeli. Tel: 0262 - 654 50 97 Faks: 0262 - 654 05 38 e-posta: ahmet.sasmazel@anadolusaglik.org
Ekstrakranyal karotis arter anevrizmas›n›n
cerrahi tedavisi: Olgu sunumu
Surgical treatment of an extracranial carotid artery aneurysm: a case report
Dr. Ahmet fiaflmazel,1Dr. Cihangir Çelik,2
Dr. Cihangir Ersoy,2
Dr. At›f Akçevin2
1
Anadolu Sa¤l›k Merkezi Kalp Damar Cerrahisi Bölümü, Kocaeli;
2
VKV Amerikan Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Bölümü, ‹stanbul
291 Türk Kardiyol Dern Arfl - Arch Turk Soc Cardiol 2005;33(5):291-293
Günümüzde, karotis arter anevrizmas›n›n oluflu-mununda aterosklerozun en önemli etyolojik faktör oldu¤una inan›lmaktad›r. Geçirilmifl karotis endar-tektomi ameliyat› ve travma di¤er etyolojik faktörler-dir. Hastalar›n büyük ço¤unlu¤unda görülen hiper-tansiyon da önemli bir risk faktörü olarak kabul edi-lir. Antibiyotik ça¤›ndan önce en s›k anevrizma ne-denleri olan sifiliz, tüberküloz ve streptokokal faran-jit günümüzde nadiren anevrizma nedenidir.[1]
Karo-tis arter anevrizmas› %14 ile %50 aras›nda vücudun di¤er yerlerindeki anevrizmalarla birlikte gözlenir.[1,2]
‹nternal karotis arterin 1.5 kat› veya ana karotis arte-rin iki kat› oldu¤u zaman anevrizma oluflumu olarak de¤erlendirilir. Anevrizmalar içinde s›kl›¤› %0.4 ile %4 aras›ndad›r.[1-3]
OLGU SUNUMU
Elli dokuz yafl›nda kad›n hasta, sa¤ boyunda submandibüler bölgede kitle ile klini¤imize baflvur-du. Fizik muayenede sa¤ mandibulan›n alt›nda pul-satil kitle saptand›. Hastada tinnitus flikayeti vard›. Doppler ultrasonografide karotis anevrizmas› sap-tand›; anjiyografide internal karotis arterden köken alan 2 cm çap›nda anevrizma kesesi görüldü (fiekil 1). Hasta elektif olarak ameliyata al›nd›. Genel aneste-zi alt›nda sternokleidomastoid kas›n önünden yakla-fl›k 12 cm insizyon ile anevrizma kesesine ulafl›ld›. Ana karotis arter, eksternal ve internal karotis arter-ler ask›ya al›nd›. Üç bin ünite heparin verilmesin-den sonra damarlar klemplendi. Kesesi içinde p›ht› içeren anevrizma rezeke edildi. Damarlar 28 dakika
Extracranial carotid artery aneurysms are rare, making up only 1-4% of all peripheral artery aneurysms. A 59-year-old female patient presented with a right sub-mandibular mass. She also had a complaint of tinnitus. There was a pulsatile submandibular mass on physical examination. Doppler ultrasonography showed an aneurysm of the carotid artery and carotid angiogra-phy demonstrated a 2-cm aneurysmal sac originating from the internal carotid artery. Surgical resection of the aneurysm was performed followed by an end-to-end anastomosis of the internal carotid artery. The patient had no complaint in the postoperative fourth year.
Key words: Aneurysm/surgery; carotid arteries/surgery; carotid artery diseases/surgery.
Ekstrakranyal karotis arter anevrizmas› seyrek görülür. Bütün periferik arter anevrizmalar›n›n %1-4’ünü olufltu-rur. Elli dokuz yafl›nda kad›n hasta sa¤ boyunda sub-mandibüler bölgede kitle ile klini¤imize baflvurdu. Has-tada tinnitus flikayeti vard›. Fizik muayenede sa¤ man-dibulan›n alt›nda pulsatil kitle saptand›. Doppler ultraso-nografide karotis anevrizmas› saptand› ve anjiyografide internal karotis arterden köken alan 2 cm çap›nda anev-rizma kesesi görüldü. Cerrahi tedavi olarak anevanev-rizma rezeksiyonu sonras›nda internal karotis arterin proksi-mal ve distali uç uca anastomozla birlefltirildi. Hastan›n ameliyat sonras› dördüncü y›l›ndaki kontrolünde her-hangi bir flikayeti görülmedi.
süreyle klempli b›rak›ld› ve flant kullan›lmad›. ‹n-ternal karotis arterin proksimal ve distali uç uca anastomozla birlefltirildi (fiekil 2).
Dokunun histopatolojik incelemesinde anevriz-mal geniflleme gösteren aterosklerotik damar kesitle-ri saptand›. Ameliyat sonras›nda hastan›n tinnitus fli-kayeti kalmad›, nörolojik sorunu olmad›. Hipoglosal sinirin anevrizma kesesine yak›n seyretmesi nedeniy-le, anevrizma diseksiyonu s›ras›nda dikkat edilmesi-ne ra¤men, ameliyat sonras› erken döedilmesi-nemde hastada yutma güçlü¤ü geliflti. Yutma güçlü¤ü ameliyat son-ras› üçüncü günden itibaren azald›, yedinci günde ta-mamen kayboldu. fiu anda ameliyat sonras› dördün-cü y›l›nda bulunan hastan›n herhangi bir flikayeti bu-lunmuyor.
TARTIfiMA
Ekstrakranyal anevrizmalarda, tedavi edilmeyen olgularda y›rt›lma riski %10, embolizasyon %50, ölüm %71 oran›nda bildirilmifltir. Bu nedenle, ulafl›-labilen ekstrakranyal anevrizmalarda tan› konur kon-maz cerrahi tedavi önerilmektedir.[2]
Hastalarda en çok rastlanan belirti ve bulgular mandibula aç›s›n›n alt›nda boyunda kitle, hemipa-rezi, üfürüm, sinir bas›s›, bafl a¤r›s› ve tinnitustur. Azda olsa, cerrahlar taraf›ndan apse olarak de¤er-lendirilip insizyon ve drenaj uygulanmas› sonucu istenmeyen sonuçlar ile karfl›lafl›lan durumlar bildi-rilmifltir.[1]Günümüzde ilerleyen tan› yöntemleri ile
bu gibi sorunlar azalm›flt›r. Ekstrakranyal anevriz-malar›n, karotis tümörleri, büyümüfl servikal lenf bezleri ve brakiyal kistik oluflumlar ile ay›r›c› tan›-s› yap›lmal›d›r. Dupleks ultrasonografi, manyetik rezonans anjiyografi, spiral tomografi ve anjiyog-rafi tan›da yard›mc›d›r. Tedavi edilmeyen olgularda embolik olaylar, y›rt›lma, çevre dokulara bas› görü-lebilir. En çok rastlanan komplikasyon nörolojik sekeldir.[1]
Cerrahi tedavi seçenekleri, rezeksiyon ve uç uca anastomoz, ven veya sentetik materyal ile baypas, ekstra-intrakranyal baypas ile ligasyon veya sadece ligasyondur. Standart tedavisi rezeksiyon ve uç uca anastomoz ile arteryel ak›m›n yeniden sa¤lanmas›d›r. Hastam›zda oldu¤u gibi, olgular›n %50’sinde, karotis arter rezeksiyon ve uç uca anastomoza uygundur.[1,4]
Uç uca anastomozun uygun olmad›¤› olgularda greft kullan›labilir. Sentetik greftler ve safenöz ven aras›n-da belirgin bir fark gözlenmemifltir.[4]Ameliyat
s›ra-s›nda kranyal sinirlerin belirlenmesi önemlidir. Anevrizmaya ba¤l› olarak geliflen inflamatuvar reak-siyon ço¤u zaman kranyal sinirlere de yay›l›r. Çok
büyük olan anevrizmalarda kranyal sinirlerde yara-lanmalar görülebilir. Bu durumda, anevrizma üzerin-den aç›larak tamir içeriüzerin-den yap›labilir. Elektif cerrahi giriflimlerde ölüm oran› %5’in alt›ndad›r. Periopera-tif dönemde hastalar›n %8.2’sinde geçici iskemik atak görülmektedir. Kranyal sinir zedelenmeleri %28 oran›nda görülür.[4]Son zamanlarda s›n›rl› da olsa
en-dovasküler tamirler de uygulanmas›na ra¤men,[5]
cer-rahi tedavi ile y›rt›lma, emboli ve serebrovasküler olay riskinin daha az olaca¤› kan›s›nday›z.
KAYNAKLAR
1. Busuttil RW, Davidson RK, Foley KT, Livesay JT, Barker WF. Selective management of extracranial carotid arterial aneurysms. Am J Surg 1980;140:85-91. Türk Kardiyol Dern Arfl 292
fiekil 1. Anevrizman›n anjiyografik görünümü.
2. Coselli JS, Crawford ES. Surgical treatment of aneurysms of the intrathoracic segment of the subcla-vian artery. Chest 1987;91:704-8.
3. Pairolero PC, Walls JT, Payne WS, Hollier LH, Fairbairn JF 2nd. Subclavian-axillary artery aneurysms. Surgery 1981;90:757-63.
4. Thompson JE, Talkington CM. The surgery of carotid
aneurysm. In: Greenhalgh RM, Mannick JA, Powell JT, editors. The cause and management of aneurysms. London: W.B. Saunders; 1990. p. 39-48.
5. Chan AW, Yadav JS, Krieger D, Abou-Chebl A. Endovascular repair of carotid artery aneurysm with Jostent covered stent: initial experience and one-year result. Catheter Cardiovasc Interv 2004;63:15-20.
