KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ

(1)

Kristal Atropatiler

(2)

Kristal artropati nedir?

• İnflamasyona yol açan kristallerin, eklemde birikimi nedeniyle oluşan tekrarlayan atarlarla seyreden

monoartritlerdir.

• Gut:Monosodyum Ürat Monohidrat(MSUM) kristallerinin birikimidir.

• Kalsiyum Pirofosfat Artropatisi(pseudogut):Kalsiyum Pirofosfat dihidrat(CPPD) kristallerinin birikimidir.

(3)

GUT

(4)

Ürik Asit

• Ürik asit pürin metabolizmasının son ürünüdür.

• Ürik asit ürat şeklinde ekstrasellüler sıvıda çözünmüş olarak bulunur.

(5)

HİPERÜRİSEMİ

• Serumda ürik asit düzeyinin 37 derecede erkeklerde 7mgr/dl, kadınlarda 6mgr/dl üzerinde olmasıdır.

• Serumda ürik asit düzeyinin 7mgr/dl üzerinde olması gut ve renal taş oluşumunu arttırır.

(6)

HİPERÜRİSEMİ

• Hiperürisemi nedenleri

• Sentezde artma Enzim anomallikleri

Yıkımında artış(Örneğin psöriasis) Pürinli gıdadan zengin diyet

• Atılımında azalma Renal patolojiler

Diüretik, aspirin kullanımı Ketoasidoz

(7)

Epidemiyoloji

• Gut, daha çok erkek hastalığı olarak bilinir.

• Hastalık tipik olarak orta yaşlarda(40-60) gözlenir ve 30 yaşın altında oldukça

nadirdir.

• Kadınlarda ise menopoz öncesi gut artrit atağı çok nadirdir(postmenopozal kadın).

(8)

Klinik

Gut'un gelişmesi 4 evreyi kapsar

• Asemptomatik hiperürisemi

• Akut gut artriti

• İnterkritikal gut

• Kronik tofüslü gut

(9)

ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ

• Sadece serum ürik asit düzeyinin yüksek olduğu durumdur.

• Artrit, tofus yada ürat böbrek taşları yoktur

(10)

ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ - TEDAVİ

• Hiperürisemik hastada kontrol altında tutulması gereken faktörler

• Obezite

• Hipertrigliseridemi

• Alkol kullanımı

• Diüretik tedavi

• Kontrolsüz hipertansiyon

• Diyet

(11)

ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ

• Diyet

• Pürinden fakir diyet yeterli değil.

• Kırmızı et gibi hayvansal kaynaklı proteinler, alkol ve baklagiller-ıspanak gibi sebzelerden uzak durulmalıdır.

(12)

ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ

• Ürik asit düzeyini azaltan ilaçlar (Antihiperürisemik ilaçlar)

(13)

AKUT GUT ARTRİTİ

• İlk akut gut artriti atağı erkeklerde 40-60 yaş arası, kadınlarda 60

yaşından sonra görülür.

(14)

AKUT GUT ARTRİTİ

• İlk atak %85-90 oranında monoartikülerdir ve en sık 1.metotarsofalengeal eklem tutulur.

• Daha az sıklıkla ayak bilekleri, dizler, el bilekleri, el parmakları ve dirsekleri tutabilir.

• Gut artriti daha önce bozulmuş olan bir eklemde, örneğin yaşlı kadınların Haberden nodüllerinde görülebilir. (Gut hasarlı eklemde daha kolay

gelişir.)

(15)

AKUT GUT ARTRİTİ

• Çoğu kez artrit atağı çok ani olup gece yattıktan sonra, bazen de sabah ayağa kalkıp üstüne bastığında

ortaya çıkar.

• Birkaç saat içinde tutulan eklemde ısı artışı, kırmızı morumsu renk değişimi, şişlik ve hassasiyet oluşur.

• İnflamasyon bulguları sellüliti taklit edebilir.

(16)

AKUT GUT ARTRİTİ

• İnflamasyonun sistematik bulguları olarak

lökositoz, ateş ve sedimantasyon artışı meydana gelir.

• Tedavi edilmeyen akut atağın seyri değişkendir.

Hafif atak bir iki gün içinde kendiliğinden yatışır

ancak şiddetli ataklar günlerce, haftalarca sürebilir.

• Ataklar hafifleyince eklem üzerindeki deri

deskuame olur, hasta semptomsuz hale gelir ve interkritikal gut dönemine girer.

(17)

AKUT GUT ARTRİTİ-TEDAVİ

• Akut gut artriti tedavisinde kullanılan ilaç tedavisi

• Diyet

• FTR

(18)

KRONİK TOFÜSLÜ GUT

• İnterkritikal dönemden sonra girilen fazdır.

• İki önemli özelliği vardır

• Poliartiküler artrit

• Tofus oluşumu

• Tofaköz birikimlerinin oluşum hızı

• Serum ürat seviyesi (esas belirleyici)

• Hiperüriseminin süresiyle

• Renal hastalık şiddetiyle ilişkilidir.

(19)

KRONİK TOFAKÜZ GUT

• Tofus

• Tofuslar, meydana gelen üratı süratle elimine edememekten oluşmaktadır.

• Klasik tofüs yerleşim yeri kulakta heliks ve daha az sıklıkla antihelikstir.

• Parmaklarda, deri kıvrımlarının üzerinde, eller, dizler ve ayaklarda oluşurlar.

(20)

PSEUDOGUT

(21)

TANIM

• Gut benzeri monoartrit atakları ile seyreden ancak ürat kristalleri yerine kıkırdak ve sinoviyal sıvıda kalsiyum prifosfat dihidrat(CPPD) kristallerinin birikimlerinin saptandığı depo hastalığıdır.

• CPPD kristalleri ile ilişkili klinik tablolar CPPD depozisyon hastalığı olarak tanımlanmaktadır.

(Pseudogut)

• Kondrokalsinosis:Kartilajda intraartiküler lineer kalsikikasyonlar

(22)

Epidemiyoloji

• CPPD kristal depozisyon hastalığı 1000'de 1 sıklıkta oluşur.

• İleri yaşlarda özellikle 65 yaşından sonra görülür.

80 yaş ve üzerinde %50'ye ulaşır.

• Kadınlarda daha sıktır.

(23)

Patogenez

• Monosodyum Ürat Monohidrat kristalleri ve Kalsiyum Pirofisfat dihidrat kristalleri

osteoartritin ağır formlarına eşlik etmekte ve hem de normal eklemlere göre osteoartritik veya inflamatuar hastalıktan etkilenmiş

eklemlerde daha sık rastlanmaktadır.

(24)

KLİNİK

• Pseudogut

• Akut mono- veya poliartrit atakları şeklindedir.

• Aprı, eritem, hassasiyet nedeniyle gut veya septik artrit ile karıştırılabilir.

• Ataklar birgün veya haftalar içindeki bir süreçte kendiliğinden düzelir.

• Guttan daha az ağrılıdır.

• En sık dizler tutulur.

• Ateş ve sedimantasyon hızı atak esnasında yükselebilir.

(25)

KLİNİK

• PseudoRA

• Diz, dirsek ve el bilekleri gibi büyük eklemler tutulur.

• Sabah tutukluğu bulunabilir.

(26)

KLİNİK

• PseudoOA

• Bilateral ve simetrik, diz, kalça, metakarpofalangeal, dirsek, ayak bileği, el bileği ve glenohumeral eklemleri tutabilen bir tablodur.

• Özellikle diz ve dirseklerde fleksiyon kontraktürleri sıktır.

• Aralıklı akut artrit atakları vardır.

• Ya da kronik seyreder.

(27)

TANI

• Dizlerde bilateral menisküs(lineer)

kalsifikasyonu veya el bileğinde radioulnar eklemde triangular ligamanda kalsifikasyon karakteristiktir.

(28)

TEDAVİ

• CPPD kristal artropatisinin tedavisi direkt olarak semptomların rahatlamasına yöneliktir.

• Eklemin tam olarak aspirasyonu çoğu kez ağrıyı ve rahatsızlığı gidermek için yeterlidir.

(29)