HEMŞİRELİK. Türkiye de ve Dünya da Öncü Hemşireler HEMŞİRELİK TARİHİ VE ETİK-HEY 143. Geçen Ders Hakkında

1

HEMŞİRELİK

2 HEMŞİRELİK TARİHİ VE ETİK-HEY 143

Dersin Haftası: 8. Hafta

Dersin Öğr. Üyesinin Adı: Öğr. Gör. Bahar KANBUR E-Posta:bnkanbur@gelişim.edu.tr Telefon: 212 422 70 00 - 407 Bölüm Adı

DersinAdı

Geçen Ders Hakkında

Türkiye’de ve Dünya’da Öncü Hemşireler

3

Pazartesi/18.30-20.00

4 2 Kredi

Pazartesi / 18.30-20.00 https://gbs.gelisim.edu.tr/ders-detay-5-51-11011-1

B Blok-Sağlım Bilimleri Yüksekokulu Ders Günü v e Saati

Görüşme Gün v e Saatleri

Dersin Öğretim Üyesinin Konumu Dersin Kredisi

GBS Linki DERSBİLGİLERİ

Haftalık Akış

Meslek Tarihi ve Etik Eğitiminin Amaç ve Hedefleri, Temel Kavramlar ve Kazanımlar - İlkçağlarda Sağlık Bakım Uygulamaları

Ortaçağ ve Dinlerin Sağlık Bakım Uygulamalarına Etkisi Florence Nightingaleve Hemşireliğe Etkileri Türkiye’de Hemşireliğin Gelişimi Başlangıçtan Günümüze Türkiye’de Hemşirelik Eğitimi Türkiye’de ve Dünya’da Öncü Hemşireler Ulusal ve Uluslararası Hemşirelik Kuruluşları Hemşirelik ve Meslek Özelliği Ahlak, Etik ve Deontoloji Kavramları ICN, ANA Hemşirelik Etik Kodları THD ne Göre Hemşireler İçin Etik İlke ve Sorumlulukları Etik Uygulama Alanları

Temel Hukuki Kavramlar Ve Hemşirelikte Yasal Düzenlemeler

Haftalık Öğrenim Kazanımları

Türk Hemşireler Derneği’nin misyonunu ve değerlerini bilir Uluslararası Hemşireler Konseyi’nin amaç ve görevlerini bilir Dünya Sağlık Örgütü ve Kızılhaç kuruluş amaçlarını bilir

ULUSAL VE ULUSLARARASI HEMŞİRELİK KURULUŞLARI

Türk hemşireler derneği

• Türk hemşireler derneği, Hemşirelik Yüksek Okulları’nda mezunların veya Sağlık ve Yardım Bakanlığı’nca «Hemşire ve Hemşire-olarak onaylanış hemşirelerin derneğidir.

• Kamu yararına çalışan bir dernektir.

MİSYON

• THD hemşirelik mesleğini temsil etmek, topluma güvenli ve nitelikli bakım sunulmasını sağlamak için politikaların oluşturulmasında söz sahibi olur ve politikaları izler; mesleği geliştirmek, hemşirelerin refahını artırmak, şimdi ve gelecekte toplumun güvenli, sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevrede yaşamasını sağlamak için meslektaşları ve paydaşları ile işbirliği içinde çalışır.

.

TÜRK HEMŞİRELER DERNEĞİ ^DEĞERLER

İnsana saygı

Mesleki

özerklik Dayanışma

Hesap

verebilirlik Sorumluluk Sosyal Adalet

TARİHÇESİ

• 3.08.1933 yılında, gönüllü hemşireler tarafından İstanbul’da kurulan “Türk Hasta bakıcılar Cemiyeti” adlı cemiyet, Cumhuriyet ile birlikte Hemşirelikte yaşanan gelişmeler ve örgün olarak hemşirelik eğitimi almış hemşirelerin çabaları ile 3 Temmuz 1943 tarihinde yeniden düzenlenerek Türk Hemşireler Derneği adını almıştır.

• “Türk Hemşireler Derneği İdare Heyeti” oluşturulmuş ve Esma DENİZ Türk Hemşireler Derneği’nin ilk başkanı seçilmiştir.

• 1933 - 1973 yılları arasında Genel Merkezi İstanbul’da olan derneğin, 1951 yılında Ankara Şubesi, 1952 yılında İzmir Şubesi açılmıştır.

• 2 Mart 1973 yılında (1630 sayılı Dernekler Kanunu gereğince) Türk Hemşireler Derneği Genel Merkezi Ankara’ya taşınmıştır.

TARİHÇESİ

FAALİYET ALANLARI

• Birey, aile, gruplar ve toplumun hakkaniyet ilkeleri doğrultusunda, ihtiyacı olduğu zamanda ihtiyacı olduğu kadar nitelikli hemşirelik hizmeti almasını sağlamaya yönelik çalışmalarda bulunmak,

• Hemşirelik hizmetlerinin öncelikli olarak sağlığın geliştirilmesi ve hastalıkların önlenmesine yönelik bir sistem içerisinde yürütülmesi için çalışmak

• Hemşirelik hizmetlerinin hemşireler arasında ortak bir dil ile yürütülen, görünür, dolayısı ile ölçülebilir ve değerlendirilebilir bir hizmet olduğunu ortaya koymaya yönelik çalışmalarda bulunmak ve çalışma sonuçlarını sürekli izleyerek geliştirmek

• Hemşirelerin hem bir birey hem de bir meslek mensubu olarak içinde yer aldığı sağlık sistemini yönlendiren politikaları izlemek,

• Bir sektör olarak farklı mesleklerden oluşan sağlık alanında hemşirelikle ilgili diğer dernekler, sivil toplum kuruluşları, sendika veya vakıflarla ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere oluşturulan platformlarda yer almak, ortak bildirilere katılmak.

• Hemşirelik bakımının verildiği her ortamda bakımın, ortamın özelliklerinden kaynaklanan bir özle verilecek şekilde yönetilmesi için çalışmak.

• Eleştirel düşünce ve araştırmalar yoluyla temel hemşirelik eğitimi ile uygulamalarının geliştirilmesi ve meslektaşlarının mesleki kariyerlerinde ilerlemeleri için çalışmak, bu doğrultuda yapılan çalışmaları desteklemek, gerektiğinde katılmak.

• Hemşirelikle ilgi çalışmalar yapan uluslar arası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek.

FAALİYET ALANLARI

• Mesleğin onurunu korumak.

• Hemşirelik mesleğinin toplum sağlığına getireceği katkıları toplumla iş birliği içerisinde tartışmak.

• Derneğin amaçları ile bağlantılı, kongre, konferans, seminer, sempozyum gibi toplantılar düzenlemek.

• İstenen görevleri tüzüğüne aykırı olmadıkça yerine getirmek.Derneğin amacı ve çalışma konuları ile ilgili gerektiğinde her türlü hukuksal girişimde bulunmak.

• https://www.thder.org.tr/

FAALİYET ALANLARI ULUSLARARASI HEMŞİRELER KONSEYİ (International Council Of Nurses)

• Uluslararası Hemşireler Birliği, hemşirelik eğitimi ve uygulaması ile hemşirelik servisi standartını ve hemşireliğin ahlaki prensiplerini korumada dünya hemşirelerinin işbirliği yaptığı bir kuruluştur.

• ICN, değişik millet arasında mesleki bir bağ kurmayı ve mesleki haberleşme ile milletlerarası anlaşma ve iyi ilişkiler kurmayı amaçlar.

• Dünya hemşireleri arasında değişim imkanını temin eder.

ULUSLARARASI HEMŞİRELER KONSEYİ (International Council Of Nurses) Tarihçesi

• 1899’da Londra’da toplanan Uluslararası Kadınlar Birliği toplantısına katılan hemşire Bedford FenwickUluslararası Hemşireler Birliği kurmak fikrini ortaya atmıştır.

• 1 Temmuz, 1899’da Londra’da yapılan bir toplantıda ICN temelleri atılmıştır.

• İngiltere, Amerika, Kanada, New Zelanda, Danimarka ve Avustrulya’dır.

Uluslararası Florence Nightingale Vakfı

• Modern hemşirelik fikrinin ve metodunun yayılması için 1934 yılında Eğitim fonu şeklinde kurulmuştur.

Amaçları

Hemşireliğin saygı değer bir meslek olarak dünya ülkelerinde tanıtılması

Florence Nightingale’nin tarihi kişiliğinin yeni nesillere öğretilmesi

Hemşirelik eğitiminin standartının yükseltilmesi

Temel hemşirelik okulları için kitaplar

Dünya sağlık örgütü (World health organization)

DSÖ'nün Anayasasında yer alan temel amacı "Tüm insanların mümkün olan en yüksek sağlık düzeyine ulaşmaları" olup, Örgüt bu amacı gerçekleştirmek üzere uluslararası sağlık çalışmalarının yönetimi ve eşgüdümünü sağlamaktadır.

1958 yılında Cenevre’dekuruldu.

https://www.euro.who.int/en/countries/turkey

Örgütün Tarihi

19-22 Temmuz 1946 tarihlerinde New York’ta düzenlenen Uluslararası Sağlık Konferansı’nda Birleşmiş Milletler’e üye 51 ülkenin temsilcisi ile FAO, ILO, UNESCO, OIHP (Merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Halk Sağlığı Bürosu), PAHO, Kızılhaç, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockefeller Vakfı Temsilcileri Dünya Sağlık Örgütü Anayasasını oluşturmuşlardır.

Dönemin Sağlık Bakanı Dr. Behçet Uz’un gayretleriyle Türkiye de DSÖ’nün kuruluş ve Anayasa oluşturma çalışmalarına fiilen katılmıştır.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANİZATİON)

Türkiye’nin Üyelik Durumu:

• Türkiye, 9 Haziran 1949 tarih ve 5062 sayılı Kanunla DSÖ Anayasasını onaylayarak, Örgüte resmen üye olmuştur.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANİZATİON)

• Dünya Sağlık Örgütü Anayasası 22 Temmuz 1946 tarihinde ülkemizin de aralarında bulunduğu 61 ülkenin temsilcisi tarafından imzalanmıştır. DSÖ Anayasası Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına Prof. Dr. İhsan Doğramacı tarafından imzalanmıştır.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANİZATİON)

AMAÇ

• Dünya sağlığını koruma

• Bölge problemlerine ilgi gösterme ve çözümleme

• Üye ülkelere her türlü yardım, malzeme, burslar, müşavirler sağlama

• İlaç ölçütlerini standartlarını düzenleme

• Toplum sağlığının geliştirilmesi

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANİZATİON)

• Dünya Sağlık Örgütü, sağlığı şu şekilde tanımlamıştır: “Sağlık, sadece hasta veya engelli olmamak değil, bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir.”

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANİZATİON)

• Dünya Sağlık Örgütü, 2020 yılını 'Hemşire ve Ebe Yılı' ilan etti. Dünya Sağlık

doğumunun 200'üncü yılı olması nedeniyle 2020 yılını 'Hemşire ve Ebe Yılı' ilan etti.

• 021'Uluslararası Sağlık Çalışanları Yılı' ilan edildi

• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın önerisini kabul ederek, 2021'i tüm dünyada "Uluslararası Sağlık Çalışanları Yılı" ilan etti.

Kızılhaç (Red cross)

• Savaş halinde, yardım malzemesi ve personelini gereken yerlere göndermek

• Kabul edilen sembolü tarafsızlık işareti olarak her devletin kabul etmesini sağlamak

• Üye devletler savaşa girmeseler dahi, savaşta olanlara yardım etmek

• Barış zamanında felaketlerle karşı karşıya kalan devletlere yardım etmektir.

AMAÇ

İsviçreli Henri Dunanttarafından kurulmuştur Kızılhaç’a 1925 yılında 52 devlet üye olmuştur. ülkemizde

Kızılay teşkilatıda Kızılhaç’a katılmıştır.

Kızılay

AMAÇ

• Savaş halinde gerekli personel ve araçları sağlayarak, gereken yerlere göndermek üzere yardım etmek

• Ani felaketler karşısında gerek yurt içinde gerekse yurt dışında yardım uğraşısında bulunmak

• Savaş ve barışta yardım edecek personeli yetiştirmek

• Ülkenin sağlık davası ile ilgilenmek ve bu alanda yardım etmek

• Kızılhaç’a üye devletlere gereksinimleri oranında yardım etmektir.

Kızılay

• 1907’de Kızılhaç Londratoplantısına katılan Dr. Besim Ömer PaşaKızılay Cemiyetini üye olarak kabul ettirmiştir.

• Cumhuriyetin ilanından sonra İsmi «Türkiye Cumhuriyeti Kızılay Cemiyeti» olarak kabul edilmiştir ve merkezi Ankara’ya nakledilmiştir.

Birleşmiş milletler çocuklar yardım fonu (UNICEF)

• Birleşmiş milletlerin tüm dünyadaki çocukların gereksinimlerini karşılamak için kurduğu bir teşkilattır.

• Türkiye’de bir temsilciliği vardır.

• https://www.unicef.org/turkey/

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim Ve Kültür Teşkilatı (Unesco)

• Birleşmiş milletler teşkilatına bağlı bir kuruluştur.

• Türkiye’nin eğitim, bilim, kültür alanında çalışmalarını ve değerlerini başka ülkelere tanıtmak için çaba harcar.

Beslenme ve Tarım Teşkilatı (FAO)

• Birleşmiş milletlere bağlı araştırma ve yardım kuruluşudur.

• 1945 yılında kurulmuştur.

• Merkezi Roma’dır.

• Türkiye 1948 yılında kuruluşa katılmıştır.

• Dış işleri ve Tarım Bakanlıkları ile ilişkili olarak çalışır.

• Beslenme düzeyi ve yaşam standartını arttırmak

Soru v eÖneriler

SORULAR ???

34

Önerilen Haftalık Çalışmalar

Konular tekrar edilecek Bir sonraki haftaya yeni konu okunacak

Bir Sonraki DersHakkında

Ulusal ve Uluslararası Hemşirelik Kuruluşları

Başv urulan Kaynaklar

Özden, M. (2013). Tıbbi Etik ve Meslek Tarihi. Ankara: Ayrıntı Basımevi.

Şentürk, E. S. (2011). Hemşirelik Tarihi. İstanbul: Nobel Matbaacılık.

Burkhardt, M.A., Natkaniel, A.K. (2013). Çağdaş Hemşirelikte Etik. Çev.Ed.:Ş.E. Alpar, Bahçecik, N., Ka ra bacak, Ü., İstanbul Tıp Kitabevi.

Şentürk, E. S.(2012). Meslek Olarak Hemşirelik ve Hemşirelikte Etik İlkeler. İstanbul: Nobel Matbaacılık.

Şentürk S.E. (2014). Hemşirelik Tarihi. Nobel Tıp Kitapevleri

37 38