ORTA YETİŞKİNLİK DÖNEMİ

(1)

ORTA YETİŞKİNLİK DÖNEMİ

Fulya AKGÜL GÖK

(2)

 Orta yaşlı yetişkinler, yetişkinliğin tepe noktasına ulaşmıştır.

 Orta yılların ne zaman başladığını saptamak zordur çünkü özel biyolojik değişimler yoktur.

 Bu nedenle genellikle toplumsal ölçütler

kullanılmaktadır.

(3)

 Kişilerin bireysel, toplumsal ve ekonomik yönden en üst düzeye ulaştıkları 35

yaştan başlayarak çoğu görevinden

emekliye ayrıldıkları 65 yaşına kadar olan dönem orta yıllar olarak kabul

eidlmektedir.

(4)

 Orta yıllar yaşlılığa ve ölüme giden yolun başı olarak görülmektedir.

 40 yaş dolayları bunalımlı, huzursuz ve

hüzünlü yıllar olarak algılanır.

(5)

 KİŞİLİĞİN SÜREKLİLİĞİ SORUNU

 Kişilik kavramı benzer durumlara verilen tepkilerdeki bireysel farklılıkları ve farklı

durumlarda tutarlı olan davranışları anlamaya yardımcı olur.

 Diğer yandan insanlar her duruma her zaman aynı tepkiyi vermezler; yetişkinlik yıllarında yeni deneyimler ve roller edinerek

değişebilirler.

(6)

 YETİŞKİNLİKTE KİŞİLİK

 Bireyin yaşamında yeni roller öğrenmesi, yeni kişilik üsluplarının ve benlik

kavramlarının geliştirilmesi, birey ile genişleyen çevresi arasında uygunluk sağlama gereksiniminden doğar.

 Kuhlen yetişkinliğin bu dönemindeki

gelişime genişleme büyümesi adını verir.

(7)

 Orta yetişkinlik döneminde kişilik sistemi içerisinde bir denge söz konusudur.

 Bireyin toplumsal dünyası genişleme hızını yitirmiştir ve birey genişlemeyle baş

edebilecek beceriler geliştirmiştir.

 Ayrıca bireyin kendisine yönelik deneyimi de artmış ve birey kişiliğinin içsel ve dışsal

yönlerini daha iyi bütünleştirebilir duruma

gelmiştir.

(8)

 Jung “yaşlana insanlar artık yaşamlarının

artmadığını ve genişlemediğini fark etmekte ve karşı konulmaz bir iç güç yaşamı git gide

daraltmaktadır. Yaşlanmakta olan bir insan için

kendisine ciddi bir ilgi göstermek bir görevdir.”

(9)

 50 yaşlarından itibaren kişilikte görülen gelişimsel değişimler, daralma, merkezde yoğunlaşma ve içselliğin artması şeklinde ortaya çıkmaktadır.

 Neugarten evre kuramcılarının tek yönlü ilerleme görüşünü reddetmiş ve yaşam

süresinde değişmez bir kararlılık olmadığını ileri sürmektedir.

 Neugarten’e göre bunalım kavramı da

anlamını yitirmektedir.

(10)

 Evden ayrılma, evlenme anababa olma, menopoz, emeklilik gibi olaylar yaşamın normal dönüm

noktalarıdır.

 Kişilik açısından açıklanması gereken bir konu

kişilikteki iç gerilimdir. Kişiler olgunlaştıkça özel ve

biricik bir benlik olmalarına katkıda bulunan özel

ilgiler, değerler ve roller geliştirirler.

(11)

 Bedensel değişimler:

 Orta yetişkinlik döneminde dış

görünümde belirgin değişimler söz konusudur.

 Görme, işitme, tat alma ve hareketde belirgin farklılaşmalar görülür.

 Beden sağlığı orta yaşların önemli bir

sorunu olarak ortaya çıkar.

(12)

 Bazı kronik hastalıklar bu dönemde ortaya

çıkmaya başlar.

(13)

 Bilişsel Değişimler:

 Knox’a göre yetişkinlikte öğrenmeyi etkileyen etkenler şunlardır:

 Koşullar

 Uyum

 Uygunluk

 Hız

 Statü

 Görünüş

(14)

 Kaynakça

 Gander, M. J. ve Gardiner, H. W. (1993). Cocuk ve Ergen Gelisimi. (Çev.) Çelen, N., Dönmez, A. ve Onur, B. Ankara: İmge kitabevi.

 Zastrow, C., & Kirst-Ashman, K. K. (2014). İnsan davranışı ve sosyal çevre I (1. Baskı). Ankara: Nika.