5. SINIF TÜRKÇE TAM ÖĞRENME
HAYAL ÜRÜNÜ GERÇEK Mustafa KAFA
KONU ANLATIMI ……….:
HAYAL ÜRÜNÜ İFADELER (Kurgu):
Yaşanması mümkün olmayan, sadece zihnimizde canlanabilecek (düşsel) olaylar hayal ürünüdür. Hayal ürünü anlatımlara kurgu adı da verilir.
Masal ve fabl hayal ürünü cümlenin en çok kullanıldığı türlerdir.
Bulutlar güneşe küsmüştü.
Cümlede güneş ve bulut insan gibi düşünülerek küstükleri söylenmiştir. Gerçekte bu varlıklar küsemeyeceği için bu ifade hayal ürünü bir ifadedir.
Ormandaki hayvanlar toplantı yapmaya karar verdiler.
Hayvanlar bir sorunu çözmek için toplantı yapmazlar, cümlede hayvanların toplantı yaptığı söylenerek hayal ürünü bir durum ifade edilmiştir.
GERÇEK İFADELER:
Yaşadığımız olaylarla ilgili olan ve yaşanması mümkün olan olaylara gerçek denir.
Günlük, anı ve gezi yazıları gerçek ifadelerle yazılan yazılardır.
Küçük çocuklar ağacın altında saklandı.
Cümlede söylenenler gerçek hayatta da yaşanabilecek olaylar olduğu için gerçektir.
Bahçedeki çiçekleri suladım.
Cümlede söylenen ifade her insanın yapabileceği bir durum olduğu için gerçektir.
♦ Cümlelerdeki ifadeleri kurgu ve gerçek olarak
değerlendiriniz.
İleride kendimize ait küçük ve güzel bir bahçemiz olsun.
⚪ Kurgu ⚪ Gerçek
Ellerimizi uzatıp yıldızlardan sevgi toplayalım bu gece.
⚪ Kurgu ⚪ Gerçek
Minik serçe kendisine hakaret edilmesine çok kızmış.
⚪ Kurgu ⚪ Gerçek
Hayvanlar daha çok suyun bulunduğu alanda toplanıyor.
⚪ Kurgu ⚪ Gerçek
Bir başkan seçmek için tüm hayvanlar toplanmıştı.
⚪ Kurgu ⚪ Gerçek
: ……….……….ALIŞTIRMA
♦ Cümleleri inceleyiniz ve ifadeleri gerçek ve hayal
ürünü olarak adlandırınız.
Gökkuşağından kayarak bahçeye indiler.
[………Hayal ürünü…………]
Şişenin içinden güzel bir peri kızı çıktı.
[………]
Parktaki bankta kitap okumaya başladı.
[………]
Kertenkelelerin kuyrukları kopunca yeniden uzar.
[………]
Merdiveni bulutlara dayayıp gökyüzüne ulaştılar.
[………]
Güneş batarken son bir kez yeryüzüne gülümsedi.
[………]
Soğuk kış günleri nisanla birlikte sona ermişti.
[………]
Yangında ağaçsız kalan yerler ağaçlandırıldı.
[………]
Ay bulutların arasına saklanarak saklambaç oynuyor.
[………]
Yağız annesinin işini bitirmesini bekliyordu.
[………]
Anne ördek sağa sola dağılan yavruları bir araya topladı.
[………]
Ali Baba “Açıl susam açıl!” dediğinde mağara açıldı.
[………]
Devlerin gelmesine bir günlük mesafe kalmıştı.
[………]
TÜRKÇE DERSİ
ETKİNLİK ………..:
♦ Aşağıdaki görselle ilgili hayal ürünü ve gerçek
olan birer cümle yazınız.
Gerçek: ………..
………..
Hayal ürünü: ………..
………..
♦İfadelerdeki boşlukları hayal ürünü olacak şekilde
tamamlayınız.
Minik fare otların arasından çıkarak ………..
………..
Pencereden dışarı bakınca güneşin ………
………..
♦İfadelerdeki boşlukları gerçek olacak şekilde
tamamlayınız.
Minik fare otların arasından çıkarak ………..
………..
Pencereden dışarı bakınca güneşin ………
………..
♦Görsellerden hayal ürünü olanları işaretleyiniz.
⬜ ⬜
⬜ ⬜
: ……….TEST
1. Yukarıdaki görselde hayal ürünü olan durum aşağıdakilerden hangisidir?
A) Balonların iple dik durabilmesi.
B) Kartonda delikler olması.
C) Balonla kartonda uçmak.
D) Karton ve balonla uçan balon yapmak.
2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi hayal ürünü değildir?
A) Balıkçılar ağdaki balıkları topladılar.
B) Ağaçlar kesilince hayvanlar toplantı yaptı.
C) Bulutların üstünde uyumak çok güzel.
D) Bir üflememle bulutlar dağıldı.
3. (I) Askerler en iyi silahlarını hazırladılar. (II) At arabaları ve atlar alanda toplandı. (III) Kral, devler ülkesine gitmek üzere yürüyüş emrini verdi. (IV) Yolculuk tam olarak bir hafta sürdü.
Yukarıdaki metinde numaralandırılmış cümlelerden hangisinde hayal ürünü bir unsur vardır?
A) I B) II C) III D) IV
Yıldızlar gökyüzünde parlıyordu ve bulutlar kıskandıkları için Ay’ı arkalarına sakladılar.
4. Cümlede hayal ürünü varlık hangisidir?
A) Yıldızlar B) Gökyüzü C) Bulutlar D) Ay
5. Aşağıdakilerden hangisi gerçek unsurlar barındırmaktadır?
A) Balta öfkeyle odunları kesti.
B) Kuşlar kedileri kovaladı.
C) Develer çölde dolaşıyordu.
D) Umutsuzca duruyordu çalılar.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi hayal ürünü cümledir?
A) Duvarlara yazılan yazılar çıkmak bilmiyor.
B) Kar taneleriyle gökyüzünde dans ediyordu.
C) Pencerenin önünde akşamsefası çiçeklerim var.
D) Karagöz oyunu için okulumuza geldiler.
