İKİ SAVAŞ ARASI DÜNYA VE
MİLLETLER CEMİYETİ
• Milletler Cemiyet
• 15 Ocak 1919’da kuruldu 1946’ya kadar faaliyet gösterdi
• Faaliyet boyunca değişik kıtalardan 63 üyesi vardı; kurucuları arasında Fransa, İngiltere dışında Birinci Dünya Savaşı’nda Almanya’ya karşı savaşmış veya tarafsız kalmış ülkeler vardı.
• Milletler cemiyet Avrupa dışındaki ülkeleri kapsayarak
evrensellik kazanmış olan ve dünya barışını korumak amacını açıkça ilan ederek kurulan ilk örgüttü. MC ayrıca özgün bir
işleyişe sahipt: Katılımcı devletler birlikte karar alıyorlar ve bu alınan kararlar üye devletler üzerinde bağlayıcı oluyordu.
• Bazı ülkeler Almanya ve İspanya örneğin daha sonra MC’den çekildiler.
• SSCB 1939 Kasım’ında cemiyetten atıldı. Türkiye 1932’de birliğe katıldı.
• Bu katılan ve sonradan ayrılan ülkeler aslında iki dünya savaşı arasındaki güç dengelerinin ve bu güç dengelerindeki değişimlerin izlerini taşıyor.
Milletler Cemiyet dediğimiz oluşumu öncelikle bu tarihsel bağlam içerisine yerleştrmek gerekiyor.
Birinci Dünya Savaşı Sonrası Sorun Alanları
• Almanya’nın kontrol edilmesi sorunu
– Versay Antlaşması’nın hükümlerinin denetlenmesi – Almanya’nın silahsızlandırılmasının sağlanması
– Savaş tazminatlarının ödenmesinin garant altına alınması
– Almanya’nın yeni bir revizyonist hamle yapmasının engellenmesi
• SSCB’nin kuşatılması ve yalıtılması arayışları
– Yeni kurulmuş olan SSCB’nin ekonomik olarak kıskaç altına alınması
– Komünizmin Avrupa’daki siyasal ve ideolojik etkisinin sınırlanması
– Komünizmin ulusal kurtuluş mücadeleleri üzerindeki etkisinin sınırlandırılması
Eski İmparatorluk Topraklarının Kontrolü
• Eski impratorluk topraklarında kurulan yeni ulus-devletlerin SSCB’nin çekiminden
uzaklaştırılması
• Bu ulus-devletlerin kapitalist dünya ekonomisine eklemlenmesi
• Bu ülkelerin İtalya’da yükselmekte olan faşizmin kontrolü altına girmesinin
engellenmesi
• Bu yeni ulus-devletlerin sorunsuzca uluslar arası siyasal düzenin hegemonyasına tabi kılınması
• Eski Osmanlı Ortadoğu topraklarında manda rejimlerinin tesisi
• Azınlık sorunlarına yönelik uluslar arası normların geliştrilmesi
Savaş Sonrası Ortaya Çıkan Ekonomik Yıkımdan Çıkış Arayışları
• Savaş sonrası tahrip olan sanayi ve kent altyapılarının yeniden inşası
• Uluslar arası tcaretn önündeki korumacı engellerin kaldırılması ya da uluslar arası standartlara kavuşturulması
• Emperyalist rekabetn kurallarının belirlenmesi
• İktsadi kriz dinamiklerini ötelemenin uluslar arası ölçekteki yöntemlerinin geliştrilmesi
