Eylül 1999 41 Avustralyalı bilim adamları, Hint Okyanusu’nu su altından kat edecek ses dalgaları göndererek uzun dö- nemli iklim değişikliklerini belirle- meye çalışacaklar. Denizbilimciler, Hint Okyanusu’na ilk ses sinyalleri- ni 2001 yılında göndere c e k l e r i n i a ç ı k l a d ı l a r. Okyanuslarda yol alan ses dalgalarının hızı, deniz suyu sı- caklığına göre artıp azalıyor. Bu da ses dalgalarını, okyanuslarda binler- ce kilometre genişliğindeki bölge- lerdeki sıcaklık farklarını belirleyen hassas bir "akustik termometre" du- rumuna getiriyor. 1100 metre derin- likte büyük ılık su bölgelerinin be- lirlenmesi, muson yağmurlarının seyri ve El Nino iklim sistemi konu- sunda önemli bilgiler sağlayacak.
http://www.csiro.au/page.asp?type=mediaRelease&cid=SoundOfT- heSeaAClueTOClimate
Okyanuslar İçin Ses Termometresi
ABD’de bir öğrencinin yaptığı bir minibilgisayar sayesinde İntern e t aracılığıyla evinizde her şeye söz ge- çirebileceksiniz. Hem de kendiniz yokken bile…Yapacağınız, yolday- ken ya da büronuzdayken kumanda etmek isteyeceğiniz ev aletlerine bundan bir tane takmak, sonra da te- lefonu açmak. Örneğin, fırtınalı, kar- lı sokaklardan evinize adım atar at- maz sıcak kahveni-
zin hazır olmasını mı istiyorsunuz?
Yoksa kaçırmak is- temediğiniz bir te- levizyon pro g r a m ı mı var? İşi bilgisaya- rınıza bırakın. Ya r- dımcınızın fiyatı da boyutlarından pek farklı değil. Böyle olunca istediğiniz aygıtı akıllı hale ge- tirmek fazla masraf - lı bir lüks değil.
Massachusetts Üni- versitesi (Amherst)
öğrencilerinden H. Shrikumar, eseri- nin toplam maliyetinin bir doların al- tında olduğunu söylüyor. Kullandığı parçalar, 49 cente aldığı 4-megahertz hızında bir işlemciyle, Internet web sayfalarının yüklendiği 32-kilobyte kapasiteli bir bellek çipi. Gerçi, bir kibrit başından biraz büyük bilgisa- yar, günümüz desktopları kadar hızlı değil. Ama, on yıl önce piyasada o l a n l a rdan daha güçlü.
Shrikumar’ın inter- net bilgisayarı, bu yıl içinde Stanford Üniversitesi araş- tırmacılarınca yapı- landan biraz daha küçük. Stanford’un cücesi, haliyle daha marifetli. İşlemcisi çok daha güçlü ve belleği de bir hayli büyük. Ama fiyatı da öyle: 800 dolar kadar…
http://www.discovery.comi
Aspirin Büyüklüğünde Bilgisayar
Piller yaşamımızın bir parçası.
Farkında olalım ya da olmayalım, her gün bir biçimde kullanıyoruz. El fe- nerimizde, radyomuzda, teybimizde ya da “walkman”imizde. Kuru pil, yaklaşık 140 yıl önce Fransız kimya- ger Georges Leclanche tarafından geliştirildiğinden bu yana fazla değiş- medi. Bu pillerin çoğu hâlâ bir çinko anotla, manganez dioksitle kaplı kar- bon (grafit) bir katot içeriyor.
Ama artık biraz değişiklik için vaktin geldiği anlaşılıyor. İsrailli bi- lim adamlarının geliştirdiği yeni bir
“süper pil”, eskilerin pabucunu da- ma atacak gibi görünüyor. Özellikle- ri, çok daha dayanıklı olmaları, daha yüksek deşarj hızına sahip olmaları ve yeniden şarj edilebilmeleri.
Yeni pile “süper”liğini veren, ka- totun yapıldığı demir VI ya da “süper demir”. Bu metalin bileşikleri, man- ganez diokside göre çok daha fazla elektron soğuruyor. Sıradan bir pil deşarj olduğunda, çinko anot tarafın- dan elektrolitten soğurulan elektron -
lar bir elektrik devresinden geçerek katota ulaşırlar ve burada iki manga- nez dioksit (MnO 2 ) molekülü, iki elektron yakalayarak bir manganez seskioksit (Mn 2 O 3 ) oluştururlar.
İsrail Teknoloji Enstitüsü (Tech- nion) araştırmacılarının katot için kullandıkları süper demir bileşikle- riyse farklı. Bunlar, oksijenin yanı sı- ra potasyum, baryum ve öteki bazı elementler de içeriyor. Her süper de-
mir atomunda altı elektron eksik bu- lunuyor. Deşarj sırasında demir bir tür demiroksite (F 2 O 3 ), yani bildiği- miz demir pasına dönüşüyor. Bu da normal demir atomlarında bulunan elektron sayısının üç eksiği demek.
Dolayısıyla her demir atomu, anot- tan gelen elektronlardan üç tane so- ğuruyor. Yani iki manganez dioksit molekülünün soğurduğundan bir fazla. İsrailli araştırmacılara göre bu yüksek elektron iştahı, süper demir- li pillere yüksek depolama kapasite- si kazandırıyor. Technion ekibinin, süper demir katotları, aynı büyük- lükteki standart manganez dioksit pillerden yüzde 47 daha yüksek ka- pasiteli. Ayrıca yeni pillerin, yüksek boşalma hızlarındaki performansları da daha üstün; çünkü, süper demir bileşimleri elektriği daha iyi iletiyor.
Önemli bir üstünlük de, pillerin ye- niden şarj edilebilmesi. Araştırmacı- lar, bunların 400 kez doldurulabildi- ğini söylüyorlar.
Science, 13 Ağustos 1999
Süper Demirle Süper Piller
Hint
Okyanusu Hidrofon veri analizi Kaynak
