ENİS DOKO
BİLİMSEL GİZEMLER VE YALANLAR
DESTEK YAYINLARI: 985 ARAŞTIRMA: 234
ENIS DOKO / BILIMSEL GIZEMLER VE YALANLAR
Her hakkı saklıdır. Bu eserin aynen ya da özet olarak hiçbir bölümü, yayınevinin yazılı izni alınmadan kullanılamaz.
İmtiyaz Sahibi: Yelda Cumalıoğlu Genel Yayın Yönetmeni: Ertürk Akşun Yayın Koordinatörü: Özlem Esmergül Editör: Devrim Yalkut
Kapak Tasarım: İlknur Muştu Sayfa Düzeni: Cansu Poroy
Sosyal Medya-Grafik: Tuğçe Budak - Mesud Topal Destek Yayınları: Eylül 2018
Yayıncı Sertifika No. 13226 ISBN 978-605-311-463-5
© Destek Yayınları
Abdi İpekçi Caddesi No. 31/5 Nişantaşı/İstanbul Tel. (0) 212 252 22 42
Faks: (0) 212 252 22 43 www.destekdukkan.com info@destekyayinlari.com facebook.com/DestekYayinevi twitter.com/destekyayinlari instagram.com/destekyayinlari www.destekmedyagrubu.com Orient Basım Yayın Sertifika No. 35724
İkitelli OSB Mah. Giyim Sanatkarları 5-A 6-A Blok No. 135/3
Başakşehir/İstanbul
genç DESTEK
ENİS DOKO
BİLİMSEL GİZEMLER VE
YALANLAR
NEW AGE YALANLARI
IÇINDEKILER
ÖNSÖZ ...15
1. BÖLÜM: SÖZDE BILIM VE NEW AGE HAREKETLERI ...17
Ay’a Gerçekten Gidildi mi? ...19
1. Bayrak rüzgâra maruz kalmış gibi dalgalanıyor. Böyle bir şey havasız ortamda gerçekleşemez! ...22
2. Neden fotoğraflarda hiç yıldız gözükmüyor? Bu stüdyoda çekildiğinin kanıtı değil mi? ...22
3. Birden fazla gölge olması ve gölgelerin dağılımları, çekimin stüdyo ışıkları altında yapıldığını göstermiyor mu? ...23
4. Peki o zaman Ay’a neden tekrar gitmiyoruz? ...24
Kuantumla Nasıl Zengin Olabilirsiniz? Kuantum Teorisi ve Kuantum Mistisizmi ...25
Kuantum Fiziği Nedir? ...27
Kuantum Teorisi’ni Kuantum Mistisizmine Çevirenler ...27
Schrödinger’in Kedisi: Ölü mü Canlı mı? ...28
Herkes Burcunu Yanlış mı Biliyor? ...30
Zodyak Batı’ya Kaydı ...33
Suyla Gelen Şöhret ve Kazanılan Milyon Dolarlar ...36
Çalışmalardaki Sorunlar ...38
Bilimsel Bulgu Yok ...39
New Age Sahtekârlıkları ve Boşa Çıkan Ümitler ...42
Frekans Ölçer! ...44
Scientology’nin Gerçek Yüzü ...48
İtiraf Ettiler ...49
Travolta Oğlunu Kaybetti ...51
Merkür Geri mi Gidiyormuş! ...53
Merkür Gerilemesi Nedir? ...54
“Gerileme Hareketi” Bir İllüzyon ...55
İletişimi Etkiler mi? ...55
Aura Enerjisi Yalanı...58
Aura ile İlgili Deneyler ...60
Kirlian Fotoğrafçılığı ...61
Astral Seyahatle Uçulur mu? ...64
Sonsuza Dek Uzanan Gümüş İp! ...65
Oysa Deneyle İspatı Çok Kolay ...66
Taş Gibi Kandırmaca ...69
Pazarlamaya Yönelik İddialar ...70
Plasebo Etkisi ...71
Taşlar Radyasyonu Emer mi? ...73
Lütfen Evrene Mesaj Göndermeyin ...74
Ne İstersen Onu Çekersin ...76
Düşüncelerin Manyetik Alanı ...77
Var ya! Ben Eskiden Neler Yaşadım ...81
Geçmiş Hayata Gidilebilir mi? ...82
Reenkarnasyona İnananların Hafızaları ...84
Kültürel Etkiyle İnanç ...84
Homeopati Bir Kandırmaca mı? ...87
Suyla veya Alkolle Karıştırma ...88
Suyun Hafızası Var mı? ...89
İlaçların Yan Etkisi Yok ...90
Beynimizle Dalga Geçiyorlar! ...93
Ah Şu New Age Gruplar ...94
Vaatlere İnanmayın ...96
Düşünce Gücü Çöktü! ...98
Bilimsel Olarak İspatlanamadı ...99
28 Yıllık Kandırmaca ...100
Fizik Yasaları İzin Vermez ...101
2. BÖLÜM:
EVRENIN GIZEMLERI ...103
Güneş Sistemi’mizin Çözülememiş Gizemleri ...105
Başka Bir Gezegenle mi Çarpıştı? ...107
İnsanlık Uzaylılardan Sinyal mi Aldı? ...111
İleri Bir Uzaylı Medeniyeti ...113
Evrenimizin Bir Gizemi Daha: Galaksimizi Çeken Büyük Çekici ...115
Büyük Çekici’yi Göremiyoruz ...116
Galaksimizin En Gizemli Yıldızı ...118
Bilgisayarın Göremediğini Gördüler ...119
Dünya’nın Bin Katı ...120
Makul Bir Yaklaşım Var Ama... ...121
Gizemli Ölçü: Zipf Yasası ...123
Yüzlerce Kitap İncelendi ...124
Twıtter’da Bile Karşımıza Çıkar ...125
Hâlâ Gizemini Koruyor ...125
Evrendeki En Gizemli Enerji: Karanlık Enerji ...127
Bir Gizeme Açıklık Getiriyor ...128
Yaşam Oluşmazdı ...130
Mars’ın Gizemleri ...133
Mars’ın İki Ayrı Yüzü ...134
Metan Gazı Gizemi ...135
Okyanus Var mıydı? ...136
Evrenin Çözülemeyen Bir Gizemi: Süper-Boşluklar ...139
Büyük Patlama’dan Sonra Oluştu ...141
Merkür’deki Gizemli Örümcek ...142
Merkür’ün Gizemli Çekirdeği ...143
Dünya Gibi İki Adet Manyetik Kutba Sahip ...145
“Wow!” Sinyali ve Uzaylılar ...147
Sinyalin İlginç Özellikleri ...149
Garip Uğultunun Çözülemeyen Gizemi ...151
İntihar Ettiren Uğultu ...152
Uğultu Biyolojik Kaynaklı Olabilir mi? ...153
ABD ve İngiltere’de Yaygın ...154
Dünya’nın İkizi Venüs’ün Gizemleri ...155
Dönüş Yönündeki Bilinmeyen ...156
Venüs’teki Işıklar ...157
Karanlık Maddenin Sırrını Aydınlatan Yeni Teoriler ...159
Alternatif Teoriler ...161
İTÜ’den İki Akademisyenin Makalesi ...162
Bir Uzay Gizemi: Dünya Kadar Toz Bulutu Yok Oldu ...164
Güneş’in Bir Benzeri ...165
Hipotezler İkna Edici Değil ...167
Gökyüzünde Yalnız Gezen Yıldızlar ...169
Spiral Kollu Yıldız ...170
En Yaşlı Yıldızlardan Biri ...171
3. BÖLÜM: GELECEĞIN GIZEMI ...173
Yapay Zekâ Bizi Yok Edebilir mi? ...175
Yapay Zekâ Kavramı Yanıltıcı ...176
İrade Sahibi Değiller ...177
Dünya’nın Sonu Nasıl Gelecek? ...179
Güneş’in Sonu ...180
Göktaşının Çarpması ...181
Gama-Işın Patlaması ...182
Süper Volkan Patlaması ...182
Farelerin Beyni İnsandan Alınan Malzemeyle Gençleştirildi, Peki İnsan Beyni Ne Olacak? ...185
Araştırmalar Umut Veriyor ...187
Aerobik Egzersizinin Olumlu Etkisi Var ...188
Kuantumla İletişimde Devrim ...190
İletişime Sızma Olmayacak ...192
Gelecek Bir Harika Dostum ...194
1. Çocuklarımızın Genetiğine Müdahale Edebileceğiz ...194
2. Kablosuz Elektrik Çağı Başlayacak ...195
3. Okyanuslardan Su İçmek Mümkün Olacak ...196
4. Nanoteknoloji Çip Taşıyacak Giysilere Hazır Olun ...196
5. Sanal Gerçeklik Eğitim ve Medyada Devrim Yaratacak ....196
6. Organ Nakli Ucuz ve Kolay Olacak ...197
7. Mini Bir Güneş İnşa Edip Enerji Sorununu Çözeceğiz ....197
8. Arabalar Sürücüsüz Olacak, Kazalar Tarihe Karışacak ....198
9. İnsanların Çoğu Çip Taşıyacak ...199
10. Mars’a Çok Yakında İnsan Göndereceğiz ...199
Bir Manyetik Kıyamettir Gidiyor ...202
Manyetik Alan Değişimi Başladı mı? ...203
Değişimin Muhtemel Sonuçları ...205
Zaman Makinesine Tek Yönlü Bilet ...207
Zaman Farklı Hızlarda Akar ...208
Gelecek İşi Tamam! ...208
Geçmişe Yolculuk Tartışmalı ...209
Test Etmek Mümkün Değil ...210
4. BÖLÜM: ARKEOLOJIK VE TARIHI GIZEMLER ...213
Kayıp Kıta Atlantis Mit mi Gerçek mi? ...215
Ruhlarla Konuştum Diyen Var ...217
Bilim Cevap Veriyor ...218
Ekin Çemberleri Nasıl Oluştu? ...220
Uzaylı Teorisi ...221
Meteorolojik Olaylar ...222
Şakacıların Marifeti ...223
Japon Balon Balığı ...224
Göbeklitepe’nin Verdiği Gizemli Mesaj ...225
Bir Araya Nasıl Geldiler? ...227
Gizemi Çözülemedi ...228
Bermuda Şeytan Üçgeni’nde Gizem Değil Sahtekârlık Var ...230
Gizemi Açıklayan Teoriler ...232
Bilgiler Yanlış Çıktı ...232
Gazeteciliğin Önemi ...233
2500 Yıllık Bir Gizem: Nazca Çizgileri ...235
Ne Amaçla Yapıldılar? ...236
Uzaylılar Yapmış Olabilir mi? ...237
Astronomik Bir Takvim mi? ...238
Taşın Gizemine Akıl Sır Ermiyor ...240
İçinde Altın Var Diye Dinamitlediler ...241
Küreler Çok Düzgün ...242
Yerlerinden Ettiler ...243
Gizemli Dans Salgını ...245
Benzer Dans Salgınları Oldu ...247
Uyuşturucu Bir Madde mi? ...247
Stres Kaynaklı Psikoz İddiası ...249
Hiç Uzaylıdan Müteahhit Olur mu? ...251
İleri İnşaat Teknolojisi ...252
Ne Zaman İnşa Edildi? ...253
Yazılı Kaynak Bırakmadılar ...254
Ege Denizi’nden Çıkan 2000 Yıllık Bilgisayar ...257
En Eski Analog Bilgisayar ...258
Bu Cihazı Kim Yaptı? ...260
Bilim İnsanlarına Havlu Attıran Patlama ...262
İlk Kez 1921’de Araştırıldı ...263
Meteor Kalıntısı Yok ...264
Uzaylılar mı Geldi? ...265
Bir Mumyanın Dramı Ne Lanet Şeymiş! ...267
Arka Arkaya Ölümler ...268
Ölümler Normal mi? ...269
70 Yıl Yaşadılar ...270
Ortadoğu’nun Gizemli Şekilleri ...272
Bu Şekiller Neden Yapıldı? ...273
5. BÖLÜM: DIĞER ...277
Oruç Tutmak Beyni Güçlendiriyor ...279
Salgılanan Ghrelin Hafızayı Geliştiriyor ...281
Orucun Sayısız Yararlarının Bilimsel İspatı ...283
Birçok Kanser Türünden Bizi Koruyor ...285
Uzay Boşluğunda İnsan Vücuduna Ne Olur? ...287
Bilinç Kaybedilmez ...289
Vücut Taş Kesmez ...290
Doğa Yasalarının Hassas Ayarı ...292
Düşük Olasılıklar Sayesinde Varız ...294
Altının Kıymeti Oluşumunda ...297
2017 Yılında Açıklanan Keşif ...298
Çarpışma NGC 4993’te ...299
Einstein Haklı Çıktı ...301
Uzay Maceramızın Kırılma Noktaları ...303
Bir Nesne Dünya Dışına Çıktı ...304
Ay’ın Görünmeyen Yüzü Fotoğraflandı ...304
İlk İnsan Uzaya Çıktı ...305
Venüs’e Uzay Aracı İndi ...305
İnsan Ay’a Ayak Bastı ...305
Uzaya Altın Levha Taşındı ...306
Yıldızlar Arasında Araştırma ...307
Yolculuk Hiç Bitmiyor ...307
Alkol Bunamaya da Neden Oluyor ...309
Erken Yaşta Bunama ...310
Kalp Yetmezliğine Yol Açıyor ...311
İlaçlarla Etkileşime Dikkat ...313
Kara Delikleri Aydınlatan İnsan Hawking ...314
İlk Hayal Kırıklığı ...315
İçine Düşen Kaybolur ...316
Asla Parçalara Ayrılmazlar ...317
Kara Delikler de Ölümlüdür ...318
En Büyük Mirası ...319
İbn-i Heysem Dünyaya Deneysel Bilim Metodunu Hediye Etti ...321
Optik, Görme, Deneysel Psikoloji ... ...322
Matematiksel Fiziğin de Öncüsü ...324
Galileo ile Yan Yana ...324
Kuantum Dünyasında Duvardan Geçmek Mümkün ...326
Kaybolup Ortaya Çıkan Misket ...327
Duvarın İçinden Geçen Tenis Topu ...328
360 Derece Dönen El ...329
Gülüşü Kendisinden Ayrılan Cheshire Kedisi ...330
İskenderiye Kütüphanesi’ni Hz. Ömer mi Yaktı? ...332
Hz. Ömer’den 600 Yıl Sonra Uydurulan Söylenti ...333
İslam’a Olumsuz Yaklaşan Oryantalistler Bile Yalanladı ....334
İskenderiye Kütüphanesi’ne Ne Oldu? ...334
Lisans yıllarımda her konuda desteğini hiç esirgemeyen Sabri Hemdil’e...
-14-
YAZAR HAKKINDA
Enis Doko 1987 yılında Makedonya’nın Ohri şehrinde doğ- du. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik ve Felsefe bölümlerin- den 2010 yılında derece ile mezun oldu. Koç Üniversitesi’nde hazırladığı “Adiyabatik Dönen Spin-Momentum Bağlı Fermi Gazlar” başlıklı tezi ile 2016 yılında kuramsal fizik alanında doktor unvanını almaya hak kazandı. Halen İbn Haldun Üni- versitesi Felsefe bölümünde Doktor Öğretim Üyesi olarak gö- rev yapmaktadır. Akademik ilgi ve araştırma alanları arasında Çok Parçacıklı Kuantum Fiziği, Ultra Soğuk Atom Fiziği, Bilim Felsefesi, Din Felsefesi, Fizik Felsefesi, Analitik Metafizik, Ma- tematik Felsefesi gibi konular bulunmaktadır. Enis Doko 2017 yılından beri Sabah gazetesi “Pazar” eki için haftalık “Bilim ve Yaşam” sayfasını hazırlamaktadır.
edoko87@gmail.com
-15-
ÖNSÖZ
Bilimin başarıları sayesinde evrenimizdeki milyarlarca ga- laksinin varlığını öğrendik, bedenimizin oluşumunda önemli fonksiyonları olan DNA’nın milyarlarca noktalık diziliminden haberdar olduk, evimizden internetle milyarlarca kitaptakin- den çok daha fazla bilgiye ulaşmamız mümkün oldu. Bize bu kadar imkânlar sunan bilim, birçok gizem ortaya çıkardığı gibi bir yandan da birçok gizemi çözüyor. Bilimin doğurduğu gi- zemleri çözme hedefi, bilimsel çabaların en önemli motivasyon kaynaklarından biridir. Diğer taraftan sözde bilim adına sahte gizemlerin, sahte çözümlerin, sahte şifaların sunulduğuna da tanıklık ediyoruz. Bu sahtekârlıklar birçok zaman New Age adı altında pazarlanıyor, insanların paraları ve ümitleri sömürülü- yor. İşte bu kitapta, bir yandan bilimin sunduğu gizemleri ve çözümleri size aktarmaya çalışırken, bir yandan bilim adına or- taya atılan yalanları da deşifre etmeye çalışacağım. Kitabın adı da kitaba hâkim olan bu iki temadan geliyor: Bilimsel Gizemler ve Yalanlar.
Bu eserde yer alan yazıların tamamını okuyup önemli dü- zeltme ve önerilerde bulunan İsa Sarı, Alper Bilgili ve Esra Seçme’ye teşekkür ederim. Bu konuların büyük çoğunluğu- nu daha önce Sabah gazetesinin “Pazar” ekindeki “Bilim ve Yaşam” sayfasında ele aldım. Bana bu imkânı veren Sabah gazetesine, ayrıca gazetedeki editörlerim Olkan Özyurt ve Necla Bayraktar’a da teşekkür borçluyum. Ayrıca kitabı alarak
Enis Doko // Bilimsel Gizemler ve Yalanlar
-16-
beni evine misafir eden siz değerli okuyucularıma da şük- ranlarımı sunuyorum, akademik ve popüler çalışmalarımı www.enisdoko.com’dan takip edebileceğinizi hatırlatmak istiyorum.
1. BÖLÜM:
SÖZDE BILIM VE NEW AGE HAREKETLERI